Yıl: 2016 Cilt: 0 Sayı: 121 Sayfa Aralığı: 41 - 57 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

BAYES MODEL ORTALAMASI YÖNTEMİYLE KAVRAMSAL YAĞIŞ-AKIŞ MODELİ ÇIKTILARININ DEĞERLENDİRİLMESİ

Öz:
Hidrolojik modeller yağış-akış ilişkisinin eldesi, akım tahmini, meteorolojik değişkenliğin akışa olan etkilerinin ölçümünde etkili bir rol oynamaktadır. Herhangi bir havzada tek bir hidrolojik model kullanmak diğer modellere kıyasla daha iyi sonuçlar vermeyebilir. Hazırlanan çalışmada Gediz Havzası'nın toplam drenaj alanını büyük ölçüde temsil eden Gediz Nehri üzerindeki Muradiye akım gözlem istasyonunda gözlenen akımlar altı farklı kavramsal yağış-akış modeli ile modellenmiştir. Elde edilen çoklu model çıktıları Bayes Model Ortalaması (Bayesian Model Averaging (BMA)) yöntemi ile değerlendirilmiş ve havzayı temsil edebilme performanslarına göre ağırlıklandırılmışlardır. Ağırlıklandırma işlemi ile her bir modelin katkısı değerlendirilip yeni akış serileri türetilmiştir. BMA yöntemi ile elde edilen çıktılar tekil kavramsal yağış-akış modeli çıktıları ile karşılaştırıldığında, BMA yöntemiyle elde edilen sonuçların daha güvenilir olduğu tespit edilmiştir
Anahtar Kelime:

Konular: Çevre Mühendisliği

EVALUATION OF CONCEPTUAL RAINFALL-RUNOFF MODEL OUTPUTS BY MEANS OF BAYESIAN MODEL AVERAGING METHOD

Öz:
Hydrologic models play an effective role on acquisition of rainfall-runoff relationship, prediction of flow and measuring of the impacts of meteorological variability on runoff. Using single hydrologic model in any basin may not give satisfied results when it is compared to other models. In the study prepared, the flows observed at Muradiye streamflow gauging station located at the Gediz River, which represents the drainage area of Gediz Basin considerably, were modeled by means of six different conceptual rainfall-runoff models. The acquired multi-model outputs were assessed by means of Bayesian model averaging (BMA) method, and then weighted depending on representability performances of basin. By weighting process the contribution of each model was evaluated and the new runoff series were reproduced. When the outputs derived from BMA application was compared to those of single conceptual rainfall-runoff models, it was observed that the results related to BMA method were more reliable
Anahtar Kelime:

