Klinik Laboratuvarlarda Analitik Süreç Değerlendirilmesi: Altı Sigma Metodolojisi

nar, rukiye; İLANBEY, Bilal; GÜÇLÜ, Kenan; Turna Saltoğlu, Gamze; İREN EMEKLİ, Dilek; ÇİÇEK, Esin Avcı

Klinik Laboratuvarlarda Analitik Süreç Değerlendirilmesi: Altı Sigma Metodolojisi

Dilek İREN EMEKLİ, (Ahi Evran Üniversitesi)

Kenan GÜÇLÜ, (Ahi Evran Üniversitesi)

Gamze TURNA, (Ahi Evran Üniversitesi)

Bilal İLANBEY, (Ahi Evran Üniversitesi)

Rukiye NAR, (Ahi Evran Üniversitesi)

Esin Avcı ÇİÇEK (Halk Sağlığı Laboratuvarı, Uşak, Türkiye)

Türk Klinik Biyokimya Dergisi

11 2

Yıl: 2016 Cilt: 14 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 79 - 86 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Klinik Laboratuvarlarda Analitik Süreç Değerlendirilmesi: Altı Sigma Metodolojisi

Öz:

Amaç: Laboratuvarların analitik güvenilirliği iç kalite kontrol, dış kalite kontrol verilerinin istatistiksel yöntemlerle analiziyle kanıtlanır. Bu yöntemlerden Altı Sigma Metodolojisinde performans, süreç sigma değerleri ile belirlenir. Altı Sigma Metodolojisi sürecin mükemmellikten sapma derecesini gösterir. Bu çalışmada; laboratuvarımızda sık çalışılan testlerin analitik süreç performanslarını Altı Sigma Metodolojisine göre değerlendirmeyi amaçladık. Gereç ve Yöntem: Temmuz - Ekim 2014 iç kalite kontrol verileri laboratuvar bilgi sisteminden elde edildi. Seçilen testler için laboratuvar ortalama, standart sapma, varyasyon ve varyasyon katsayısı hesaplandı. Aylık süreç sigma seviyeleri "(% TEa -% Bias) / % CV" formülüne göre hesaplandı. Sonuçlar sigma değeri <= 4 düşük; 4-6 arası kabul edilebilir; >= 6 iyi olarak üç gruba ayrıldı. Bulgular: Süreç sigma değeri <= 4 olan testler: Temmuz Düzey 1; Glukoz, Kreatinin, Düzey 2; Üre, Glukoz, Kreatinin, Total Protein, Ağustos Düzey 1; Alb, ALP, Üre, Glukoz, Kreatinin, Total Protein, Düzey 2; Alb, ALT, Üre, Glukoz, Kreatinin, Total Protein, Eylül: Düzey 1; Üre, Glukoz Total Protein, Düzey 2; Glukoz ,Total Protein. Sonuç: Bu çalışma ile laboratuvarımızda süreç sigma düzeyleri düşük testler belirlenerek, bu testler analiz öncesi ve sonrası süreçlerle birlikte bütün olarak değerlendirilebilir. Altı sigma metodolojisi problemli testlerin ölçüm süreçlerinin ayrıntılı değerlendirilmesini değişkenlerin kontrol altına alınmasını sağlayabilir.

Anahtar Kelime:

Konular: Biyokimya ve Moleküler Biyoloji

Evaluation of Analytical Process in Clinical Laboratories: Six Sigma Methodology

Öz:

Objective: Analytical reliability of clinical laboratories may be obtained by internal quality control, external quality control by analyzing the data with statistical methods. In Six Sigma Methodology, which is one of these methods, the analytical performance of the tests is determined by process sigma values. In this study, we aimed to assess the analytical process performances of most frequently used tests in our laboratory according to six sigma methodology. Material and Methods: Internal quality control data between July- October 2014 were obtained from the laboratory information system. Process sigma levels based on formula (% TEa - % Bias) / % CV) were calculated for the analytes. The results were classified in 3 groups according to sigma level as low <=4; acceptable between 4-6; good >=6. Results: Tests having a process sigma level of <= 4; in July: level 1; Glucose, Creatinine, level 2; Urea, Glucose, Creatinine, Total Protein, in August: level 1; Alb, ALP, Urea, Glucose, Creatinine, Total Protein, level 2; Alb, ALT, Urea, Glucose, Creatinine, Total Protein September: level 1; Urea, Glucose, Total Protein, level 2; Glucose, Total Protein. Conclusion: This study showed that tests with low process sigma levels in our laboratory can be determined and these tests may ve evaluated as a whole with preanalytical and postanalytical processes. Six sigma methodology may provide a detailed assessment of measurement processes with problematic analytical process sigma levels and controlling the variables.

