VATANDAŞLIK VE DEMOKRASİ EĞİTİMİ DERSİ TUTUM ÖLÇEĞİ GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI

KILINÇ, Hasan Hüseyin; Gömleksiz, Mehmet Nuri

VATANDAŞLIK VE DEMOKRASİ EĞİTİMİ DERSİ TUTUM ÖLÇEĞİ GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI

Mehmet Nuri GÖMLEKSİZ, (Prof. Dr. Fırat Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Bölümü - Eğitim Programları ve Öğretim ABD)

Hasan Hüseyin KILINÇ (Yrd. Doç. Dr. Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi - Eğitim Bilimleri Bölümü - Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık ABD)

Turkish Studies (Elektronik)

0 0

Yıl: 2014 Cilt: 9 Sayı: 5 Sayfa Aralığı: 993 - 1004 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

VATANDAŞLIK VE DEMOKRASİ EĞİTİMİ DERSİ TUTUM ÖLÇEĞİ GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI

Öz:

Bu çalışmanın amacı, 8. sınıf Vatandaşlık ve Demokrasi Eğitimi dersine ilişkin ilköğretim öğrencilerinin tutumlarını ölçmeye yönelik bir tutum ölçeğinin geçerlik ve güvenirlik çalışmasını yapmaktır. Bu amaçla beşli likert tipinde ve 23 maddeden oluşan taslak bir ölçek hazırlanmıştır. Ölçek araştırmacılar tarafından Elazığ ilinde üç farklı ilköğretim okulundaki 271 öğrenciye uygulanmıştır. Ölçeğin yapı geçerliği açımlayıcı faktör analizi ile test edilmiştir. Yapılan faktör analizi sonucunda 21 maddeden oluşan iki faktörlü bir ölçek geliştirilmiştir. Geliştirilen ölçeğin faktör yük değerleri .59 ile .80 arasında değişirken, madde test korelasyon değerleri .23 ile .67 arasında değişmektedir. Faktörler önemseme-ilgi ve sevme olarak isimlendirilmiştir. İlk faktörün Cronbach alpha değeri .92 ikinci faktörün .84, tüm ölçeğin ise .98 olarak hesaplanmıştır. Ölçeğin Spearman-Brown korelasyon katsayısı .95, Guttman split-half değeri .95 olarak hesaplanmıştır. Cronbach alfa değeri ilk 11 maddeden oluşan birinci parça için .97, son 10 maddeden oluşan ikinci parça için ise .97 olarak bulunmuştur. I. faktörün açıkladığı varyans %34.485, II. Faktörün açıkladığı varyans %18.231 olarak bulunmuştur. Doğrulayıcı faktör analiz sonucunda iki faktörlü modelin uyum iyiliği değerleri GFI= .96, AGFI= .93, SRMR= .061, NFI=.94, NNFI=.96, CFI=.96, X2/sd=2.36, RMSEA=.071 olarak bulunmuştur. Sonuç olarak geliştirilen ölçeğin ilköğretim öğrencilerinin Vatandaşlık ve Demokrasi Eğitim dersine yönelik tutumlarını ölçebilecek geçerli ve güvenilir bir ölçek olduğu ifade edilebilir

Anahtar Kelime:

VALIDITY AND RELIABILITY OF CITIZENSHIP AND DEMOCRACY EDUCATION COURSE ATTITUDE SCALE

Öz:

The aim of this study is to develop a valid and reliable scale towards students’ attitudes towards Citizenship and Democracy Education course. For that aim, a five-point 23 item Likert-style scale was developed. The scale was administered on 271 students at three different elementary schools in Elazığ city. The explanatory factor analysis method was used to test the construct validity of the scale. According of factor analysis results, a scale including 21 items with two factors was developed. Factor loadings of the scale ranged between .59 and .80 while item test correlation values change between .23 and .67. The factors were named as ‘caring-interest’ and ‘liking’. Cronbach alpha reliability of each factor were measured to be α:.92 and α:.84 respectively and for the whole as .98.Spearman-Brown correlation coefficient was calculated to be .95 and Guttmann split-half value was calculated to be .95. Cronbach alpha value for the first 11 items was calculated to be .97 and .97 for the last 10 items. While the first factor explained 34.485% of the total variance, second factor explained 18.231% of the total variance. According to the results of confirmatory factor analysis, fit index values of the two-factor model were GFI= .96, AGFI= .93, SRMR= .061, NFI=.94, NNFI=.96, CFI=.96, X2/sd=2.36 and RMSEA=.071. It was concluded that the scale was a valid and reliable scale in measuring elementary school students’ attitudes toward Citizenship and Democracy Education course

Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

BALCI, A. (2001). Sosyal Bilimlerde Araştırma: Yöntem, Teknik ve İlkeler. (3. Baskı). Ankara, Pegem Akademi Yayıncılık.
BİLGEN, N. (1994). Çağdaş ve Demokratik Eğitim, (2. Baskı). İstanbul, Milli Eğitim Basımevi.
BÜYÜKÖZTÜRK, Ş. (2010). Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı. (11. Baskı). Ankara, PegemA Yayıncılık.
DAVIS, I. (1994). "The Nature of Education for Citizenship”. Social Science Teacher, 24 (1), 2–4.
DİLBER, M. (1985). Yönetsel ve Örgütsel Etkililiğe Davranışsal Yaklaşım, İstanbul, Boğaziçi Üniversitesi Yayınları.
DOĞANAY, A. ve SARI, M. (2004). “Öğrencilerin Üniversitedeki Yaşam Kalitesine İlişkin Algılarının Demokratik Yaşam Kültürü Çerçevesinde Değerlendirilmesi”, Uluslararası Demokrasi Eğitimi Sempozyumu, 18 Mart Üniversitesi, Çanakkale s. 432-445.
DOĞANAY, A. ve SARI, M. (2010). “Lise Öğrencilerinin Vatandaşlık Algılarına Etki Eden Faktörlerin Analizi”, I. Uluslararası Avrupa Birliği, Demokrasi, Vatandaşlık ve Vatandaşlık Eğitimi Sempozyumu. Uşak Üniversitesi Avrupa Birliği Eğitim Araştırma ve Uygulama Merkezi, 45-61.
DUMAN T., KARAKAYA N. ve YAVUZ, N. (2001). Vatandaşlık Bilgisi. Ankara, Gündüz Eğitim Yayıncılık.
ELKATMIŞ, M. ve DEMİRBAŞ, M. (2013). “Ahi Evranı Velinin Düşüncelerinin Demokrasi Kültürüne Yansımaları / The Reflections Of Ahi Evran’s Ideas On The Culture Of Democracy”, TURKISH STUDIES - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, ISSN: 1308-2140, Volume 8/3, Winter 2013, Vatandaşlık Ve Demokrasi Eğitimi Dersi Tutum Ölçeği Geçerlik Ve Güvenirlik… 1003 Turkish Studies International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 9/5 Spring 2014 www.turkishstudies.net Doi Number :http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.4565, p. 719-728.
ENGEL, L. H. (2008). “Experiments in Democratic Education: Dewey's Lab School and Korczak's Children's Republic”, The Social Studies, 99(3), 117- 121.
HEATER, D. (2007). Yurttaşlığın Kısa Tarihi, (Çev: M. Delikara Üst). Ankara, İmge Kitabevi Yayınları.
KARATEKİN, K., MEREY, Z., SÖNMEZ, Ö. F. ve KUŞ, Z. (2012). “Sosyal Bilgiler Öğretmen Adaylarının İnsan Hakları Eğitimine Yönelik Tutumları / Social Studies Candidate Teachers’ Attitudes Towards Human Rights Education”, TURKISH STUDİES - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic,
ISSN: 1308-2140, (Prof. Dr. Mehmet Aydın Armağanı), Volume 7/4, Fall 2012, www.turkishstudies.net, Doi Number :http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.3957 p. 2193-2207.
KARİP, E. (2006). “Avrupa Birliği, Yeni Eğitim Programı ve Vatandaşlık Eğitimi”, Atatürk Döneminden Günümüze Cumhuriyetin Eğitim Felsefeleri ve Uygulamaları. Atatürk Döneminden Günümüze Cumhuriyetin Eğitim Felsefesi ve Uygulamaları Sempozyumu Bildirileri, Ankara, Gazi Üniversitesi.
KOUTSELINI M. (2008). “Citizenship Education in Context: Student Teacher Perceptions of Citizenship in Cyprus”, Intercultural Education, 19(2),163-175.
MUTLUER, C. (2013). “The Palce of History Lessons in Global Citizenship education: The Views of The Teacher / Tarih Derslerinin Küresel Vatandaşlık Eğitimindeki Yeri: Öğretmen Görüşleri”, TURKISH STUDIES - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, ISSN: 1308-2140, Volume 8/2, Winter 2013, www.turkishstudies.net, Doi Number: http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.3849, p.189-200.
OSLER A. ve STARKEY H. (2003). “Learning for Cosmopolitan Citizenship: Theoretical Debates and Young People's Experiences”, Educational Review, 55(3), 243–254.
ÖZBEK, R. (2006). “Vatandaşlık ve İnsan Hakları Eğitimi Amaçlarının Gerçekleşme Düzeyine İlişkin Öğretmen Öğrenci Tutumlarının Değerlendirilmesi”, Uluslararası Demokrasi Eğitimi Sempozyumu, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Eğitim Fakültesi, Çanakkale, s. 397-412.
ÖZDAMAR, K. (2002). Paket Programlar İle İstatistiksel Veri Analizi (2. Baskı). Eskişehir, Kaan Kitapevi.
ÖZDEMİR, S. (2000). Örgütlerde Yenileşme. Ankara, Pegem A Yayıncılık. PATRICK, J. J. (1999). The Concept of Citizenship in Education for Democracy. http://www.ericdigests.org/2000-1/democracy.html adersinden 26 Mart 2012 tarihinde alınmıştır.
PEHLİVAN, H. (1994). “Eğitim Bilimleri Öğrencilerinin Öğrenim Gördükleri Bölüme Yönelik Tutumları”. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 10, 49-53.
SCHEMELLEH-ENGEL, K., MOOSBBRUGGER H., ve MULLER, H. (2003). Evaluating the Fit of Structural Equation Models: Test of Significance and Descriptive Goodness-of-Fit 1004 Mehmet Nuri GÖMLEKSİZ – Hasan Hüseyin KILINÇ Turkish Studies International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 9/5 Spring 2014 Measures. Methods of Psyohological Research Online, University of Koblenz-Landau, 8(2) 23-74
TABACHNICK, B. G. ve FIDELL, L. S. (2001). Using Multivariatestatistics (4th Ed.). Needham Heights, MA: Allyn & Bacon.
TAVŞANCIL, E. (2010). Tutumların Ölçülmesi ve SPSS ile Veri Analizi. (4. Baskı). Ankara, Nobel Yayın Dağıtım.
TTKB: (2010). Vatandaşlık ve Demokrasi Eğitimi Dersi Öğretim Programı http://ttkb.meb.gov.tr/program2.aspx adresinden 15 Ocak 2011 tarihinde alınmıştır.
ZENCİRCİ, İ. (2003). “İlköğretim Okullarında Yönetimin Demokratiklik Düzeyinin Katılım Özgürlük ve Özerklik Boyutları Açısından Değerlendirilmesi”. Yayımlanmamış doktora tezi. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.

