ORTAOKULA DEVAM EDEN ÖĞRENCİLERİN ALGILADIKLARI SOSYAL DESTEĞİN OKUL TÜKENMİŞLİĞİNE ETKİSİNİN İNCELENMESİ

Şahin, Hande; ÇAKMAK, Aygen

ORTAOKULA DEVAM EDEN ÖĞRENCİLERİN ALGILADIKLARI SOSYAL DESTEĞİN OKUL TÜKENMİŞLİĞİNE ETKİSİNİN İNCELENMESİ

Aygen ÇAKMAK, (Yrd.Doç.Dr., Kırıkkale Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Çocuk Gelişimi Bölümü,)

Hande ŞAHİN (Doç.Dr.,Kırıkkale Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Sosyal Hizmet Bölümü)

Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi (elektronik)

1 0

Yıl: 2017 Cilt: 16 Sayı: 61 Sayfa Aralığı: 3140 - 1 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

ORTAOKULA DEVAM EDEN ÖĞRENCİLERİN ALGILADIKLARI SOSYAL DESTEĞİN OKUL TÜKENMİŞLİĞİNE ETKİSİNİN İNCELENMESİ

Öz:

Araştırmada, ortaokula devam eden öğrencilerin algıladıkları sosyal desteğin okul tükenmişliğine olan etkisini incelemek ve bazı sosyo-demografik özelliklerin algılanan sosyal destek ve okul tükenmişliği puan ortalamalarında farklılık oluşturup oluşturmadığının belirlenmesi amaçlanmıştır. Araştırma grubunu, Kırıkkale il merkezinde bulunan ortaokulların 5., 6., 7. ve 8. sınıflarına devam eden 393 öğrenci oluşturmuştur. Araştırmada ortaokul öğrencilerinin algılanan sosyal destek düzeylerini belirlemek için Turner, Frankel ve Levin (1983) tarafından geliştirilen ve Türkçe'ye uyarlaması Duyan, Gelbal ve Çalık Var (2013) tarafından yapılan "Sosyal İlişki Unsurları Ölçeği" ile Aypay (2011) tarafından geliştirilen "Ortaöğretim Öğrencileri İçin Okul Tükenmişliği Ölçeği" kullanılmıştır. Araştırma sonucunda cinsiyet ve sınıf değişkeni ile Sosyal İlişki Unsurları Ölçeği'nin sadece aile desteği alt boyut puanı açısından; baba eğitim durumu ve aile gelir durumu ile aile destek ve arkadaş desteği alt boyut puanları arasında; baba yaşı ile sadece arkadaş desteği alt boyut puanları arasında anlamlı farklılık görülmektedir. Ayrıca ortaokul öğrencilerinin okul tükenmişlik düzeyleri cinsiyet, sınıf düzeyi, gelir durumu, anne-baba yaşı ile anne-baba eğitim durumuna göre anlamlı düzeyde farklılaşmaktadır

Anahtar Kelime:

THE REVIEW ON THE EFFECT OF SOCIAL SUPPORT ON THE SCHOOL FATIGUE THAT STUDENTS WHO GO ON SECONDARY SCHOOL PERCEIVE IT

Öz:

It was aimed on the research to review the effect of social support on the school fatigue of students of secondary schools and to determine on whether some of socio-demographic properties make differency in the point means of social support and school fatigue which are perceived. The research group consists of 393 students which go on 5.,6.,7. and 8. grades of secondary schools in Kırıkkale the province. " The Scale of Social Relation Factors" which was developed by Turner, Frankel and Levin (1983) in order to determine on secondary school students' social support level which is perceived and which was adapted in Turkish by Duyan, Gelbal and Çalık Var (2013) and " The Scale of School Fatigue for Secondary School Students" which was developed by Aypay (2011) have been used in the research. As a result of the research, there are seen significant differencies between sub-dimensions points of father's educational status and the family's income situation with the family support and friend support; between sub-dimensions points of father's age and only friend support in terms of the sub-dimension point of only family support in the Scale of Social Relation Factors with gender and class variances. Moreover, the school fatigue level of secondary school students differ significantly in gender, grades level, income situation, mother-father age and mother-father educational status

Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Aypay, A. (2012). Ortaöğretim okul tükenmişliği ölçeği (OOTÖ). Eğitim ve Bilim, 12(2), 782- 787.
Bayram, D. (1999). Bir grup gençte ruhsal belirti ile sosyal destek ilişkisi. Yayınlanmamış doktora tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Đzmir.
Büyüköztürk, Ş. (2007). Deneysel desenler. Ankara: PegemA Yayıncılık.
Cherniss, C. (1988). Obseverd supervisiory behavior and teacher burnout in special education. Journal of Educational Research, 54(5), 449-454.
Gündüz,B.; Çapri,B. ve Gökçakan,Z. (2012). Üniversite öğrencilerinin tükenmişlik düzeylerinin incelenmesi. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 19: 38-55.
Çakır, Y. ve Palabıyıkoğlu, R. (1997). 12-22 yaş grubundaki gençlerde çok yönlü algılanan sosyal destek ölçeğinin güvenirlik ve geçerlik araştırması. Kriz Dergisi, 5(1),15-25.
Çam,Z.; Deniz, K.Z. ve Kurnaz,A. (2014). Okul tükenmişliği: Algılanan sosyal destek, mükemmeliyetçilik ve stres değişkenlerine dayalı bir yapısal eşitlik modeli sınaması. Eğitim ve Bilim, 39 (173), 312-327.
Demirel,O.N., Yılmaz,Y. ve Üngüren,E. (2015). Meslek yüksekokulu öğrencilerinin tükenmişlik düzeyleri üzerine bir araştırma. EKEV Akademi Dergisi; 19(62);173-184.
Doğan, T. (2008). Psikolojik belirtilerin yordayıcısı olarak sosyal destek ve iyilik hali. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 3(30), 30-44.
Duyan, V., Gelbal, S. ve Çalık-Var, E. (2013). Sosyal ilişki unsurları ölçeğinin Türkçe’ye uyarlama çalışması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi,44: 159-169.
Divaris K., Polychronopoulou A.& Taoufik K.(2012). Stress and burnout in postgraduate dental education. European Journal of Dental Educatıon, 16 (1): 35-42.
Ercan, Đ. ve Kan, Đ. (2004). Ölçeklerde güvenirlik ve geçerlik. Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi; 30 (3): 211-216.
Erdeğer, N. (2001). Lise öğrencilerinin sosyal destek ve yalnızlık düzeylerinin incelenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Gazi Üniversitesi, Ankara.
Kahriman, Đ. (2002). Adolesanlarda aile ve arkadaşlardan algılanan sosyal destek ile benlik saygısı arasındaki ilişki. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Atatürk Üniversitesi, Erzurum.
Köksal Akyol A. ve Salı, G.(2013). Yatılı ve gündüzlü okuyan çocukların benlik kavramlarının ve sosyal destek algılarının incelenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 21(4) (Özel Sayı): 1377-1398.
Kutsal, D. ve Bilge, F. (2012). Lise öğrencilerinin tükenmişlik ve sosyal destek düzeyleri. Eğitim ve Bilim, 37 (164): 283-297.
Meehan, M.P., Durlak, J.A. & Braynt, F.B. (1993). The relationship of social support to perceived control and subjective mental health in adolescents. Journal of Community Psychology, 21, 49-55.
Özabacı, N. (2011). Đlişki niteliği ölçeği’nin Türkçe uyarlaması: geçerlik ve güvenirlik çalışması. Eğitim ve Bilim, 36 (162): 159-167.
Özdemir, Y.(2015). Ortaokul öğrencilerinde okul tükenmişliği: Ödev, okula bağlılık ve akademik motivasyonun rolü. Adnan Menderes Üniversitesi Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 6(1), 27-35.
Saygın, Y. (2008). Üniversite öğrencilerinin sosyal destek, benlik saygısı ve öznel iyi oluş düzeylerinin incelenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Selçuk Üniversitesi, Konya.
Seçer, Đ.ve Gençdoğan, B. (2012). Ortaöğretim öğrencilerinde okul tükenmişliğinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Turkish Journal of Education 1 (2): 1-13.
Şencan B. (2009). Lise öğrencilerinin algıladıkları sosyal destek düzeyi ile sosyal yetkinlik beklentisi düzeylerinin bazı değişkenlere göre incelenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Çukurova Üniversitesi, Adana.
Schaufeli, W.B., Martinez,, M.I., Pinto, A.M., Salanova, M., & Bakker, A.B. (2002). Burnout and Engagement in University Students - A Cross National Study, MBI-SS. Journal Of Cross- Cultural Psychology, 33 (5): 464-481.
urner, R. J., Frankel, B. G., & Levin, D. M. (1983). Social support: conceptualization, measurement, and implications for mental health. In J. R. Greeley (Ed.), Research in community and mental health (67-111). Greenvich, CT: JAI Press.
Ünlü, V. (2004). Karşı cinsle ilişkide sosyal yetkinlik beklentisi ölçeği. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Çukurova Üniversitesi, Adana.
Wall, J., Covell, K. ve Macintyre, P.D. (1999). Implications of social supports for adolescents education and career aspirations. Canadian Journal of Behavioural Science, 31(2), 63- 71.
Yıldırım, Đ. (1997). Algılanan sosyal destek ölçeğinin geliştirilmesi, güvenirliği ve geçerliği. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 13: 81-87.
Yıldırım, Đ. (2006). Anne baba desteği ve başarı. Ankara: Anı Yayıncılık.
Yılmaz, E., Yılmaz, E. & Karaca, F. (2008). Üniversite öğrencilerinin sosyal destek ve yalnızlık düzeylerinin incelenmesi. Genel Tıp Dergisi, 18 (2): 71-79.
Zaimoğlu, S. (1991). Adolesanlarda toplumsal destek algısı. Uzmanlık tezi, Akdeniz Üniversitesi, Antalya.
Zhang, Y., Gan, Y., & Cham, H. (2007). Perfectionism, academic burnout and engagement chinese college students: A Structural Equation Modeling Analysis. Personality and Individual Differences, 26 Mayıs 2012 tarihinde http://www.sciencedirect.com adresinden alınmıştır.