Anahtar Kelime:

Konular: Biyokimya ve Moleküler Biyoloji

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

1. Taga Y, Aslan D, Güner G, Kutay ZF. Tıbbi Laboratuvarlarda Standardizasyon ve Kalite Yönetimi. TBD Yayınları Ankara. 2000.
2. Burnett D, Ceriotti F, Cooper G, Parvin C, Plebani M, Westgard J et al. Collective opinion paper on findings of the 2009 convocation of experts on quality control. Clin Chem Lab Med. 2010;48(1):41- 52.
3. Clinical and Laboratory Standards Institute (CLSI). GP35-A-Development and Use of Quality Indicators for Process Improvement and Monitoring of Laboratory Quality; Approved Guideline, GP35-A (ISBN 1-56238-738-3). 30(24).
4. Wolcott J, Schwartz A, Goodman C eds. Quality and the Total Testing Process. Laboratory Medicine a National Status Report. 2008; 139-195.
5. Coskun A, Inal T, Unsal I, Serteser M. Six Sigma as a Quality Management Tool: Evaluation of Performance in Laboratory Medicine. 2007;247-62.
6. Coskun A, ed. Quality Management and Six Sigma (ISBN 978-953-307-130-5). www.sciyo.com. Rijeka, Croatia; 2010.
7. Demir S. Süreç Performansının Ölçülmesi: Altı Sigma Yöntemi. Aslan D. ed.Klinik laboratuvarlarda Analitik Kalite Yönetimi Kursu Kitabı, Türk Biyokimya Derneği, İzmir, 2010; 83-90.
8. Lippi G, Plebani M, Simundic A. Special issue: Quality in laboratory diagnostics: from theory to practice Quality in laboratory diagnostics: from theory to practice. 2010;(1):126-130.
9. Sciacovelli L, Plebani M. The IFCC Working Group on laboratory errors and patient safety. Clin Chim Acta. 2009;404(1):79-85.
10. Sciacovelli L, O'Kane M, Skaik YA, Caciagli P, et al. Quality Indicators in Laboratory Medicine: from theory to practice. Preliminary data from the IFCC Working Group Project "Laboratory Errors and Patient Safety". Clin Chem Lab Med. 2011;49(5): 835-44.
11. Aslan D. Klinik Laboratuvarlarda Analitik Kalite Yönetiminde Yararlanılan Temel İstatistik için Hazırlıklar. Aslan D.ed. Klinik laboratuvarlarda Analitik Kalite Yönetimi Kursu Kitabı, Türk Biyokimya Derneği, İzmir, 2010; 16-37.
12. Westgard JO. Managing quality vs. measuring uncertainty in the medical laboratory. Clin Chem Lab Med. 2010;48(1):31-40.
13. Llopis MA, Trujillo G, Llovet MI, Tarrés E, et al. Quality indicators and specifications for key analytical-extranalytical processes in the clinical laboratory. Five years' experience using the Six Sigma concept. Clin Chem Lab Med. 2011;49(3): 463-70.
14. Miller G. Quality Control. McPherson R, Pincus M, eds. Henry's Clinical Diagnosis and Management by Laboratory Methods, 22nd ed. 2011; 119-234.
15. Şişman A.R. Kalite Planlama Araçları: Aylık İKK ve DKK Sonuçlarından Kontrol Prosedürlerinin Belirlenmesi. Aslan D. ed. Klinik laboratuvarlarda Analitik Kalite Yönetimi Kursu Kitabı, Türk Biyokimya Derneği, İzmir, 2010; 78-82.
