KİL ÇEKİRDEKLİ KAYA DOLGU BARAJLARDA HİDROLİK ÇATLAMA POTANSİYELİNİN TAHMİN EDİLMESİ
Yıl: 2017 Cilt: 0 Sayı: 125 Sayfa Aralığı: 1 - 7 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 31-10-2018
KİL ÇEKİRDEKLİ KAYA DOLGU BARAJLARDA HİDROLİK ÇATLAMA POTANSİYELİNİN TAHMİN EDİLMESİ
Öz: Dolgu barajlarda çatlaklar; kemerlenme, farklı oturma, tektonik yer hareketleri ve hidrolik çatlamalar sonucu oluşabilir. Dolgu barajlarda memba yüzeyinde meydana gelen su basıncı etkisiyle mevcut çatlağın büyümesi veya yeni bir çatlağın oluşmasıyla ortaya çıkan çatlak oluşma mekanizmasına hidrolik çatlama adı verilir. Literatürde hidrolik çatlama nedeniyle göçen birçok barajdan bahsedilmektedir. Hidrolik çatlama sonucu barajda yoğun bir kaçak ile birlikte içsel erozyon ve borulanma olayları görülür. Özellikle kil çekirdekli kaya dolgu yüksek barajlarda baraj emniyeti açısından araştırılması gerekir. Bu çalışmada önce; hidrolik çatlamaya neden olan kemerlenme davranışı anlatılmış, daha sonra da hidrolik çatlama mekanizması verilmiştir. Daha sonra da talvegten 125 metre yüksekliğindeki kil çekirdekli kaya dolgu enkesite sahip olan Çınarcık Barajı için hidrolik çatlama potansiyeli tahmin edilmiştir. Bu çalışma sonucunda Çınarcık Barajı için dikkate alınacak düzeyde hidrolik çatlama potansiyeli ortaya çıkmıştır. Fakat; baraj rezervuarının yavaş doldurulması ve çatlak durdurucu filtre kullanılması şimdiye kadar bu barajla ilgili bir problemin ortaya çıkmasını engellemiştir.
Anahtar Kelime: Konular:
ESTIMATION OF HYDRAULIC FRACTURING POTENTIAL FOR CLAY-CORE ROCKFILL DAMS
Öz: The cracks in the embankment dams might occur as the result of arching, differential settlement, tectonic ground movements and hydraulic fracturing. The mechanism of crack formation, which occurs as the enlargement of the existing crack or the formation of a new crack on the upstream due to the effect of water pressure on the surface of the column at the clay-core rockfill dams, is called hydraulic fracturing. In the literature, there are many dams that are mentioned to be collapsed due to hydraulic fracturing. As the result of the hydraulic fracturing at the dam, concentrated leakage together with internal erosion and piping incidents are seen. So, hydraulic fracturing is a problem that needs to be investigated in terms of dam safety especially in clay-core rockfill dams. In this study; first of all, the behavior of arching causing the hydraulic fracturing was explained and then the hydraulic fracturing mechanism was given. Hydraulic fracturing potential is estimated for Çınarcık Dam, which has a clay-core rockfill cross-section of 125 meters in height from river bed. As a result of this study, there is a possibility of hydraulic fracturing to be considered for Çınarcık Dam. But; slow impounding of dam reservoir and use of a crack stopper filter prevented the occurrence of a problem with this dam until now.
Anahtar Kelime: Konular:
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Wang J,. 2012. Hydraulic fracturing in Earth-Rockfill Dam, Water publication, China
- US Bureau of Reclamation 2011. Design Standads No.13 Chapter 5: Protective Filters Phase 4, Washington DC.
- Rezaei, M. M., & Salehi, B. 2011. “The Effect of Changing the Geometry and Compaction Degree on Arching of Earth Dams”. In Geo-Frontiers 2011: Advances in Geotechnical Engineering (pp. 3207- 3216).
- Nobari, E. S., Lee, K. L., & Duncan, J. M. 1973. Hydraulic Fracturing in Zoned Earth and Rockfill Dams: A Report of an Investigation (No. TE-73-1). CALIFORNIA UNIV BERKELEY COLL OF ENGINEERING.
- Lowe J. 1970. “Recent development in the design and construction of earth and rockfill dams”,Montreal,Canada, 11-23
- Lofquist, B. 1951. “Earth pressure in a thin impervious core”. In 4th International Congress on Large Dams, ICOLD, New Delhi, India (Vol. 1, pp. 99-109).
