Yeme Davranışı: Gastronomi ve Mutfak Sanatları Öğrencileri Üzerine Bir Araştırma

DEVECİA, Bilal; AVCIKURT, Cevdet; deveci, bahar

Yeme Davranışı: Gastronomi ve Mutfak Sanatları Öğrencileri Üzerine Bir Araştırma

Bilal DEVECİA, (Kırklareli University, Faculty of Tourism, Department of Gastronomy and Culinary Arts, Kırklareli/Turkey)

Bahar DEVECİ, (Balıkesir University, Institute of Social Sciences, Department of Tourism Management, Balıkesir/Turkey)

Cevdet AVCIKURT (Balıkesir University, Faculty of Tourism, Department of Tourism Management, Balıkesir/Turkey)

Journal of Tourism and Gastronomy Studies

28 6

Yıl: 2017 Cilt: 5 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 118 - 134 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Yeme Davranışı: Gastronomi ve Mutfak Sanatları Öğrencileri Üzerine Bir Araştırma

Öz:

Bu çalışmada gastronomi ve mutfak sanatları bölümü öğrencilerinin yeme davranışlarının belirlenmesi için Türk kültürüne uyarlanan üç faktörlü yeme davranışı ölçeği kullanılmıştır. Bilişsel kısıtlama, duygusal yeme ve kontrolsüz yeme davranışlarından hangisini alışkanlık haline getirmiş olduklarını keşfetmek, yeme davranışı ölçek alt boyutlarının birbirleriyle olan ilişkisini ortaya çıkarmak ve alt boyutlardan hangisinin ölçeği en yüksek düzeyde açıkladığını belirlemek amacıyla bir araştırma yapılmıştır. Araştırmada anket tekniği kullanılmış ve elde edilen veriler istatistiki analizlere tabi tutulmuştur. Araştırma sonuçlarına göre; gastronomi ve mutfak sanatları bölümü öğrencilerinin, kontrolsüz yeme davranışı sergiledikleri ortaya çıkarılmıştır. Araştırmada kullanılan ölçeğin açıklayıcı faktör analizi (AFA) ve keşfedilen yapıya uygunluğunu belirlemek amacıyla doğrulayıcı faktör analizi (DFA) yapılmış ve yapıya uygun olduğu sonucuna ulaşılmıştır. 'Duygusal yeme'nin yeme davranışı ölçeğini en fazla açıklayan boyut olduğu ortaya çıkarılmıştır

Anahtar Kelime:

Konular: Otelcilik, Konaklama, Spor ve Turizm

(Eating Behavior: An Investıgatıon on Gastronomy and Culınary Arts Pupils)

Öz:

In this study in order to determine the eating behaviors of the gastronomy and culinary arts department pupils, three factor eating behavior scale adapted to Turkish culture has been used. A study has been conducted to find out which of the cognitive restriction, emotional eating and uncontrolled eating behaviors have made habit, to reveal the relation of eating behavior scale sub-dimensions to each other and to determine which of the sub dimensions reveals the scale at the highest level. Survey technique has been used in the research and the obtained data has been analyzed statistically. According to research results; it has been revealed that gastronomy and culinary arts department pupils exhibit uncontrolled eating behaviors. In the research, Exploratory Factor Analysis (EFA) and Confirmatory Factor Analysis (CFA) has been used to determine appropriateness of the discovered structure and it has been achieved as the result that the structure is suitable. It has been revealed that emotional eating which is the dimension most explain the eating behavior scale.

Anahtar Kelime:

Konular: Otelcilik, Konaklama, Spor ve Turizm

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Adam, T.C. and Epel, E.S. (2007). Stress, eating and reward system. Physiology & Behavior, 91, 449-458.
Altun, M. ve Kutlu, Y. (2015). Ergenlerin yeme davranışları ile ilgili görüşleri: niteliksel çalışma. Florence Nightingale Hemşirelik Dergisi, 23 (3), 174-184.
Arslan, P., Karaoğlu, N., Duyar, İ. ve Güleç, E. (1994). Yükseköğrenim gençlerinin beslenme alışkanlıklarının puanlandırma yöntemi ile değerlendirilmesi. Beslenme ve Diyet Dergisi, 22 (2), 195-208.
Aytekin, F. ve Bulduk, S. (2000). Üniversite öğrencilerine verilen eğitim modellerinin öğrencilerde davranış değişikliğine etkilerinin incelenmesi. Mili Eğitim Dergisi, web: http://dhgm.meb.gov.tr/yayimlar/dergiler/milli_egitim_dergisi/148/8.htm adresinden 01.06.2017 tarihinde alınmıştır.
Bayram, N. (2013). Yapısal Eşitlik Modellemesine Giriş: Amos Uygulamaları. (2.Basım). İstanbul: Ezgi Kitapevi.
Bellisle, F., Louris-Sylvestre, J., Linet, N. Rocaboy, B., Dalle, B, Cheneau, F., L’Hinoret, D. and Guyot, L. (1990). Anxiety and food intake in men. Psychomatic Medicine, 52 (4), 452-457.
Braet, C. and Strien, T. V. (1997). Assessment of emotional, externally induced and restrained eating behaviourin nine to twelve-year-old obese and non-obese children. Behaviour Research and Therapy, 35 (9), 863-873.
Büyükekşi, C. ve Çolakoğlu, Ö. M. (2014). Türkiye’de eğitim araştırmalarında kullanılan faktör analizi tekniğinin incelenmesi. Karaelmas Journal of Educational Sciences, 2, 158-167.
Canetti, L., Bachar, E. and Berry, E. M. (2002). Food and emotion. Behavioural Processes, 60, 157-164.
Çapık, C. (2014). Geçerlik ve Güvenirlik Çalışmalarında Doğrulayıcı Faktör Analizinin Kullanımı. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 17 (3), 196-205.
Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G. ve Büyüköztürk, Ş. (2012). Sosyal bilimler için çok değişkenli istatistik SPSS ve LİSREL uygulamaları. 2. Baskı. Ankara: Pegem Akademi
De Lauzon-Guillain, B., Basdevant, A., Romon, M., Karlsson, J., Borys, J. M., Charles, M.A. and The FLVS Study Group. Is restrainedeating a risk factor for weight gain in a general population?. The American Journal of Clinical Nutrition, 83, 132-138.
Faydaoğlu, E., Energin, E. ve Sürücüoğlu M. S. (2013). Ankara üniversitesi sağlık bilimleri fakültesinde okuyan öğrencilerin kahvaltı yapma alışkanlıklarının saptanması. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 2 (3), 299-311.
Groesz, L. M., McCoy, S., Carl, J., Saslow, L., Stewart, J., Adler, N., Laraia, B. and Epel, E. (2012). What is eating you?stress and the drive to eat. Appetite, 58, 717-721.
İlhan, M. ve Çetin, B. (2014). LISREL ve AMOS programları kullanılarak gerçekleştirilen yapısal eşitlik modeli (YEM) analizlerine ilişkin sonuçların karşılaştırılması. Eğitimde ve Psikolojide Ölçme ve Değerlendirme Dergisi, 5 (2), 26-42.
İslamoğlu, H. A. ve Alnıaçık, Ü. (2014). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri. 4.Baskı. İstanbul: Beta Yayınları.
Kanten, S. (2012). Kariyer uyum yetenekleri ölçeği: geçerlilik ve güvenilirlik çalışması. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi,Yıl: 2012/2, Sayı:16, 191-205.
Karakuş, S. Ş., Yıldırım, H. ve Büyüköztürk, Ş. (2016). Üç faktörlü yeme ölçeğinin Türk kültürüne uyarlanması: geçerlik ve güvenirlik çalışması. TAF Preventive Medicine Bulletin, 15 (3), 229-237.
Korkmaz, N. H. (2010). Uludağ üniversitesi öğrencilerinin spor yapma ve beslenme alışkanlıklarının incelenmesi. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 23 (2), 399-413.
Kutlu, R. ve Çivi, S. (2009). Özel bir ilköğretim okulu öğrencilerinde beslenme alışkanlıklarının ve beden kitle indekslerinin değerlendirilmesi. Fırat Tıp Dergisi, 14 (1), 18-24.
Laitinen, J., Ek, E. and Sovio, U. (2000). Stress-related eating and drinking behaviour and body mass index and predictors of this behavior. Preventive Medicine, 34, 29-39.
Macht, M. (1999). Characteristics of eating in anger, fear, sadness and joy. Appetite, 33 (1), 129-139.
Macht, M. (2008). How emotions affect eating:a five way model. Appetite, 50 (1), 1-11.
Macht, M. and Simons, G. (2000). Emotions and eating in everyday life. Appetite, 35, 65-71.
