Yıl: 2018 Cilt: 17 Sayı: 67 Sayfa Aralığı: 982 - 996 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 16-11-2018

ÖĞRETMEN ADAYLARININ ÇOCUKLUK DÖNEMİ İSTİSMAR YAŞANTILARININ BAZI DEĞİŞKENLER AÇISINDAN İNCELENMESİ

Öz:
Günümüzde önemi artan konulardan biri de şüphesiz istismar vakalarıdır. Yazılı kaynak, paneller, haber ve röportajlarda istismar yaşantısı olan bireylerin yaşadıklarına tanıklık edilmektedir. İstismar konusundaki alanyazın incelendiğinde, çocuklar, öğretmenler, aileler, sağlık görevlileri örneklemli çalışmaların yürütüldüğü göze çarpmaktadır. Bu çalışmanın amacı, öğretmen adaylarının çocukluk dönemindeki istismar yaşantılarınıfarklı değişkenler açısından incelemektir. Araştırmada yöntem olarak, nicel araştırma desenlerinden tarama yöntemi kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu 628 öğretmen adayı oluşturmaktadır. Veri toplama aracı olarak, araştırmacılar tarafından hazırlanan kişisel bilgi formu, Kaya (2014) tarafından uyarlanan Çocukluk Çağı Örselenme Yaşantıları Ölçeği Kısa Formu kullanılmıştır. Elde edilen veriler SPPS programı yardımıyla analiz edilmiştir. Verilerin analizinde parametrik olmayan teknikleri kullanılmış ve anlamlılık ,05 düzeyinde kabul edilmiştir. Çalışmanın ortaya çıkardığı bulgulara göre, öğretmen adaylarının çocukluk dönemi istismar yaşantıları ile cinsiyet, sınıf, aile geliri, kardeş sayısı, doğum sırası, anne-baba eğitim düzeyi değişkenleri arasında anlamlı bir farklılığın olduğu sonucuna varılmıştır. Öğretmen adaylarının çocukluk dönemi istismar yaşantılarının bölüm, anne-baba yaşam durumu, anne-baba birlikteliği, anne-baba öz-üvey olma değişkenlerine göre farklılık göstermediği belirlenmiştir. Bu bulgular ışığında öğretmen ve öğretmen adaylarının katılımıyla çocukluk dönemi istismar yaşantıları hakkındaki bilgi düzeylerini belirleyen çalışmalar ele alınabilir.
Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları Aile Çalışmaları

INVESTIGATION OF THE PRESERVICE TEACHERS' CHILDHOOD TRAUMAS IN TERMS OF SOME VARIABLES

Öz:
Nowadays, abuse cases are one of the increasing issues, undoubtedly. Having been witnessed the existence of individuals who have experienced abuse in written sources, panellas, news and interviews. When the literature on childhood abuse is examined, it is seen that the works carried out with the children, the teachers, the families and the health workers. The aim of the study is to examine the experiences of childhood abuse of teacher candidates in terms of different variables. As a research method, a survey method was used from quantitative research designs. The study group of the study is composed of 628 preservice teachers. As a data collection tool, the Personal Information Form prepared by researchers, Short Form of Childhood Trauma Scale adapted by Kaya (2014) was used. The obtained data were analyzed with SPPS program. Non-parametric techniques were used in the analysis of the data. Significance for the obtained data was accepted at 05 level. According to the findings of the study, it was concluded that the preservice teachers had a meaningful difference between the childhood abuse experiences and the variables of gender, class, family income, number of siblings, birth order, parental education level. It was determined that the preservice teachers did not differ, variables of parents life status, parent-child co-existence, parent-child self-esteem in terms of childhood abuse experiences. Works are in the future can include studies that determine the level of knowledge about childhood abuse experiences with the participation of teacher and preservice teachers
Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları Aile Çalışmaları
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Zhang, T., Chow, A., Wang, L., Dai, Y. and Xiao, Z. (2012). Role of childhood traumatic experience in personality disorders in China. Comprehensive Psychiatry, 53(6), 829-836.
  • Zerenoğlu, L. (2011). Üniversite öğrencilerinin bağlanma stilleriyle çocukluktaki örselenme yaşantıları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yüksek lisans tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir
  • Zeren, C., Yengil, E., Çelikel, A., Arık, A. ve Arslan, M. (2012). Üniversite öğrencilerinde çocukluk çağı istismarı sıklığı. Dicle Tıp Dergisi, 39(4), 536-541.
