MEVLÂNÂ’DA NÜBÜVVET VE VELÂYET
Yıl: 2016 Cilt: 0 Sayı: 66 Sayfa Aralığı: 1 - 20 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022
MEVLÂNÂ’DA NÜBÜVVET VE VELÂYET
Öz: Mevlânâ, daha ziyade tasavvuf ve edebiyatta öne çıksa da felsefe ve kelam sahasında görüşleri araştırmaya konu edinmesi gereken önemli bir şahsiyettir. Mevlânâ'nın nübüvvet ile velâyet konusundaki görüşleri hem onun din anlayışına hem de tasavvuf konusundaki yaklaşımlarına ışık tutmaktadır. Mevlânâ'nın nübüvvet ve velâyet anlayışının kelamdaki genel nübüvvet/velâyet anlayışıyla ortak ve farklı yönlerini göstermek önemlidir. Bilginin temel kaynaklarından olan vahiy, İslam dininin temel dayanağını oluşturmaktadır. Buna karşın Sûfî literatürde vahyin yanında ilham da güvenilir bir bilgi kaynağı olarak kabul edilmektedir. Mevlânâ'nın düşüncesinde bir lütuf olarak ilahi vahyin peygamber aracılığıyla gönderilmesi mümkündür. Elçilerin doğruluklarının delili getirdiği haberlerin niteliği ve ellerinde gerçekleşen mucizelerdir. Veliler ise hak yolunun salikleri olarak keramet ve ilham yoluyla Allah'ın kelamını insanlara ulaştırmaktadır. Hakikate akıl ile değil nebi ve velilerin aşk yoluyla varılır. Vahiy ile ilham, nebi ile veli ve mucize ile keramet arasında kurulan ilişkilendirmeler, velâyetin nübüvvet kapsamında değerlendirilmesine imkân vermektedir
Anahtar Kelime: The Prophethood and Sainthood According to Mawlana
Öz: Mawlana, though he is distinguished in Sufism and literature, deserves to be further researched regarding his views in the field of philosophy and Islamic theology. His views on prophethood and sainthood show understanding of religion and approach to Sufism. This study aims to identify the common and different aspects of prophethood and sainthood in Islamic Theology and Mawlana’s thought. Revelation, the main source of knowledge in Islamic Theology, is also the basis of religious knowledge. However, in the Sufi literature, besides revelation, inspiration is also a reliable and accurate source of knowledge. In Mawlana’s thought, it is possible that God sends his revelations through a prophet out of grace. The evidence of prophethood is bringing revelation and performing miracles. Saints, on the other hand, as followers of the prophet’s way of truth, have delivered to people God’s Words by via thaumaturgy and inspirations. There is no way to arrive at the truth (the reunion) by reason; it is only reached by hearts, which is way of the prophet and the saints. It seems that sainthood might be evaluated under the concept of prophethood because of similar associations constructed between revelation and inspiration, miracle and prophecy, and prophet and saint
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Ali el-Kari, “Şerhu’l-Emâlî”, Mecmu’ü’l—mutun, Fazilet Neşriyat, İstanbul trs.
- Ay, Mahmut, “Sufi Teolojinin Peygamberlik Algısı”, AÜİFD, 2008, C. XLIX, S. 1, s. 17-48.
- Bilici, Mehmet Akif, Mevlânâ Celâleddin—i Rümî’de Nübüvvet, Yüksek Lisans Tezi, Mar— mara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul 2006.
- Cürcânî, Ali b. Muhammed b. Ali Hüseyin, et—Ta “rîfât, Thk. Nasruddin Tunusî, 1. Baskı, Kahire 2007.
- Cüveyni, Kitabü’l-irşâd ila kevati’il-edilleti usuli’l-itikad, Thk. Muhammed Yusuf Musa ve Ali Abdulmunim Abdulhamid, Mektebetü’l—Hanci, Mısır 1369/ 1950.
- el—Bağdadî, Abdulkâhır, Usulü’d-din, Matbaatu’d—devle, İstanbul 1928.
- Elkaisy—Friemuth, Maha, God and Humans in Islamic Thought, Routledge, London& Newyork 2006.
- Gölpınarlı, Abdülbâki, Mesnevî ve Şerhi, I—VI, Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları,. Ankara 2000.
- Güler, İlhami, Allah’ın Ahlakiliği Sorünü, Ankara Okulu Yayınları, Ankara 2002.
- Güllüce, Hüseyin, Kur’an Tefsiri Açısından Mesnevî, Ötüken Neşriyat, İstanbul 1999.
- İsfehânî, Ragıp, Müfredatü elfazi ’l—Kür’an, Thk. Safvan Adnan Davudi, 4. Baskı, Daru’l— kalem, Dımeşk 1430/2009.
- Izutsu, Toshihiko, God and Man in the Qumn, Tokyo 2008.
- İbnu’l—Arabî, Muhyiddîn, usuli’l-Hikem Tercüme ve Şerhi I—IV, Tere/Şerh. Ahmet Avni Konuk, İFAV Yayınları, İstanbul 2010. İbn Manzur, Lisanu’l-Arab, Beyrut 1955—1956.
- İskenderoğlu, Muammer, “Fahreddin Râzî nin el—Metâlibu’l—Aliye’sinde Peygamberliğin İspatı”, Usül, 2006, S. 6, s. 7—26.
- Kadı Abdülcebbar, “el—Muhtasar Usuli’d—Dîn”, Resâil jî’t-tevhîd ve’l—'adl, Thk. Mu— hammed Ammare, Kahire 1983.
