KÜRESELLEŞME ÇAĞI VE YÜKSEKÖĞRETİMDE SPOR BİLİMLERİ ÜZERİNE*

TEL, MİKAİL; KARAKAYA, YUNUS EMRE

KÜRESELLEŞME ÇAĞI VE YÜKSEKÖĞRETİMDE SPOR BİLİMLERİ ÜZERİNE*

Yunus Emre KARAKAYA, (** Assist. Prof., University of Utah, Department of Exercise and Sport Science, Utah, USA (Visiting Research Scholar),)

Mikail TEL (*** Assist. Prof., University of Firat, Sports Science Faculty, El-mek: mtel@firat.edu.tr)

Turkish Studies (Elektronik)

1 0

Yıl: 2014 Cilt: 9 Sayı: 11 Sayfa Aralığı: 321 - 331 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

KÜRESELLEŞME ÇAĞI VE YÜKSEKÖĞRETİMDE SPOR BİLİMLERİ ÜZERİNE*

Öz:

Küreselleşme, 1980'li yıllardan sonra yeni bir dünya düzenini ortaya çıkarmış ve bugün yönetim, eğitim ve sosyal bilimler alanlarında temel kavramlardan biri haline gelmiştir. Bir taraftan tek düzeni, diğer taraftan da çeşitliliği ortaya koymuştur. Günümüzde küreselleşme, demokratik kavramların ve kuralların evrenselliği, evrensel insan hakları, liberalizm, ekolojik sorunlar gibi kavramların bütünü olarak kabul edilmektedir. Bu sebeple birçok alanda (siyaset, sosyal ve ekonomi gibi) belirgin sonuçlar ortaya çıkarmıştır. Bu çalışmada konuyla ilgili güncel literatür çerçevesinde, küreselleşme kavramı, yükseköğretim kurumlarında eğitim, Bologna Süreci ve Türkiye'de spor eğitiminin mevcut durumu ele alınmıştır. Bu kapsamda, "Küreselleşmenin Türkiye'de yükseköğretimde spor bilimleri üzerine yansımaları nedir?", "Türkiye'de spor bilimleri küreselleşmenin belirgin sonuçlarının farkında mı?" gibi sorulara cevap aranmaya çalışılmıştır. Sonuç olarak, küreselleşme sürecinde Türkiye'de yükseköğretim düzeyinde spor eğitiminde yapılan dönüşümler ve problemler tartışılmış ve şu sonuçlara ulaşılmıştır. Türkiye'de spor bilimlerinin bir yapısal dönüşüm ihtiyacı içerisinde olduğu görülmektedir. "Spor Bilimleri Fakültesi" olma yolunda gerekli kriterleri sağlayan üniversiteler (akademik birimler) gerekli yasal süreci başlatmalıdır. Akademik personelin uluslararası alana açılması ve bilimsel açıdan daha donanımlı olması açısından yurtdışındaki öğretim elemanlarıyla işbirliğine gitmesi gerekmektedir. Spor eğitimi kurumları alt yapı çalışmalarını tamamlayıp lisansüstü alanda "Spor Bilimleri Enstitüsü" bünyesinde kurumsallaşması gerekmektedir. Yeni spor bilimleri bölümlerinin kurulması; Türkiye'nin bu kapsamda ihtiyacının olup olmadığı sorgulanmalıdır. Spor bilimlerinde yer alan bazı bölümler uluslararası alanda tanınma anlamında, sektörde ihtiyaca cevap verip/vermeme, gelecek kaygısı gibi başlıklarda problem teşkil etmektedir. Bu kapsamda, Yükseköğretiminde Uyumlaştırma) Tematik Ağ Projesi'nin sonuçları Türkiye'de spor bilimcileri ve karar vericiler tarafından tartışılmalıdır.

