Türkiye'de Hemşireliğin Profesyonelleşmesi Kapsamında Değerlendirilmesi ve Avrupa Birliğine Uyum Süreci: Niteliksel Bir Çalışma
Yıl: 2017 Cilt: 4 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 98 - 106 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022
Türkiye'de Hemşireliğin Profesyonelleşmesi Kapsamında Değerlendirilmesi ve Avrupa Birliğine Uyum Süreci: Niteliksel Bir Çalışma
Öz: AMAÇ: Profesyonellik, mesleki değerleri ve bağlılığı vurgulayan bir kavramdır. Mesleki profesyonellik ise mesleğin standartlarının oluşturulmasında ve kaliteli bakım sunulmasında yer alan önemli bir olgudur. Bu çalışma, Türkiye'de hemşirelik mesleğinin profesyonelleşmesi ve Avrupa Birliği (AB)'ne uyum sürecinde hemşirelikte profesyonelleşmeyi değerlendirmek amacıyla yapılmıştır.YÖNTEM: Araştırma niteliksel bir çalışma olup, amaçlı örnekleme yöntemi kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu, Türkiye'deki üniversitelerin hemşirelik bölümlerinden öğretim üyeleri, hastanelerin hemşirelik hizmetleri müdürleri ve AB konusunda uzman toplam 15 kişi oluşturmuştur. Veriler, yarı yapılandırılmış derinlemesine görüşme yöntemiyle toplanmıştır. BULGULAR: Türkiye'de hemşireliğin henüz profesyonellik ölçütlerine göre bir meslek olarak kabul edilmediği belirlendi. Mesleki eğitim düzeyindeki çeşitlilik, istihdam tiplerinde görülen farklılıklar, mesleki otonomi ve örgütlenme düzeylerinin düşüklüğü mesleğin profesyonelleşme sürecindeki temel sorunları olduğu ve AB ölçütlerinin, itici bir güç olarak hemşirelik mesleğindeki profesyonelleşmenin gelişmesi adına olumlu olacağı saptandı. Çalışmanın verileri; hemşirelikte profesyonelleşmeye ilişkin değerlendirme, hemşirelikte profesyonelleşmeye ilişkin ölçütleri değerlendirme ve AB ye uyum sürecinde hemşireliğin durumu olmak üzere üç tema altında toplanmıştır.SONUÇ: Sonuç olarak, Türkiye'de hemşirelik mesleğinin profesyonellik sürecinin hala devam ettiği ve AB ye uyum standartlarının bu süreci hızlandırma adına itici güç olacağı ortaya konmuştur.
Anahtar Kelime: Konular:
Evaluation of Nursing Profession within The Scope of Professionalization in Health Services in Turkey and The Process of Harmonization to The European Union:A Qualitative Study
Öz: AIM: Professionalism is a concept that emphasizes occupational values and commitment. Occupational professionalism is a significant phenomenon which has roles in establishing the standards of the occupation and providing high quality care. This study was conducted with the purpose of evaluation of professionalization of the occupation of nursing in Turkey and within the frame of the harmonization process to the European Union (EU). METHODS: While the study is a qualitative one, purposive sampling was used. Study group of the research consisted of total 15 individuals consisting of faculty members from nursing departments of universities in Turkey, nursing service managers of hospitals and EU experts. The data were collected using the semi-structured in-depth interview method. RESULTS: It was determined that nursing is not yet accepted as an occupation in Turkey based on criteria of professionalism. Fundamental problems in professionalization of the occupation are the variety of occupational education levels, differences seen in types of employment, and low levels of occupational autonomy and organization, and EU criteria will have positive effects as a driving force on the development of professionalization in the occupation of nursing. The study's data were collected under three themes: evaluation of professionalization in nursing, evaluation of the criteria for professionalization in nursing and situation of nursing in the EU harmonization process.CONCLUSION: In conclusion, it was established that the professionalization process of the nursing profession is still in progress in Turkey, and EU harmonization standards will be a driving force to accelerate this progress.
Anahtar Kelime: Konular:
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Adıgüzel, O., Özkan, D.S., Tanrıverdi, H. (2011). Mesleki profesyonellik ve bir meslek mensupları olarak hemşireler örneği. Yönetim Bilimleri Dergisi, 9:2, 235-259.
- Altıok, H.Ö., Üstün, B. (2014). Profesyonellik: Kavram analizi. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi, 7, 151-155.
- Demir, S., Yıldırım, N.K. (2014). Psikiyatri hemşirelerinin profesyonel davranışlarının belirlenmesi. Journal of Psychiatric Nursing, 5:1, 25-32. https://doi.org/10.5505/phd.2014.77487
- Dikmen, Y., Karataş, H., Gülşah, G.A., Ak, B. (2016). The level of professionalism of nurses working in a hospital in Turkey. Journal of Caring Sciences, 5:2, 95-102. https://doi.org/10.15171/jcs.2016.010
- Dwyer, D.J., Schawart, R.H., Fox, M.L. (1992). Decision making autonomy in nursing, Journal of Nursing Administration, 22:2, 17-23. https://doi.org/10.1097/00005110-199202000-00020
- Emiroğlu, N.O. (2000). Sağlık personelinin ve toplumun hemşirelik imajı. Hemşirelik Araştırma Dergisi, 2:1, 9-18.