- el-Muğnîfi ebvâbi’t-tevhîd ve’l—“adl: eit—Nazar ve’l-maarif, XII, ed. İbrahim Medkür ve Tâhâ Hüseyin, Kâhire tsz, 1965.
- Karadaş, Cağfer, “Tasavvufta Peygamberlik Tasavvuru”, Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, C. 19, S. 1, 2010, s. 25—42.
- Kelâbâzî, Doğuş Devrinde Tasavvuf, Ta’arruf, Haz. Süleyman Uludağ, Dergâh Yayınları, İstanbul 1979.
- Kuşeyrî, Abdulkerim, KuşeyrîRisalesi, Haz. Süleyman Uludağ, Dergah yayınları, 3. Bas— kı, İstanbul 1999.
- Küçük, Hülya, Sultan Veled ve Maârif’i, Konya Büyükşehir Belediyesi, Konya 2005.
- Mâtürîdî, Ebu Mansur, Kitabu’t—tevhid, Thk. Bekir Topaloğlu, Muhammed Aruçi, İrşad ve Daru’s—sadr, İstanbul, Beyrut 2007.
- Mebruk, Ali, Teolojiden Tarih Felsefesine Nübüvvet, Çev. Muhammed Coşkun, Mana Yayınları, İstanbul 2014.
- Mevlânâ Celâleddin Rumî, Mesnevî, I-III, Haz. Adnan Karaismailoğlu, Konya Valiliği İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü, Konya 2008.
- Mevlânâ, Fihi Ma Fih, Terc. Ahmet Avni Konuk, İz Yayıncılık, İstanbul 1994.
- Neseli, Ebu’l—Muin, Tabsıratu’l-edille usuli ’d—din, II, Thk. Hüseyin Atay, Şaban Ali Düzgün, Ankara 2003.
- Sancar, Faruk, Nübüvvet ve Velâyet Merkezli Kelam—Tasavvuf Tartışmaları, Sarkaç Ya— yınları, Ankara 2011.
- Selvi, Dilaver, İslam’da Velâyet ve Keramet, Umran Yayınları, İstanbul 1990.
- Süt, Abdulnasır, “İlahi Teklifin Ahlâkî ve Kelâmî Arka Planı: Teklif—i mâ lâ Yutâk Öme— ği”, Mukadddime Dergisi, 2015, 6(2), s. 283—308.
- Şulul, Kasım, “Mevlânâ’nın (672/ 1273) Mesnevî’sinde Hz. Peygamber Tasavvuru”, Har— ran Ü. İlahiyat Fakültesi Dergisi, S. 18, 2007, s. 93—100.
- Taftazânî, Saduddin Mesud b. Ömer, Şerhü’l-akâidi’n-Nesejîyye, Daru’l—Beyruti, 1. Bas— kı, 1428/2007.
- Tunagöz, Tuna, Mevlânâ’nın Bazı Kelâmî Konulardaki Görüşleri ve Bunların Değerlen— dirilmesi, Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitü- sü, Adana 2005.
- Yavuz, Salih Sabri, İslam Düşüncesinde Nübüvvet, Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul 1995.
- Yavuz, Yusuf Şevki, “İlham”, DİA, İstanbul 2000, XXII.
| APA | SUT A (2016). MEVLÂNÂ’DA NÜBÜVVET VE VELÂYET. , 1 - 20. |
| Chicago | SUT ABDULNASIR MEVLÂNÂ’DA NÜBÜVVET VE VELÂYET. (2016): 1 - 20. |
| MLA | SUT ABDULNASIR MEVLÂNÂ’DA NÜBÜVVET VE VELÂYET. , 2016, ss.1 - 20. |
| AMA | SUT A MEVLÂNÂ’DA NÜBÜVVET VE VELÂYET. . 2016; 1 - 20. |
| Vancouver | SUT A MEVLÂNÂ’DA NÜBÜVVET VE VELÂYET. . 2016; 1 - 20. |
| IEEE | SUT A "MEVLÂNÂ’DA NÜBÜVVET VE VELÂYET." , ss.1 - 20, 2016. |
| ISNAD | SUT, ABDULNASIR. "MEVLÂNÂ’DA NÜBÜVVET VE VELÂYET". (2016), 1-20. |
| APA | SUT A (2016). MEVLÂNÂ’DA NÜBÜVVET VE VELÂYET. EKEV AKADEMİ DERGİSİ, 0(66), 1 - 20. |
| Chicago | SUT ABDULNASIR MEVLÂNÂ’DA NÜBÜVVET VE VELÂYET. EKEV AKADEMİ DERGİSİ 0, no.66 (2016): 1 - 20. |
| MLA | SUT ABDULNASIR MEVLÂNÂ’DA NÜBÜVVET VE VELÂYET. EKEV AKADEMİ DERGİSİ, vol.0, no.66, 2016, ss.1 - 20. |
| AMA | SUT A MEVLÂNÂ’DA NÜBÜVVET VE VELÂYET. EKEV AKADEMİ DERGİSİ. 2016; 0(66): 1 - 20. |
| Vancouver | SUT A MEVLÂNÂ’DA NÜBÜVVET VE VELÂYET. EKEV AKADEMİ DERGİSİ. 2016; 0(66): 1 - 20. |
| IEEE | SUT A "MEVLÂNÂ’DA NÜBÜVVET VE VELÂYET." EKEV AKADEMİ DERGİSİ, 0, ss.1 - 20, 2016. |
| ISNAD | SUT, ABDULNASIR. "MEVLÂNÂ’DA NÜBÜVVET VE VELÂYET". EKEV AKADEMİ DERGİSİ 66 (2016), 1-20. |
