Yıl: 2017 Cilt: 0 Sayı: 9 Sayfa Aralığı: 270 - 288 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

İNSAN HAKLARI ÇERÇEVESİNDEN HÜMANİZM VE HÜMANİTERYANİZM

Öz:
19. ve 20. yy.larda dünya, pek çok siyasi ve ekonomik depremle sarsılmış olsa da, II. Dünya Savaşı'ndan itibaren dünyanın içerisine girdiği yeni süreç, özellikle 1980'lerle birlikte, 'insan hakları' kavramını daha güçlü bir şekilde entelektüel ilgi odağı haline getirdi. Batı kültürünün eleştirel bir süzgeçten geçirildiği bu dönemde, erken modern dönemden beri Batı kültüründe belirleyici bir kavram olan hümanizm, doğal olarak 'insan hakları' ve 'hümaniteryanizm' kavramlarıyla birlikte 'yeni dünya düzeni' sürecinin gündemine yerleşti. Zira, 20.yy felsefesinin ana akımları olan Marksizm, post-yapısalcılık, sübjektivizm ve anti-hümanizm kendilerine özgü nedenlerle insan ve türevlerini çalışmalarına konu edinmemişlerdi. Bu makale, insan haklarının dönüşünün hümanizmin dirilişine katkıda bulunup bulunmadığı sorusu üzerinden ilerleyerek bunun bugünlerde hümaniteryanizm sorununa nasıl bağlandığını ele almaktadır. Günümüzde hümaniteryanizm, hümanizmin bir türü, hatta çağdaş hümanizm olarak görülmektedir. Bunun en temel nedenleri arasında, her iki yaklaşımın da bir tür 'insanseverlik' anlayışı içeren köklerden türemiş olmaları sayılabilir. Ancak, 19.yy.'da dini erdemler ve merhamet kavramına dayanır şekilde tasvir edilen hümaniteryanizm ile seküler dünya anlayışının düşünce biçimi olarak anlaşılmış olan hümanizm arasında günümüzde kurulmuş olan bu koşutluğun anlamı, bunların özellikle insan haklarıyla kurmak istedikleri ilişkide aranmalıdır. Bu ilişkinin boyutları ise bizleri hümanizmin amaç olarak gördüğü fakat her zaman bağlayıcılığı tartışmalı olan insan haklarından (rights of man) hümaniteryanizmin yeni-kolonyal dönemde kurucu rol atfetmiş olduğu insan haklarına (human rights) götürecektir
Anahtar Kelime:

Konular: Felsefe

HUMANISM AND HUMANITARIANISM IN THE FRAMEWORK OF HUMAN RIGHTS

Öz:
Even though the world was shaken by many political and economic earthquakes in the 19th and 20th centuries, the new process that the world entered since the II. World War, made the concept of human rights a focus of intellectual interest more powerfully especially in the 1980’s. In this period, when Western Culture was criticized, Humanism, which was a significant concept in Western culture since early modern times placed itself naturally on the agenda of the ‘new world order’ process with ‘human rights’ and ‘humanitarianism’ concepts. However, Marxism, poststructuralism, subjectivism and anti-humanism, the main currents of the 20th century philosophy did not deal with human beings and its’ derivatives due to their own reasons. Going through the question of whether the turn of human rights contribute to the revival of humanism or not, this article examines how it links with the humanitarianism problem today. Nowadays, humanitarianism is seen as a type of humanism or even a contemporary version of humanism. One of the main reasons of this can be that both approaches are derived from the roots including a kind of ‘philanthropy’ understanding. However, the meaning of the analogy made today between the humanitarianism, which is described in the 19th century based on the concept of religious virtues and compassion and humanism, which is understood as the mode of thought of the secular world, must be sought in the relationship of these which they aim to create particularly with human rights. The dimensions of this relationship will lead us to rights of man, which humanism regards as the objective, but the bindingness has always been controversial, from human rights of humanitarianism in which assign a constitutive role in the new colonial period
Anahtar Kelime:

Konular: Felsefe
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Bibliyografik
  • Arendt, Hannah. “Ulus-devletin Yıkılışı ve İnsan Haklarının Sonu”. Totalitarizmin Kaynakları/2: Emperyalizm.içinde, 255-314. İstanbul: İletişim Yayınları, 2014. -. Devrim Üzerine. İstanbul: İletişim Yayınları, 2014.
  • -. Totalitarizmin Kaynakları/ 3: Totalitarizm. İstanbul: İletişim Yayınları, 2014.
  • Benhabib, Seyla. Buhran Çağında Haysiyet: Zor Zamanlarda İnsan Hakları. Çeviren Barış Yıldırım. İstanbul: Koç Üniversitesi yayınları, 2013.
  • Birmingham, Peg. “Revolutionary Declarations: The State of Right and the Right of Opposition”. The Aporia of Rights içinde, 159-182. Editörler Anna Yeatman ve Peg Birmingham. USA: Bloomsbury Publishing, 2014.
  • Burke, Edmund. Reflections on the French Revolution. Londra: J.M.Dent &Sons Ltd., 1951.
  • Calhoun, Craig. “The Imperative to Reduce Suffering: Charity, Progress, and Emergencies in the Field of Humanitarian Action”. Humanitarianism in Question: Politics, Power, Ethics içinde, 73-98. Editörler Michael Barnett ve Thomas G.Weiss. Ithaca ve Londra: Cornell University Press, 2008.
  • Cmiel, Kenneth. “The Recent History of Human Rights”. The American Historical Review. Volume 109. Sayı 1 (1 Şubat 2004): 117–135.
  • Colliot-Thélène, Catherine. “L’interprétation des droits de l’homme: enjeux politiques et théoriques au prisme du débat français”, Trivium; Revue francoallemande de sciences humaines et sociales, 3 (2009):§ 1-11.
  • Direk, Zeynep. “ Hakların Öznesi Olmak: Kırılganlıktan Özerkliğe”. Cogito, Yaralanabilirlik Özel Sayısı. Sayı 87/ Yaz (2017): 117-136.
  • Douzinas, Costas. The end of Human Rights: Critical Legal Thought at the Turn of the Century. Oxford: Hart Publishing, 2000.
  • -. “Human Rights, Humanism and Desire”. Angelaki, 6:3 (2001): 183-206.
  • -. Human Rights and Empire: The Political Philosophy of Cosmopolitanism. UK: Routledge, 2007.
  • Ferry, Luc & Renaut, Alain. “İnsan Haklarından Cumhuriyetçi Düşünceye”. Siyaset Felsefesi içinde, 449-635. İstanbul, Dergah Yayınları, 2015.
  • Gauchet, Marcel. “İnsan Hakları Bir Siyaset Değildir?”. Yurttaşını Arayan Demokrasi içinde, 107-131. Derleyen ve Çeviren Zeynep Savaşçın. İstanbul: İletişim Yayınları, 2013.
  • Gündoğdu, Ayten. Rightlessness in an Age of Rights. USA: Oxford University Press, 2015.
  • Labelle, Gilles & Tanguay, Daniel. “Le retour de la philosophie politique en France”. Politique et Sociétés. Volume 22. No 3 (2003) : 3-7.
  • Lacroix, Justine. “Droits de l’homme et politique, 1980-2012”. http://www.laviedesidees.fr/Droits-de-l-homme-et-politique.html. Çevrimiçi 08 Haziran 2017.
  • Lefort, Claude. Essais sur le politique XIXᵉ-XXᵉ Siècles. Paris: Éditions du Seuil, 1986.
  • -. L’invention démocratique: Les limites de la domination totalitaire. Fayard, 1994.
  • -. Le Temps présent; Écrits 1945-2005. Paris: Belin, 2007.
  • Mamdani, Mahmood. Saviors and Survivors: Darfur, Politics, and the War on Terror. USA: Pantheon Books, 2009.
