Yumurtlamanın Son Dönemindeki Yumurtacı Tavukların Rasyonlarına Bor (Ortoborik Asit) İlavesinin Yumurta Kabuk Kalitesi ve Tibia Biyomekaniği Parametreleri ile Serum, Kabuk ve Tibia Mineral Konsantrasyonları Üzerine Etkisi
Yıl: 2018 Cilt: 13 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 42 - 53 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.17094/ataunivbd.315617 İndeks Tarihi: 30-11-2018
Yumurtlamanın Son Dönemindeki Yumurtacı Tavukların Rasyonlarına Bor (Ortoborik Asit) İlavesinin Yumurta Kabuk Kalitesi ve Tibia Biyomekaniği Parametreleri ile Serum, Kabuk ve Tibia Mineral Konsantrasyonları Üzerine Etkisi
Öz: Yumurtacı tavuk rasyonlarına farklı seviyelerde Bor (B) ilavesinin yumurta kabuk kalitesi ve tibia biyomekaniği parametreleri ile serum, kabuk ve tibia mineral konsantrasyonları üzerine etkilerini belirlemek amacıyla yürütülen çalışmada, 62 haftalık Lohman yumurtacı ticari hibrit 0, 50, 75 ve 150 mg/kg seviyelerde B içeren dört farklı rasyonla 12 hafta süreyle yemlenmişlerdir. Rasyona ilave edilen B, yumurta ağırlığı ve kırılma mukavemetini artırıp (P<0.05 ve P<0.06), hasarlı yumurta oranını azaltmış (P<0.01), şekil indeksi ve kabuk kalınlığını etkilememiştir. Rasyona katılan B’nin yumurta kabuğu minerallerinden B, P, Ca (P<0.01) ve Pb seviyesini artırdığı (P<0.05); Fe miktarını düşürdüğü (P<0.01); Zn, Mg, Mn, Na ve S düzeylerini ise etkilemediği (P>0.05) belirlenmiştir. Serum minerallerinden B muameleden etkilenmiş (P<0.01); Cu, Mn, Fe, Na (P<0.01) ve Ca (P<0.05) azalmış; Mg, Zn ve P ise değişmemiştir. Rasyona ilave edilen B’nin tibia kemiği biyomekanik özelliklerinin tamamına etkisi önemsiz (P>0.05) olurken, tibia kemik B mineral konsantrasyonunda artış (P<0.01); Ca, Zn, Mg, P ve Mn mineral konsantrasyonlarında azalmaya yol açtığı (P<0.01) tespit edilmiştir. Sonuç olarak, kanatlılarda rasyona B ilavesinin mineral dengesini pozitif yönde etkilediği düşünülerek yumurta kabuk kırılma mukavemetini iyileştirip hasarlı yumurta oranını azaltmak amacıyla yumurtlamanın son dönemindeki yumurtacı tavukların rasyonlarına 50 mg/kg B ilave edilmesinin yararlı olacağı kanaatine varılmıştır.
Anahtar Kelime: Konular:
The Effects of Boron (orthoboric acid) Supplementation into Diets of Laying Hens on Egg Shell Quality and Tibia Biomechanic Parameters and Serum, Shell and Tibia Mineral Concentrations During Late Laying Period
Öz: This study was carried out to determine the effects of boron (ortoboric acid) addition into the diets of hens in the late laying period on egg shell quality, and tibia biomechanic parameters and mineral concentrations of serum, egg shell and tibia. Lohman commercial laying hens which are 62 weeks old were fed with 0, 50, 75, and 150 mg/kg of B for 12 weeks. Although the addition of B into the diet increased the egg weight (P<0.05) and improved the shell strength (P<0.06), and decreased damaged egg rate (P<0.01), the egg shell weight, shape index and shell thickness were not affected by B addition. The addition of B into the diet increased the egg shell minerals such as B, P, Ca (P<0.01) and Pb (P<0.05); and decreased Fe (P <0.01); Zn, Mg, Mn, Na and S were not affected by additional B (P>0.05). B from serum minerals increased (P <0.01); Cu, Mn, Fe, Na (P<0.01) and Ca decreased (P<0.05); Mg, Zn and P remained unchanged. The effect of B on the biomechanical properties was not significant (P>0.05), while the B mineral concentration of tibia bone increased (P <0.01), Ca, Zn, Mg, P and Mn concentrations decreased (P <0.01). It is concluded that in order to have a positive effect on egg shell quality traits and damaged egg rate of hens in the late laying period, 50 mg/kg B supplementation into the diet is adequate and may be suggested.
