SOSYAL BİLGİLER VE COĞRAFYA ÖĞRETMEN ADAYLARININ ZİHİN HARİTALARINDA GÜNÜMÜZ DÜNYA SORUNLARI

Özmen, Fazıl; Seyihoglu, Aysegul; SEVER, Ramazan

SOSYAL BİLGİLER VE COĞRAFYA ÖĞRETMEN ADAYLARININ ZİHİN HARİTALARINDA GÜNÜMÜZ DÜNYA SORUNLARI

Ayşegül ŞEYİHOĞLU, (Karadeniz Teknik Üniversitesi, Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Bölümü)

Ramazan SEVER, (Atatürk Üniversitesi, Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi, Erzurum, Türkiye)

Fazıl ÖZMEN (Sosyal Bilgiler Öğretmeni)

MARMARA COĞRAFYA DERGİSİ

8 0

Yıl: 2018 Cilt: 0 Sayı: 37 Sayfa Aralığı: 1 - 15 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 27-11-2018

SOSYAL BİLGİLER VE COĞRAFYA ÖĞRETMEN ADAYLARININ ZİHİN HARİTALARINDA GÜNÜMÜZ DÜNYA SORUNLARI

Öz:

Bu araştırma öğretmen adaylarının zihin haritalarına yansıyan günümüz Dünya sorunlarını tespit etmek amacıyla yapılmıştır. Nitel yaklaşıma dayalı olarak gerçekleştirilen bu araştırmada nitel araştırma desenlerinden olgubilim deseni kullanılmıştır. Araştırmanın katılımcılarını Karadeniz Teknik Üniversitesi Coğrafya Öğretmenliği lisans programında öğrenim gören 100 öğretmen adayı ile Sosyal Bilgiler Öğretmenliği lisans programında öğrenim gören 200 öğretmen adayı oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak yarı yapılandırılmış mülakat ile zihin haritası tekniği bir arada kullanılmış böylece elde edilen veriler içerik analizi yöntemi ile analiz edilmiştir. Araştırma sonunda öğretmen adaylarının günümüz Dünya sorunlarına dair çok çeşitli bilgilere sahip oldukları ve günümüz Dünya sorunlarını tanıdıkları sonucuna ulaşılmıştır. Öğretmen adaylarının zihin haritalarında; savaş ve işgaller, küresel ısınma ve sera etkisi, doğal afetler, açlık-kıtlık ve yoksulluk sorunları en önemli günümüz Dünya sorunları olarak sıralanmıştır. Araştırmada öğretmen adaylarının günümüz Dünya sorunlarına ilişkin bilgi edinme kaynaklarının birbirine benzediği ve bu bilgileri birçok farklı kaynaktan edindikleri sonucuna ulaşılmıştır. Araştırmadan ortaya çıkan sonuçlara göre öğretmen adaylarının yarısına yakınının kendisini günümüz Dünya sorunlarına yönelik iyi düzeyde duyarlı olarak ifade ettikleri sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca günümüz Dünya sorunlarına çözüm arayan kuruluşların etkinliklerine katılım açısından öğretmen adaylarının yarısından fazlasının (%55) böyle kuruluşların etkinliklerine daha önce katılmadığı ancak katılma konusunda istekli olduğu sonucuna da ulaşılmıştır.

Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları Matematik

The Current World Problems in the Social Studies and Geography Teacher Candidates’ Mind Maps

Öz:

This research has been conducted in order to determine the current world problems in the teacher candidates’ mind maps. In this study that was conducted based on the qualitative approach, the phenomenology design that was a qualitative research design was used. The research was conducted on 200 teacher candidates at Social Studies Teacher Licensing Program and 100 teacher candidates at Geography Teacher Licensing Program at Karadeniz Technical University. In this research, the mind maps technique and the semi-structured interview technique were used together as data collection tool. The obtained data were analyzed by the content analysis method. At the end of the research, it was reached to the results that candidate teachers have a wide variety of informations about the current world problems and know the current world problems. The wars and invasions, global warming and greenhouse effect, natural disasters, hunger-famine and poverty issues are listed as the most important current world problems in the mind maps of candidate teachers. In the research, it were reached to the results that the information resources of candidate teachers about the current world problems are similar each other and the candidate teachers gained from many different sources the informations related to the current world problems. In the research, it was reached to the result that the nearly half of the candidate teachers said that have good level of sensitivity in terms of the current world problems. Again, in the research, it was also achieved to the result that before more than half of the teacher candidates do not join such organizations’ activities but are willing to participate in terms of joing the activities of organizations seeking solutions to the current world problems.

Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları Matematik

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Yılmaz, F. & Gültekin, M. (2012). Sınıf öğretmeni adaylarının çevre sorunları bağlamında öğrenim gördükleri programa ilişkin görüşleri. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 18, 120-132.
Yılmaz, A., Morgil, İ., Aktuğ, P. & Göbekli, İ. (2002). Ortaöğretim ve üniversite öğrencilerinin çevre, çevre kavramları ve sorunları konusundaki bilgileri ve önerileri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 22, 156-162.
Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2005). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. (5. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Yazıcı, Ö. (2013). Ortaöğretim öğrencilerinin günümüz Dünya sorunlarına yönelik tutumları. Turkish Studies-International Periodical for The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 8(6), 807-823.
Yazıcı, H. & Arıbaş, K. (2011). Günümüz Dünya Sorunları. Ankara: Pegem Akademi.
Yavaş, H. (2011). Türkiye’de siyasi partilerin küresel çevre sorunlarına yaklaşımları. Yönetim Bilimleri Dergisi, 9(1), 199-214.
Yalçınkaya, E. (2013). İlköğretim 8. sınıf öğrencilerine göre çevre sorunları: nitel bir çalışma. Marmara Coğrafya Dergisi, 27, 416-439.
Yakovchuk, N. (2004). Global ıssues and values in foreign language education: selection and awareness-raising. English Language Teacher Education and Development, 8, 28-47.
Wong, K. K. (2003). The environmental awaerness of university students in Beijing, China. Journal of Contemporary China, 12(36), 519-536.
Şeyihoğlu, A. & Kartal A. (2010). Yapılandırmacı yaklaşım temelli ilköğretim hayat bilgisi ve sosyal bilgiler derslerinde zihin haritalama tekniğine ilişkin öğretmen görüşleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 10(3), 1613-1656.
Soran, H., Morgil, İ., Yücel, S. E. & Işık, S. (2000). Biyoloji öğrencilerinin çevre konularına olan ilgilerinin araştırılması ve kimya öğrencileri ile karşılaştırılması. Hacettepe Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Dergisi, 18, 128-139.
Sever, D. (2013). Türkiye ve İngiltere’deki fen bilimleri alanında öğrenim gören öğretmen adaylarının küresel ısınmaya yönelik düşünceleri. İlköğretim Online, 12(4), 1212-1221.
Seçgin, F., Yalvaç, G. & Çetin, T. (2010). İlköğretim 8. sınıf öğrencilerinin karikatürler aracılığıyla çevre sorunlarına ilişkin algıları. International Conference on New Trends in Education and Their Implications, (s. 391-398). Antalya, Türkiye.
Sayhan, H. & Çamurcu, H. (2013). Günümüz Dünya Sorunları. İstanbul: Lisans Yayıncılık.
Saban, A. (2009). Öğretmen adaylarının öğrenci kavramına ilişkin sahip olduğu zihinsel imgeler. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 7(2), 281-326.
Öztürk, M. (2012). Coğrafya öğretmenlerinin postmodern coğrafya algıları. Eğitim ve Bilim, 37(166), 262-274.
Özgen, N. (Ed.). (2012b). Günümüz Dünya Sorunları. Ankara: Eğiten Kitap.
Özgen, N. (2012a). Öğretmen adaylarının çevre sorunlarına yönelik tutumları: türkiye örneği. Kastamonu Eğitim Dergisi, 20(2), 403422.
Özey, R. (2001). Günümüz Dünya Sorunları. İstanbul: Aktif Yayınevi.
Oğuz, D., Çakcı, I. & Kavas, S. (2011). Yükseköğretimde öğrencilerin çevre bilinci. Süleyman Demirel Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 12, 34-39.
Oğuz, D., Çakcı, I. & Kavas, S. (2010). Environmental awareness of university students in Ankara, Turkey. African Journal of Agricultural Research, 5(10), 2629-2636.
Mumaw, R. C. & Pestle R. (1993). Global education attitudes and practices of home economics teacher in Florida and Oregon. 11(1), 1-17. 22 Mart 2017 tarihinde http://www.natefacs.org/Pages/v11no1/11-1-1%20%20Mumaw.pdf adresinden edinilmiştir.
Mori, I. (2009). Teachers’ attitudes to global learning. An Ipsos MORI research study on behalf of DEA. Ipsos MORI Social Research Institute, UK and Ireland. http://www.dea.org.uk/ adresinden 27 Eylül 2013 tarihinde erişilmiştir.
Maskan, A.K., Efe, R., Gönen, S. & Baran, M. (2006). Farklı branşlardaki öğretmen adaylarının çevre sorunlarının nedenleri, eğitimi ve çözümlerine ilişkin görüşlerinin değerlendirilmesi üzerine bir araştırma. Çanakkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 32(3), 1-12.
Kürkçüoğlu, Ö. & Suğur N. (1998). Yeni Dünya düzeni arayışları: Küreselleşme. Açıköğretim Fakültesi Yayınları. (Ed.), Dünya’nın ve Türkiye’nin Yakın Tarihi içinden (s. 62-83). Eskişehir.
Kılıçoğlu, G., Karakuş, U. & Öztürk, T. (2012). Günümüz Dünya sorunlarına yönelik tutum ölçeği geçerlik ve güvenirlik çalışması. Turkish Studies-International Periodical for The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 7(4), 2209-2224.
Kılıçaslan, M. (2010). Ortaöğretim öğrencilerinin küresel iklim değişikliğinin su kaynaklarına etkisine ilişkin görüşleri. Tarım Bilimleri Araştırma Dergisi, 3(1), 25-29.
Karatekin, K., Kuş, Z., & Merey, Z. (2014). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının çevre sorunlarının çözümünde sosyal katılımları. İlköğretim Online, 13(2), 345-361.
Karatekin, K. (2011). Sosyal Bilgiler öğretmen adaylarının çevre okuryazarlık düzeylerinin belirlenmesi. (Yayımlanmamış doktora tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara).
Karataş, S. (2010). Bilgisayar ve öğretim teknolojileri öğretmen adaylarının mesleklerine ilişkin zihin haritalarının analizi (Gazi Üniversitesi örneği). Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(1), 159-173.