Konular: Çevre Mühendisliği
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • [1] Abulohom, M.S., Shah, S.M.S. ve Ghumman, A.R. (2001). "Development of a rainfall-runoff model, its calibration and validation." Water Resources Management, 15(3), 149-163.
  • [2] Budyko, M.I. (1958). “The Heat Balance of the Earth’s Surface.” US Department of Commerce, Washington, DC.
  • [3] Clyde, MA. (1999). "Bayesian model averaging and model search strategies." Oxford University Press, 157–85.
  • [4] Duan, Q, Ajami, N.K, Gao, X. ve Sorooshian, S. (2007). "Mult-model ensemble hydrologic prediction using Bayesian model averaging." Advances in Water Resources, 30(5), 1371-1386.
  • [5] Ellison, A.M. (2004). "Bayesian inference in ecology." Ecology Letters, 7(4), 509- 520.
  • [6] Fıstıkoğlu, O. ve Harmancıoğlu, N. (2001). “Yukarı Gediz havzasında aylık su bütçesi modeli uygulaması.” III. Ulusal Hidroloji Kongresi, İzmir.
  • [7] Fıstıkoğlu, O. ve Okkan, U. (2010). "Tahtalı havzası için aylık su bütçesi." VI. Ulusal Hidroloji Kongresi Bildiriler Kitabı (546- 554). Pamukkale Üniversitesi, Denizli.
  • [8] Fu, B.P. (1981). “On the calculation of the evaporation from land surface.” Sci. Atmos. Sin., 23–31. (Çince).
  • [9] Makhlouf, M. ve Michel. C. (1991). "A twoparameter monthly water balance model for French watershed." Journal of Hydrology, 162(3-4), 299-318.
  • [10] Mouelhi, S. ve Michel. C. ve Perrin, C. (2006). "Stepwise development of a twoparameter monthly water balance model." Journal of Hydrology, 318(1-4), 200-214.
  • [11] Okkan, U. (2013). “İklim değişikliğinin akarsu akışları üzerindeki etkilerinin değerlendirilmesi.” Dokuz Eylül Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi. (Tez danışmanı: Doç. Dr. Okan Fıstıkoğlu)
  • [12] Okkan, U., and Fistikoglu, O. (2014). “Evaluating climate change effects on runoff by statistical downscaling and hydrological model GR2M.” Theoretical and Applied Climatology, 117, 343–361.
  • [13] Okkan, U. ve Kırdemir, U. (2016). "Budyko yaklaşımına dayanan bir su bütçesi modeli ve parçacık sürü optimizasyonu algoritması ile kalibrasyonu." Doğal Afetler ve Çevre Dergisi, 2(1), 1-10.
  • [14] Perrin, C., Michel, C., ve Andreassian, V. (2003)." Improvement of a parsimonious model for streamflow simulation." Journal of Hydrology, 279(1-4), 275–289.
  • [15] Raftery AE, Zheng Y. (2003). "Discussion: performance of Bayesian model averaging. Journal of American Statistical Association, 98(464), 931–938.
  • [16] Raftery, A.E., Gneiting, T., Balabdaoui, F. ve Polakowski, M. (2005). " Using Bayesian model averaging to calibrate forecast ensemble." Monthly Weather Review, 133(5), 1155-1174.
  • [17] Shamseldin, A.Y., O'Connor, K.M. ve Liang, G.C. (1997). "Methods for combining the outputs of different rainfall-runoff models." Journal of Hydrology, 197(1-4), 203-229.
  • [18] Shamseldin, A.Y. ve O'Connor, K.M. (1999). "A real time combination method for the outputs of different rainfall-runoff models." Hydrological Sciences Journal, 44(6), 895-912.
  • [19] Thomas, H. A. (1981). "Improved Methods for National Water Assessment. Report, Contract: WR15249270." Washington, D.C.: US Water Resource Council.
  • [20] Vandewiele, G. L., Xu, C-Y. ve Win, N-L. (1992). "Methodology and comparative study of monthly water balance models in Belgium, China and Burma.", Journal of Hydrology, 135(1-4), 315-347.
  • [21] Viallefont V, Raftery AE, Richardson S. (2001) "Variable selection and Bayesian model averaging in epidemiological case-control studies." Technical Report No:343, 3215–3230.
  • [22] Zhang, L., Potter, N., Hickel, K., Zhang ve Y.Q., Shao, Q.X. (2008). “Water balance modeling over variable time scales based on the Budyko framework – model development and testing.” Journal of Hydrology, 360(1–4), 117–131.
APA Okkan U, KIRDEMİR U (2016). BAYES MODEL ORTALAMASI YÖNTEMİYLE KAVRAMSAL YAĞIŞ-AKIŞ MODELİ ÇIKTILARININ DEĞERLENDİRİLMESİ. , 41 - 57.
Chicago Okkan Umut,KIRDEMİR Umut BAYES MODEL ORTALAMASI YÖNTEMİYLE KAVRAMSAL YAĞIŞ-AKIŞ MODELİ ÇIKTILARININ DEĞERLENDİRİLMESİ. (2016): 41 - 57.
MLA Okkan Umut,KIRDEMİR Umut BAYES MODEL ORTALAMASI YÖNTEMİYLE KAVRAMSAL YAĞIŞ-AKIŞ MODELİ ÇIKTILARININ DEĞERLENDİRİLMESİ. , 2016, ss.41 - 57.
AMA Okkan U,KIRDEMİR U BAYES MODEL ORTALAMASI YÖNTEMİYLE KAVRAMSAL YAĞIŞ-AKIŞ MODELİ ÇIKTILARININ DEĞERLENDİRİLMESİ. . 2016; 41 - 57.
Vancouver Okkan U,KIRDEMİR U BAYES MODEL ORTALAMASI YÖNTEMİYLE KAVRAMSAL YAĞIŞ-AKIŞ MODELİ ÇIKTILARININ DEĞERLENDİRİLMESİ. . 2016; 41 - 57.
IEEE Okkan U,KIRDEMİR U "BAYES MODEL ORTALAMASI YÖNTEMİYLE KAVRAMSAL YAĞIŞ-AKIŞ MODELİ ÇIKTILARININ DEĞERLENDİRİLMESİ." , ss.41 - 57, 2016.
ISNAD Okkan, Umut - KIRDEMİR, Umut. "BAYES MODEL ORTALAMASI YÖNTEMİYLE KAVRAMSAL YAĞIŞ-AKIŞ MODELİ ÇIKTILARININ DEĞERLENDİRİLMESİ". (2016), 41-57.
APA Okkan U, KIRDEMİR U (2016). BAYES MODEL ORTALAMASI YÖNTEMİYLE KAVRAMSAL YAĞIŞ-AKIŞ MODELİ ÇIKTILARININ DEĞERLENDİRİLMESİ. DSİ Teknik Bülteni, 0(121), 41 - 57.
Chicago Okkan Umut,KIRDEMİR Umut BAYES MODEL ORTALAMASI YÖNTEMİYLE KAVRAMSAL YAĞIŞ-AKIŞ MODELİ ÇIKTILARININ DEĞERLENDİRİLMESİ. DSİ Teknik Bülteni 0, no.121 (2016): 41 - 57.
MLA Okkan Umut,KIRDEMİR Umut BAYES MODEL ORTALAMASI YÖNTEMİYLE KAVRAMSAL YAĞIŞ-AKIŞ MODELİ ÇIKTILARININ DEĞERLENDİRİLMESİ. DSİ Teknik Bülteni, vol.0, no.121, 2016, ss.41 - 57.
AMA Okkan U,KIRDEMİR U BAYES MODEL ORTALAMASI YÖNTEMİYLE KAVRAMSAL YAĞIŞ-AKIŞ MODELİ ÇIKTILARININ DEĞERLENDİRİLMESİ. DSİ Teknik Bülteni. 2016; 0(121): 41 - 57.
Vancouver Okkan U,KIRDEMİR U BAYES MODEL ORTALAMASI YÖNTEMİYLE KAVRAMSAL YAĞIŞ-AKIŞ MODELİ ÇIKTILARININ DEĞERLENDİRİLMESİ. DSİ Teknik Bülteni. 2016; 0(121): 41 - 57.
IEEE Okkan U,KIRDEMİR U "BAYES MODEL ORTALAMASI YÖNTEMİYLE KAVRAMSAL YAĞIŞ-AKIŞ MODELİ ÇIKTILARININ DEĞERLENDİRİLMESİ." DSİ Teknik Bülteni, 0, ss.41 - 57, 2016.
ISNAD Okkan, Umut - KIRDEMİR, Umut. "BAYES MODEL ORTALAMASI YÖNTEMİYLE KAVRAMSAL YAĞIŞ-AKIŞ MODELİ ÇIKTILARININ DEĞERLENDİRİLMESİ". DSİ Teknik Bülteni 121 (2016), 41-57.