Anahtar Kelime:

GLOBALIZATION ERA AND DISCUSSION ON SPORT SCIENCES IN HIGHER EDUCATION

Öz:

Since the 1980s, globalization has led to a new world order and today the concept of globalization has become the buzzword in the fields of social sciences, education, and management. It has exhibited a monolithic order on the one hand and diversity on the other. Today, globalization is accepted as an umbrella phenomenon for the universality of democratic concepts and rules, universal human rights, liberalism and ecological problems. For this reason, globalization has led to certain outcomes in many different aspects of political, social, and economic areas. By reviewing the current literature, this study explores the concept of globalization in relation to sport education in Turkey and Bologna process. In that regards, this article surveys two interrelated research questions; "What are the reflections of globalization on sport sciences in higher education institutions of Turkey?" and "Is the field of sport sciences in Turkey aware of the globalization's implications and effects?" Accordingly, changes and problems are discussed in Turkey's sport sciences within the process of globalization and a couple of conclusions are stated; Sport sciences in Turkey needs a structural transformation. Universities that fulfill the criteria of establishing "Sport Sciences Faculty" should initiate the necessary legal processes. Faculty members in the field should further involve in international venues and cooperate with scholars outside of Turkey in order to enhance their professional and academic capabilities. Organizations of sport education should complete their infrastructures and further institutionalize toward "Sport Sciences Institute" in the field of graduate education. New departments of sport sciences should be established if Turkey shows insufficiency in the field. Overall, some departments in the field of sport sciences encounter certain problems in terms of international recognition, fulfilling the needs of the field, and anxiety regarding their future. For this reason the Thematic Network Project of AEHESIS (Aligning a European Higher Educational Structure In Sport Science) should be seriously discussed by decision makers and scholars of sport sciences in Turkey.

Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

AEHESIS (Aligning a European Higher Educational Structure In Sport Science), http://www.aehesis.de/HTML/Welcome.htm, 04 Aralık 2011.
AKDEMİR, A. S. (2013). Türkiye'de Öğretmen Yetiştirme Programlarının Tarihçesi Ve Sorunları / A History Of Teacher Training Programmes And Their Problems In Turkey, TURKISH STUDIES -International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, ISSN: 1308-2140, Volume 8/12 Fall 2013, www.turkishstudies.net, Doi Number :http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.5706, p. 16.
ALPER, E. N. (2011). Yükseköğretim Kurumlarında Kalite Kültürünün Oluşturulması ve Devamlılığının Sağlanması: Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Örneği, Uluslararası Yükseköğretim Kongresi: Yeni Yönelişler ve Sorunlar (UYK-2011), 27-29 Mayıs 2011, İstanbul, 2. Cilt / Bölüm IX / s. 1057, 1058.
AVRUPA SPOR BİLİMLERİ EĞİTİMİ VE İSTİHDAMI BİRLİĞİ (2011). http://www.enssee.eu/ENSSEE / 22.12.2011.
COŞKUN, N. Ç. ve ZÖHRE, H. (2014). Küreselleşme ve Tüketim Kültürünün yaygınlaşması bağlamında Türkiye'de Cadılar Bayramı / Halloween In Turkey Within The Context Of Spread Of Consumptıon Culture and Glabalization, TURKISH STUDIES-International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, ISSN: 1308- 2140, Volume 9/3, Winter 2014, www.turkishstudies.net, Doi Number: http: //dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.6435 , p. 500.
DENMAN, B.D. (2005). "What is a University in the 21st Century?", Higher Education Management and Policy, 17(2), p. 1-20.
ERKILIÇ, T. A. (2007). Öğretmen Adaylarının Lisansüstü Eğitim İstekliliklerini Etkileyen Etmenler (Eskişehir Örneği). GAU Journal of Social & Applied Sciences 3(5), ss. 46-72.
GIDDENS, A. (2000) Sosyoloji, Ankara: Ayraç Yayınevi.
KARAKAYA, Y. E. ve ÇOBAN, B. (2014). The Compliance Of Fields Of Sports Education To Sports Education Institutions Within The Scope Of The AEHESIS Thematic Network Project In Turkey / Aehesıs Tematik Ağ Projesi Kapsamında Spor Eğitimi Alanlarının Türkiye'de Spor Eğitimi Kurumlarına Uyumu, TURKISH STUDIES -International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, ISSN: 1308- 2140, Volume 9 / 5, Spring 2014, www.turkishstudies.net, Doi Number:http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.6641 p. 1246.
KARAMAN, K. (2010). Küreselleşme ve Eğitim, Zeitschrift für die Welt der Türken, Journal of World of Turks, 2 (3), ss. 142.
KARLSEN, G. E. (2002). Eğitim Yönetişimi: Küreselleşme ve Demokrasi, Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 2(1), p. 93-104.
KURTOĞLU, M. (2008). Avrupa Yüksek Öğrenim Alanına Doğru: Bologna Süreci ve Sosyal Boyut, Değerlendirme, Tartışma ve Cevap Yazıları, Toplum ve Demokrasi, 2 (3), s. 178.
LEVEILLE, D. (2006) Accountability In Higher Education: A Public Agenda for Trust and Cultural Change. Research & Occasional Paper Series, University of California. http://www.anadolu.edu.tr/tr/akademik/birim/genelBilgi/257/1/1, Erişim Tarihi: 09 Haziran 2014.
MANOLOVA, O. (2011). Küreselleşme Sürecinde Rus Yükseköğretimi Uluslararası Yükseköğretim Kongresi: Yeni Yönelişler ve Sorunlar (UYK-2011) 27-29 Mayıs 2011, İstanbul, 1. Cilt / Bölüm VII, s. 638.
MCBURNIE, G. (2002). Küreselleşme, GATS ve Ulus-Aşırı Eğitim, Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 2(1), 171, 190.
NOHUTÇU, A. (2006). Bilgi Toplumunda Yükseköğretim Kurumlarının Yeniden Yapılandırılması ve Yönetimi: Başlıca Eğilimleri Gelişmeler ve Bologna Süreci, Bilgi Ekonomisi ve Yönetimi Dergisi 2006, Cilt I-I, I-II (Özel Sayı), s. 51, 52.
ÖZER, M. (2012). Türkiye'de Yükseköğretimin Yeniden Yapılandırılması ve Kalite Güvence Sistemi, Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, 2 (Özel Sayı), s. 18.
PETRY, K. and FROBERG, K. (2006), Overview Of The Project. In: Petry K., Froberg K., Madella A. Thematic Network Project AEHESIS-Report of the Third Year, Cologne.
PETRY, K., FROBERG, K. and MADELLE, A. (2006). Thematic Network Project, Aligning a European Higher Education Structure In Sport Sciences. Report Of The Third Year, Supported By The Socrates Programme Of The European Commission, Published By The Department Of Leisure Studies, German Sport Universıty Cologne.
SCOTT, P. (2002). Küreselleşme ve Üniversite: 21. Yüzyılın Önündeki Meydan Okumalar. Çev. S. Çiftçi, Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, C. 2, (1), İstanbul: EDAM Yayınları, s. 191, 197, 205.
ŞAHİN, K. (2006). Türkiye'de Küreselleşme Tartışmaları Işığında Ulus Devlete Bakış, Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi, s. 15-17.
VAN VUGHT, F. (2006). Youth, Education and the Labour Market, Group of Societal Policy Advisors, European Commission, Brussels, Erişim: http://www.utwente.nl/cheps/documenten/engpaper06youtheducationlabourm arket.pdf.
VISAKORPİ, J., STANKOVIC, F., PEDROSA, J., and ROZSNYAI, C. (2008). Higher Education in Turkey: Trends, Challenges, and Opportunities-Observations and Recommended Actions on the Higher Education System Based on Seventeen Institutional Evaluation Reports of Turkish Universities (TÜSİAD Publication No. T-2008-10/473). European University Association.
YILMAZ, K. ve HORZUM, M. B. (2005). Küreselleşme, Bilgi Teknolojileri ve Üniversite, Eğitim Fakültesi Dergisi, 6 (10), s. 106.
YILDIZ, S. (2006). Kültürün Küreselleşmesi ve Toplumsal Boyutta Medya Etkinliğine Yansımaları, Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, 23 (2), s. 37.
YÜKSEKÖĞRETİM KURULU (YÖK) (2006). Türkiye'nin Yükseköğretim Stratejisi (Taslak Rapor), YÖK, Ankara, ss. 18, Erişim: www.yok.gov.tr.
YÜKSEKÖĞRETİM KURULU (YÖK) (2010). Erişim: http://www.yok.gov.tr, Erişim Tarihi: 07.08.2010.

