BÜTÇE KATEGORİZASYONU GÖLGESİNDE DEVLETİN İŞLEVLERİ BİR KATEGORİZASYON DENEMESİ

CANPOLAT BICAKCI, SEDA

BÜTÇE KATEGORİZASYONU GÖLGESİNDE DEVLETİN İŞLEVLERİ BİR KATEGORİZASYON DENEMESİ

Seda Canpolat BICAKCI (Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi)

Ankara Üniversitesi SBF Dergisi

1 0

Yıl: 2017 Cilt: 72 Sayı: 4 Sayfa Aralığı: 1081 - 1106 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

BÜTÇE KATEGORİZASYONU GÖLGESİNDE DEVLETİN İŞLEVLERİ BİR KATEGORİZASYON DENEMESİ

Öz:

Bu çalışma, kapitalist bir ekonomide devletin rolüne ilişkin eleştirel bir bakış açısı sunan "devletin mali krizi" kuramının tezlerinden yola çıkarak, devlet bütçesinin kategorizasyonunu alternatif bir şekilde incelemenin mümkün olduğunu savlar. Devletin mali krizi kuramının temel öncüllerinden biri, devletin birikim ve meşruiyet olmak üzere birbiri ile çatışan iki temel işleve sahip olmasıdır. Çelişkili işlevlerine rağmen devlet bağımsız bir görüntü verir ve işlevlerini yerine getirebilmek için bağımsız görüntü vermeyi sürdürmelidir. Aslında kapitalist bir ekonomide bağımsız olması mümkün olmayan devletin, bağımsız görünebilmesinin aracı ise devlet bütçesidir. Devlet bütçesi, sınıf ilişkilerine göre kategorize edilmediğinden, kuramda tekelci ve rekabetçi sektör olarak tanımlanan "özel ekonomi" içindeki güç ilişkilerinin gizlenmesine hizmet eder. Ancak, toplulaştırılmış bütçe kalemlerinin detaylı incelenmesi ile her kalemin oluşturulmasının ardında yatan ekonomi politik nedenler ortaya çıkarılabilir. Bu nedenlerin belirlenmesi ise devlet ile toplumun diğer kesimleri arasındaki güç ilişkilerinin çelişkili doğasının anlaşılmasına ışık tutar. Çalışma, kuramın bütçe kategorizasyonuna yönelik eleştirisinden hareketle Türkiye"de merkezi yönetim bütçesini alternatif bir kategorizasyona tabi tutarak devletin işlevlerine göre ayrıştırır. Bu ayrıştırmanın amacı, önemi ve sınırlılıkları çalışmanın temel konusunu oluşturur

Anahtar Kelime:

Konular: Tarih Siyasi Bilimler Kamu Yönetimi İktisat

The Functions of the State in the Shadow of Budget Categorization: A Categorization Trial

Öz:

This article claims that it is possible to examine the categorization of state budget in an alternative way considering the theses of “the fiscal crisis of the state” theory which offers a critical point of view about the role of the state in a capitalist economy. One of the basic premises of the theory is that the state has two main contradictory functions which are accumulation and legitimization. Despite its contradictory functions, the state has an independent image and it has to maintain this image in order to fulfill its functions. In a capitalist economy in which there is no possibility of being independent, the instrument of the state which makes it possible to seem independent is its budget. The state budget helps to conceal the power relationships within the “private economy” which is defined as monopoly and competitive sector as it is not categorized in class terms. However, the political-economic reasons lying behind the forming of each item can be found out by a detailed examination of the consolidated budget items, and the determination of these reasons lights out the understanding of the contradictive nature of the power relations between the state and the other parts of the society. The article, based on the criticism of the theory against the budget categorization, decomposes the central government budget expenditures in Turkey according to the functions of the state by applying an alternative categorization. The purpose, importance and limitations of this categorization are the main subjects of this article

Anahtar Kelime:

Konular: Tarih Siyasi Bilimler Kamu Yönetimi İktisat

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

BÜMKO (2004), Analitik Bütçe Sınıflandırması, Eğitim El Kitabı, 3. Baskı (Ankara), http://www.mta.gov.tr/mevzuat/duyurular/duyanalitik-butce-3.pdf (31.03.2017).
BÜMKO (2017a), 2012-2014 Bütçe Hazırlama Rehberi, Fonksiyonel Sınıflandırma (EK: FS1), https://www.bumko.gov.tr/Eklenti/81,butcehazirlamarehberipdf.pdf?0&_tag1=F5E2C129A 0D67C4A9C4BC300651F25B327815157, (01.03.2017). BÜMKO (2017b), http://www.bumko.gov.tr/Eklenti/10208,03fonksiyonelpdf.pdf?0 (31.03.2017).
Cangöz, Coşkun (2009), Redistribution of Power and Status Through Public Finance: The Case of Turkey (1980-2003), Yayımlanmamış Doktora Tezi (Ankara: Orta Doğu Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü). Demirel, Güner (2017), “Analitik Bütçe Sınıflandırması”, http://www.bumko.gov.tr/Eklenti/612, abstanitim2007pdf.pdf?0 (01.04.2017).
Gürkan, Ceyhun ve Yiğit Karahanoğulları (2013), “Vergi Devletine Kuramsal Yaklaşımlar”, Maliye Dergisi, 165: 1-26.
Gürkan, Ceyhun ve Yiğit Karahanoğulları (2014), “Neoliberalizmin Krizi ve Kamu Maliyesi”, Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 27: 1-29.
Hazine Müsteşarlığı (2017), “Merkezi Yönetim İç Borç Stokunun Elinde Bulunduranlara Göre Dağılımı”, https://www.hazine.gov.tr/tr-TR/Istatistik-Sunum-Sayfasi?mid=59&cid=12&nm= 33 (31.03.2017).
Karabacak, Yakup (2012), “Türkiye‟de Emek Kesiminin Kamu Bütçesi Karşısındaki Konumu: 2004- 2010”, Ekonomik Yaklaşım, 23 (82): 51-77.
Karahanoğulları, Yiğit (2002), 1960 Sonrası Türkiye'de Devletin Mali Krizleri, Yayımlanmamış Doktora Tezi (Ankara: Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü).
Karahanoğulları, Yiğit (2003), “Türkiye'de „Devletin Mali Krizleri‟”, Praksis, 9: 247-276.
Lichty, Richard W. (1970), “Lecture on James O‟Connor, The Fiscal Crisis of the State”, http://www.d.umn.edu/~rlichty/Radical%20Lectures/radlec10.pdf (27.04.2017).
Maliye Bakanlığı Muhasebat Genel Müdürlüğü, Genel Yönetim Bütçe İstatistikleri, https://www.muhasebat.gov.tr/content/genel-yonetim-mali-istatistikdetayi?tabId=1&pageId=2 (12.03.2017).
Miller, John A. (1986), “The Fiscal Crises of the State Reconsidered: Two Views of the State and the Accumulation of Capital in the Postwar Economy”, Review of Radical Political Economics, 18 (1/2): 236-260.
Mosley, Hugh (1978), “Is There a Fiscal Crisis of the State?”, Monthly Review, 30 (1): 34-45.
Mosley, Hugh (1979), “Monopoly Capital and the State: Some Critical Reflections on O‟Connor‟s Fiscal Crisis of the State”, Review of Radical Political Economics, 11 (1): 52-61.
Musgrave, Richard A. (1980), “Theories of Fiscal Crises: An Essay in Fiscal Sociology”, Aaron, Henry J. ve Michael J. Boskin (Der.), The Economics of Taxation (Washington, D. C.: The Brookings Institution): 361-390.
Nacar, Birsen (2002), Yerel Yönetimlerin Mali Krizi ve Türkiye, Yayımlanmamış Doktora Tezi (İstanbul: İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü).
Nacar, Birsen (2005), “Yerel Yönetimlerin Mali Krizi Üzerine Kuramsal Açıklamalar: Nedenler, Öneriler ve Bir Değerlendirme” Akdeniz İİBF Dergisi, 9: 202-247.
Nacar, Birsen ve Yakup Karabacak (2016), “Türkiye‟de Devlet Bütçesinin Sınıfsal Yapısı: Sosyal Ücret Kavramsallaştırması Temelinde Bir Analiz (2006-2014)”, Akdeniz Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 16 (34): 79-107.
O‟Connor, James (1973), The Fiscal Crisis of the State (NewYork: St Martin‟s Press). O‟Connor, James (1978), “More on Fiscal Crisis of the State”, Monthly Review, 30 (6): 54-57.
O‟Connor, James (1979), “Some Reflective Criticisms of Mosley‟s Critical Reflections on the Fiscal Crisis of the State”, Review of Radical Political Economics,11 (3): 60-65.
O‟Connor, James (2009), The Fiscal Crisis of the State (New Jersey: Transaction Publishers).
Özuğurlu, Yasemin (2005), “Kamu Harcamalarının Bölüşüm İlişkileri Üzerine Etkisi: Türkiye Açısından Bir Değerlendirme”, Ekonomik Yaklaşım, 16 (55): 69-88.
Sert, Mesut (2011), “‟Maliye‟ye Alternatif Bir Yaklaşım Olarak Mali Sosyoloji: Öncüler”, Ekonomik Yaklaşım, 22 (81): 1-16.