- Evans, L. (2008). Professionalism, professionality and the development of education professionals. British Journal of Educational Studies. 56:1, 20-38. https://doi.org/10.1111/j.1467-8527.2007.00392.x
- Fahrenwald, N.L., Bassett, S.D., Tschetter, L., Carson, P.P., White, L., Winterboer, V.J. (2005). Teaching core nursing values. Journal of Professional Nursing, 21:1, 46-51. https://doi.org/10.1016/j.profnurs.2004.11.001
- Giray, AÜ. (2009). Avrupa Birliği'nde sağlık yönetimi. Sağlık Paneli, http://www.saglikpaneli.com/tartisma_platformu. asp?kno=44 (Erişim 12.08.2016).
- Halfer, D., Graf, E. (2006). Gradute nurse perceptions of the work experience. Nursing Economics, 24:3, 150-5.
- Karadağ, A., Hisar, F., Elbaş, N.Ö. (2004). Hemşirelikte profesyonelliğe ilişkin davranışsal envanter. Hemşirelik Forumu Dergisi, 7(4), 14-22.
- Karagözoğlu, Ş. (2008). Hemşirelikte bireysel ve profesyonel özerklik. Turkish Journal of Research & Development in Nursing, 10:3, 41-50.
- Karamanoğlu, A.Y., Özer, F.G., Tuğcu, A. (2009). Denizli ilindeki hastanelerin cerrahi kliniklerinde çalışan hemşirelerin mesleki profesyonelliklerinin değerlendirilmesi. Fırat Tıp Dergisi, 14:1, 12-7.
- Karaöz, S. (2004). Turkish nursing students' perception of caring. Nurse Education Today, 4:25, 31-40.
- Kavaklı, Ö., Uzun, Ş., Arslan, F. (2009). Yoğun bakım hemşirelerinin profesyonel davranışlarının belirlenmesi. Gülhane Tıp Dergisi; 51, 168-173.
- Kim-Godwin, Y.S, Baek, H.C, Wynd, C.A. (2010). Factors influencing professionalism in nursing among Korean American registered nurses. Journal of Professional Nursing, 26:4, 242-9. https://doi.org/10.1016/j.profnurs.2009.12.007
- Kiper, S., Koştu, N. (2010). Denizli Sağlık Yüksekokulu son sınıf öğrencilerinin mesleki örgütlenme konusundaki görüşleri. Fırat Sağlık Hizmetleri Dergisi, 5:14, 1-13.
- Koçak, B. (2006). Üniversite Hastanelerinde Çalışan Hemşirelerin Sağlıkta Özelleştirme ve Sendikalaşma Konusunda Görüşlerinin İncelenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
- Korkmaz, F., Görgülü, S. (2010). Hemşirelerin, meslek ölçütleri bağlamında hemşireliğe ilişkin görüşleri. Sağlık Bilimleri Fakültesi Hemşirelik Dergisi, 1-17.
- Korkut, H. (2005). Hemşirelerin Mesleki Dernekleri ve Dernekler Kanununa İlişkin Bilgileri. Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
- Miller, B.K., Adams, D., Beck, L.(1993). A behavioral inventory for professionalism in nursing. Journal of Professional Nursing, 9:5, 290-5. https://doi.org/10.1016/8755-7223(93)90055-H
- Mook W.N., Grave, W.S., Wass, V., O'Sullivan, H., Zwaveling, J.H., Schuwirth, L.W., Vleuten, C.P. (2009). Professionalism: Evolution of the concept. European Journal of Internal Medicine, 20:4, 81-4. https://doi.org/10.1016/j.ejim.2008.10.005
- Oweis, A.I. (2005). Bringing the professional challenges for nursing in Jordan to light. International Journal of Nursing Practice, 11:6, 244-9. https://doi.org/10.1111/j.1440-172X.2005.00536.x
- Resmi Gazete (2007). Hemşirelik Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun, http://www.resmigazete.gov.tr/ eskiler/2007/05/20070502-3.htm (Erişim 12.08.2016).
- Türk Hemşireler Derneği (2016). Özel Dal Dernekleri. http://www.turkhemsirelerdernegi.org.tr/tr/thd/ilgili-kuruluslar/ ozel-dal-dernekleri.aspx (Erişim 09.08.2016).
- Ulusoy, M.F., Görgülü, R.S. (2000). Hemşirelik Esasları-Temel Kuram, Kavram, İlke ve Yöntemler, 4. Basım, TDFO Ltd. Şti., Ankara.
