DSM-5 Psikoz Ölç eği Türkçe Formunun geçerliliği ve güvenilirliliği

SÜCÜLLÜOĞLU DİKİCİ, Didem; HERDEM, Ahmet; AYDEMİR, Ömer

DSM-5 Psikoz Ölç eği Türkçe Formunun geçerliliği ve güvenilirliliği

Ahmet HERDEM, (Bolu KHB Abant İzzet Baysal Üniversitesi EAH Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Hastanesi, Bolu)

Ömer AYDEMİR, (Manisa Celal Bayar Üniversitesi Tıp Fakültesi Hafsa Sultan Hastanesi, Manisa)

Didem SÜCÜLLÜOĞLU DİKİCİ (2 Manisa Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Hastanesi, MANİSA)

Anadolu Psikiyatri Dergisi

71 12

Yıl: 2017 Cilt: 18 Sayı: Ek 2 Sayfa Aralığı: 68 - 72 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

DSM-5 Psikoz Ölç eği Türkçe Formunun geçerliliği ve güvenilirliliği

Öz:

Amaç: Bu çalışmada DSM-5 ölçütlerine göre erişkinde psikozun şiddetini ölçmek amacıyla geliştirilmiş Psikoz Ölçeğinin Türkçe Formunun güvenilirlik ve geçerlilik çalışmasının yapılması amaçlanmıştır. Yöntem:Araştırma Celal Bayar Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri Yataklı Servisi ve Poliklinikleri'nde tedavi görmekte olan ve DSM-5 ölçütlerine göre herhangi bir psikotik bozukluk tanı ölçütlerini karşılayan hastalar ile yapılmıştır. Psikotik bozukluk dışında herhangi bir ruhsal veya bedensel hastalığı olan hastalar çalışmaya alınmamıştır. Buna göre 49 psikotik bozukluk hastası çalışmaya alınmıştır ve tanı dağılımı 40 hastada şizofreni, altı hastada BTA psikotik bozukluk ve üç hastada şizoaffektif bozukluk biçimindedir. Herhangi bir ruhsal veya bedensel hastalığı bulunmayan 101 gönüllü de sağlıklı kontrol grubunu oluşturmuştur. Güvenilirlik analizlerinde içsel tutarlılık katsayısı ve madde-toplam puan korelasyon analizi, geçerlilik analizinde ise açıklayıcı faktör analizi ve psikoz grubuyla sağlıklı kontrol grubunu ne düzeyde ayırt ettiğini araştırmak amacıyla iki grup ölçek ortalamaları karşılaştırılmış ve ayrıca ROC analizi yapılmıştır.Bulgular: Araştırma grubunun yaş ortalaması 26.3±10.3 yıldır ve örneklem grubunun %52.7'si (s=79) kadındır. Grubun %69.3'ü yüksekokul mezunu, %8.0'i ilkokul mezunu, %19.3'ü lise mezunudur. Psikotik bozukluk grubunun hastalık süresi 17.1±9.7 yıldır. Psikoz Ölçeğinin içsel tutarlılığı 0.91, madde-toplam puan korelasyon katsayıları 0.25-0.82 arasında bulunmuştur. Psikoz Ölçeğinin açıklayıcı faktör analizinde örneklem yeterliliği için KMO katsayısı 0.81 ve Bartlett katsayısı 1.03 olarak bulunmuştur. Tek faktörlü çözüm elde edilmiştir ve özdeğeri 5.12'dir, varyansın toplam %64.0'ını açıklamaktadır. Ölçek maddelerinin faktör yükleri 0.33-0.88 arasında bulunmuştur. Psikoz Ölçeğinin puan ortalamaları psikotik bozukluklar grubunda 11.00±5.20, sağlıklı kontrol grubunda 0.21±1.21 olarak elde edilmiştir ve iki grup arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılık saptanmıştır. ROC analizinde eğrinin altında kalan alan 0.98 olarak elde edilmiştir. Sonuç: Bu bulgularla Psikoz Ölçeğinin Türkçe Formunun güvenilir ve geçerli olduğu gösterilmiştir.