16. Hyltoft P, Fraser P, Kallner A, Kenny D, Strategies to set global analytical quality specifications in laboratory medicine. Scand J Clin Lab Invest. 1999;59(7):475-585. 18.
17. Inal T. İç Kalite Kontrol. Aslan D. Ed. Klinik laboratuvarlarda Analitik Kalite Yönetimi Kursu Kitabı. Türk Biyokimya Derneği, İzmir, 2010; 57-66.22 . 18. Aslan D, Demir S, Laboratuvar Tıbbında Altı Sigma Kalite Yönetimi. Turk J Biochem. 2005; 30(4): 272- 278.
19. Aslan D, Sert S, Aybek H, Yılmaztürk G. Klinik laboratuvarlarda toplam laboratuvar performansının değerlendirilmesi: Normalize OPSpec Grafikleri, Altı Sigma ve Hasta Test Sonuçları. Turk J Biochem. 2005; 30(4); 296- 305. 47.
20. Inal T. Preanalitik Süreçte Altı Sigma. Aslan D. ed. Klinik laboratuvarlarda Analitik Kalite Yönetimi Kursu Kitabı. Türk Biyokimya Derneği, İzmir. 2010; 91-94.
21. Westgard JO. Control of analytical quality using patient data. Norbert W. Tietz. Clinical Chemistry and Molecular Diagnostics. Saunders Company 2006; section III: 510-515.
22. İnal BB, Usta M, Aral H, Tuhral C, Bilgi PT, Güvenen G. Vitamin B12 ölçümlerinin kısa dönemli analitik performansının değerlendirilmesinde normallerin ortalaması (AON) uygulaması. Turk J Biochem. 2010; 35(1): 67-71.
23. Kazmierczak SC. Laboratory quality control using patient data to assess analytical performance. Clin Chem Lab Med 2003;41(5)617- 627.
24. Westgard JO. Six Sigma Quality Design and Control (ISBN 1-886958-23-8). Publıshed by Westgard QC. Wisconsin 2006.
25. Pande P.S, Neuman R.P, Cavanagh R.R. The Six Sigma Way. 1th Ed. McGraw Hill New York, 2000. 26. Berte ML. Laboratory Quality Management: A Road Map. Clin Lab Med 2007; 27: 771-790.
27. Wolcott J, Schwartz A, Goodman C eds. Laboratory Information Systems. Laboratory Medicine a National Status Report. 2008; 243-63.
28. Carraro P, Plebani M. Errors in a stat laboratory: types and frequencies 10 years later. Clin Chem.2007 Jul;53(7):1338-42.
29. Singh B, Goswami B, Gupta VK, Chawla R, Mallika V. Application of Sigma Metrics for the Assessment of Quality Assurance in Clinical Biochemistry Laboratory in India: A Pilot Study. Indian J Clin Biochem. 2011;26(2):131-5
30. Nanda SK, Ray L. Quantitative Application of Sigma Metrics in Medical Biochemistry. J Clin Diagn Res. 2013;7(12):2689-91
31. Chaudhary NG , Patani SS , Sharma H , Maheshwari A, Jadhav PM , Maniar MA. Application of Six Sigma For The Quality Assurance In Clinical Biochemistry Laboratory- A Restrospective Study. Int J Res Med 2013;2(3):17-20
32. Adiga Usha S, Preethika A, Swathi K. Sigma metrics in clinical chemistry laboratory - A guide to quality control. Al Am een J Med Sci 2015; 8(4):281-287