Macht, M., Roth, S. and Ellgring, H. (2002). Chocolate eating in healty men during experimentally induced sadness and joy. Appetite, 39, 147-158.
Mazıcıoğlu, M. M. ve Öztürk, A. (2003). Üniversite 3 ve 4.sınıf öğrencilerinde beslenme alışkanlıkları ve bunu etkileyen faktörler. Erciyes Tıp Dergisi, 25 (4), 172-178.
Meydan, C. H. ve Şeşen, H.. (2015). Yapısal Eşitlik Modellemesi: Amos Uygulamaları. (2. Basım). Ankara: Detay Yayıncılık.
Onur, N., Sarper, F. ve Onur, F. (2017). Farklı sosyo-ekonomik düzeydeki ailelerin sebze-meyve tüketim durumları. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 5 (1), 105-123.
Oran, N. T., Toz, H., Küçük, T. ve Uçar, V. (2017). Medyanın kadınların beslenme alışkanlıkları, besin seçimi ve tüketimi üzerindeki etkileri. Life Sciences (NWSALS), 12 (1), 1-13.
Özdoğan, Y., Yardımcı, H., Özçelik, A. Ö. ve Sürücüoğlu, M. S. (2012). Üniversite öğrencilerinin öğün düzenleri. Gazi Üniversitesi Endüstriyel Sanatlar Eğitim Fakültesi Dergisi, 29, 66-74.
Özgen, L., Kınacı, B. ve Arlı, M. (2012). Ergenlerin yeme tutum ve davranışları. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 45 (1), 229-247.
Özmen, D., Çetinkaya A. Ç., Ergin, D., Şen, N. ve Erbay, P. D. (2007). Lise öğrencilerinin yeme alışkanlıkları ve beden ağırlığını denetleme davranışları. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni, 6 (2), 98-105.
Sabbağ, Ç. ve Sürücüoğlu, M. S. (2011). İlköğretim öğrencilerine verilen beslenme eğitiminin beslenme tutum ve davranışlarına etkisinin değerlendirilmesi. Gıda Teknolojileri Elektronik Dergisi, 6 (3), 1-13.
Sağlam, F. ve Yürükçü, S. (1996). Ankara üniversitesi eğitim bilimleri fakültesi yüksekokul öğrencilerinin besin tüketim durumu, beslenme alışkanlıkları ve beslenme bilgi düzeylerinin saptanması. Beslenme ve Diyet Dergisi, 25 (2), 16-23.
Seçer, İ. (2015). Spss ve lisrel ile pratik veri analizi: analiz ve raporlaştırma. 2.Baskı. Ankara: Anı Yayıncılık.
Seven, H. (2013). Yetişkinlerde duygusal yeme davranışının beslenme durumuna etkisi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Haliç Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
Şanlıer, N., Konakoğlu, E. ve Güçer, E. (2009). Gençlerin beslenme bilgisi, alışkanlık ve davranışları ile beden kütle indeksleri arasındaki ilişki. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29 (2), 333-352.
Torres, S. J., Diet, M.N. and, Nawson, C. A. (2007). Relationship between stres,eating behavior and obesity. Nutrition, 23, 887-894.
Turan, T., Ceylan, S. S., Çetinkaya, B. ve Altundağ, S. (2009). Meslek lisesi öğrencilerinin obezite sıklığının ve beslenme alışkanlıklarının incelenmesi. TAF Preventive Medicine Bulletin, 8 (1), 5-12.
Ulaş, B. ve Genç, M. F. (2010). Malatya asker hastanesinde 2007 yılında görev yapan personelin sağlıklı beslenme konusundaki tutum ve davranışları. İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 17 (3), 187-193.
Ulaş, B., Uncu, F. ve Üner, S. (2013). Sağlık yüksekokulu öğrencilerinde olası yeme bozukluğu sıklığı ve etkileyen faktörler. İnönü Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 2, 15-22.
Ünalan, D., Öztop D. B., Elmalı, F., Öztürk, A., Konak, D., Pırlak, B. ve Güneş, D. (2009). Bir grup sağlık yüksekokulu öğrencisinin yeme tutumları ile sağlıklı yaşam biçimi davranışları arasındaki ilişki. İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 16 (2), 75-81.
Vançelik, S., Önal, S. G., Güraksın, A. ve Beyhu, E. (2007). Üniversite öğrencilerinin beslenme bilgi ve alışkanlıkları ile ilişkili faktörler. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni, 6 (4), 242-248.
Varol, Y. K. (2014). Beden eğitimi sürekli kaygı ölçeğinin Türkçeye uyarlanması: geçerlik ve güvenirlik çalışması. İnternational journal of Human Science, 11 (1), 221-235.
Yılmaz, E. ve Özkan, S. (2007). Üniversite öğrencilerinin beslenme alışkanlıklarının incelenmesi. Fırat Sağlık Hizmetleri Dergisi, 2 (6), 87-104.
Yılmaz, V. ve Varol, S. (2015). Hazır yazılımlar ile yapısal eşitlik modellemesi: Amos, Eqs, Lısrel. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 44, 28-44
Yurtseven, E., Eren, F., Vehid, S., Köksal, S., Erginöz, E. ve Erdoğan, M. S. (2014). Beyaz yakalı çalışanların beslenme alışkanlıklarının değerlendirilmesi. Kocatepe Tıp Dergisi, 15 (1), 20-26.

