Bazı yabani meyve türlerinin besin değerlerinin belirlenmesi üzerinde bir araştırma
Yıl: 2002 Cilt: 31 Sayı: 1-2 Sayfa Aralığı: 33 - 38 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022
Bazı yabani meyve türlerinin besin değerlerinin belirlenmesi üzerinde bir araştırma
Öz: Bu çalışmada Erzurum ili Tortum İlçesinden kızılcık (Cornus mas L.), Oltu İlçesi Bahçeli Köyün'den Lonicera caucasien, Oltu İlçesi Başaklı Köyün'den yabani erik (Prunus divaricata), Oltu İlçesi Uzunoluk Köyün'den böğürtlen (Rubus L.) meyveleri kullanılmıştır. Bu meyvelerin su miktarı, kuru madde, suda çözünür kuru madde, pH, toplam asitlik, kül miktarı, toplam şeker, indirgen şeker, askorbik asit ve mineral içeriği (P, K, Na, Ca, Mg, Fe, Cu, Zn, Mn) incelenmiştir. İncelemeler sonucunda kızılcık, Lonicera caucasica, yabani erik ve böğürtlen meyvelerinin su miktarı %75.99-84.97, kuru madde % 15.30-24.01, suda çözünür kuru madde % 10-18, pH 3.1-5.30, toplam asit % 1,2-2,15; kül miktarı % 0,31-0,94, toplam şeker % 7.60-7.77, indirgen şeker % 5.04-7.35, askorbik asit mg/100 15.60-45.34, P mg/100g 12-53, K mg/100g 287-585.93, Na mg/100g 3.62-20.24, Ca mg/100g 4-26.4, Mg mg/100g 7.97-12.30, Fe ppm 0.07-25.38, Cu ppm 0.06-0.29, Zn ppm 0.06-0,6, Mn ppm 0.05-1.96 arasında değiştiği tespit edilmiştir.
Anahtar Kelime: Konular:
A study for determination of nutritional values of some wild fruit types
Öz: In this study, cornelian cherry fruit (Cornus mas L.) from Tortum county in Erzurum, Lonicera caucasica fruit from Bahçeli village in Oltu, wild plum fruit (Prunus divaricate) from Başaklı village in Oltu and blackberry fruit (Rubus L.) from Uzunoluk village in Oltu, were investigated. Fruits were analised for water content dry matter content, soluble solids (%), pH, titratable acidity, ash content, total sugars, reducing sugars, ascorbic acid and mineral contents (P, K, Na, Ca, Mg, Fe, Cu, Zn, Mn). It was found that the values changed within the ranges in cornelian cherry, Lonicera caucasica wild plum and blackberry as follows: 75.9-84.7% in water content, 15.30-24.01% in dry matter, 10-18% in soluble solids, pH 3.1-5.30,1.2-2.15 in ash con-tent, 7.60-7.77% in total sugars, 5.04-7.35% in reducing sugars, 15.60-45.34, mg/100 g in ascorbic acid, 12-53 P, 287-585.93 K, 3.62-20.24 Na, 4-26.4 Ca, 7.97-12.30 Mg as nig/100 g, and 0.07-25.38 Fe, 0.06-0.29 Cu, 0.06-0.6 Zn, and 0.05-1.96 Mn as ppm.
Anahtar Kelime: Konular:
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- 1. Anonymous, 1983. Gıda Maddeleri Muayene ve Analiz Yöntemleri. T.C. Tarım Orman ve Köyişleri Bak., Gıda İşleri Genel Müd., Ankara, Genel Yay. No: 65, Özel Yay No: 62-105, s: 72-73. 2. Artık, N. ve A. Ekşi, 1988. Bazı Yabani Meyvelerin (Kuşburnu, Yemişen, Alıç, Yaban Mersini, Kızamık) Kimyasal Bile- şimi Üzerine Araştırma. Gıda Sanayi, 2 (14): 33-34. 3. Baytop, T., 1984. Türkiye’de Bitkiler ile Te- davi (Geçmişte ve Bugün). İstanbul Üniv. Yay. No: 3255, Ecz. Fak. No: 40,. 520 s. 4. Cemeroğlu, B., 1976. Reçel-Marmelat-Jele Üretim Teknolojisi ve Analiz Metotları. Bursa Gıda Kontrol Eğitim ve Araştırma Ens. Yay. No: 5, s: 57-18.