Anahtar Kelime: Konular:
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Bozkurt M., Küçükyılmaz K., 2015. The role of boron in poultry nutrition Part II: Compositional and mechanical properties of bone and egg quality. World Poultry Sci J, 71, 483-492.
- Bintaş E., Özdoğan M., 2017. Bor ve zeolit içeren yemlerin yaşlı yumurtacı tavuklar üzerine etkileri. JOTAF, 14, 101-109.
- Sızmaz Ö., Yıldız G., 2014. Effects of dietary boric acid and ascorbic acid supplementation on performance, some blood and bone parameters in broilers. Kafkas Univ Vet Fak Derg, 20, 65-71.
- Mızrak C., Yenice E., Can M., Yıldırım U., Atik Z., 2010. Effect of dietary boron on performance, egg production, egg quality and some bone parameters in layer hens. S Afr J Anim Sci, 40, 257- 264.
- Thomas ML., Ibarra MJ., Solcher B., Wetzel S., Simmons DJ., 1988. The effect of low dietary calcium and calcium supplementation on calcium metabolism and bone in the immature, growing rat. Bone Miner, 4, 73-82.
- Nimmo RD., Peo ER., Moser BD., Cunningham PJ., Olson DG., Crenshaw TD., 1980. Effect of various levels of dietary calcium and phosphorus on performance, blood and bone parameters in growing boars. J Anim Sci, 51, 100-111.
- Scott ML., Neisheim MC., Young RS., 1982. Nutrition of the chicken. 3rd ed., M.C. Scott and Associates, Ithaca, New York, 782-789.
- Whitehead CC., 2004. Overview of bone biology in the egg-laying hen. Poultry Sci, 83, 193-1999.
- Hurtwitz S., Griminger P., 1960. Observation on the calcium balance of laying hens. J Agr Sci, 54, 373-377.
- Criste RD., Grossu DV., Ciurascu C., Scorei R., Mihut M., 2005. Investigations on the effect of the supplemental Vetabor, boron Enriched protein concentrate, added to broiler diets on breast meat fatty acids profile- XVII European Symposium on the Quality of poultry Meat and the XI European Symposium on the Quality of Eggs and Egg Product, 23-26 May 2005, p. 165- 169, Doorwerth, The Netherland.
- Okuyan MR., 1997. Hayvan Besleme Biyokimyası, Ankara Üniv Ziraat Fak Yayın no: 1491, Ders kitabı: 450, 350 s, Ankara.
- Şimşek M., 2011. Etlik piliç rasyonlarına bor (ortoborik asit) ilavesinin performans değerleri ile tibia mineral konsantrasyonu ve bazı kan parametreleri üzerine etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniv. Fen Bilimleri Enst. Erzurum.
- Demirörs G., 2007. Yumurtacı piliçlerde yumurtlama öncesi dönemde farklı seviyelerde kalsiyum ve bor içeren rasyonların büyüme, kemik mineralizasyonu, bazı serum parametreleri ve yumurtlama dönemi performans ve yumurta kabuk kalitesine etkileri.Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Konya.
- Mızrak C., Ceylan M., 2009. Damızlık yumurtacı tavuk yemlerine farklı seviye ve formda bor ilavesinin performans, kemik gelişimi ve bazı kan parametreleri üzerine etkisi 6.Ulusal Zootekni Bilim Kong., 60-69, 24-26 Haziran, Erzurum.