APA	CANPOLAT BICAKCI S (2017). BÜTÇE KATEGORİZASYONU GÖLGESİNDE DEVLETİN İŞLEVLERİ BİR KATEGORİZASYON DENEMESİ. , 1081 - 1106.
Chicago	CANPOLAT BICAKCI SEDA BÜTÇE KATEGORİZASYONU GÖLGESİNDE DEVLETİN İŞLEVLERİ BİR KATEGORİZASYON DENEMESİ. (2017): 1081 - 1106.
MLA	CANPOLAT BICAKCI SEDA BÜTÇE KATEGORİZASYONU GÖLGESİNDE DEVLETİN İŞLEVLERİ BİR KATEGORİZASYON DENEMESİ. , 2017, ss.1081 - 1106.
AMA	CANPOLAT BICAKCI S BÜTÇE KATEGORİZASYONU GÖLGESİNDE DEVLETİN İŞLEVLERİ BİR KATEGORİZASYON DENEMESİ. . 2017; 1081 - 1106.
Vancouver	CANPOLAT BICAKCI S BÜTÇE KATEGORİZASYONU GÖLGESİNDE DEVLETİN İŞLEVLERİ BİR KATEGORİZASYON DENEMESİ. . 2017; 1081 - 1106.
IEEE	CANPOLAT BICAKCI S "BÜTÇE KATEGORİZASYONU GÖLGESİNDE DEVLETİN İŞLEVLERİ BİR KATEGORİZASYON DENEMESİ." , ss.1081 - 1106, 2017.
ISNAD	CANPOLAT BICAKCI, SEDA. "BÜTÇE KATEGORİZASYONU GÖLGESİNDE DEVLETİN İŞLEVLERİ BİR KATEGORİZASYON DENEMESİ". (2017), 1081-1106.

APA	CANPOLAT BICAKCI S (2017). BÜTÇE KATEGORİZASYONU GÖLGESİNDE DEVLETİN İŞLEVLERİ BİR KATEGORİZASYON DENEMESİ. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 72(4), 1081 - 1106.
Chicago	CANPOLAT BICAKCI SEDA BÜTÇE KATEGORİZASYONU GÖLGESİNDE DEVLETİN İŞLEVLERİ BİR KATEGORİZASYON DENEMESİ. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi 72, no.4 (2017): 1081 - 1106.
MLA	CANPOLAT BICAKCI SEDA BÜTÇE KATEGORİZASYONU GÖLGESİNDE DEVLETİN İŞLEVLERİ BİR KATEGORİZASYON DENEMESİ. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, vol.72, no.4, 2017, ss.1081 - 1106.
AMA	CANPOLAT BICAKCI S BÜTÇE KATEGORİZASYONU GÖLGESİNDE DEVLETİN İŞLEVLERİ BİR KATEGORİZASYON DENEMESİ. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi. 2017; 72(4): 1081 - 1106.
Vancouver	CANPOLAT BICAKCI S BÜTÇE KATEGORİZASYONU GÖLGESİNDE DEVLETİN İŞLEVLERİ BİR KATEGORİZASYON DENEMESİ. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi. 2017; 72(4): 1081 - 1106.
IEEE	CANPOLAT BICAKCI S "BÜTÇE KATEGORİZASYONU GÖLGESİNDE DEVLETİN İŞLEVLERİ BİR KATEGORİZASYON DENEMESİ." Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 72, ss.1081 - 1106, 2017.
ISNAD	CANPOLAT BICAKCI, SEDA. "BÜTÇE KATEGORİZASYONU GÖLGESİNDE DEVLETİN İŞLEVLERİ BİR KATEGORİZASYON DENEMESİ". Ankara Üniversitesi SBF Dergisi 72/4 (2017), 1081-1106.