KAMUSAL ALAN VE DİN İLİŞKİLERİNDE YENİ DÖNEM
Yıl: 2014 Cilt: 9 Sayı: 5 Sayfa Aralığı: 1487 - 1505 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022
KAMUSAL ALAN VE DİN İLİŞKİLERİNDE YENİ DÖNEM
Öz: Modern kamusal alan anlayışlarının en temel sorunsallarından birisini, kamusal alan ve din ilişkileri oluşturmaktadır. Aydınlanma ideallerinin zihinsel zemininde ve burjuva sınıfsal temeli üzerinde yükselen modern kamusal alan, dini özel alana ait bir olgu olarak ele almıştır. Buna göre kamusal alan, kamusal bir topluluğun, rasyonel ve eleştirel bir akıl yürütme tarzı ile toplumu ilgilendiren konuları tartıştığı, bütün katılımcıların, ikna olarak karşılıklı bir konsensüse vardıkları, toplum ve devlet arası aracı bir kurumdur. Kamusal alanda geçerli olan akıl yürütme tarzı, rasyonel bir akıl yürütme tarzı olduğu için din ve dini kabule dayalı akla sahip toplumsal aktörlerin kamusal tartışmalara katılmaları mümkün değildir. Dini konular üzerinde herhangi bir uzlaşı mümkün olmadığı için dini, etnik, kültürel farklılıklara sahip toplumsal unsurlar bu kimliklerini özel alanda yaşamak zorundadır. Kamusal alan, uzlaşı, objektiflik, rasyonellik ve sekülerlik gibi ilkelerle tanımlanan bir alan olmalıdır. Ancak bu ilkelerle dinlerin doğaları gereği sahip oldukları, dünyevilik ve yaşamın bütünselliği ilkeleri arasında sürekli bir gerilim olmuştur. Günümüz toplumlarında ise gittikçe kamusal ve özel alanlar arasındaki sınırlar silinmektedir. Böylece özel olarak nitelenen konular kamusal, kamusal olarak nitelenenler ise özele dönüşebilmektedir. Bu süreçte din de kamusalın kurucu unsuru olarak ortaya çıkabilmektedir. Ayrıca gündelik yaşam düzleminde seküler ve dinsel olanlar arasında geçişkenlik sürekli artmakta ve pozitivist anlayışa dayalı sekülerlik teorileri yeniden ele alınmaktadır. Modern kamusal alanla ilgili ilk teorik yaklaşımlardan birisini geliştiren ve kamusal alanın sekülerliği üzerinde ısrar eden J. Habermas bile günümüz toplumlarında, kamusal alan ve din ilişkisini yeniden ele almıştır. Günümüz toplumları için önerilen genel yaklaşım, artık dinin, salt özel bir olgu olarak ele alınamayacağı ve günümüzde dinlerin kamusal alana girmesi gerektiği yönündedir. Dinin kamusal alana kurucu bir unsur olarak girmesi, kamusal alanın çoğulculuk ve çeşitliliğine katkı olarak yorumlanabilir
Anahtar Kelime: A NEW ERA IN THE RELATIONSHIPS OF PUBLIC SPHERE AND RELIGION
Öz: Relations of public sphere and religion constitute one of the main problems of the modern conceptions of the public sphere. Modern public sphere emerging on the mental background of Enlightenment ideals and on the basis of the bourgeois class has considered religion as a phenomenon of private sphere. According to this, the public sphere is an intermediary institution between society and the state where a public community discuss the issues concerning about the society with a style of rational and critical reasoning and all participants are convinced and they have a mutual consensus. The style of reasoning valid in the public sphere is a rational style of reasoning, because of this social actors who have minds that religious and based on religion are not able to participate in public discussions, inasmuch as any consensus on religious matters is not possible, social factors who have religious, ethnical, cultural differences have to live these identities in the private sphere. Public sphere must be an area defined by the principles such as reconciliation, objectivity, rationality and secularism. However, there has been a continuing tension between these principles and principles of secularity and totality of life that religions have inherently. The boundaries between public and private spheres has been disappeared increasingly in today’s societies. Thus, the issues described as a special can turn into the public, the issues described as the public can turn into a special. In this process, religion may emerge as a founder element of the public. Also transitivity between the secular and the religious ones has been increasing constantly in the platform of everyday life and the theories of secularization based on the positivist approach have been reconsidered. Even J.Habermas who developed one of the first theoretical approaches about the public sphere and insisted on the secularity of the public sphere, has reconsidered the relationship between the public sphere and religion. The general approach proposed for today’s societies is that religion is not no longer merely considered as a special case and today, it is necessary for religions to enter the public sphere. Entry of religion into the public sphere as a constituent element can be interpreted as a contribution to the pluralism and diversity of the public sphere. Key Secularization. Words: Public Sphere, Religion, Private Sphere
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- ARENDT, Hannah (2003). İnsanlık Durumu. (Çeviren: Bahadır Sina Şener).İstanbul: İletişim Yayınları.