APA	DEVECİA B, deveci b, AVCIKURT C (2017). Yeme Davranışı: Gastronomi ve Mutfak Sanatları Öğrencileri Üzerine Bir Araştırma. , 118 - 134.
Chicago	DEVECİA Bilal,deveci bahar,AVCIKURT Cevdet Yeme Davranışı: Gastronomi ve Mutfak Sanatları Öğrencileri Üzerine Bir Araştırma. (2017): 118 - 134.
MLA	DEVECİA Bilal,deveci bahar,AVCIKURT Cevdet Yeme Davranışı: Gastronomi ve Mutfak Sanatları Öğrencileri Üzerine Bir Araştırma. , 2017, ss.118 - 134.
AMA	DEVECİA B,deveci b,AVCIKURT C Yeme Davranışı: Gastronomi ve Mutfak Sanatları Öğrencileri Üzerine Bir Araştırma. . 2017; 118 - 134.
Vancouver	DEVECİA B,deveci b,AVCIKURT C Yeme Davranışı: Gastronomi ve Mutfak Sanatları Öğrencileri Üzerine Bir Araştırma. . 2017; 118 - 134.
IEEE	DEVECİA B,deveci b,AVCIKURT C "Yeme Davranışı: Gastronomi ve Mutfak Sanatları Öğrencileri Üzerine Bir Araştırma." , ss.118 - 134, 2017.
ISNAD	DEVECİA, Bilal vd. "Yeme Davranışı: Gastronomi ve Mutfak Sanatları Öğrencileri Üzerine Bir Araştırma". (2017), 118-134.

APA	DEVECİA B, deveci b, AVCIKURT C (2017). Yeme Davranışı: Gastronomi ve Mutfak Sanatları Öğrencileri Üzerine Bir Araştırma. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 5(3), 118 - 134.
Chicago	DEVECİA Bilal,deveci bahar,AVCIKURT Cevdet Yeme Davranışı: Gastronomi ve Mutfak Sanatları Öğrencileri Üzerine Bir Araştırma. Journal of Tourism and Gastronomy Studies 5, no.3 (2017): 118 - 134.
MLA	DEVECİA Bilal,deveci bahar,AVCIKURT Cevdet Yeme Davranışı: Gastronomi ve Mutfak Sanatları Öğrencileri Üzerine Bir Araştırma. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, vol.5, no.3, 2017, ss.118 - 134.
AMA	DEVECİA B,deveci b,AVCIKURT C Yeme Davranışı: Gastronomi ve Mutfak Sanatları Öğrencileri Üzerine Bir Araştırma. Journal of Tourism and Gastronomy Studies. 2017; 5(3): 118 - 134.
Vancouver	DEVECİA B,deveci b,AVCIKURT C Yeme Davranışı: Gastronomi ve Mutfak Sanatları Öğrencileri Üzerine Bir Araştırma. Journal of Tourism and Gastronomy Studies. 2017; 5(3): 118 - 134.
IEEE	DEVECİA B,deveci b,AVCIKURT C "Yeme Davranışı: Gastronomi ve Mutfak Sanatları Öğrencileri Üzerine Bir Araştırma." Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 5, ss.118 - 134, 2017.
ISNAD	DEVECİA, Bilal vd. "Yeme Davranışı: Gastronomi ve Mutfak Sanatları Öğrencileri Üzerine Bir Araştırma". Journal of Tourism and Gastronomy Studies 5/3 (2017), 118-134.