Yıl: 2017 Cilt: 31 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 513 - 528 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

TÜRKİYE VE KOMŞU ÜLKELER ARASINDA ENDÜSTRİ İÇİ TİCARETİN DÜZEYİ VE SEKTÖREL REKABET GÜCÜ (1995-2015)

Öz:
Endüstri-içi ticaret, üretiminde aynı veya benzer faktör yoğunluğuna sahip mal ve hizmetlerin veya talep yönüyle yakın ikame olan benzer mal ve hizmetlerin iki yönlü dış ticaretidir. Endüstri içi ticaret ülke ve endüstrilerin rekabetçi yönlerinin ve dış ticaret kazançlarının belirlenmesi açısından son derece önemlidir. Bu çalışmanın amacı Türkiye ve komşu ülkeler arasındaki endüstri içi dış ticaret düzeyini ve Türkiye'nin endüstri içi dış ticarette avantajlı olduğu sektör ve ürünleri belirlemektir. Çalışmada endüstri içi ticareti ölçme yöntemlerinden Balassa ve Grubel-Lloyd endeksleri kullanılarak 1995-2015 dönemi için Türkiye ve komşu ülkeler arasındaki endüstri içi ticaretin gelişimi analiz edilmekte ve SITC 0-9 basamaklı dış ticaret verileri bazında rekabet gücü yüksek sektör ve ürünler belirlenmektedir.
Anahtar Kelime:

Konular: İşletme İktisat İşletme Finans Uluslararası İlişkiler

THE LEVEL OF INTRA INDUSTRY TRADE AND SECTORAL COMPETITION POWER BETWEEN TURKEY AND NEIGHBORING COUNTRIES (1995-2015)

Öz:
Intra-industry trade, is of goods and services with the same or similar factor intensity in production or, two-way trade of goods and services that are close substitutes for each other as the demand side. Intra-industry trade, is extremely important in terms of the determination of competitive aspects and of foreign exchange earnings of the country and industry. The aim of this study is to determine the level of intra-industry trade between Turkey and The Neighboring Countrıesand productive product and sectors to be advantageous in Turkey's intra-industry trade. In this study, Using The Balassa and GrubelLloyd index of Intra-ındustry trade measurement methods has been analyzed the development of intra-industry trade between Turkey and The neighboring countries for the period 1995-2015 and highly competitive industry and products has been determined on the basis of foreign trade data in SITC 0-9 digit.
Anahtar Kelime:

Konular: İşletme İktisat İşletme Finans Uluslararası İlişkiler
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Abd El Rahman, K. (1991) "Firms' Competition and National Comparative Advantages as Joints Determinants of Trade Composition" Weltwirtschaftliches Archiv 127(1), 83-97.
  • Altay, B., Gürpınar, K. (2008) " Açıklanmış Karşılaştırmalı Üstünlükler Ve Bazı Rekabet Gücü Endeksleri: Türk Mobilya Sektörü Üzerine Bir Uygulama", Afyon Kocatepe Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Dergisi, 10(1), 257-274
  • Aturupane, ., Djankow S., ve Hokeman, B. (1997) "Determinants of Intra Industry Trade Between East and Weast Europe", World Bank, Development Research Group, Policy Research Working Paper : 1850
  • Aydın, A. (2008) "Endüstri İçi Ticaret ve Türkiye: Ülkeye Özgü Belirleyicilerin Tespitine Yönelik Bir Araştırma", Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 25(2), 881-916.
  • Balassa, B., (1966), "Tariff Reductions and Trade in Manufactures among the Industrial Countries", American Economic Review, 56(3), 466-473.
  • Balassa, B.,Bauwens, L. (1987)" Intra Industry Specialization İn A MultiCountry And Multi Industry Framework", The Economic Journal, 97(338), 923- 939.
  • Bedir, Atila (2009), Uluslararası ticarette fiyata dayalı rekabet gücü ile endüstriiçi ticaret arasındaki ilişki: Türk imalat sanayii örneği, Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İktisat Anabilim Dalı, Ankara.
  • Brülhart, M. (1994), "Marginal Intra-Industry Trade: Measurement and Relevance for the pattern of Industrial Adjustment" 130(3 ), 600-613.
  • Brülhart, M. (1994), "Marginal Intra-Industry Trade: Measurement and Relevance for the pattern of Industrial Adjustment" 130(3 ), 600-613.
  • Çakmak, Ö.A.(2005)" Açıklanmış Karşılaştırmalı Üstünlükler Ve Rekabet Gücü: Türkiye Tekstil Ve Hazır Giyim Endüstrisi Üzerine Bir Uygulama" Ege Akademik Bakış Dergisi, 5(1), 65-76.
  • Çoban, O. Kök, R.(2005) "Türkiye Tekstil Endüstrisi Ve Rekabet Gücü: AB Ülkeleriyle Karşılaştırmalı Bir Analiz Örneği (1989-2001)" iktisat, işletme ve finans dergisi, 20(228), 68-81.
  • Falvey, R.(1981) "Commercial Trade Policy and Intra Industry Trade", Journal of International Economics, 11(4), 495-511.
  • Greenaway,D., Hine, R.C., Milner, C., (1995), "Vertical and Horizantal Intra Industry Trade : Across Industry Analysis For United Kingdom", The Economic Journal , 105 (433), 1505-1518.
  • Greenaway,D., Hine, R.C., Milner,C., and Elliott, R. (1994), "Adjustment and the measurement of marginal intra-industry trade", Weltwirtschaftliches Archiv, 130(2), 418-427.
  • Grubel, H.G., Lloyd, P.J, (2003), Intra-Industry Trade, UK: Edward Elgar Publishing Limited.
  • Güran, N. (1990) Dışa Açılma Sürecinde Türkiye Ekonomisinin Rekabet Gücü, Avrupa Topluluğu İle İlişkiler Başkanlığı, Ankara.
  • Hamilton, C., and Kniest, P. (1991), "Trade Liberalisation, Structural Adjustment and Intra-Industry Trade: A Note." Weltwirtschaftliches Archiv, 127(2), 356-367.
  • Herbert Glejser, Karel Goossens and M.Vanden Eede (1982), "Inter-industry versus Intra-Industry Specialization in Exports and Imports(1959- 1970_1973)",Journal of International Economics, 12 (3-4), 363-369.
  • Kojima, K. (1964) "The Pattern Of International Trade Among Advanced Countries", Hitotsubashi Journal Of Economics, 5(1), 16-36.
  • Lancaster, K.(1980), "Intra-Industry Trade Under Perfect Monopolisitic Competition, Journal of International Economics, 10(2), 151-175.
  • Loertscher, Rudaolp and Wolter Frank (1980), "Determinants of Intra- Industry Trade: Among Countries and Across Industries", Weltwirtschafliches Archiv, 116(2), 280-293.
  • Michaely, M. (1962) "Multilateral Balancing in International Trade", The American Economic Review, 52 (4) , 685-702.