APA	Gömleksiz M, KILINÇ H (2014). VATANDAŞLIK VE DEMOKRASİ EĞİTİMİ DERSİ TUTUM ÖLÇEĞİ GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI. , 993 - 1004.
Chicago	Gömleksiz Mehmet Nuri,KILINÇ Hasan Hüseyin VATANDAŞLIK VE DEMOKRASİ EĞİTİMİ DERSİ TUTUM ÖLÇEĞİ GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI. (2014): 993 - 1004.
MLA	Gömleksiz Mehmet Nuri,KILINÇ Hasan Hüseyin VATANDAŞLIK VE DEMOKRASİ EĞİTİMİ DERSİ TUTUM ÖLÇEĞİ GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI. , 2014, ss.993 - 1004.
AMA	Gömleksiz M,KILINÇ H VATANDAŞLIK VE DEMOKRASİ EĞİTİMİ DERSİ TUTUM ÖLÇEĞİ GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI. . 2014; 993 - 1004.
Vancouver	Gömleksiz M,KILINÇ H VATANDAŞLIK VE DEMOKRASİ EĞİTİMİ DERSİ TUTUM ÖLÇEĞİ GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI. . 2014; 993 - 1004.
IEEE	Gömleksiz M,KILINÇ H "VATANDAŞLIK VE DEMOKRASİ EĞİTİMİ DERSİ TUTUM ÖLÇEĞİ GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI." , ss.993 - 1004, 2014.
ISNAD	Gömleksiz, Mehmet Nuri - KILINÇ, Hasan Hüseyin. "VATANDAŞLIK VE DEMOKRASİ EĞİTİMİ DERSİ TUTUM ÖLÇEĞİ GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI". (2014), 993-1004.

APA	Gömleksiz M, KILINÇ H (2014). VATANDAŞLIK VE DEMOKRASİ EĞİTİMİ DERSİ TUTUM ÖLÇEĞİ GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI. Turkish Studies (Elektronik), 9(5), 993 - 1004.
Chicago	Gömleksiz Mehmet Nuri,KILINÇ Hasan Hüseyin VATANDAŞLIK VE DEMOKRASİ EĞİTİMİ DERSİ TUTUM ÖLÇEĞİ GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI. Turkish Studies (Elektronik) 9, no.5 (2014): 993 - 1004.
MLA	Gömleksiz Mehmet Nuri,KILINÇ Hasan Hüseyin VATANDAŞLIK VE DEMOKRASİ EĞİTİMİ DERSİ TUTUM ÖLÇEĞİ GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI. Turkish Studies (Elektronik), vol.9, no.5, 2014, ss.993 - 1004.
AMA	Gömleksiz M,KILINÇ H VATANDAŞLIK VE DEMOKRASİ EĞİTİMİ DERSİ TUTUM ÖLÇEĞİ GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI. Turkish Studies (Elektronik). 2014; 9(5): 993 - 1004.
Vancouver	Gömleksiz M,KILINÇ H VATANDAŞLIK VE DEMOKRASİ EĞİTİMİ DERSİ TUTUM ÖLÇEĞİ GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI. Turkish Studies (Elektronik). 2014; 9(5): 993 - 1004.
IEEE	Gömleksiz M,KILINÇ H "VATANDAŞLIK VE DEMOKRASİ EĞİTİMİ DERSİ TUTUM ÖLÇEĞİ GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI." Turkish Studies (Elektronik), 9, ss.993 - 1004, 2014.
ISNAD	Gömleksiz, Mehmet Nuri - KILINÇ, Hasan Hüseyin. "VATANDAŞLIK VE DEMOKRASİ EĞİTİMİ DERSİ TUTUM ÖLÇEĞİ GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI". Turkish Studies (Elektronik) 9/5 (2014), 993-1004.