- AYDIN, Mustafa (2005). Kamusal Alan ve Siyaset.(Editör: EDAM). Sivil Bir Kamusal Alan. İstanbul: Kaknüs Yayınları,97–116.
- BAUMAN, Zygmunt (2000). Siyaset Arayışı. ( Çeviren: Tuncay Birkan). İstanbul: Metis Yayınları.
- BARAN, Murat (2013). “Avrupa’da Gelişen Modernlik ve Modernleşme Anlayışları ve Bu Anlayışların Türkiye’ye Yansımalarına Tarihî Sosyolojik Açıdan Bir Bakış/ Modernıty and Modernızatıon Understandıngs Emergıng ın Europe and a Socıologıcal, Hıstorıcal Overvıew to the Reflectıons of These Understandıngs on Turkey”, TURKISH STUDIES -International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic-, ISSN: 1308-2140, Volume 8/11, Fall 2013, www.turkishstudies.net, DOI Number : http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.5644, p. 55-79.
- BENHABİB, Şeyla (1996). Kamu Alanı Modelleri. Cogito. (8),239-258.
- BERGER, Peter L.(2006). Günümüz Din Sosyolojisi Üzerine Düşünceler.(Editörler: Bünyamin Solmaz, İhsan Çapçıoğlu).Din Sosyolojisi, Klasik ve Çağdaş Yaklaşımlar. Konya: Çizgi Yay, 287–305.
- BONNARD, Andre (2004). Antik Yunan Uygarlığı.(Çeviren: Kerem Kurtgözü), I, İstanbul: Evrensel Yayınları.
- BORA, Aksu (2004). Kamusal Alan, Sahiden Kamusal mı? (Editör: Meral Özbek ).Kamusal Alan. İstanbul: Hil Yayınları,529–538.
- CASANOVA, Jose (1994).Public Religions in the Modern World. London: The University Chicago Press.
- ÇİĞDEM, Ahmet (2004).Kamusal Din ve Kamusal Akıl.( Editör: Meral Özbek). Kamusal Alan. İstanbul: Hil Yayınları,501–513.
- DAVISON, Andrew (2002). Türkiye’de Sekülerizm ve Modernlik.(Çeviren: Tuncay Birkan).İstanbul: İletişim Yayınları. DACHEUX, Eric (2012).Kamusal Alan.(Çeviren: Hüseyin Köse).İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
- ERDOĞAN, Mustafa(2006). Kamu Alanı ve Liberalizm: Birkaç Not.(Editör: Ahmet Karadağ). Kamusal Alan ve Türkiye. Ankara: Asil Yayınları,92–109.
- FRASER, Nancy (2004). Kamusal Alanı Yeniden Düşünmek. (Çevirenler: Meral Özbek, Cemal Balcı).(Editör: Meral Özbek).Kamusal Alan. İstanbul: Hil Yayınları,103–132. GÖLE, Nilüfer(2012).Seküler ve Dinsel: Aşınan Sınırlar.( Çeviren Erkan Ünal) İstanbul: Metis Yayınları.
- HABERMAS, Jurgen (2001). “Faith and knowledge”.http://homepage.new school.edu/Wilhem/spring 2007/ Faith%20 and %20 Knowledge.pdf.1-7.Erişim Tarihi:22.12.2011.
- HABERMAS, Jurgen (2002). Kamusallığın Yapısal Dönüşümü.(Çevirenler: Tanıl Bora, Mithat Sancar).İstanbul: İletişim Yayınları.
- HABERMAS, Jurgen (2004). “Kamusal Alan”.( Editör: Meral Özbek). Kamusal Alan. İstanbul: Hil Yayınları,95–102.
- HECLO, Hugh (2003). Religion Returns to The Public Square. London:The John Hopkins University Press.
- KARADAĞ, Ahmet(2006). Postmodernite ve Kamusal Alan: Mutlak Hakikat Arayışının Sonu.(Editör: Ahmet Karadağ). Kamusal Alan ve Türkiye. Ankara: Asil Yayınları,42–74.
- KEYMAN, E. Fuat(2005).Küreselleşme, Gelenek, Din, Türkiye Örneği Türkiye ve Avrupa’da İslam, Devlet ve Modern Toplum. Ankara: Konrad –Adenauer- Stiftung Yayınları,45-67. KIRIK, Hikmet (2005). Kamusal Alan ve Demokrasi. İstanbul: Salyangoz Yayınları.
- KÖROĞLU, Cemile Zehra (2013). “Modern Kamusal Alana Eleştirel Yaklaşımlar: (Postmodernizm, Feminizm ve Din) / Crıtıcal Approaches to Modern Publıc Sphere: a General Evaluation (Postmodernism, Feminism and Religion)” TURKISH STUDIES -International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic-, ISSN: 1308-2140, Volume 8/6, Spring 2013, www.turkishstudies.net, DOI Number : http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.4772, p. 431-457.
