Dijital Okuryazarlık Ölçeğinin Türkçeye Uyarlanması ve Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Dijital Okuryazarlık Durumları

Güneş, Erhan; Bahçivan, Eralp; Üstündağ, Mutlu Tahsin

Dijital Okuryazarlık Ölçeğinin Türkçeye Uyarlanması ve Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Dijital Okuryazarlık Durumları

Mutlu TAHSİN ÜSTÜNDAĞ, (Gazi University)

Erhan GÜNEŞ, (Ahi Evran University)

Eralp BAHÇİVAN (Abant İzzet Baysal University)

Journal of Education and Future

38 0

Yıl: 2017 Cilt: 0 Sayı: 12 Sayfa Aralığı: 19 - 29 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Dijital Okuryazarlık Ölçeğinin Türkçeye Uyarlanması ve Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Dijital Okuryazarlık Durumları

Öz:

Dijital okuryazarlık için yapılmış en kısa tanım "dijital çağda hayatta kalma becerisi" şeklindedir (Eshet-Alkalai, 2004). Ng (2012)'ye göre bir bireyin dijital okuryazar olmasının göstergesi; yeni veya gelişmekte olan teknolojilere adaptasyonudur. Bu nedenlerle dijital çağda öğrenen ve öğreten bireylerde bu becerileri geliştirmek 21. yüzyılda oldukça önemlidir. Günümüzde ülkeler geleceğin şekillenmesinde kaliteli eğitimin büyük rol oynayacağının farkındadırlar ve buna göre eğitim politikalarını gözden geçirmektedirler. Bu nedenle eğitimde teknolojiden daha fazla yararlanma adına adımlar atılmaktadır. Türkiye'de Milli Eğitim Bakanlığı tarafından 2010 yılından itibaren yürütülen FATİH (Fırsatları Artırma ve Teknolojiyi İyileştirme Hareketi) projesinin temel amacı okullarda teknolojik fırsatları artırmak ve etkili olarak teknolojiyi eğitim ortamlarına entegre etmeyi sağlamaktır. Projenin teknolojik fırsatları artırdığı gerçeğinin yanı sıra eğitim ortamlarında etkili kullanımına ilişkin eksikliklerine vurgu yapan araştırmalar da yer almaktadır. Projenin başarısını etkileyen en önemli paydaşlar şüphesiz ki öğretmen, öğretmen adayları ve öğrencilerdir. Öğretmen, öğretmen adayları ve öğrencilerin dijital okuryazarlık durumlarının belirlenmesi, gerekli öğretmen eğitim programlarının şekillendirilmesi ve öğretmenlerin öğrencilerine teknolojik liderlik yapabilmeleri açısından önemlidir. Bu nedenle bu çalışmanın iki amacından ilki Ng (2012) tarafından geliştirilmiş olan dijital okuryazarlık ölçeğinin Türkçeye uyarlanması ve diğer amaç ise fen bilgisi öğretmen adaylarının dijital okuryazarlık yeterliklerinin araştırılması olmuştur. Araştırmaya 13 devlet üniversitesinden 3. ve 4. sınıfta okuyan 979 fen bilgisi öğretmen adayı katılmıştır. Açımlayıcı faktör analizi sonucunda ölçek maddelerinin faktör yükleri 0.46 ile 0.74 arasında değişkenlik göstermiştir. Ölçekte; tek faktörde 10 madde yer almakta ve toplam değişkenliğin %40'ını açıklamaktadır. Ölçeğin güvenirliğine ilişkin Cronbach Alpha değeri 0.86 olarak bulunmuştur. Yapılan dijital okuryazarlık ölçeği uyarlama çalışmasının geçerli ve güvenilir olduğu belirlenmiştir. Bununla birlikte araştırmanın bulguları fen bilgisi öğretmen adaylarının dijital okuryazarlık becerilerinin genel olarak iyi olduğunu göstermektedir.

Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları Eğitim, Özel

Turkish Adaptation of Digital Literacy Scale and Investigating Pre-service Science Teachers' Digital Literacy

Öz:

The shortest description of digital literacy is the one made by Eshet-Alkalai (2004) as; "survival skill in the digital era". According to Ng (2012) the indicator of an individual's being digital literate is her/his adaptation to the new or emerging technologies. Therefore, it is important for the 21st century humanity to develop digital literacy skills. Today, countries are aware of the fact that the quality of education has a big role in shaping their future so they review their education policies accordingly. In this regard, they pace for the sake of benefiting from technology in education. In Turkey, the main aim of the FATIH Project (Movement of Enhancing Opportunities and Improving Technology), carried out by Turkish Ministry of National Education since 2010, is to increase technological opportunities in schools and effectively integrate technology into educational environments. A plethora of research have emphasized that the project increases the technological opportunities however there are deficiencies in its usage in educational environments effectively. The most important stakeholders that influence the success of the project are teachers and the students. Determining the digital literacy skills of teachers, preservice teachers and students is important in terms of developing the required teacher education programs. Therefore, one of the aims of this research was to adapt the digital literacy scale developed by Ng (2012) into Turkish and the other was to investigate pre-service science teachers' digital literacy. 979 junior and senior pre-service science teachers from 13 state universities participated in the research. Factor loadings of the scale items varied between 0.46 and 0.74 in according to the exploratory factor analysis result. In the scale; 10 items fall into one factor and explain 40% of the total variability. Cronbach Alpha reliability score is 0.86. The adapted version of the digital literacy scale is determined as valid and reliable. According to the findings related to the second aim of the study, the digital literacy skills of pre-service science teachers seem generally qualified.

Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları Eğitim, Özel

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Aviram, A. & Eshet-Alkalai, Y. (2006). Towards a theory of digital literacy: Three scenarios for the next steps. Retrieved March 11, 2017 from http://www.eurodl.org/materials/contrib/2006/Aharon_Aviram.htm
Banoğlu, K., Madenoğlu, C., Uysal, Ş. & Dede, A. (2014). FATİH projesine yönelik öğretmen görüşlerinin incelenmesi (Eskişehir ili örneği). Eğitim Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 4(1), 39-58.
Costello, B. A., & Osborne, J. W. (2005). Best practices in exploratory factor analysis: four recommendations for getting the most from your analysis. Practical Assessment Research & Education, 10(7), 1-9.
Çelik, H., & Karamustafaoğlu, O. (2016). Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Fizik Kavramları Öğretiminde Bilişim Teknolojilerinin Kullanımına Yönelik Öz-Yeterlik ve Görüşleri. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 10(1).
Çetin, O., & Güngör, B. (2014). İlköğretim öğretmenlerinin bilgisayar öz-yeterlik inançları ve bilgisayar destekli öğretime yönelik tutumları. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 33(1), 55-78.
Ekici, S., & Yılmaz, B. (2013). FATİH projesi üzerine bir değerlendirme. Türk Kütüphaneciliği, 27(2), 317-339.
Ertmer, P. A. (1999). Addressing first- and second-order barriers to change: Strategies for technology integration. Educational Technology Research and Development, 47(4), 47- 61.
Eshet-Alkalai, Y. (2004). Digital literacy: A conceptual framework for survival skills in the digital era. Journal of Educational Multimedia and Hypermedia, 13(1), 93-106.
Eshet-Alkalai, Y. (2005). Thinking skills in the digital era. In: Haward, C., Bottcher, J. V., Justice, L., Schenk, K., Rogers, P. L., Berg, G, A. (eds.) (2005). Encyclopedia of distance learning, Vol. I. London, Idea Group Inc., (pp. 1840-1845).
Fraenkel, J. R., & Wallen, N. E. (1996). How to design and evaluate research in education. McGraw-Hill, Inc.
Gilster, P. (1997). Digital literacy. New York: John Wiley.
Gui, M., & Argentin, G. (2011). Digital skills of internet natives: Different forms of digital literacy in a random sample of northern Italian high school students. New media & society, 13(6), 963-980.
Hargittai, E. (2005). Survey measures of web-oriented digital literacy. Social Science Computer Review, 23(3), 371-379.
Kara, F. N., Aydın, F., Bahar, M., & Yılmaz, Ş. (2014). Fen bilgisi öğretmen adaylarının teknolojiye ilişkin görüşleri. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(1).
Keleş, E. & Turan, E. (2015). Öğretmenlerin fırsatları arttırma ve teknolojiyi iyileştirme hareketi (FATİH) hakkındaki görüşleri. Turkish Journal of Education, 4(2), 17-28.
Kıyıcı, M. (2008). Öğretmen adaylarının sayısal okuryazarlık düzeylerinin belirlenmesi. (Unpublished Phd dissertation), Anadolu University, Eskişehir, Turkey.
Knobel, M. (2011). Schools of education must fuel a digital revolution in teaching. Retrieved March 10, 2017, from Edutopia from: http://www.edutopia.org/digitalgeneration schools-education-technology
Li, Y., & Ranieri, M. (2010). Are 'digital natives' really digitally competent? A study on Chinese teenagers. British Journal of Educational Technology, 41(6), 1029-1042.
Ng, W. (2012). Can we teach digital natives digital literacy?. Computers & Education, 59(3), 1065-1078.
OECD. (2016). PISA 2015: PISA results in focus. Retrieved from https://www.oecd.org/pisa/pisa-2015-results-in-focus.pdf
Rodríguez-de-Dios, I., Igartua, J. J., & González-Vázquez, A. (2016). Development and validation of a digital literacy scale for teenagers. In Proceedings of the Fourth International Conference on Technological Ecosystems for Enhancing Multiculturality (pp. 1067-1072). ACM.
Stevens, J. (1996). Applied multivariate statistics for the social science (3rd ed.). Mahwah, NJ: Erlbaum.
Şad, S. N. & Nalçacı, Ö. İ. (2015). Öğretmen adaylarının eğitimde bilgi ve iletişim teknolojilerini kullanmaya ilişkin yeterlilik algıları. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(1).
Thompson, P. (2013). The digital natives as learners: Technology use patterns and approaches to learning. Computers & Education, 65,12-33.
Vavik, L., & Salomon, G. (2015). Twenty first century skills vs. disciplinary studies. Handbook of Research on Technology Tools for Real-World Skill Development, 1, 1-12.
Voogt, J., Erstad, O., Dede, C., & Mishra, P. (2013). Challenges to learning and schooling in the digital networked world of the 21st century. Journal of Computer Assisted Learning, 29(5), 403-413.
Withrow, F. (2004). Literacy in the digital age: Reading, writing, viewing, and computing. Lanham, MD: Scarecrow Education.