- Grossu DV., Criste RD., Score R., Duca R., Cıurascu C., 2005. Effect of the supplemental PROLİNBOR, boron and linolenic acid-enriched protein concentrate, added to layer diets on egg quality. European Symposium on the Quality of Eggs and Egg Products. 23-26 May 2005, 113-118, Doorwerth, The Netherlands.
- Sızmaz Ö., Yıldız G., Köksal BH., 2014. Effects of Single or Combined Dietary Supplementation of Boric acid and Plant Extract Mixture on Egg Production, Egg Quality and Blood Cholesterolemia in Laying Hens. Kafkas Univ Vet Fak Derg, 20, 599-604.
- Rossi A. F., Miles R. D., Bootwalla S. M., Wilson H. R., Eldred A. R., 1993. The effect of feeding two sources of boron on broiler breeder performance. Poultry Sci, 72, 1931-1934.
- Olgun O., 2011. Yumurtacı tavuk rasyonlarına farklı seviyelerde ilave edilen bor ve bakırın performans, yumurta kabuk kalitesi, yumurta sarısı kolesterolü ve kemiğin biyomekanik özelliklerine etkisi. Doktora Tezi, Selçuk Üniv. Fen Bil. Enst., Konya.
- Olgun O., Cufadar Y., Yıldız AÖ., 2009. Effect of boron supplementation fed with low calcium to diet on performance and egg quality in molted laying hens. J Anim Vet Adv, 8, 650-654.
- Sızmaz O., Yildiz G., 2016. Influence of dietary boric acid and ascorbic acid on performance, egg traits, cholesterol and bone parameters of laying hens. Ankara Üniv Vet Fak Derg, 63, 151-156.
- Hakan KB., Gultekin Y., Özge S., 2012. Effects of boric acid and humate supplementation on performance and egg quality parameters of laying hens. Rev Bras Cienc Avicola, 14, 283-289.
- Kurtoğlu V., Kurtoğlu F., Coşkun B., Şeker E., Balevi T., Çetingül IS., 2002. Effects of boron supplementation on performance and some serum biochemical parameters in laying hens. Rev Med Vet-TOULOUSE, 153, 823-828.
- Yeşilbağ D., Eren M., 2008. Effects of dietary boric acid supplementation on performance, eggshell quality and some serum parameters in aged laying hens. Turk J Vet Anim Sci, 32, 113-117.
- SAS., 1996. SAS Institute Inc., NC, USA
- Wilson JH., Ruszler PL., 1996. Effects of dietary boron supplementation on laying hens. Brit Poultry Sci, 37, 723-729.
- ASAE Standarts, 2003. Shear and three-point bending test of animal bone. ANSI/ASAE S459 DEC01, USA.
- Çelebi Ş., Macit M., 2003. Yumurtacı tavuk rasyonlarına geç dönemde hayvansal ve bitkisel yağ ilavesinin performans, yumurta kalitesi ve yumurta sarısı yağ asidi kompozisyonu üzerine etkileri. II. Ulusal Hayvan Besleme Kongresi, 18- 20 Eylül, 2003, 94-98, Konya.
- Mertens D., 2005. AOAC Official Method 975.03.Metal in Plants and Pet Foods. Official Methods of Analysis, 18th edit. Horwitz, W., and G.W. Latimer, (Eds). Chapter 3, pp 3-4, AOACInternational Suite 500, 481. North Frederick Avenue, Gaitherburg, Maryland 20877-2417, USA.
- AOAC., 1990. Official methods of analysis. Vol.1. 15th ed. Assoc. Off. Anal. Chem., Arlington, VA.
- Eren M., Uyanık F., Kucukersan S., 2004. The influence of dietary boron supplementation on egg quality and serum calcium, inorganic phosphorus, magnesium levels and alkaline phosphatase activity in laying hens. Res Vet SCI, 6, 203-210.
- Wilson JH., Ruszler PL., 1998. Long term effect of boron on layer bone strength and production parameters. Brit Poultry Sci, 39, 11-15.
- Hunt CD., Herbel JL., 1992. Boron affects energy metabolism in the streptozotocin-injected, vitamin D3-deprived rat. Magnesium Trace Elem, 10, 374-386.
