Erciyes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Yayın Organıdır

DEĞERLENDİRİLMESİ, ETKİLEYEN FAKTÖRLERİN; BİÇER, Sevil; Ünsal, Ayla; CEYHAN, Yasemin Şadiye; DEMİR, GÖKÇE

Erciyes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Yayın Organıdır

ETKİLEYEN FAKTÖRLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ, (Boş)

Sevil BİÇER, (Ahi Evran Üniversitesi Sağlık Yüksekokulu, Kırşehir)

Yasemin Şadiye CEYHAN, (Ahi Evran Üniversitesi Sağlık Yüksekokulu, Kırşehir)

Gökçe DEMİR, (Ahi Evran Üniversitesi Sağlık Yüksekokulu, Kırşehir)

Ayla ÜNSAL (Ahi Evran Üniversitesi Sağlık Yüksekokulu, Kırşehir)

Sağlık Bilimleri Dergisi

0 0

Yıl: 2016 Cilt: 25 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 7 - 13 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Erciyes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Yayın Organıdır

Öz:

Bu tanımlayıcı çalışma, Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı (KOAH)'nın günlük yaşam aktiviteleri (GYA)'ne etkisini incelemek amacıyla tanımlayıcı çalışma olarak yapılmıştır. Araştırma 1 Mart-1 Temmuz 2010 tarihlerinde, bir ilin devlet hastanesinde yatan ve KOAH tanısı konmuş 217 hasta ile yürütülmüştür. Örneklem seçiminde kesitsel örnekleme metodu kullanılmıştır. Verilerin toplanmasında hastaların sosyo-demografik özellikleri ile ilgili yaşam aktivitelerini değerlendiren soruların yer aldığı anket formundan yararlanılmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde, SPSS 16 programı kullanılmış olup, sayı, yüzde ve Ki-kare testi uygulanmıştır. Çalışmaya katılanların %28.1'i 50-69 yaş arasındadır. Bireylerin %55.3'ü giyinebilme, %72.8'i yatıpkalkabilme, %95.9'u el-yüz yıkayabilme, %95.9'u saç tarayabilme, %95.9'u diş fırçalayabilme, %94.0'ı tırnak kesebilme, %64.5'i tuvalete gidebilme, %76.2'si yemek yiyebilme aktivitelerini bağımsız yapabilirken, %62.2'si banyo yapabilme, %55.3'ü dolaşabilme, %77.0'ı merdiven inip çıkabilme aktivitelerini biraz yardımla yapabildikleri belirlenmiştir. Kronik obstrüktif akciğer hastalığı hastalarının GYA'larının tamamını yerine getirmede yetersizlik yaşadıkları bulunmuştur. Bu hastaların GYA'larda bağımlılıklarının saptanması, bireyin kendi kendine bir yaşam sürmesinde etkili olacaktır. Hastaların tanı konulur konulmaz, enerji koruma teknikleri ve günlük yaşam aktivitelerine ait eğitimini de içeren pulmoner rehabilitasyon programlarına katılımlarının sağlanması yararlı olabilir. Bu anlayışı destekleyen ve bu alanda yetişmiş profesyonellerin yer aldığı sağlık politikalarına ihtiyaç vardır.

Anahtar Kelime:

Konular: Cerrahi

KRONİK OBSTRÜKTİF AKCİĞER HASTALIĞINDA GÜNLÜK YAŞAM AKTİVİTELERİ DÜZEYİ VE

Öz:

This descriptive study was carried out to investigate the effect of chronic obstructive pulmonary disease (COPD) on daily living activities. The study enrolled 217 patients hospitalized at a state hospital and diagnosed with COPD between March 1 July 1 2010. In the sample selection, cross-sectional sample method was used. For data collection, a survey form was used, including questions assessing the daily activities related with socio-demographic characteristics of the patients. For the data analysis, percentage, frequency and Chi-square test were used in the SPSS 16 software. In the study 28.1% of the participants were between 5069 ages. While 55.3% of the patients can get dressed, 72.8% can lie and stand up, 95.9 %can wash hands and face, 95.9% can comb hair, 95.9% can brush teeth, 94% can clip nails, 64.5% can go for toilet, 76.2% can have dinner independently; 62.2% can have a bath, 55.3% can walk around, 77% can go up and down stairs with a little help. The patients with COPD had difficulty with all their daily activities. The detection of the dependence of these patients in their daily activities will be effective for the patient to be able to live on his / her own life. It may be beneficial to provide the participation of the patient in the programs of pulmonary rehabilitation programme including energy saving techniques and education for daily life activities as soon as the diagnosis is made. There is a need of health policies that supports this approach including the trained professionals in this field.