APA	İREN EMEKLİ D, GÜÇLÜ K, Turna Saltoğlu G, İLANBEY B, nar r, ÇİÇEK E (2016). Klinik Laboratuvarlarda Analitik Süreç Değerlendirilmesi: Altı Sigma Metodolojisi. , 79 - 86.
Chicago	İREN EMEKLİ Dilek,GÜÇLÜ Kenan,Turna Saltoğlu Gamze,İLANBEY Bilal,nar rukiye,ÇİÇEK Esin Avcı Klinik Laboratuvarlarda Analitik Süreç Değerlendirilmesi: Altı Sigma Metodolojisi. (2016): 79 - 86.
MLA	İREN EMEKLİ Dilek,GÜÇLÜ Kenan,Turna Saltoğlu Gamze,İLANBEY Bilal,nar rukiye,ÇİÇEK Esin Avcı Klinik Laboratuvarlarda Analitik Süreç Değerlendirilmesi: Altı Sigma Metodolojisi. , 2016, ss.79 - 86.
AMA	İREN EMEKLİ D,GÜÇLÜ K,Turna Saltoğlu G,İLANBEY B,nar r,ÇİÇEK E Klinik Laboratuvarlarda Analitik Süreç Değerlendirilmesi: Altı Sigma Metodolojisi. . 2016; 79 - 86.
Vancouver	İREN EMEKLİ D,GÜÇLÜ K,Turna Saltoğlu G,İLANBEY B,nar r,ÇİÇEK E Klinik Laboratuvarlarda Analitik Süreç Değerlendirilmesi: Altı Sigma Metodolojisi. . 2016; 79 - 86.
IEEE	İREN EMEKLİ D,GÜÇLÜ K,Turna Saltoğlu G,İLANBEY B,nar r,ÇİÇEK E "Klinik Laboratuvarlarda Analitik Süreç Değerlendirilmesi: Altı Sigma Metodolojisi." , ss.79 - 86, 2016.
ISNAD	İREN EMEKLİ, Dilek vd. "Klinik Laboratuvarlarda Analitik Süreç Değerlendirilmesi: Altı Sigma Metodolojisi". (2016), 79-86.

APA	İREN EMEKLİ D, GÜÇLÜ K, Turna Saltoğlu G, İLANBEY B, nar r, ÇİÇEK E (2016). Klinik Laboratuvarlarda Analitik Süreç Değerlendirilmesi: Altı Sigma Metodolojisi. Türk Klinik Biyokimya Dergisi, 14(2), 79 - 86.
Chicago	İREN EMEKLİ Dilek,GÜÇLÜ Kenan,Turna Saltoğlu Gamze,İLANBEY Bilal,nar rukiye,ÇİÇEK Esin Avcı Klinik Laboratuvarlarda Analitik Süreç Değerlendirilmesi: Altı Sigma Metodolojisi. Türk Klinik Biyokimya Dergisi 14, no.2 (2016): 79 - 86.
MLA	İREN EMEKLİ Dilek,GÜÇLÜ Kenan,Turna Saltoğlu Gamze,İLANBEY Bilal,nar rukiye,ÇİÇEK Esin Avcı Klinik Laboratuvarlarda Analitik Süreç Değerlendirilmesi: Altı Sigma Metodolojisi. Türk Klinik Biyokimya Dergisi, vol.14, no.2, 2016, ss.79 - 86.
AMA	İREN EMEKLİ D,GÜÇLÜ K,Turna Saltoğlu G,İLANBEY B,nar r,ÇİÇEK E Klinik Laboratuvarlarda Analitik Süreç Değerlendirilmesi: Altı Sigma Metodolojisi. Türk Klinik Biyokimya Dergisi. 2016; 14(2): 79 - 86.
Vancouver	İREN EMEKLİ D,GÜÇLÜ K,Turna Saltoğlu G,İLANBEY B,nar r,ÇİÇEK E Klinik Laboratuvarlarda Analitik Süreç Değerlendirilmesi: Altı Sigma Metodolojisi. Türk Klinik Biyokimya Dergisi. 2016; 14(2): 79 - 86.
IEEE	İREN EMEKLİ D,GÜÇLÜ K,Turna Saltoğlu G,İLANBEY B,nar r,ÇİÇEK E "Klinik Laboratuvarlarda Analitik Süreç Değerlendirilmesi: Altı Sigma Metodolojisi." Türk Klinik Biyokimya Dergisi, 14, ss.79 - 86, 2016.
ISNAD	İREN EMEKLİ, Dilek vd. "Klinik Laboratuvarlarda Analitik Süreç Değerlendirilmesi: Altı Sigma Metodolojisi". Türk Klinik Biyokimya Dergisi 14/2 (2016), 79-86.