- Eren M., 2004. Bor’un biyolojik önemi ve metabolizma üzerine etkileri. Erciyes Üniv Vet Fak Derg, 1, 55-59.
- Nielsen F.H., 1997. Boron in human and animal nutrition. Plant and Soil, 193, 199-208.
- NRC., 1984. National Research Council: Nutrient Requirements of Poultry, 8th ed. Subcommittee on Poultry Nutrition. National Academy Press, Washington DC., 11-13.
- Polat C., Kaydı H. D., Koç, F., 1999. Türkiye’de kanatlı yemlerinde katkı maddeleri, yağ kullanım durumlarının saptanması üzerine bir araştırma. Uluslararası Hayvancılık’99 Kongresi, 21-24 Eylül, İzmir.
- Keshavarz K., 1987. Influence of feeding a high calcium diet for various durations in prelaying period on growth and subsequent performance of white leghorn pullets. Poultry Sci, 66, 1576- 1582.
| APA | KAYA H, MACİT M (2018). Yumurtlamanın Son Dönemindeki Yumurtacı Tavukların Rasyonlarına Bor (Ortoborik Asit) İlavesinin Yumurta Kabuk Kalitesi ve Tibia Biyomekaniği Parametreleri ile Serum, Kabuk ve Tibia Mineral Konsantrasyonları Üzerine Etkisi. , 42 - 53. 10.17094/ataunivbd.315617 |
| Chicago | KAYA HACER,MACİT Muhlis Yumurtlamanın Son Dönemindeki Yumurtacı Tavukların Rasyonlarına Bor (Ortoborik Asit) İlavesinin Yumurta Kabuk Kalitesi ve Tibia Biyomekaniği Parametreleri ile Serum, Kabuk ve Tibia Mineral Konsantrasyonları Üzerine Etkisi. (2018): 42 - 53. 10.17094/ataunivbd.315617 |
| MLA | KAYA HACER,MACİT Muhlis Yumurtlamanın Son Dönemindeki Yumurtacı Tavukların Rasyonlarına Bor (Ortoborik Asit) İlavesinin Yumurta Kabuk Kalitesi ve Tibia Biyomekaniği Parametreleri ile Serum, Kabuk ve Tibia Mineral Konsantrasyonları Üzerine Etkisi. , 2018, ss.42 - 53. 10.17094/ataunivbd.315617 |
| AMA | KAYA H,MACİT M Yumurtlamanın Son Dönemindeki Yumurtacı Tavukların Rasyonlarına Bor (Ortoborik Asit) İlavesinin Yumurta Kabuk Kalitesi ve Tibia Biyomekaniği Parametreleri ile Serum, Kabuk ve Tibia Mineral Konsantrasyonları Üzerine Etkisi. . 2018; 42 - 53. 10.17094/ataunivbd.315617 |
| Vancouver | KAYA H,MACİT M Yumurtlamanın Son Dönemindeki Yumurtacı Tavukların Rasyonlarına Bor (Ortoborik Asit) İlavesinin Yumurta Kabuk Kalitesi ve Tibia Biyomekaniği Parametreleri ile Serum, Kabuk ve Tibia Mineral Konsantrasyonları Üzerine Etkisi. . 2018; 42 - 53. 10.17094/ataunivbd.315617 |
| IEEE | KAYA H,MACİT M "Yumurtlamanın Son Dönemindeki Yumurtacı Tavukların Rasyonlarına Bor (Ortoborik Asit) İlavesinin Yumurta Kabuk Kalitesi ve Tibia Biyomekaniği Parametreleri ile Serum, Kabuk ve Tibia Mineral Konsantrasyonları Üzerine Etkisi." , ss.42 - 53, 2018. 10.17094/ataunivbd.315617 |