  • Yücel, D. (2014). Çocukluk çağı istismar yaşantılarının genç yetişkinlik dönemindeki bağlanma süreçleri, psikopatolojik semptomlar, ilişki yeterlilikleri ve aşk tutumları ile ilişkilerinin incelenmesi. Doktora tezi, İstanbul Üniversitesi, İstanbul.
  • Yurtcan, E. (2006). Yeni Türk Ceza Kanunu ve Yorumu. (2. Baskı). İstanbul: Kazancı Kitap.
  • Yurtal, F. ve Cenkseven, F. (2006). İlköğretim okullarında zorbalığın incelenmesi. I. Şiddet ve Okul: Okul ve çevresinde çocuğa yönelik şiddet ve alınabilecek tedbirler. Uluslararası Katılımlı Sempozyum (s.14). İstanbul.
  • Yurdakök, K. ve İnce, O. (2010). Duygusal istismar ve ihmal. Katkı Pediatri Dergisi, 32(4), 423- 433.
  • Yaşar, Z. F. ve Akduman, G. G. (2007). Çocuk ihmali-istismarı ve adli diş hekimliği. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni, 6(5), 389-394.
  • World Health Organization (WHO). (2016). Child maltreatment. http://www.who.int/mediacentre/factsheets/fs150/en/ adresinden 05.03.2017 tarihinde erişildi.
  • Ünalmış, A. (2010). İlköğretim 6, 7 ve 8. sınıf öğrencileri arasında yaşanan zorbalığın farklı değişkenler açısından incelenmesi. Yüksek lisans tezi, Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Tokat
  • UNICEF. (2016). The State of the World’s Children, New York. http://www.unicef.org/publications/files/UNICEF_SOWC_2016.pdf adresinden 05.03.2017 tarihinde erişildi
  • Uçar, G. (2015). İşyerinde psikolojik taciz, akran zorbalığı ve çocukluk çağı örselenme yaşantıları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yüksek lisans tezi, Haliç Üniversitesi, İstanbul.
  • Türk, S. (2010). Öğretmen adayları ile ilköğretim okullarında görev yapan öğretmenlerin çocuk istismarı potansiyeli açısından incelenmesi. Yüksek lisans tezi. Zonguldak Karaelmas Üniversitesi, Zonguldak.
  • Turan, A. (2014). Ergenlerde çocukluk örselenme yaşantıları ve yılmazlık düzeyinin algılanan sosyal destek açısından incelenmesi. Yüksek lisans tezi, Necmettin Erbakan Üniversitesi, Konya.
  • Tosuntaş-Karakuş, F. (2006). Ergenlerde algılanan duygusal istismar ile sosyal beceri arasındaki ilişki. Yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi, İstanbul.
  • Tıraşçı, Y. ve Gören, S. (2007). Çocuk istismarı ve ihmali. Dicle Tıp Dergisi, 34(1), 70-74.
  • Thompson, R., Flaherty, E. G., English, D. J., Litrownik, A. J., Dubowitz, H., Kotch, J. B., et al. (2015). Trajectories of adverse childhood experiences and self-reported health at age 18. Academic Pediatrics, 15(5), 503-509.
  • Şahin, B. (2011). Metodoloji. Abdurrahman Tanrıöğen (Ed.), Bilimsel araştırma yöntemleri içinde (s.109-130). (2. Baskı). Ankara: Anı Yayıncılık.
  • Siyez, D. M. (2003). Duygusal istismara maruz kalan ve kalmayan ergenlerin benlik algıları ile depresyon ve kaygı düzeylerinin karşılaştırılması. Yüksek lisans tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
  • Savla, J. T., Roberto, K. A., Jaramillo-Sierra, A. L., Gambrel, L. E., Karimi, H. and Butner, L. M. (2013). Childhood abuse affects emotional closeness with family in mid-and later life. Child Abuse & Neglect, 37(6), 388-399.
  • Sarıbeyoğlu, N. S. (2007). Lise öğrencilerinde aile içi çocuk istismarı ile zorbalık arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yüksek lisans tezi, İstanbul Üniversitesi, İstanbul.
  • Sandberg, G. J., Feldhousen, B. E. and Busby, M. D. (2012). The Impact of Childhood Abuse on Women’s and Men’s Perceived Parenting: Implications for Practitioners. The American Journal of Family Therapy, 40(1), 74-91.
  • Sağır, M. ve Gözler, A. (2013). Sınıf öğretmenlerinin çocuk istismarı ve ihmaline yönelik görüşleri ve farkındalık düzeyleri. Türkiye Sosyal Politika ve Çalışma Hayatı Araştırmaları Dergisi, 3(5), 67-102.