APA	ÇAKMAK A, Şahin H (2017). ORTAOKULA DEVAM EDEN ÖĞRENCİLERİN ALGILADIKLARI SOSYAL DESTEĞİN OKUL TÜKENMİŞLİĞİNE ETKİSİNİN İNCELENMESİ. , 3140 - 1.
Chicago	ÇAKMAK Aygen,Şahin Hande ORTAOKULA DEVAM EDEN ÖĞRENCİLERİN ALGILADIKLARI SOSYAL DESTEĞİN OKUL TÜKENMİŞLİĞİNE ETKİSİNİN İNCELENMESİ. (2017): 3140 - 1.
MLA	ÇAKMAK Aygen,Şahin Hande ORTAOKULA DEVAM EDEN ÖĞRENCİLERİN ALGILADIKLARI SOSYAL DESTEĞİN OKUL TÜKENMİŞLİĞİNE ETKİSİNİN İNCELENMESİ. , 2017, ss.3140 - 1.
AMA	ÇAKMAK A,Şahin H ORTAOKULA DEVAM EDEN ÖĞRENCİLERİN ALGILADIKLARI SOSYAL DESTEĞİN OKUL TÜKENMİŞLİĞİNE ETKİSİNİN İNCELENMESİ. . 2017; 3140 - 1.
Vancouver	ÇAKMAK A,Şahin H ORTAOKULA DEVAM EDEN ÖĞRENCİLERİN ALGILADIKLARI SOSYAL DESTEĞİN OKUL TÜKENMİŞLİĞİNE ETKİSİNİN İNCELENMESİ. . 2017; 3140 - 1.
IEEE	ÇAKMAK A,Şahin H "ORTAOKULA DEVAM EDEN ÖĞRENCİLERİN ALGILADIKLARI SOSYAL DESTEĞİN OKUL TÜKENMİŞLİĞİNE ETKİSİNİN İNCELENMESİ." , ss.3140 - 1, 2017.
ISNAD	ÇAKMAK, Aygen - Şahin, Hande. "ORTAOKULA DEVAM EDEN ÖĞRENCİLERİN ALGILADIKLARI SOSYAL DESTEĞİN OKUL TÜKENMİŞLİĞİNE ETKİSİNİN İNCELENMESİ". (2017), 3140-1.

APA	ÇAKMAK A, Şahin H (2017). ORTAOKULA DEVAM EDEN ÖĞRENCİLERİN ALGILADIKLARI SOSYAL DESTEĞİN OKUL TÜKENMİŞLİĞİNE ETKİSİNİN İNCELENMESİ. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi (elektronik), 16(61), 3140 - 1.
Chicago	ÇAKMAK Aygen,Şahin Hande ORTAOKULA DEVAM EDEN ÖĞRENCİLERİN ALGILADIKLARI SOSYAL DESTEĞİN OKUL TÜKENMİŞLİĞİNE ETKİSİNİN İNCELENMESİ. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi (elektronik) 16, no.61 (2017): 3140 - 1.
MLA	ÇAKMAK Aygen,Şahin Hande ORTAOKULA DEVAM EDEN ÖĞRENCİLERİN ALGILADIKLARI SOSYAL DESTEĞİN OKUL TÜKENMİŞLİĞİNE ETKİSİNİN İNCELENMESİ. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi (elektronik), vol.16, no.61, 2017, ss.3140 - 1.
AMA	ÇAKMAK A,Şahin H ORTAOKULA DEVAM EDEN ÖĞRENCİLERİN ALGILADIKLARI SOSYAL DESTEĞİN OKUL TÜKENMİŞLİĞİNE ETKİSİNİN İNCELENMESİ. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi (elektronik). 2017; 16(61): 3140 - 1.
Vancouver	ÇAKMAK A,Şahin H ORTAOKULA DEVAM EDEN ÖĞRENCİLERİN ALGILADIKLARI SOSYAL DESTEĞİN OKUL TÜKENMİŞLİĞİNE ETKİSİNİN İNCELENMESİ. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi (elektronik). 2017; 16(61): 3140 - 1.
IEEE	ÇAKMAK A,Şahin H "ORTAOKULA DEVAM EDEN ÖĞRENCİLERİN ALGILADIKLARI SOSYAL DESTEĞİN OKUL TÜKENMİŞLİĞİNE ETKİSİNİN İNCELENMESİ." Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi (elektronik), 16, ss.3140 - 1, 2017.
ISNAD	ÇAKMAK, Aygen - Şahin, Hande. "ORTAOKULA DEVAM EDEN ÖĞRENCİLERİN ALGILADIKLARI SOSYAL DESTEĞİN OKUL TÜKENMİŞLİĞİNE ETKİSİNİN İNCELENMESİ". Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi (elektronik) 16/61 (2017), 3140-1.