- 5. Cemeroğlu, B., 1982. Meyve Suyu Üretim Teknolojisi. Teknik Basım Sanayi Mat- baası, Kızılay-Ankara. 309 s. 6 .__________. ve J. Acar, 1986. Meyve Sebze İşleme. Gıda Tek. Der. Yay. No: 6, 506 s. 7. __________, 1992. Meyve Sebze İşleme En- düstrisinde Temel Analiz Metotları. Biltav Yayınları, Ankara. 8. Chen, S.S. and M. Spiro, 1993. Rose Hip Tea: Equilibrium and Kinetic Study of Mineral Ion Extraction. Food Chemistry 48: 47-50. 9. Darrow, G.M., 1975. Minor Temperate Fruits. Purdue Univ. Press. West Lafayette, Indiana, pp: 269-284. 10. Ekşi, A., 1974. Sert Çekirdekli Meyveler- den Konserve ve Meyve Suyu Yapımında Değişik İşleme Tekniklerinin Hidrosiya- nik Asit Miktarı Üzerine Etkileri. Ankara Üniv. Zir. Fak. Yayın No: 614, Ankara. 11. ______, 1982. Kızılcık Suyunun Doğal Kimyasal Bileşimi Üzerine Araştırma. Ankara Üniv. Ziraat Fak. Yıllığı 30(3-4): 443-449. 12. ______, ve B. Cemeroğlu, 1976. Doğal ve Ticari Meyve Sularında Nitrat Miktarı Üzerinde Araştırma. Ankara Üniv. Ziraat Fak. Yıllığı 26 (3): 571-586. 13. Güleryüz, M., L. Pırlak ve R. Aslantaş, 1995. Bazı Yabani Meyve Türlerinin Be- sin İçeriği. Besin Kongresi, Cilt 1 (Mey- ve), s:287-291. 14. Hilsalmi, H., 1993. The Role of Natural Small Fruits in Finnish Plant Breeding. Aquilo Ser. Bot. 31: 59-67. 15. Hulme, A.C., 1974. The Biochemistry of Fruits and Their Products, Vol. 1. Academic Press, London and New York. 620 p. 16. Kalkışım, Ö., 1993. Samsun’un Vezirköprü İlçesinde Yetişen Kızılcığın Seleksiyon Yoluyla Islahı Üzerinde Bir Araştırma (Yüksek Lisans Tezi). Ondokuz Mayıs Üniv., Fen Bilimleri Enstitüsü, Samsun. 17. Karaçalı, İ., 1990. Bahçe Ürünlerinin Muha- fazası ve Pazarlanması. Ege Üniv. Zir. Fak. Yay. No: 494, 413 s. 18. Koch, A., 1957. Über die Kornelkirschen und deren Somenöl, Pharmazeutische Zentrallhalle 96, (8-9), 448-451.(Eds: S. Erbaş ve B. Cemeroğlu, 1979), Ankara Üni. Ziraat Fak. Yıllığı, 29: 27-39. 19. Kuhnlein, H.V., 1989. Nutrient Values in Indigenous Wild Berries Used by the Nuxalk People of Bella Coola, British Columbia. J. Food Composition and Analysis 2: 28-36. 20. Mrozewki, S., 1968. Rational Utilization of Rosa Hips as Vitamin C Source, Przemys Spozywczy 22 (17): 294-297. 21. Nizharadze, A.N., N. Kupatadze, and E.D. Gelashvılı, 1977a. Chemical Composition of Blackberries and Bilberries and Their Juices. Konservyana-i Ovoschesushil’naya- Promyshlennost (Abstract), No: 9:40-41 22. ________________, I.F. Prıbovskaya, N. A. Ugulava, and I.V. Kupatadze, 1977 b. Contents of Trace Elements and Biologically Active Substances in Blackberries and in Natural Blackberry Juice. Konservnaya-i Ovoshchesus- hil’naya-Promyshlennost, (Abstract), No: 2: 27-28 23. Oblak, M., 1980. Contribution to Studying Some Pomological Properties of Indigenous Small Fruit Species in Slovenja. In Productions Spontanees. Colloque, Colmar, 17-20 Juin, Paris, pp: 49-57. 24. Özbek, S., 1985. Genel Meyvecilik. Çuku- rova Üniversitesi Ziraat Fak. Yayınları Ders Kitabı, 386. 25. Pırlak, L.,1993. Uzundere, Tortum ve Oltu İlçelerinde Doğal Olarak Yetişen Kızıl- cıkların (Cornus mas L.) Seleksiyon Yo- luyla Islahı Üzerine Bir Araştırma (Dok- tora Tezi). Atatürk Üniversitesi Fen Bi- limleri Enstitüsü, Erzurum. 26. Richard, G., and S. T. Pierre, 1992. The Development of Native Fruit Species as Horticultural Crops in Saskatchewan. HortScience 27(8): 866. 27. Schobinger, U., 1988. Meyve ve Sebze Su- yu Üretim Teknolojisi (Çeviren: J.Acar). Hacettepe Üniv., Basımevi. 602 s. 28. Smatana, L., J. Kytka, and S. Kadarova, 1988. Results of Breeding and Groving Minor Fruit Species in Czechoslovakia. Acta Hort. 224: 83-87.