  • Özdemir, E. (2014). Tarama yöntemi. Mustafa Metin (Ed.), Kuramdan uygulamaya eğitimde bilimsel araştırma yöntemleri içinde (s.77-97). (2. Baskı). Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
  • Minto, K., Hornsey, M. J., Gillespie, N., Healy, K. and Jetten, J. (2016). A social identity approach to understanding responses to child sexual abuse allegations. PloS One, 11(4), 1- 15.
  • Mills, R., Scott, J., Alati, R., O’Callaghan, M., Najman, J. M. and Strathearn, L. (2013). Child maltreatment and adolescent mental health problems in a large birth cohort. Child Abuse & Neglect, 37(5), 292-302
  • Mavili, A. (2014). Aile İçi Şiddet: Kadının ve Çocuğun Korunması. (2. Baskı). Ankara: Elma Yayınevi.
  • Kurtoğlu, M. (2016). Çocuk Bu İhmale Gelmez. İstanbul: Nesil Basım Yayın
  • Kulakçı-Altınbaş, H., Korkmaz-Aslan, G., Kuzlu-Ayyıldız, T., Niyazi-Ayoğlu, F. ve Veren, F. (2016). Üniversite öğrencilerinin çocukluk döneminde yaşadıkları örseleyici davranışların öfke durumları üzerine etkisi. TAF Koruyucu Hekimlik Bülteni, 15(6), 518-524.
  • Kılıç, N. (2009). İlköğretim 6,7,8. sınıf öğrencilerinin zorbalık düzeylerinin yordanması. Yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
  • Kaya, S. (2014). Çocukluk dönemi örselenme yaşantıları ölçeği kısa formunun Türkçeye uyarlanması. Yüksek lisans tezi, Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi, Muğla.
  • Kaya İ. ve Çecen-Eroğul A. R. (2011). Ergenlerde çocukluk dönemi istismar yaşantılarının yordanmasında aile işlevlerinin rolü. XI. Ulusal PDR Kongresi. 3-5 Ekim 2011, Selçuk-İzmir. http://www.pegem.net/Akademi/kongrebildiri_detay.aspx?id=133655. Erişim Tarihi:17.03.2017
  • Kara, Ö. (2010). Ankara ilinde görev yapan pediatri asistanları, uzmanları ve pratisyen hekimlerin çocuk istismarı ve ihmali konusunda bilgi düzeyleri ve yaklaşımlarının karşılaştırılması. Tıpta Uzmanlık Tezi, Ankara Üniversitesi. Ankara.
  • İdiğ-Çamuroğlu, M. (2014). Üniversite öğrencilerinde kendine zarar verme davranışı ve intihar olasılığının, çocukluk örselenmeleri ve saldırganlıkla ilişkisi. Doktora tezi, İstanbul Üniversitesi, İstanbul
  • Hatiboğlu, N. (2011). The Socio-demographic predictors of child abuse and relationships between child abuse, attachment patterns and psychopathology in a group of Turkish university students. Yüksek lisans tezi, İstanbul Bilgi Üniversitesi, İstanbul.
  • Güven, F. (2015). Ortaokul 8. sınıf öğrencilerinin zorbalık yapmaları ile zorbalığa maruz kalmalarının, cinsiyet, anne-baba eğitimi, sosyoekonomik düzey ve empati eğilimi açısından incelenmesi. Yüksek lisans tezi, Toros Üniversitesi, Mersin.
  • Güloğlu, B., Karaırmak, Ö. ve Emiral, E. (2016). Çocukluk çağı travmalarının tinsellik ve affetme üzerindeki rolü. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 17(4), 309-316.
  • Gould, F., Clarke, J., Heim, C., Harvey, P. D., Majer, M. and Nemeroff, C. B. (2012). The effects of child abuse and neglect on cognitive functioning in adulthood. Journal of Psychiatric Research, 46(4), 500-506.
  • Gallagher‐Mackay, K. (2014). Teachers' duty to report child abuse and neglect and the paradox of noncompliance: Relational theory and “compliance” in the human services. Law & Policy, 36(3), 256-289.
  • Erükçü, G. (2013). Farklı sosyo-ekonomik düzeyden gelen ergenlerin çocukluk dönemi örselenme yaşantılarının bazı değişkenler açısından incelenmesi. Yüksek lisans tezi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
  • Durmuşoğlu-Saltalı, N. (2015). Çocuk istismarı ve ihmali. S. Sunay Yıldırım-Doğru (Ed.), Çocuk Hakları ve Koruma içinde (s. 61-120). (3. Baskı). Ankara: Eğiten Kitap.
  • Doğrucan, A. ve Yıldırım, Z. (2011). Yazılı basında çocuk istismarı haberlerinin incelenmesi, Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 4(2), 176-194.