  • Marx, Karl. Yahudi Sorunu. Ankara: Sol Yayınları, 1997.
  • Murteza, Gökhan, “John Locke’da Sömürgecilik ve Mülkiyet İlişkisi”. Kutadgubilig Felsefe-Bilim Araştırmaları Dergisi. Sayı 21 (Mart, 2012): 371-388.
  • Moyn, Samuel. Son Ütopya: Tarihte İnsan Hakları. Çeviren Firdevs Er. İstanbul: Koç Üniversitesi Yayınları, 2017.
  • Nozick, Robert. Anarşi, Devlet, Ütopya. İstanbul: Bilgi Üniversitesi Yayınları, 2000.
  • Özen, Hayriye. “Toplumsal Hareketlerin ‘Siyasal’ Rolü: Rasyonalist Yaklaşımların Eleştirel Bir Değerlendirilmesi”. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi. Cilt 68. No.3 (2013): 37-61.
  • Rancière, Jacques. La Mésentente: Politique et Philosophie. Paris: Editions Galilée, 1995.
  • -. “Who is the subject of the Rights of Man”. The South Atlantic Quarterly 103.2/3 (2004): 297-310.
  • Wolin, Richard. The Frankfurt School Revisited and Other Essays on Politics and Society.
  • New York: Routledge, 2006.
  • Zuckert, Catherine H. “Introduction”. Political Philosophy in the Twentieth Century: Authors and Arguments içinde, 1-19. Editör Catherine H. Zuckert. NY: Cambridge University Press, 2011.
APA YOLSAL-MURTEZA E (2017). İNSAN HAKLARI ÇERÇEVESİNDEN HÜMANİZM VE HÜMANİTERYANİZM. , 270 - 288.
Chicago YOLSAL-MURTEZA Eylem İNSAN HAKLARI ÇERÇEVESİNDEN HÜMANİZM VE HÜMANİTERYANİZM. (2017): 270 - 288.
MLA YOLSAL-MURTEZA Eylem İNSAN HAKLARI ÇERÇEVESİNDEN HÜMANİZM VE HÜMANİTERYANİZM. , 2017, ss.270 - 288.
AMA YOLSAL-MURTEZA E İNSAN HAKLARI ÇERÇEVESİNDEN HÜMANİZM VE HÜMANİTERYANİZM. . 2017; 270 - 288.
Vancouver YOLSAL-MURTEZA E İNSAN HAKLARI ÇERÇEVESİNDEN HÜMANİZM VE HÜMANİTERYANİZM. . 2017; 270 - 288.
IEEE YOLSAL-MURTEZA E "İNSAN HAKLARI ÇERÇEVESİNDEN HÜMANİZM VE HÜMANİTERYANİZM." , ss.270 - 288, 2017.
ISNAD YOLSAL-MURTEZA, Eylem. "İNSAN HAKLARI ÇERÇEVESİNDEN HÜMANİZM VE HÜMANİTERYANİZM". (2017), 270-288.
APA YOLSAL-MURTEZA E (2017). İNSAN HAKLARI ÇERÇEVESİNDEN HÜMANİZM VE HÜMANİTERYANİZM. Felsefi Düşün - Akademik Felsefe Dergisi, 0(9), 270 - 288.
Chicago YOLSAL-MURTEZA Eylem İNSAN HAKLARI ÇERÇEVESİNDEN HÜMANİZM VE HÜMANİTERYANİZM. Felsefi Düşün - Akademik Felsefe Dergisi 0, no.9 (2017): 270 - 288.
MLA YOLSAL-MURTEZA Eylem İNSAN HAKLARI ÇERÇEVESİNDEN HÜMANİZM VE HÜMANİTERYANİZM. Felsefi Düşün - Akademik Felsefe Dergisi, vol.0, no.9, 2017, ss.270 - 288.
AMA YOLSAL-MURTEZA E İNSAN HAKLARI ÇERÇEVESİNDEN HÜMANİZM VE HÜMANİTERYANİZM. Felsefi Düşün - Akademik Felsefe Dergisi. 2017; 0(9): 270 - 288.
Vancouver YOLSAL-MURTEZA E İNSAN HAKLARI ÇERÇEVESİNDEN HÜMANİZM VE HÜMANİTERYANİZM. Felsefi Düşün - Akademik Felsefe Dergisi. 2017; 0(9): 270 - 288.
IEEE YOLSAL-MURTEZA E "İNSAN HAKLARI ÇERÇEVESİNDEN HÜMANİZM VE HÜMANİTERYANİZM." Felsefi Düşün - Akademik Felsefe Dergisi, 0, ss.270 - 288, 2017.
ISNAD YOLSAL-MURTEZA, Eylem. "İNSAN HAKLARI ÇERÇEVESİNDEN HÜMANİZM VE HÜMANİTERYANİZM". Felsefi Düşün - Akademik Felsefe Dergisi 9 (2017), 270-288.