Travmalı köpeklerde bazı laboratuvar verilerin değerlendirilmesi

KOÇ, Yılmaz; ALKAN, Fahrettin; Altan, Semih

Travmalı köpeklerde bazı laboratuvar verilerin değerlendirilmesi

Semih ALTAN, (Dicle Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Cerrahi Anabilim Dalı, 21280, Diyarbakır)

Fahrettin ALKAN, (Selçuk Üniversitesi)

Yılmaz KOÇ (Selçuk Üniversitesi)

Eurasian Journal of Veterinary Sciences

20 1

Yıl: 2017 Cilt: 33 Sayı: 4 Sayfa Aralığı: 235 - 241 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Travmalı köpeklerde bazı laboratuvar verilerin değerlendirilmesi

Öz:

Amaç: Bu çalışmanın amacı travma şikayeti ile cerrahi kliniğe getirilen sahipsiz köpeklerden alınan kan numunelerinde hematoloji, kan gazı, serum biyokimya ve oksidatif stress düzeylerine bakarak prognozun ve olası komplikasyonların önlenebilmesidir. Gereç ve Yöntem: Çalışma, travma şikayetiyle getirilen 15 sokak köpeği ile 9 sağlıklı köpek üzerinde yapıldı. Elde edilen kan numuneleri hematoloji, kan gazı, serum biyokimyası [alkalen fosfataz (ALP), alanin aminotransferaz (ALT), aspartat aminotransferaz (AST), kreatin kinaz (CK), kalsiyum (Ca), fosfor (P), kolesterol (Chol), kreatinin (Crea), gamma glutamil transferaz (GGT), laktat dehidrogenaz (LDH), total protein (TP), triglyserit (Trig), kan üre nitrojen (BUN)] ile oksidatif stres yönünden thiobarbutirik asit reaktif substans (TBARs) ölçümleri değerlendirildi. Bulgular: Travmalı köpeklerde ALP, AST, CK, P, Crea ve TBARs düzeyleri sağlıklı köpeklerden istatistiksel olarak farklı olduğu (p?0.05) belirlendi. Kan gazı ve hematolojik verilere bakıldığında kan laktat ve monosit değerleri referans değerlere kıyasla yüksek olduğu belirlenirken, potasyum ve iyonize kalsiyum değerleri düşük olarak tespit edildi. Öneri: Sonuç olarak travmalı köpeklerde travmanın genişliğine bağlı olarak biyokimyasal profil değişiklik gösterirken, altta yatan başka bir hastalığı olmayan köpeklerde travmanın şiddetiyle alakalı olarak oksidatif stres düzeylerinin yüksek seyretmesi biyolojik bir belirteç olarak değerlendirilebilir. Bununla birlikte prognozun belirlenebilmesi için ise daha spesifik belirteçlerin ortaya konulması açısından daha ileri çalışmaların yapılmasına ihtiyaç vardır.

Anahtar Kelime:

Konular: Biyokimya ve Moleküler Biyoloji Veterinerlik

Evaluation of some laboratory data in traumatic dogs

Öz:

Aim: The aim of this study is to determine prognosis and prevent potential complications in blood samples taken from stray dogs brought into the surgery clinic with complaints of trauma based on hematology, blood gas, serum biochemistry and oxidative stress levels.Materials and Methods: : The study was conducted on 15 traumatized stray dogs and 9 healthy dogs. The obtained blood samples were analyzed for hematology, blood gas, serum biochemistry [alkaline phosphatase (ALP), alanine aminotransferase (ALT), aspartate aminotransferase (AST), creatine kinase (CK), Phosphorus (P), cholesterol (Chol), creatinine (Crea), gamma glutamyl transferase (GGT), lactate dehydrogenase (LDH), total protein (TP), triglyceride (Trig), blood urea nitrogen (BUN)] and thiobarbutyric acid reactive substance (TBARs) values.Results: ALP, AST, CK, P, Crea and TBARs levels were different in traumatized dogs compared to healthy dogs (p˂0.05). Lactate and monocyte values were higher, while potassium and ionized calcium values were lower compared to reference values of dogs in blood gas and hematologic values.Conclusion: As a result, the biochemical profile varies depending on the extent of trauma in traumatized dogs, whereas high levels of oxidative stress related to the severity of trauma in dogs with no other underlying disease can be considered as a biological marker. However, in order to determine the prognosis and prevent the complications, further studies are needed to establish more specific markers

Anahtar Kelime:

Konular: Biyokimya ve Moleküler Biyoloji Veterinerlik

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Alkan F, Koç Y, Erol H, Altan S, 2008. Kesici Delici Yabancı Cisme Bağlı Penetran Abdominal Yaralanma: Vaka Sunumu. XI. Ulusal Veteriner Cerrahi Kongresi, 26-29 Haziran, 2008; Kuşadası, Türkiye.
Arıcan M, Parlak K, 2015. Kedi ve köpeklerde travma hastalarında acil yaklaşım. Turkiye Klinikleri J Vet Sci SurgSpecial Topics, 1, 82-87.
Brühl-Day R, 2002. Management of the trauma patient. 27th WSAVA Congress proceedings. October, 3-6, 2002; Sydney, Australia.
Chapple ILC, 1997. Reactive oxygen species and antioxidants in inflammatory diseases. J Clin Periodontol, 24, 287–296.
Choi YC, Hwang SY, 2008. The value of initial ionized calcium as a predictor of mortality and triage in adult trauma patients. J Korean Med Sci, 23, 700–705.
Crowe DT, 2006. Assessment and management of the severely polytraumatized small animal patient. J Vet Emerg Crit Care, 16, 264-275.
Gokdemir MT, Sogut O, Kaya H, Sayhan MB, Cevik M, Dokuzoglu MA, Boleken ME, 2012. Role of oxidative stress in the clinical outcome of patients with multiple blunt trauma. J Int Med Res, 40, 167-173.
Fielder SE, 2017. Reference guides. Merck Vet Man.
Holowaychuk MK, Monteith G, 2011. Ionized hypocalcemia as a prognostic indicator in dogs following trauma. J Vet Emerg Crit Care (San Antonio), 21, 521-530.
http://www.merckvetmanual.com/appendixes/referenceguides. Erişim Tarihi: 15.03.2017.
Kıcır M, Sözüer EM, Akdur O, Özkan S, Durukan P, İkizceli İ, Avşaroğulları L, 2006. Künt travma hastalarında kan C-reaktif protein, laktat ve kreatin kinaz seviyelerinin travma skorları ile ilişkisi. Turk J Emerg Med, 6, 167-171.
Kobbe P, Vodovotz Y, Billiar TR, Kaczorowski DJ, Mollen KP, Pape HC, 2008. Patterns of cytokine release and evolution of remote organ dysfunction after bilateral femur fracture. Shock, 30, 43-47.
Komnenou A, Karayannopoulou M, Polizopoulou ZS, Constantinidis TC, Dessiris A, 2005. Correlation of serum alkaline phosphatase activity with the healing process of long bone fractures in dogs. Vet Clin Pathol, 34, 35-38.
Korkmaz İ, Aydın H, Eren ŞH, Güven FKK, Yıldırım B, Beydilli İ, Eren M, 2013. The relationship between oxidative stress, paraoxanase and ınjury severity in blunt trauma patients. J Clin Anal Med, 4, 196-199.
Mandelker L, 2008. Introduction to oxidative stress and mitochondrial dysfunction. Vet Clin Small Anim 38, 1–30.
Mayne ST, 2003. Antioxidant nutrients and chronic disease: Use of biomarkers of exposure and oxidative stress status in epidemiologic research. J Nutr, 133, 933-940.
McMichael MA, 2007. Oxidative stress, antioxidants, and assessment of oxidative stress in dogs and cats. J Am Vet Med Assoc, 231, 714-720.
Mohamadnia AR, Shahbazkia HR, Sharifi S, Shafaei I, 2007. Bone-specific alkaline phosphatase as a good indicator of bone formation in sheepdogs. Comp Clin Pathol, 16, 265- 270.
Muir W, 2006. Trauma: physiology, pathophysiology, and clinical implications, J Vet Emerg Crit Care, 16, 253–263.
Paskalev M, Krastev S, Filipov J, 2005. Changes in some serum bone markers after experimental fracture and intramedullary osteomyelitis and osteosynthesis in dogs. Trakia J Sci, 3, 46-50.
Powel LL, Rozanski EA, Tidwell AS, Rush JE, 1999. A retrospective analysis of pulmonary contusion secondary to motor vehicular accidents in 143 dogs: 1994 – 1997. J Vet Emerg Crit Care, 9, 127-136.
Rana SV, Kashinath D, Singh G, Pal R, Singh R, 2006. Study on oxidative stress in patients with abdominal trauma. Mol Cell Biochem, 291, 161–166.
Simpson SA, Syring R, Otto CM, 2009. Severe blunt trauma in dogs: 235 cases (1997-2003). J Vet Emerg Crit Care, 19, 588-602.
Streeter EM, Rozanski EA, Laforcade-Buress A, Freeman LM, Rush JE, 2009. Evaluation of vehicular trauma in dogs: 239 cases (January–December 2001). J Am Vet Med Assoc, 235, 405–408.
Turgut K, 2000a. Klinik enzimoloji, In: Veteriner Klinik Laboratuvar Teşhis, Bahçıvanlar Basımevi, Konya, Türkiye, pp; 180-201.
Turgut K, 2000b. In: Veteriner Klinik Laboratuvar Teşhis, Bahçıvanlar Basımevi, Konya, Türkiye, pp;321-366.
Weiss DJ, Souza CD, 2010. Monocytes and macrophages and their disorders, Ed: Weiss DJ, Wardrop KJ, In: Schalm's Veterinary Hematology, Wiley-Blackwell Iowa-USA. pp; 298- 306.
Vivien B, Langeron O, Morell E, Devilliers C, Carli PA, Coriat P, Riou B, 2005. Early hypocalcemia in severe trauma. Crit Care Med, 33, 1946–1952.
Yao YM, Redl H, Bahrami S, Schlag G, 1998. The inflammatory basis of trauma/shock-associated multiple organ failure. Inflamm Res, 47, 201-210.
Yazar E, Traş B, 2002. Serbest oksijen radikalleri, antioksidan enzimler ve antibiyotikler. J Turk Vet Med Assoc, 14, 42-44.