APA	KARAKAYA Y, TEL M (2014). KÜRESELLEŞME ÇAĞI VE YÜKSEKÖĞRETİMDE SPOR BİLİMLERİ ÜZERİNE*. , 321 - 331.
Chicago	KARAKAYA YUNUS EMRE,TEL MİKAİL KÜRESELLEŞME ÇAĞI VE YÜKSEKÖĞRETİMDE SPOR BİLİMLERİ ÜZERİNE*. (2014): 321 - 331.
MLA	KARAKAYA YUNUS EMRE,TEL MİKAİL KÜRESELLEŞME ÇAĞI VE YÜKSEKÖĞRETİMDE SPOR BİLİMLERİ ÜZERİNE*. , 2014, ss.321 - 331.
AMA	KARAKAYA Y,TEL M KÜRESELLEŞME ÇAĞI VE YÜKSEKÖĞRETİMDE SPOR BİLİMLERİ ÜZERİNE*. . 2014; 321 - 331.
Vancouver	KARAKAYA Y,TEL M KÜRESELLEŞME ÇAĞI VE YÜKSEKÖĞRETİMDE SPOR BİLİMLERİ ÜZERİNE*. . 2014; 321 - 331.
IEEE	KARAKAYA Y,TEL M "KÜRESELLEŞME ÇAĞI VE YÜKSEKÖĞRETİMDE SPOR BİLİMLERİ ÜZERİNE*." , ss.321 - 331, 2014.
ISNAD	KARAKAYA, YUNUS EMRE - TEL, MİKAİL. "KÜRESELLEŞME ÇAĞI VE YÜKSEKÖĞRETİMDE SPOR BİLİMLERİ ÜZERİNE*". (2014), 321-331.

APA	KARAKAYA Y, TEL M (2014). KÜRESELLEŞME ÇAĞI VE YÜKSEKÖĞRETİMDE SPOR BİLİMLERİ ÜZERİNE*. Turkish Studies (Elektronik), 9(11), 321 - 331.
Chicago	KARAKAYA YUNUS EMRE,TEL MİKAİL KÜRESELLEŞME ÇAĞI VE YÜKSEKÖĞRETİMDE SPOR BİLİMLERİ ÜZERİNE*. Turkish Studies (Elektronik) 9, no.11 (2014): 321 - 331.
MLA	KARAKAYA YUNUS EMRE,TEL MİKAİL KÜRESELLEŞME ÇAĞI VE YÜKSEKÖĞRETİMDE SPOR BİLİMLERİ ÜZERİNE*. Turkish Studies (Elektronik), vol.9, no.11, 2014, ss.321 - 331.
AMA	KARAKAYA Y,TEL M KÜRESELLEŞME ÇAĞI VE YÜKSEKÖĞRETİMDE SPOR BİLİMLERİ ÜZERİNE*. Turkish Studies (Elektronik). 2014; 9(11): 321 - 331.
Vancouver	KARAKAYA Y,TEL M KÜRESELLEŞME ÇAĞI VE YÜKSEKÖĞRETİMDE SPOR BİLİMLERİ ÜZERİNE*. Turkish Studies (Elektronik). 2014; 9(11): 321 - 331.
IEEE	KARAKAYA Y,TEL M "KÜRESELLEŞME ÇAĞI VE YÜKSEKÖĞRETİMDE SPOR BİLİMLERİ ÜZERİNE*." Turkish Studies (Elektronik), 9, ss.321 - 331, 2014.
ISNAD	KARAKAYA, YUNUS EMRE - TEL, MİKAİL. "KÜRESELLEŞME ÇAĞI VE YÜKSEKÖĞRETİMDE SPOR BİLİMLERİ ÜZERİNE*". Turkish Studies (Elektronik) 9/11 (2014), 321-331.