- KÖROĞLU, Muhammet Ali,(2012) Özerk Kamusal Alanların Oluşmasında Dinin Rolü. Yayımlanmamış Doktora Tezi KÖROĞLU, Muhammet Ali,(2014) “Yaşlılık Dönemi Tüketim Davranışı Üzerine Uygulamalı Bir Araştırma/ Practıcal Research on Consumptıon Behavıor ın Old Age” TURKISH STUDIES -International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic-, ISSN: 1308-2140, Volume 9/2, Winter 2014, www.turkishstudies.net, DOI Number : http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.6464, p. 1021-1033.
- MAHÇUPYAN, Etyen (1998)Osmanlı’dan Günümüze Parçalı Kamusal Alan ve Siyaset. Doğu- Batı (5),22-47.
- ÖZBEK, Meral(2004). Kamusala Alanın Sınırları.(Editör: Meral Özbek ). Kamusal Alan. İstanbul: Hil Yayınları,19–89.
- SENNET, Richard (2002).Kamusal İnsanın Çöküşü. (Çevirenler: Serpil Durak, Abdullah Yılmaz). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
- THOMPSON, John B(1994).Kamusal Alanın Dönüşümü. Ankara Üniversitesi Yıllığı,241-262.
- TOK, Nafiz(2006).Liberal Demokratik Toplum ’da Kamusal Alan, Adalet, İstikrar ve Birlik.(Editör: Ahmet Karadağ).Kamusal Alan ve Türkiye. Ankara: Asil Yayınları, 110-133.
- TAYLOR, Charles (2002). Modern Toplumsal Tahayyüller. (Çeviren: Hamide Koyukan) . İstanbul: Metis Yayınları. TÜRK DİL KURUMU(2005).Türkçe Sözlük. Ankara.
- VERGİN, Nur (1998) .İslam’da Çağdaşlık ve Türk Demokrasisine Geçişte Rolü.(Derleyenler: E. Fuat Keyman, A. Yaşar Sarıbay).Küreselleşme, Sivil Toplum ve İslam. Ankara: Vadi Yayınları,56–73.
- WEINTRAUB, Jeff (1997).The Theory and Politics of The Public / Private Distinction.(Editör: Jeff Weintraub, Krishan Kumar).Public and Private in Thought and Practice. London: The University of Chicago Press, 1-42.
| APA | KOROGLU C (2014). KAMUSAL ALAN VE DİN İLİŞKİLERİNDE YENİ DÖNEM. , 1487 - 1505. |
| Chicago | KOROGLU CEMILE ZEHRA KAMUSAL ALAN VE DİN İLİŞKİLERİNDE YENİ DÖNEM. (2014): 1487 - 1505. |
| MLA | KOROGLU CEMILE ZEHRA KAMUSAL ALAN VE DİN İLİŞKİLERİNDE YENİ DÖNEM. , 2014, ss.1487 - 1505. |
| AMA | KOROGLU C KAMUSAL ALAN VE DİN İLİŞKİLERİNDE YENİ DÖNEM. . 2014; 1487 - 1505. |
| Vancouver | KOROGLU C KAMUSAL ALAN VE DİN İLİŞKİLERİNDE YENİ DÖNEM. . 2014; 1487 - 1505. |
| IEEE | KOROGLU C "KAMUSAL ALAN VE DİN İLİŞKİLERİNDE YENİ DÖNEM." , ss.1487 - 1505, 2014. |
| ISNAD | KOROGLU, CEMILE ZEHRA. "KAMUSAL ALAN VE DİN İLİŞKİLERİNDE YENİ DÖNEM". (2014), 1487-1505. |
| APA | KOROGLU C (2014). KAMUSAL ALAN VE DİN İLİŞKİLERİNDE YENİ DÖNEM. Turkish Studies (Elektronik), 9(5), 1487 - 1505. |
| Chicago | KOROGLU CEMILE ZEHRA KAMUSAL ALAN VE DİN İLİŞKİLERİNDE YENİ DÖNEM. Turkish Studies (Elektronik) 9, no.5 (2014): 1487 - 1505. |
| MLA | KOROGLU CEMILE ZEHRA KAMUSAL ALAN VE DİN İLİŞKİLERİNDE YENİ DÖNEM. Turkish Studies (Elektronik), vol.9, no.5, 2014, ss.1487 - 1505. |
| AMA | KOROGLU C KAMUSAL ALAN VE DİN İLİŞKİLERİNDE YENİ DÖNEM. Turkish Studies (Elektronik). 2014; 9(5): 1487 - 1505. |
| Vancouver | KOROGLU C KAMUSAL ALAN VE DİN İLİŞKİLERİNDE YENİ DÖNEM. Turkish Studies (Elektronik). 2014; 9(5): 1487 - 1505. |
| IEEE | KOROGLU C "KAMUSAL ALAN VE DİN İLİŞKİLERİNDE YENİ DÖNEM." Turkish Studies (Elektronik), 9, ss.1487 - 1505, 2014. |
| ISNAD | KOROGLU, CEMILE ZEHRA. "KAMUSAL ALAN VE DİN İLİŞKİLERİNDE YENİ DÖNEM". Turkish Studies (Elektronik) 9/5 (2014), 1487-1505. |