APA	Üstündağ M, Güneş E, Bahçivan E (2017). Dijital Okuryazarlık Ölçeğinin Türkçeye Uyarlanması ve Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Dijital Okuryazarlık Durumları. , 19 - 29.
Chicago	Üstündağ Mutlu Tahsin,Güneş Erhan,Bahçivan Eralp Dijital Okuryazarlık Ölçeğinin Türkçeye Uyarlanması ve Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Dijital Okuryazarlık Durumları. (2017): 19 - 29.
MLA	Üstündağ Mutlu Tahsin,Güneş Erhan,Bahçivan Eralp Dijital Okuryazarlık Ölçeğinin Türkçeye Uyarlanması ve Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Dijital Okuryazarlık Durumları. , 2017, ss.19 - 29.
AMA	Üstündağ M,Güneş E,Bahçivan E Dijital Okuryazarlık Ölçeğinin Türkçeye Uyarlanması ve Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Dijital Okuryazarlık Durumları. . 2017; 19 - 29.
Vancouver	Üstündağ M,Güneş E,Bahçivan E Dijital Okuryazarlık Ölçeğinin Türkçeye Uyarlanması ve Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Dijital Okuryazarlık Durumları. . 2017; 19 - 29.
IEEE	Üstündağ M,Güneş E,Bahçivan E "Dijital Okuryazarlık Ölçeğinin Türkçeye Uyarlanması ve Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Dijital Okuryazarlık Durumları." , ss.19 - 29, 2017.
ISNAD	Üstündağ, Mutlu Tahsin vd. "Dijital Okuryazarlık Ölçeğinin Türkçeye Uyarlanması ve Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Dijital Okuryazarlık Durumları". (2017), 19-29.

APA	Üstündağ M, Güneş E, Bahçivan E (2017). Dijital Okuryazarlık Ölçeğinin Türkçeye Uyarlanması ve Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Dijital Okuryazarlık Durumları. Journal of Education and Future, 0(12), 19 - 29.
Chicago	Üstündağ Mutlu Tahsin,Güneş Erhan,Bahçivan Eralp Dijital Okuryazarlık Ölçeğinin Türkçeye Uyarlanması ve Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Dijital Okuryazarlık Durumları. Journal of Education and Future 0, no.12 (2017): 19 - 29.
MLA	Üstündağ Mutlu Tahsin,Güneş Erhan,Bahçivan Eralp Dijital Okuryazarlık Ölçeğinin Türkçeye Uyarlanması ve Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Dijital Okuryazarlık Durumları. Journal of Education and Future, vol.0, no.12, 2017, ss.19 - 29.
AMA	Üstündağ M,Güneş E,Bahçivan E Dijital Okuryazarlık Ölçeğinin Türkçeye Uyarlanması ve Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Dijital Okuryazarlık Durumları. Journal of Education and Future. 2017; 0(12): 19 - 29.
Vancouver	Üstündağ M,Güneş E,Bahçivan E Dijital Okuryazarlık Ölçeğinin Türkçeye Uyarlanması ve Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Dijital Okuryazarlık Durumları. Journal of Education and Future. 2017; 0(12): 19 - 29.
IEEE	Üstündağ M,Güneş E,Bahçivan E "Dijital Okuryazarlık Ölçeğinin Türkçeye Uyarlanması ve Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Dijital Okuryazarlık Durumları." Journal of Education and Future, 0, ss.19 - 29, 2017.
ISNAD	Üstündağ, Mutlu Tahsin vd. "Dijital Okuryazarlık Ölçeğinin Türkçeye Uyarlanması ve Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Dijital Okuryazarlık Durumları". Journal of Education and Future 12 (2017), 19-29.