Anahtar Kelime:

Konular: Psikoloji Psikiyatri

Reliability and validity of Turkish Version of DSM-5 Psychosis Scale

Öz:

Objective: In this study we evaluated the reliability and validity of the Turkish version of DSM-5 Psychosis Scale developed in order to evaluate severity of psychosis in adult patients. Methods: This study was carried out with patients who met the diagnostic criteria for any psychotic disorder according to DSM-5 criteria and who are undergoing treatment in the inpatient and outpatient wards of Psychiatry Department of Celal Bayar University Medical School. Except for psychotic disorders patients with any mental or physical disease were excluded. A total of 49 patients (40 patients with schizophrenia, six patients with not otherwise specified psychotic disorder, three patients with schizoaffective disorder) were included in the study. One hundred and one volunteers without any mental or physical disease were included as the healthy control group. Reliability analysis was based on internal consistency and item-total score correlation. Validity analysis was based on exploratory factor analysis, comparison of mean scores of the patient and healthy control groups and ROC analysis. Results: The mean age of the study group was 26.0±10.3 years and 52.7% of the sample group (n=79) were female. Sixty-nine point three percent of the study group were college graduates, 8% primary school graduates, 19.3% is also high school graduates. Mean disease duration was 17.1±9.7 years in the psychotic disorder group. The internal consistency of the Psychosis Scale was 0.91 and, item-total correlation coefficients of the Psychosis Scale were between 0.25 and 0.82. In the factor analysis, for sample adequacy Kaiser- Meier-Olkin (KMO) coefficient was found as 0.81 and Bartlett coefficient as 1.03. Single-factor solution was obtained and the eigenvalue is 5.12, representing 64.0% of the total variance. Factor loadings of the items of the scale were between 0.33 and 0.88. The mean of score was 11.00±5.20 in patient group while it was calculated as 0.21±1.21 in control group. The area under the curve was calculated as 0.98 in the ROC analysis. Conclusion: These results indicate that the Turkish version of Psychosis Scale is reliable and valid.

Anahtar Kelime:

Konular: Psikoloji Psikiyatri

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

1. Stahl SM. Stahl'ın Temel Psikofarmakolojisi. T Alkın (Çev. Ed.), İstanbul: Tıp Kitabevi, 2015, s.79.
2. American Psychiatric Association. Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders (DSM-5), Fifth ed. Washington, DC: American Psychiatric Association, 2013.
3. Regier DA. Time for a fresh start? Rethinking psychosis in DSM-5. Schizophr Bull 2007; 33:843- 845.
4. http://www.psychiatry.org/practice/dsm/ dsm5/online-assessment-measures
5. Erol A. Şizofrenide klinik özellikler ve tanı ölçütleri kullanılan ölçekler. H Soygür, K Alptekin, E Cem Atbaşoğlu, H Herken (Eds.), Şizofreni ve Diğer Psikotik Bozukluklar. Ankara: TPD Yayınları, 2007, s.187-193.
6. Aydemir Ö, Köroğlu E (Eds.). Psikiyatride Kullanı- lan Klinik Ölçekler. Altıncı baskı, Ankara: HYB, 2012.
7. Erkoç Ş., Arkonaç O, Ataklı C, Özmen E. Pozitif Semptomları Değerlendirme Ölçeğinin güvenilirliği ve geçerliliği. Düşünen Adam 1991: 4:20-24.
8. Erkoç Ş, Arkonaç O, Ataklı C, Özmen E. Negatif Semptomları Değerlendirme Ölçeğinin geçerlilik ve güvenirliği. Düşünen Adam 1991; 4:16-19.
9. Kostakoğlu AE, Batur S, Tiryaki A, Göğüş A. Pozitif ve Negatif Sendrom Ölçeğinin (PANSS) Türkçe uyarlamasının geçerlilik ve güvenilirliği. Türk Psikoloji Dergisi 1999; 14(44):23-32.