Kahyaoğlu, M. & Özgen, N. (2012). Öğretmen adaylarının çevre sorunlarına yönelik tutumlarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Kuramsal Eğitim Bilim Dergisi, 5(2), 171-185.
Hashizaki, Y. & Kawaguchi, H. (2012). Japanese Student Teachers’ Perceptions About Teaching Global İssues. In P. Cunningham and N. Fretwell (Ed.) Creating Communities: Local, National And Global, (pp. 58-71). London: CiCe.
Güven, E. (2014). Fen ve teknoloji öğretmen ve öğretmen adaylarının çevre eğitimine ilişkin metaforik algıları. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 3(3), 26-37.
Geçit, Y. & Gençer, G. (2011). Sınıf öğretmenliği 1. sınıf öğrencilerinin coğrafya algılarının metafor yoluyla belirlenmesi (Rize Üniversitesi örneği). Marmara Coğrafya Dergisi, 23, 1-19.
Esa, N. (2010). Environmental knowledge, attitude and practise of student teachers. International Research in Geographical and Environmental Education, 19(1), 39-50.
Ercengiz, M., Kurt, S. K. & Polat, S. (2014). Öğretmen adaylarının çevre sorunlarına yönelik duyarlılıklarının incelenmesi (Ağrı İli Örneği). EKEV Akademi Dergisi, 18(59), 119-132.
Ek, H. N., Kılıç, N., Öğdüm, P., Düzgün, G. & Şeker, S. (2009). Adnan Menderes Üniversitesinin farklı akademik alanlarında öğrenim gören ilk ve son sınıf öğrencilerinin çevre sorunlarına yönelik tutumları ve duyarlılıkları. Kastamonu Eğitim Dergisi, 17(1), 125-136.
Durmuş, E. & Baş, K. (2016). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının coğrafya kavramına ilişkin metaforik algıları. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 26(1), 75-92.
Doğan, E. E. (2013). Biyolog ve öğretmen adaylarının çevreye yönelik tutumları ve bilgi düzeyleri. Elementary Education Online, 12 (2), 413-424.
Demircioğlu, İ. H. (2006). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının sosyal bilimler hakkındaki görüşleri. Ahmet Yesevi Üniversitesi Mütevelli Heyet Başkanlığı, BİLİG, 36, 113-124.
Demirbaş, M. & Pektaş, H. M. (2009). İlköğretim öğrencilerinin çevre sorunu ile ilişkili temel kavramları gerçekleştirme düzeyleri. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi (EFMED), 3(2), 195-211.
Decker, D. K. (1995). Increasing student awareness of global and future ıssues through a secondary level mini-course. (Published doctoral dissertation, University of Nova Southeastern).
Dalelo, A. (2009). Efforts to empower teachers to ethiopia to address local environmental problems: achievements and limitations. International Research in Geographical and Environmental Education, 18(3), 221-226.
Çepni, S. (2014). Araştırma ve Proje Çalışmalarına Giriş. (7. Baskı). Trabzon: Celepler Matbaacılık.
Çelikkıran, A. (1997). Çevre sorunları ve eğitim. (Yayınlanmış yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara).
Çelen, Ü., Yıldız, A., Atak, N., Tabak, R. H. & Arısoy, M. (2002). Ankara Üniversitesi Sağlık Eğitim Fakültesi Öğrencilerinin Çevre Duyarlılığı Ve İlişkili Faktörler. 8. Ulusal Halk Sağlığı Kongresi, Diyarbakır.
Çavdar, S. S. (2006). Increasing EFL teachers’ awareness on global ıssues in elt classroom. (unpublished master’s thesis, Çukurova Universitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Adana).
Cogan, J., Torney-Purta, J. & Anderson, D. (1988). Knowledge and attitudes toward global issues: students in Japan and the United States. Comparative Education Review, 32(3), 282-297.
Bourn, D. & Hunt, F. (2011). Global Dimension in Secondary Schools Development. London: Development Education Research Centre.
Baylan, E. (2009). Doğaya ilişkin inançlar, kültür ve çevre sorunları arasındaki ilişkilerin kuramsal bağlamda irdelenmesi. Ankara Üniversitesi Çevrebilimleri Dergisi, 1(2), 67-74.
Baykal, H. & Baykal, T. (2008). Küreselleşen Dünya’da çevre sorunları. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(9), 1-17.
Balım, A. G., Aydın, G. & Evrekli, E. (2006). Fen ve Teknoloji Öğretiminde Zihin Haritaları ve Kavram Haritalarını Kullanmanın Önemi. VI. International Educational Technologies Conference, Turkish Republic of Norten Cyprus, Famagusta.
Aydın, F. (2016). Günümüz Dünya Sorunları. Ankara: Pegem Akademi.
Aydın, F. (2013). Üniversite öğrencilerinin “çevre” kavramına ilişkin metaforik algıları. Doğu Coğrafya Dergisi, 16(26), 25-44.
Aydın, F. (2010). Coğrafya öğretmen adaylarının çevre sorunları ve çevre eğitimi hakkındaki görüşleri (Gazi Üniversitesi örneği). International Online Journal of Educational Sciences, 2(3), 818-839.
Ateş, M. & Karatepe, A. (2013). Üniversite öğrencilerinin “çevre” kavramına ilişkin algılarının metaforlar yardımıyla analizi. The Journal of Academic Social Science Studies, 6(2), 1327-1348.
Angry, R. (1992). Developing and ımplementing a model for improving global awareness in the secondary school with collaborative learning groups through the aid of a multimedia approach. (Published doctoral dissertation, University of Nova, Miami).
Altıparmak, S. (2012). Üniversite öğrencilerinin çevreye yönelik tutumları. Uluslararası Hakemli Akademik Sağlık ve Tıp Bilimleri Dergisi, 2(2), 95-107.
Aksu, Y. & Avcı, D. E. (2009). Fen ve teknoloji ile sınıf öğretmenlerinin çevre sorunlarına yönelik tutumlarının belirlenmesi. Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17, 59-80.
Açıkalın, M. (2011). Turkish pre-service teachers’ beliefs about the nature of social studies. Social Studies Research and Practice, 6(3), 18-35.