- 29. Sojak, S., and I. Hrıcovsky, 1986. The Variability of Vitamin C Content in Small Fruits. Sbornik Üntiz- Zahradnictvi 13(2): 108-114. 30. Tosun, İ., ve N. Artık, 1998. Böğürtlenin (Rubus L.) Kimyasal Bileşimi Üzerinde Araştırma. Gıda 23 (6): 403-413. 31. Vampa, G., S. Senvenutı, and M. Melegart 1992. HPTLC Determination of Askorbic Acid in Fruits of the Genera Ribes, Rubus and Vaccinium. Planta. 32. Watt, B. K. and A. L. Merril, 1975. Composition of Foods. U. S. Dept. Agric. Handbook 8. 33. Yalçınkaya, E., ve N. Kaşka, 1992. Kızılcık Çeşit Seleksiyonu Uygulama Projesi (Se- leksiyon 1). Türkiye I. Ulusal Bahçe Bit- kileri Kongresi, 13-16 Ekim 1992, Ege Üni. Ziraat Fak., İzmir, Cilt 1, 499-502. 34. Yamankaradeniz, R., 1983. Farklı Olum Aşamalarındaki Kuşburnu (Rosa spp.)'nun Fiziksel ve Kimyasal Nitelikle- ri. Gıda 8(4); 151-156. 35. Yao, Y. and P.M.A. Tigersdedt, 1984. Genetic Dversity in Hippophae L. and its Use in Plant Breeding. Euphytica 77: 165-169.
| APA | DEMİR H (2002). Bazı yabani meyve türlerinin besin değerlerinin belirlenmesi üzerinde bir araştırma. , 33 - 38. |
| Chicago | DEMİR Hülya Bazı yabani meyve türlerinin besin değerlerinin belirlenmesi üzerinde bir araştırma. (2002): 33 - 38. |
| MLA | DEMİR Hülya Bazı yabani meyve türlerinin besin değerlerinin belirlenmesi üzerinde bir araştırma. , 2002, ss.33 - 38. |
| AMA | DEMİR H Bazı yabani meyve türlerinin besin değerlerinin belirlenmesi üzerinde bir araştırma. . 2002; 33 - 38. |
| Vancouver | DEMİR H Bazı yabani meyve türlerinin besin değerlerinin belirlenmesi üzerinde bir araştırma. . 2002; 33 - 38. |
| IEEE | DEMİR H "Bazı yabani meyve türlerinin besin değerlerinin belirlenmesi üzerinde bir araştırma." , ss.33 - 38, 2002. |
| ISNAD | DEMİR, Hülya. "Bazı yabani meyve türlerinin besin değerlerinin belirlenmesi üzerinde bir araştırma". (2002), 33-38. |
| APA | DEMİR H (2002). Bazı yabani meyve türlerinin besin değerlerinin belirlenmesi üzerinde bir araştırma. Bahçe, 31(1-2), 33 - 38. |
| Chicago | DEMİR Hülya Bazı yabani meyve türlerinin besin değerlerinin belirlenmesi üzerinde bir araştırma. Bahçe 31, no.1-2 (2002): 33 - 38. |
| MLA | DEMİR Hülya Bazı yabani meyve türlerinin besin değerlerinin belirlenmesi üzerinde bir araştırma. Bahçe, vol.31, no.1-2, 2002, ss.33 - 38. |
| AMA | DEMİR H Bazı yabani meyve türlerinin besin değerlerinin belirlenmesi üzerinde bir araştırma. Bahçe. 2002; 31(1-2): 33 - 38. |
| Vancouver | DEMİR H Bazı yabani meyve türlerinin besin değerlerinin belirlenmesi üzerinde bir araştırma. Bahçe. 2002; 31(1-2): 33 - 38. |
| IEEE | DEMİR H "Bazı yabani meyve türlerinin besin değerlerinin belirlenmesi üzerinde bir araştırma." Bahçe, 31, ss.33 - 38, 2002. |
| ISNAD | DEMİR, Hülya. "Bazı yabani meyve türlerinin besin değerlerinin belirlenmesi üzerinde bir araştırma". Bahçe 31/1-2 (2002), 33-38. |