Anahtar Kelime:

Konular: Cerrahi

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

1. Chapman KR, Mannino DM, Soriano JB, et al. Epidemiology and costs of chronic obstructive pulmonary disease. Eur Respir J 2006; 27: 188- 207.
2. NHLBI/WHO Workshop Global Iniative for Chronic Obstructive Lung Diseases (executive summary) (2005) http://www.goldcopd.org (Erişim tarihi: 15.12.2014).
3. Kocabaş A. Kronik obstrüktif akciğer hastalığı epidemiyolojisi ve risk faktörleri. TTD Toraks Cerrahisi Bülteni 2010; 1: 105-113.
4. Decramer M, Rennard S, Troosters T, et al. COPD as a lung disease with systemic consequences-clinical impact, mechanisms, and potential for early intervention. COPD 2008; 5: 235-256.
5. Conboy-Ellis K. Asthma pathogenesis and management. Nurse Pract 2006; 31: 24-37.
6. Ilowite J, Spiegler P, Chawla S. Bronchiectasis: New findings in the pathogenesis and treatment of disease. Curr Opin Infect Disease 2001; 21: 163- 116.
7. King P, Holdsworth S, Freezer N, et al. Bronchiectasis. Inter Medicine J 2006; 36: 729- 737.
8. Kaya E, Özbek S, Tekin A, ve ark. KOAH'lı hastalarda günlük yaşam aktivitelerinin değerlendirilmesi. Türk Geriatri Dergisi 2010; 13: 111-116.
9. Tel H, Akdemir N. KOAH'lı hastalara uygulanan planlı hasta öğretiminin ve hasta izleminin hastaların hastalıkla baş etme durumlarına etkisi. Cumhuriyet Üniv HYO Dergisi 1996; 2: 44-51.
10. Elkington H, White P, Addington-Hall J, et al. The healthcare needs of COPD patients in the last year of life. Palliative Medicine 2005; 19: 485-491.
11. Whittle H, Goldenberg D. Functional health status and instrumental activities of daily living performance in noninstitutionalized elderly people. JAN 1996; 23: 220-227.
12. Aksu T, Fadıloğlu Ç. Solunum sistemi hastalıklarında evde bakım yönetimi. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi 2010; 2: 126- 131.
13. Çil A, Olgu N. Kronik obstrüktif akciğer hastalığında hemşirelik bakımı ve hasta eğitimi. Hemşirelik Forumu Dergisi 2004; 2: 1-7.
14. Ovayolu N, Ovayolu Ö, Ateş Ç. Kronik obstrüktif akciğer hastalığı ve hemşirelik bakımı. Fırat Sağlık Hizmetleri Dergisi 2008; 3: 1-14.
15. Alvarez-Gutierrez JF, Miravitlles M, Calle M, et al. Impact of chronic obstructive pulmonary disease on activities of daily living: Results of the multicenter EIME Study. Arch Bronconeumol 2007; 43: 64-72.
16. Wedzicha JA, Bestall JC, Garrod R, et al. Randomized controlled trial of pulmonary rehabilitation in severe chronic obstructive pulmonary disease patients, stratified with the MRC dyspnoea scale. Eur Respir J 1998; 12: 363- 369.
17. Reis AL. Pulmonary rehabilitation: Summary of an evidence-based guideline. Respiratory Care 2008; 53: 1203-1207.
18. Yıldırım D. Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı Olan Bireylerin Günlük Yaşam Aktivitelerini Yapabilme Durumları. Yüksek Lisans Tezi, Cumhuriyet Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Halk Sağlığı Hemşireliği Anabilim Dalı, 2011, Sivas.
19. Kanervisto M, Saarelainen S, Vasankari T. COPD, chronic bronchitis and capacity for day-to-day activities: negative ımpact of ıllness on the healthrelated quality of life. Chronic Respiratory Disease 2010; 7: 207-215.
20. Ünsal A, Yetkin A. Kronik obstruktif akciğer hastalı- ğı olan bireylerin günlük yaşam aktivitelerinin etkilenme durumunun incelenmesi. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2005; 8: 42-53.
21. İnce D, Savcı S, Çöplü L. Kronik obstrüktif akciğer hastalığında günlük yaşam aktivitelerinin değerlendirilmesi. Toraks Dergisi 2005; 6: 31-36.
22. Morgan MD. The prediction of benefit from pulmonary rehabilitation: setting, training intensity and the effect of selection by disability. Thorax 1999; 54: 3-7.
23. Langa KM, Fendrick AM, Flaherty KR. Informal caregiving for chronic lung disease among older Americans. Chest 2002; 122: 2197-2203.
24. Skumlien S, Haave E, Morland L. Gender differences in the performance of activities of daily living among patients with chronic obstructive pulmonary disease. Chronic Respiratory Disease 2006; 3: 141-148.
25. Tel H, Demirkol D, Kara S, ve ark. KOAH'lı hastaların bakım vericilerinde bakım yükü ve yaşam kalitesi. Türk Toraks Dergisi 2012; 13: 87-92.
26. Kuyucu T, Güçlü SZ, Şaylan B, et al. A crosssectional observational study to investigate daily symptom variability, effects of symptom on morning activities and therapeutic expectations of patients and physicians in COPD-SUNRISE study. Tüberküloz ve Toraks Dergisi 2011; 59: 328-339.
27. Soyyiğit Ş, Erk M, Güler N, ve ark.Kronik obstrüktif akciğer hastalığında yaşam kalitesinin belirlenmesinde SF-36 sağlık taramasının değeri. Tüberküloz ve Toraks Dergisi 2006; 54: 259-266.
28. Durna Z. Kronik Hastalıklar ve Bakım. Nobel Tıp Kitabevi, Adana, 2012: ss 75-95.
29. Small S, Lamb M. Fatigue in chronic illness: The experience of individuals with chronic obstructive pulmonary disease and with asthma. Journal of Advanced Nursing 1999; 30: 469-478.
30. Atacanlı MF, Dilbaz N. Kronik obstrüktif akciğer hastalığı ve depresyon. Klinik Psikiyatri 2001; 4: 147-153.
31. Üskül TB, Selvi A, Melikoğlu A, ve ark. Göğüs hastalıkları kliniğinde yatan hastalarda anksiyete ve depresyon düzeyleri ile sosyodemografik faktörlerin ve hastalık tanılarının ilişkisi. Akciğer Arşivi 2006; 7: 11-15.
32. Bahar A, Savaşı HA, Parlar S. Göğüs hastalıkları servisinde yatan hastaların anksiyete ve depresyon düzeylerinin belirlenmesi. Yeni Symposium Journal 2009; 47: 9-15.
33. Çimen BÖ, Kanık A, Erdoğan C. KOAH ve astım hastalarında fonksiyonel performans skorları. Solunum kas gücü ve solunum fonksiyon testlerinin değerlendirilmesi. Akciğer Arşivi 2004; 1: 6-9.
34. Jones PW. Health status measurement in chronic obstructive pulmonary disease. Thorax 2001; 1: 560-580.