APA	Seyihoglu A, SEVER R, Özmen F (2018). SOSYAL BİLGİLER VE COĞRAFYA ÖĞRETMEN ADAYLARININ ZİHİN HARİTALARINDA GÜNÜMÜZ DÜNYA SORUNLARI. , 1 - 15.
Chicago	Seyihoglu Aysegul,SEVER Ramazan,Özmen Fazıl SOSYAL BİLGİLER VE COĞRAFYA ÖĞRETMEN ADAYLARININ ZİHİN HARİTALARINDA GÜNÜMÜZ DÜNYA SORUNLARI. (2018): 1 - 15.
MLA	Seyihoglu Aysegul,SEVER Ramazan,Özmen Fazıl SOSYAL BİLGİLER VE COĞRAFYA ÖĞRETMEN ADAYLARININ ZİHİN HARİTALARINDA GÜNÜMÜZ DÜNYA SORUNLARI. , 2018, ss.1 - 15.
AMA	Seyihoglu A,SEVER R,Özmen F SOSYAL BİLGİLER VE COĞRAFYA ÖĞRETMEN ADAYLARININ ZİHİN HARİTALARINDA GÜNÜMÜZ DÜNYA SORUNLARI. . 2018; 1 - 15.
Vancouver	Seyihoglu A,SEVER R,Özmen F SOSYAL BİLGİLER VE COĞRAFYA ÖĞRETMEN ADAYLARININ ZİHİN HARİTALARINDA GÜNÜMÜZ DÜNYA SORUNLARI. . 2018; 1 - 15.
IEEE	Seyihoglu A,SEVER R,Özmen F "SOSYAL BİLGİLER VE COĞRAFYA ÖĞRETMEN ADAYLARININ ZİHİN HARİTALARINDA GÜNÜMÜZ DÜNYA SORUNLARI." , ss.1 - 15, 2018.
ISNAD	Seyihoglu, Aysegul vd. "SOSYAL BİLGİLER VE COĞRAFYA ÖĞRETMEN ADAYLARININ ZİHİN HARİTALARINDA GÜNÜMÜZ DÜNYA SORUNLARI". (2018), 1-15.