APA	Altan S, ALKAN F, KOÇ Y (2017). Travmalı köpeklerde bazı laboratuvar verilerin değerlendirilmesi. , 235 - 241.
Chicago	Altan Semih,ALKAN Fahrettin,KOÇ Yılmaz Travmalı köpeklerde bazı laboratuvar verilerin değerlendirilmesi. (2017): 235 - 241.
MLA	Altan Semih,ALKAN Fahrettin,KOÇ Yılmaz Travmalı köpeklerde bazı laboratuvar verilerin değerlendirilmesi. , 2017, ss.235 - 241.
AMA	Altan S,ALKAN F,KOÇ Y Travmalı köpeklerde bazı laboratuvar verilerin değerlendirilmesi. . 2017; 235 - 241.
Vancouver	Altan S,ALKAN F,KOÇ Y Travmalı köpeklerde bazı laboratuvar verilerin değerlendirilmesi. . 2017; 235 - 241.
IEEE	Altan S,ALKAN F,KOÇ Y "Travmalı köpeklerde bazı laboratuvar verilerin değerlendirilmesi." , ss.235 - 241, 2017.
ISNAD	Altan, Semih vd. "Travmalı köpeklerde bazı laboratuvar verilerin değerlendirilmesi". (2017), 235-241.

APA	Altan S, ALKAN F, KOÇ Y (2017). Travmalı köpeklerde bazı laboratuvar verilerin değerlendirilmesi. Eurasian Journal of Veterinary Sciences, 33(4), 235 - 241.
Chicago	Altan Semih,ALKAN Fahrettin,KOÇ Yılmaz Travmalı köpeklerde bazı laboratuvar verilerin değerlendirilmesi. Eurasian Journal of Veterinary Sciences 33, no.4 (2017): 235 - 241.
MLA	Altan Semih,ALKAN Fahrettin,KOÇ Yılmaz Travmalı köpeklerde bazı laboratuvar verilerin değerlendirilmesi. Eurasian Journal of Veterinary Sciences, vol.33, no.4, 2017, ss.235 - 241.
AMA	Altan S,ALKAN F,KOÇ Y Travmalı köpeklerde bazı laboratuvar verilerin değerlendirilmesi. Eurasian Journal of Veterinary Sciences. 2017; 33(4): 235 - 241.
Vancouver	Altan S,ALKAN F,KOÇ Y Travmalı köpeklerde bazı laboratuvar verilerin değerlendirilmesi. Eurasian Journal of Veterinary Sciences. 2017; 33(4): 235 - 241.
IEEE	Altan S,ALKAN F,KOÇ Y "Travmalı köpeklerde bazı laboratuvar verilerin değerlendirilmesi." Eurasian Journal of Veterinary Sciences, 33, ss.235 - 241, 2017.
ISNAD	Altan, Semih vd. "Travmalı köpeklerde bazı laboratuvar verilerin değerlendirilmesi". Eurasian Journal of Veterinary Sciences 33/4 (2017), 235-241.