APA	DEĞERLENDİRİLMESİ E, BİÇER S, CEYHAN Y, DEMİR G, Ünsal A (2016). Erciyes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Yayın Organıdır. , 7 - 13.
Chicago	DEĞERLENDİRİLMESİ ETKİLEYEN FAKTÖRLERİN,BİÇER Sevil,CEYHAN Yasemin Şadiye,DEMİR GÖKÇE,Ünsal Ayla Erciyes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Yayın Organıdır. (2016): 7 - 13.
MLA	DEĞERLENDİRİLMESİ ETKİLEYEN FAKTÖRLERİN,BİÇER Sevil,CEYHAN Yasemin Şadiye,DEMİR GÖKÇE,Ünsal Ayla Erciyes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Yayın Organıdır. , 2016, ss.7 - 13.
AMA	DEĞERLENDİRİLMESİ E,BİÇER S,CEYHAN Y,DEMİR G,Ünsal A Erciyes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Yayın Organıdır. . 2016; 7 - 13.
Vancouver	DEĞERLENDİRİLMESİ E,BİÇER S,CEYHAN Y,DEMİR G,Ünsal A Erciyes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Yayın Organıdır. . 2016; 7 - 13.
IEEE	DEĞERLENDİRİLMESİ E,BİÇER S,CEYHAN Y,DEMİR G,Ünsal A "Erciyes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Yayın Organıdır." , ss.7 - 13, 2016.
ISNAD	DEĞERLENDİRİLMESİ, ETKİLEYEN FAKTÖRLERİN vd. "Erciyes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Yayın Organıdır". (2016), 7-13.

APA	DEĞERLENDİRİLMESİ E, BİÇER S, CEYHAN Y, DEMİR G, Ünsal A (2016). Erciyes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Yayın Organıdır. Sağlık Bilimleri Dergisi, 25(1), 7 - 13.
Chicago	DEĞERLENDİRİLMESİ ETKİLEYEN FAKTÖRLERİN,BİÇER Sevil,CEYHAN Yasemin Şadiye,DEMİR GÖKÇE,Ünsal Ayla Erciyes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Yayın Organıdır. Sağlık Bilimleri Dergisi 25, no.1 (2016): 7 - 13.
MLA	DEĞERLENDİRİLMESİ ETKİLEYEN FAKTÖRLERİN,BİÇER Sevil,CEYHAN Yasemin Şadiye,DEMİR GÖKÇE,Ünsal Ayla Erciyes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Yayın Organıdır. Sağlık Bilimleri Dergisi, vol.25, no.1, 2016, ss.7 - 13.
AMA	DEĞERLENDİRİLMESİ E,BİÇER S,CEYHAN Y,DEMİR G,Ünsal A Erciyes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Yayın Organıdır. Sağlık Bilimleri Dergisi. 2016; 25(1): 7 - 13.
Vancouver	DEĞERLENDİRİLMESİ E,BİÇER S,CEYHAN Y,DEMİR G,Ünsal A Erciyes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Yayın Organıdır. Sağlık Bilimleri Dergisi. 2016; 25(1): 7 - 13.
IEEE	DEĞERLENDİRİLMESİ E,BİÇER S,CEYHAN Y,DEMİR G,Ünsal A "Erciyes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Yayın Organıdır." Sağlık Bilimleri Dergisi, 25, ss.7 - 13, 2016.
ISNAD	DEĞERLENDİRİLMESİ, ETKİLEYEN FAKTÖRLERİN vd. "Erciyes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Yayın Organıdır". Sağlık Bilimleri Dergisi 25/1 (2016), 7-13.