APA	Seyihoglu A, SEVER R, Özmen F (2018). SOSYAL BİLGİLER VE COĞRAFYA ÖĞRETMEN ADAYLARININ ZİHİN HARİTALARINDA GÜNÜMÜZ DÜNYA SORUNLARI. MARMARA COĞRAFYA DERGİSİ, 0(37), 1 - 15.
Chicago	Seyihoglu Aysegul,SEVER Ramazan,Özmen Fazıl SOSYAL BİLGİLER VE COĞRAFYA ÖĞRETMEN ADAYLARININ ZİHİN HARİTALARINDA GÜNÜMÜZ DÜNYA SORUNLARI. MARMARA COĞRAFYA DERGİSİ 0, no.37 (2018): 1 - 15.
MLA	Seyihoglu Aysegul,SEVER Ramazan,Özmen Fazıl SOSYAL BİLGİLER VE COĞRAFYA ÖĞRETMEN ADAYLARININ ZİHİN HARİTALARINDA GÜNÜMÜZ DÜNYA SORUNLARI. MARMARA COĞRAFYA DERGİSİ, vol.0, no.37, 2018, ss.1 - 15.
AMA	Seyihoglu A,SEVER R,Özmen F SOSYAL BİLGİLER VE COĞRAFYA ÖĞRETMEN ADAYLARININ ZİHİN HARİTALARINDA GÜNÜMÜZ DÜNYA SORUNLARI. MARMARA COĞRAFYA DERGİSİ. 2018; 0(37): 1 - 15.
Vancouver	Seyihoglu A,SEVER R,Özmen F SOSYAL BİLGİLER VE COĞRAFYA ÖĞRETMEN ADAYLARININ ZİHİN HARİTALARINDA GÜNÜMÜZ DÜNYA SORUNLARI. MARMARA COĞRAFYA DERGİSİ. 2018; 0(37): 1 - 15.
IEEE	Seyihoglu A,SEVER R,Özmen F "SOSYAL BİLGİLER VE COĞRAFYA ÖĞRETMEN ADAYLARININ ZİHİN HARİTALARINDA GÜNÜMÜZ DÜNYA SORUNLARI." MARMARA COĞRAFYA DERGİSİ, 0, ss.1 - 15, 2018.
ISNAD	Seyihoglu, Aysegul vd. "SOSYAL BİLGİLER VE COĞRAFYA ÖĞRETMEN ADAYLARININ ZİHİN HARİTALARINDA GÜNÜMÜZ DÜNYA SORUNLARI". MARMARA COĞRAFYA DERGİSİ 37 (2018), 1-15.