APA	HERDEM A, AYDEMİR Ö, SÜCÜLLÜOĞLU DİKİCİ D (2017). DSM-5 Psikoz Ölç eği Türkçe Formunun geçerliliği ve güvenilirliliği. , 68 - 72.
Chicago	HERDEM Ahmet,AYDEMİR Ömer,SÜCÜLLÜOĞLU DİKİCİ Didem DSM-5 Psikoz Ölç eği Türkçe Formunun geçerliliği ve güvenilirliliği. (2017): 68 - 72.
MLA	HERDEM Ahmet,AYDEMİR Ömer,SÜCÜLLÜOĞLU DİKİCİ Didem DSM-5 Psikoz Ölç eği Türkçe Formunun geçerliliği ve güvenilirliliği. , 2017, ss.68 - 72.
AMA	HERDEM A,AYDEMİR Ö,SÜCÜLLÜOĞLU DİKİCİ D DSM-5 Psikoz Ölç eği Türkçe Formunun geçerliliği ve güvenilirliliği. . 2017; 68 - 72.
Vancouver	HERDEM A,AYDEMİR Ö,SÜCÜLLÜOĞLU DİKİCİ D DSM-5 Psikoz Ölç eği Türkçe Formunun geçerliliği ve güvenilirliliği. . 2017; 68 - 72.
IEEE	HERDEM A,AYDEMİR Ö,SÜCÜLLÜOĞLU DİKİCİ D "DSM-5 Psikoz Ölç eği Türkçe Formunun geçerliliği ve güvenilirliliği." , ss.68 - 72, 2017.
ISNAD	HERDEM, Ahmet vd. "DSM-5 Psikoz Ölç eği Türkçe Formunun geçerliliği ve güvenilirliliği". (2017), 68-72.

APA	HERDEM A, AYDEMİR Ö, SÜCÜLLÜOĞLU DİKİCİ D (2017). DSM-5 Psikoz Ölç eği Türkçe Formunun geçerliliği ve güvenilirliliği. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 18(Ek 2), 68 - 72.
Chicago	HERDEM Ahmet,AYDEMİR Ömer,SÜCÜLLÜOĞLU DİKİCİ Didem DSM-5 Psikoz Ölç eği Türkçe Formunun geçerliliği ve güvenilirliliği. Anadolu Psikiyatri Dergisi 18, no.Ek 2 (2017): 68 - 72.
MLA	HERDEM Ahmet,AYDEMİR Ömer,SÜCÜLLÜOĞLU DİKİCİ Didem DSM-5 Psikoz Ölç eği Türkçe Formunun geçerliliği ve güvenilirliliği. Anadolu Psikiyatri Dergisi, vol.18, no.Ek 2, 2017, ss.68 - 72.
AMA	HERDEM A,AYDEMİR Ö,SÜCÜLLÜOĞLU DİKİCİ D DSM-5 Psikoz Ölç eği Türkçe Formunun geçerliliği ve güvenilirliliği. Anadolu Psikiyatri Dergisi. 2017; 18(Ek 2): 68 - 72.
Vancouver	HERDEM A,AYDEMİR Ö,SÜCÜLLÜOĞLU DİKİCİ D DSM-5 Psikoz Ölç eği Türkçe Formunun geçerliliği ve güvenilirliliği. Anadolu Psikiyatri Dergisi. 2017; 18(Ek 2): 68 - 72.
IEEE	HERDEM A,AYDEMİR Ö,SÜCÜLLÜOĞLU DİKİCİ D "DSM-5 Psikoz Ölç eği Türkçe Formunun geçerliliği ve güvenilirliliği." Anadolu Psikiyatri Dergisi, 18, ss.68 - 72, 2017.
ISNAD	HERDEM, Ahmet vd. "DSM-5 Psikoz Ölç eği Türkçe Formunun geçerliliği ve güvenilirliliği". Anadolu Psikiyatri Dergisi 18/Ek 2 (2017), 68-72.