| ISNAD | KAYA, HACER - MACİT, Muhlis. "Yumurtlamanın Son Dönemindeki Yumurtacı Tavukların Rasyonlarına Bor (Ortoborik Asit) İlavesinin Yumurta Kabuk Kalitesi ve Tibia Biyomekaniği Parametreleri ile Serum, Kabuk ve Tibia Mineral Konsantrasyonları Üzerine Etkisi". (2018), 42-53. https://doi.org/10.17094/ataunivbd.315617 |
| APA | KAYA H, MACİT M (2018). Yumurtlamanın Son Dönemindeki Yumurtacı Tavukların Rasyonlarına Bor (Ortoborik Asit) İlavesinin Yumurta Kabuk Kalitesi ve Tibia Biyomekaniği Parametreleri ile Serum, Kabuk ve Tibia Mineral Konsantrasyonları Üzerine Etkisi. Atatürk Üniversitesi Veteriner Bilimleri Dergisi, 13(1), 42 - 53. 10.17094/ataunivbd.315617 |
| Chicago | KAYA HACER,MACİT Muhlis Yumurtlamanın Son Dönemindeki Yumurtacı Tavukların Rasyonlarına Bor (Ortoborik Asit) İlavesinin Yumurta Kabuk Kalitesi ve Tibia Biyomekaniği Parametreleri ile Serum, Kabuk ve Tibia Mineral Konsantrasyonları Üzerine Etkisi. Atatürk Üniversitesi Veteriner Bilimleri Dergisi 13, no.1 (2018): 42 - 53. 10.17094/ataunivbd.315617 |
| MLA | KAYA HACER,MACİT Muhlis Yumurtlamanın Son Dönemindeki Yumurtacı Tavukların Rasyonlarına Bor (Ortoborik Asit) İlavesinin Yumurta Kabuk Kalitesi ve Tibia Biyomekaniği Parametreleri ile Serum, Kabuk ve Tibia Mineral Konsantrasyonları Üzerine Etkisi. Atatürk Üniversitesi Veteriner Bilimleri Dergisi, vol.13, no.1, 2018, ss.42 - 53. 10.17094/ataunivbd.315617 |
| AMA | KAYA H,MACİT M Yumurtlamanın Son Dönemindeki Yumurtacı Tavukların Rasyonlarına Bor (Ortoborik Asit) İlavesinin Yumurta Kabuk Kalitesi ve Tibia Biyomekaniği Parametreleri ile Serum, Kabuk ve Tibia Mineral Konsantrasyonları Üzerine Etkisi. Atatürk Üniversitesi Veteriner Bilimleri Dergisi. 2018; 13(1): 42 - 53. 10.17094/ataunivbd.315617 |
| Vancouver | KAYA H,MACİT M Yumurtlamanın Son Dönemindeki Yumurtacı Tavukların Rasyonlarına Bor (Ortoborik Asit) İlavesinin Yumurta Kabuk Kalitesi ve Tibia Biyomekaniği Parametreleri ile Serum, Kabuk ve Tibia Mineral Konsantrasyonları Üzerine Etkisi. Atatürk Üniversitesi Veteriner Bilimleri Dergisi. 2018; 13(1): 42 - 53. 10.17094/ataunivbd.315617 |
| IEEE | KAYA H,MACİT M "Yumurtlamanın Son Dönemindeki Yumurtacı Tavukların Rasyonlarına Bor (Ortoborik Asit) İlavesinin Yumurta Kabuk Kalitesi ve Tibia Biyomekaniği Parametreleri ile Serum, Kabuk ve Tibia Mineral Konsantrasyonları Üzerine Etkisi." Atatürk Üniversitesi Veteriner Bilimleri Dergisi, 13, ss.42 - 53, 2018. 10.17094/ataunivbd.315617 |
| ISNAD | KAYA, HACER - MACİT, Muhlis. "Yumurtlamanın Son Dönemindeki Yumurtacı Tavukların Rasyonlarına Bor (Ortoborik Asit) İlavesinin Yumurta Kabuk Kalitesi ve Tibia Biyomekaniği Parametreleri ile Serum, Kabuk ve Tibia Mineral Konsantrasyonları Üzerine Etkisi". Atatürk Üniversitesi Veteriner Bilimleri Dergisi 13/1 (2018), 42-53. https://doi.org/10.17094/ataunivbd.315617 |