  • Dilsiz, H. ve Mağden, D. (2015). Öğretmenlerin çocuk istismar ve ihmali konusunda bilgi ve risk tanıma düzeylerinin tespit edilmesi. Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi, 1(2), 678-694.
  • Dereobalı, N., Karadağ, S. Ç. ve Sönmez, S. (2013). Okulöncesi eğitim öğretmenlerinin çocuk istismarı, ihmali, şiddet ve eğitimcilerin rolü konusundaki görüşleri. Ege Eğitim Dergisi, 14(1), 50-66.
  • Çiğdemoğlu, S. (2006). Lise 1.sınıf öğrencilerinin akran baskısı, özsaygı ve dışadönüklük kişilik özelliklerinin okul türlerine göre incelenmesi. Yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi, Ankara.
  • Çeçen-Eroğul, A. R. ve Türk, Ş. B. (2013). Ergenlerde çocukluk örselenme yaşantıları ve öfke ifade tarzları ile benlik saygısı ve yaşam doyumu arasındaki ilişkilerin incelenmesi. International Journal of Human Sciences, 10(1), 1421 1439.
  • Çağlarırmak, A. (2006). Yerleşik olan ve olmayan ailelerde çocuk istismarı yaygınlığının incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Ege Üniversitesi, İzmir.
  • Cüceloğlu, D. (2013). İnsan ve Davranışı. (27. Baskı). Ankara: Remzi Kitabevi.
  • Coşkun, G. (2008). İlköğretim ikinci kademe öğrencilerinin zorbalık eğilimleri ile problemli internet kullanımları arasındaki ilişki. Yüksek lisans tezi, Yeditepe Üniversitesi, İstanbul.
  • Child Welfare Information Gateway. (2013). What is child abuse and neglect? Recognizing the signs and symptoms. Washington, DC: U.S. Department of Health and Human Services, Children’s Bureau
  • Can-Özcan, M. (2010). İstismar ve ihmalin çocuklar üzerindeki fiziksel ve psikolojik etkilerinin incelenmesi. Yüksek lisans tezi, Atatürk Üniversitesi, Erzurum.
  • Büyüköztürk, Ş. (2013). Sosyal Bilimler için Veri Analizi El Kitabı İstatistik, Araştırma Deseni SPSS Uygulamaları ve Yorum (18. Baskı). Ankara: Pegem Akademi
  • Budak, O. (2015). Özel gereksinimli çocukların istismarı. S. Sunay Yıldırım-Doğru (Ed.), Çocuk Hakları ve Koruma içinde (s. 275-300). (3. Baskı). Ankara: Eğiten Kitap
  • Braquehais, M. D., Oquendo, M. A., Baca-García, E. and Sher, L. (2010). Is impulsivity a link between childhood abuse and suicide? Comprehensive Psychiatry, 51(2), 121-129.
  • Bilgiç, E. (2007). İlköğretim I. kademede görülen zorba davranışların sınıf değişkenleri ve atmosferi algılamalarına göre incelenmesi. Yüksek lisans tezi. Çukurova Üniversitesi, Adana.
  • Bernstein, D. P., Stein, J. A., Newcomb, M. D., Walker, E., Pogge, D., Ahluvalia, T., et al. (2003). Development and validation of a brief screening version of the childhood trauma questionnaire. Child Abuse & Neglect, 27(2), 169-190.
  • Bernstein, D. P., Fink, L., Handelsman, L., Foote, J., Lovejoy, M., Wenzel, K., et al. (1994). Initial reliability and validity of a new retrospective measure of child abuse and neglect. The American Journal of Psychiatry, 151(8), 1132-1136.
  • Bekçi, B. (2006). İlköğretim ikinci kademe öğrencilerinde aile içi çocuk istismarı ve öfke tetikleyicileri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yüksek lisans tezi, İstanbul Üniversitesi, İstanbul.
  • Bal, S. (2010). Çocukluk örselenme yaşantıları, ana-baba-ergen ilişki biçimleri ve sosyal destek algısının, kural dışı davranışlarla ilişkisi. Yüksek lisans tezi, Çukurova Üniversitesi, Adana
  • Ayral, F. (2010). Çocukların Cinsel İstismarı Suçu ve Bu Suçla Mücadele. İstanbul: Yalın Yayıncılık.
  • Aydın, O. ve İşmen, E. (2003). 18-25 yaş grubu erkeklerde çocukluk çağı örselenme yaşantısının incelenmesi. Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 18, 7-20.