- Üstel, L. (2005). Öğretmenler İçin AB Kılavuzu, AB-Türkiye İşbirliği Derneği, Ankara.
- Wade, G. H. (1999). Professional nurse autonomy: Concept analysis and application to nursing education, Journal of Advanced Nursing, 30:2, 310-318. https://doi.org/10.1046/j.1365-2648.1999.01083.x
- Yıldırım, A. (2001). Meslekleşme süreci ve hemşirelik. Hemşirelik Forumu, 4:1, 23-25.
| APA | Özlük B, SUR H (2017). Türkiye'de Hemşireliğin Profesyonelleşmesi Kapsamında Değerlendirilmesi ve Avrupa Birliğine Uyum Süreci: Niteliksel Bir Çalışma. , 98 - 106. |
| Chicago | Özlük Bilgen,SUR Haydar Türkiye'de Hemşireliğin Profesyonelleşmesi Kapsamında Değerlendirilmesi ve Avrupa Birliğine Uyum Süreci: Niteliksel Bir Çalışma. (2017): 98 - 106. |
| MLA | Özlük Bilgen,SUR Haydar Türkiye'de Hemşireliğin Profesyonelleşmesi Kapsamında Değerlendirilmesi ve Avrupa Birliğine Uyum Süreci: Niteliksel Bir Çalışma. , 2017, ss.98 - 106. |
| AMA | Özlük B,SUR H Türkiye'de Hemşireliğin Profesyonelleşmesi Kapsamında Değerlendirilmesi ve Avrupa Birliğine Uyum Süreci: Niteliksel Bir Çalışma. . 2017; 98 - 106. |
| Vancouver | Özlük B,SUR H Türkiye'de Hemşireliğin Profesyonelleşmesi Kapsamında Değerlendirilmesi ve Avrupa Birliğine Uyum Süreci: Niteliksel Bir Çalışma. . 2017; 98 - 106. |
| IEEE | Özlük B,SUR H "Türkiye'de Hemşireliğin Profesyonelleşmesi Kapsamında Değerlendirilmesi ve Avrupa Birliğine Uyum Süreci: Niteliksel Bir Çalışma." , ss.98 - 106, 2017. |
| ISNAD | Özlük, Bilgen - SUR, Haydar. "Türkiye'de Hemşireliğin Profesyonelleşmesi Kapsamında Değerlendirilmesi ve Avrupa Birliğine Uyum Süreci: Niteliksel Bir Çalışma". (2017), 98-106. |
| APA | Özlük B, SUR H (2017). Türkiye'de Hemşireliğin Profesyonelleşmesi Kapsamında Değerlendirilmesi ve Avrupa Birliğine Uyum Süreci: Niteliksel Bir Çalışma. Sağlık ve Hemşirelik Yönetimi Dergisi, 4(3), 98 - 106. |
| Chicago | Özlük Bilgen,SUR Haydar Türkiye'de Hemşireliğin Profesyonelleşmesi Kapsamında Değerlendirilmesi ve Avrupa Birliğine Uyum Süreci: Niteliksel Bir Çalışma. Sağlık ve Hemşirelik Yönetimi Dergisi 4, no.3 (2017): 98 - 106. |
| MLA | Özlük Bilgen,SUR Haydar Türkiye'de Hemşireliğin Profesyonelleşmesi Kapsamında Değerlendirilmesi ve Avrupa Birliğine Uyum Süreci: Niteliksel Bir Çalışma. Sağlık ve Hemşirelik Yönetimi Dergisi, vol.4, no.3, 2017, ss.98 - 106. |
| AMA | Özlük B,SUR H Türkiye'de Hemşireliğin Profesyonelleşmesi Kapsamında Değerlendirilmesi ve Avrupa Birliğine Uyum Süreci: Niteliksel Bir Çalışma. Sağlık ve Hemşirelik Yönetimi Dergisi. 2017; 4(3): 98 - 106. |
| Vancouver | Özlük B,SUR H Türkiye'de Hemşireliğin Profesyonelleşmesi Kapsamında Değerlendirilmesi ve Avrupa Birliğine Uyum Süreci: Niteliksel Bir Çalışma. Sağlık ve Hemşirelik Yönetimi Dergisi. 2017; 4(3): 98 - 106. |
| IEEE | Özlük B,SUR H "Türkiye'de Hemşireliğin Profesyonelleşmesi Kapsamında Değerlendirilmesi ve Avrupa Birliğine Uyum Süreci: Niteliksel Bir Çalışma." Sağlık ve Hemşirelik Yönetimi Dergisi, 4, ss.98 - 106, 2017. |
| ISNAD | Özlük, Bilgen - SUR, Haydar. "Türkiye'de Hemşireliğin Profesyonelleşmesi Kapsamında Değerlendirilmesi ve Avrupa Birliğine Uyum Süreci: Niteliksel Bir Çalışma". Sağlık ve Hemşirelik Yönetimi Dergisi 4/3 (2017), 98-106. |