  • Şentürk, Canan. (2014) "Türkiye'nin Seçilmiş Ülkeler İle Endüstri İçi Ticaretinin Endeks Yöntemine Dayalı Analizi." Journal of Süleyman Demirel University Institute of Social Sciences 2014/2, s.207-230.
  • Utkulu, Utku, and Dilek Seymen. "Revealed Comparative Advantage and Competitiveness: Evidence for Turkey vis-à-vis the EU/15." European trade study group 6th annual conference, ETSG. 2004.
  • Verdoorn, P.J. (1960) "The Intra-Block Trade of Benelux. In: Robinson, E.A.G., Ed., Economic Consequences of the Size of Nations, Macmillan & Co., London, 291-332.
  • Vollrath, T. l. (1991) "A Theoretical Evaluation Of Alternative Trade Intensity Measures of Revealed Comparative Advantage", Weltwirtschafliches Archiv, 127, 265-279.
  • Yılmaz, B.(2003) "Turkey's Competitiveness in the European Union: A Conparision with Five Candidate Countries and the EU", Ezoneplus Working Paper N0:12.
  • Yurttançıkmaz, Z.Ç. (2013) "Türkiye'nin AB Pazarından Endüstri İçi Ticaret Açısından Avantajlı Olduğu Ürünlerin Belirlenmesi", Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 14(1), 1-22.
APA YURTTANÇIKMAZ Z, azgun s (2017). TÜRKİYE VE KOMŞU ÜLKELER ARASINDA ENDÜSTRİ İÇİ TİCARETİN DÜZEYİ VE SEKTÖREL REKABET GÜCÜ (1995-2015). , 513 - 528.
Chicago YURTTANÇIKMAZ Ziya Çağlar,azgun sabri TÜRKİYE VE KOMŞU ÜLKELER ARASINDA ENDÜSTRİ İÇİ TİCARETİN DÜZEYİ VE SEKTÖREL REKABET GÜCÜ (1995-2015). (2017): 513 - 528.
MLA YURTTANÇIKMAZ Ziya Çağlar,azgun sabri TÜRKİYE VE KOMŞU ÜLKELER ARASINDA ENDÜSTRİ İÇİ TİCARETİN DÜZEYİ VE SEKTÖREL REKABET GÜCÜ (1995-2015). , 2017, ss.513 - 528.
AMA YURTTANÇIKMAZ Z,azgun s TÜRKİYE VE KOMŞU ÜLKELER ARASINDA ENDÜSTRİ İÇİ TİCARETİN DÜZEYİ VE SEKTÖREL REKABET GÜCÜ (1995-2015). . 2017; 513 - 528.
Vancouver YURTTANÇIKMAZ Z,azgun s TÜRKİYE VE KOMŞU ÜLKELER ARASINDA ENDÜSTRİ İÇİ TİCARETİN DÜZEYİ VE SEKTÖREL REKABET GÜCÜ (1995-2015). . 2017; 513 - 528.
IEEE YURTTANÇIKMAZ Z,azgun s "TÜRKİYE VE KOMŞU ÜLKELER ARASINDA ENDÜSTRİ İÇİ TİCARETİN DÜZEYİ VE SEKTÖREL REKABET GÜCÜ (1995-2015)." , ss.513 - 528, 2017.
ISNAD YURTTANÇIKMAZ, Ziya Çağlar - azgun, sabri. "TÜRKİYE VE KOMŞU ÜLKELER ARASINDA ENDÜSTRİ İÇİ TİCARETİN DÜZEYİ VE SEKTÖREL REKABET GÜCÜ (1995-2015)". (2017), 513-528.
APA YURTTANÇIKMAZ Z, azgun s (2017). TÜRKİYE VE KOMŞU ÜLKELER ARASINDA ENDÜSTRİ İÇİ TİCARETİN DÜZEYİ VE SEKTÖREL REKABET GÜCÜ (1995-2015). Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 31(3), 513 - 528.
Chicago YURTTANÇIKMAZ Ziya Çağlar,azgun sabri TÜRKİYE VE KOMŞU ÜLKELER ARASINDA ENDÜSTRİ İÇİ TİCARETİN DÜZEYİ VE SEKTÖREL REKABET GÜCÜ (1995-2015). Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi 31, no.3 (2017): 513 - 528.
MLA YURTTANÇIKMAZ Ziya Çağlar,azgun sabri TÜRKİYE VE KOMŞU ÜLKELER ARASINDA ENDÜSTRİ İÇİ TİCARETİN DÜZEYİ VE SEKTÖREL REKABET GÜCÜ (1995-2015). Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, vol.31, no.3, 2017, ss.513 - 528.
AMA YURTTANÇIKMAZ Z,azgun s TÜRKİYE VE KOMŞU ÜLKELER ARASINDA ENDÜSTRİ İÇİ TİCARETİN DÜZEYİ VE SEKTÖREL REKABET GÜCÜ (1995-2015). Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi. 2017; 31(3): 513 - 528.
Vancouver YURTTANÇIKMAZ Z,azgun s TÜRKİYE VE KOMŞU ÜLKELER ARASINDA ENDÜSTRİ İÇİ TİCARETİN DÜZEYİ VE SEKTÖREL REKABET GÜCÜ (1995-2015). Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi. 2017; 31(3): 513 - 528.
IEEE YURTTANÇIKMAZ Z,azgun s "TÜRKİYE VE KOMŞU ÜLKELER ARASINDA ENDÜSTRİ İÇİ TİCARETİN DÜZEYİ VE SEKTÖREL REKABET GÜCÜ (1995-2015)." Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 31, ss.513 - 528, 2017.
ISNAD YURTTANÇIKMAZ, Ziya Çağlar - azgun, sabri. "TÜRKİYE VE KOMŞU ÜLKELER ARASINDA ENDÜSTRİ İÇİ TİCARETİN DÜZEYİ VE SEKTÖREL REKABET GÜCÜ (1995-2015)". Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi 31/3 (2017), 513-528.