  • Arıman, F. (2007). İlköğretim 7. ve 8. sınıf öğrencilerinin zorbalık eğilimleri ile okul iklimi algıları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yüksek lisans tezi, Yeditepe Üniversitesi, İstanbul.
APA Bozgün K, pekdoğan s (2018). ÖĞRETMEN ADAYLARININ ÇOCUKLUK DÖNEMİ İSTİSMAR YAŞANTILARININ BAZI DEĞİŞKENLER AÇISINDAN İNCELENMESİ. , 982 - 996.
Chicago Bozgün Kayhan,pekdoğan serpil ÖĞRETMEN ADAYLARININ ÇOCUKLUK DÖNEMİ İSTİSMAR YAŞANTILARININ BAZI DEĞİŞKENLER AÇISINDAN İNCELENMESİ. (2018): 982 - 996.
MLA Bozgün Kayhan,pekdoğan serpil ÖĞRETMEN ADAYLARININ ÇOCUKLUK DÖNEMİ İSTİSMAR YAŞANTILARININ BAZI DEĞİŞKENLER AÇISINDAN İNCELENMESİ. , 2018, ss.982 - 996.
AMA Bozgün K,pekdoğan s ÖĞRETMEN ADAYLARININ ÇOCUKLUK DÖNEMİ İSTİSMAR YAŞANTILARININ BAZI DEĞİŞKENLER AÇISINDAN İNCELENMESİ. . 2018; 982 - 996.
Vancouver Bozgün K,pekdoğan s ÖĞRETMEN ADAYLARININ ÇOCUKLUK DÖNEMİ İSTİSMAR YAŞANTILARININ BAZI DEĞİŞKENLER AÇISINDAN İNCELENMESİ. . 2018; 982 - 996.
IEEE Bozgün K,pekdoğan s "ÖĞRETMEN ADAYLARININ ÇOCUKLUK DÖNEMİ İSTİSMAR YAŞANTILARININ BAZI DEĞİŞKENLER AÇISINDAN İNCELENMESİ." , ss.982 - 996, 2018.
ISNAD Bozgün, Kayhan - pekdoğan, serpil. "ÖĞRETMEN ADAYLARININ ÇOCUKLUK DÖNEMİ İSTİSMAR YAŞANTILARININ BAZI DEĞİŞKENLER AÇISINDAN İNCELENMESİ". (2018), 982-996.
APA Bozgün K, pekdoğan s (2018). ÖĞRETMEN ADAYLARININ ÇOCUKLUK DÖNEMİ İSTİSMAR YAŞANTILARININ BAZI DEĞİŞKENLER AÇISINDAN İNCELENMESİ. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi (elektronik), 17(67), 982 - 996.
Chicago Bozgün Kayhan,pekdoğan serpil ÖĞRETMEN ADAYLARININ ÇOCUKLUK DÖNEMİ İSTİSMAR YAŞANTILARININ BAZI DEĞİŞKENLER AÇISINDAN İNCELENMESİ. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi (elektronik) 17, no.67 (2018): 982 - 996.
MLA Bozgün Kayhan,pekdoğan serpil ÖĞRETMEN ADAYLARININ ÇOCUKLUK DÖNEMİ İSTİSMAR YAŞANTILARININ BAZI DEĞİŞKENLER AÇISINDAN İNCELENMESİ. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi (elektronik), vol.17, no.67, 2018, ss.982 - 996.
AMA Bozgün K,pekdoğan s ÖĞRETMEN ADAYLARININ ÇOCUKLUK DÖNEMİ İSTİSMAR YAŞANTILARININ BAZI DEĞİŞKENLER AÇISINDAN İNCELENMESİ. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi (elektronik). 2018; 17(67): 982 - 996.
Vancouver Bozgün K,pekdoğan s ÖĞRETMEN ADAYLARININ ÇOCUKLUK DÖNEMİ İSTİSMAR YAŞANTILARININ BAZI DEĞİŞKENLER AÇISINDAN İNCELENMESİ. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi (elektronik). 2018; 17(67): 982 - 996.
IEEE Bozgün K,pekdoğan s "ÖĞRETMEN ADAYLARININ ÇOCUKLUK DÖNEMİ İSTİSMAR YAŞANTILARININ BAZI DEĞİŞKENLER AÇISINDAN İNCELENMESİ." Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi (elektronik), 17, ss.982 - 996, 2018.
ISNAD Bozgün, Kayhan - pekdoğan, serpil. "ÖĞRETMEN ADAYLARININ ÇOCUKLUK DÖNEMİ İSTİSMAR YAŞANTILARININ BAZI DEĞİŞKENLER AÇISINDAN İNCELENMESİ". Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi (elektronik) 17/67 (2018), 982-996.