- Lo KY, Kaniaru K. 1990. “Hydraulic fracture in earth and rock-fill dams”. Canadian Geotechnical Journal 27: 496- 506.
- [1] DSİ. 1986 “Çınarcık Barajı Planlama Raporu ve Paftaları”, DSİ I. Bölge Müdürlüğü, Bursa.
| APA | Topçu S (2017). KİL ÇEKİRDEKLİ KAYA DOLGU BARAJLARDA HİDROLİK ÇATLAMA POTANSİYELİNİN TAHMİN EDİLMESİ. , 1 - 7. |
| Chicago | Topçu Sadettin KİL ÇEKİRDEKLİ KAYA DOLGU BARAJLARDA HİDROLİK ÇATLAMA POTANSİYELİNİN TAHMİN EDİLMESİ. (2017): 1 - 7. |
| MLA | Topçu Sadettin KİL ÇEKİRDEKLİ KAYA DOLGU BARAJLARDA HİDROLİK ÇATLAMA POTANSİYELİNİN TAHMİN EDİLMESİ. , 2017, ss.1 - 7. |
| AMA | Topçu S KİL ÇEKİRDEKLİ KAYA DOLGU BARAJLARDA HİDROLİK ÇATLAMA POTANSİYELİNİN TAHMİN EDİLMESİ. . 2017; 1 - 7. |
| Vancouver | Topçu S KİL ÇEKİRDEKLİ KAYA DOLGU BARAJLARDA HİDROLİK ÇATLAMA POTANSİYELİNİN TAHMİN EDİLMESİ. . 2017; 1 - 7. |
| IEEE | Topçu S "KİL ÇEKİRDEKLİ KAYA DOLGU BARAJLARDA HİDROLİK ÇATLAMA POTANSİYELİNİN TAHMİN EDİLMESİ." , ss.1 - 7, 2017. |
| ISNAD | Topçu, Sadettin. "KİL ÇEKİRDEKLİ KAYA DOLGU BARAJLARDA HİDROLİK ÇATLAMA POTANSİYELİNİN TAHMİN EDİLMESİ". (2017), 1-7. |
| APA | Topçu S (2017). KİL ÇEKİRDEKLİ KAYA DOLGU BARAJLARDA HİDROLİK ÇATLAMA POTANSİYELİNİN TAHMİN EDİLMESİ. DSİ Teknik Bülteni, 0(125), 1 - 7. |
| Chicago | Topçu Sadettin KİL ÇEKİRDEKLİ KAYA DOLGU BARAJLARDA HİDROLİK ÇATLAMA POTANSİYELİNİN TAHMİN EDİLMESİ. DSİ Teknik Bülteni 0, no.125 (2017): 1 - 7. |
| MLA | Topçu Sadettin KİL ÇEKİRDEKLİ KAYA DOLGU BARAJLARDA HİDROLİK ÇATLAMA POTANSİYELİNİN TAHMİN EDİLMESİ. DSİ Teknik Bülteni, vol.0, no.125, 2017, ss.1 - 7. |
| AMA | Topçu S KİL ÇEKİRDEKLİ KAYA DOLGU BARAJLARDA HİDROLİK ÇATLAMA POTANSİYELİNİN TAHMİN EDİLMESİ. DSİ Teknik Bülteni. 2017; 0(125): 1 - 7. |
| Vancouver | Topçu S KİL ÇEKİRDEKLİ KAYA DOLGU BARAJLARDA HİDROLİK ÇATLAMA POTANSİYELİNİN TAHMİN EDİLMESİ. DSİ Teknik Bülteni. 2017; 0(125): 1 - 7. |
| IEEE | Topçu S "KİL ÇEKİRDEKLİ KAYA DOLGU BARAJLARDA HİDROLİK ÇATLAMA POTANSİYELİNİN TAHMİN EDİLMESİ." DSİ Teknik Bülteni, 0, ss.1 - 7, 2017. |
| ISNAD | Topçu, Sadettin. "KİL ÇEKİRDEKLİ KAYA DOLGU BARAJLARDA HİDROLİK ÇATLAMA POTANSİYELİNİN TAHMİN EDİLMESİ". DSİ Teknik Bülteni 125 (2017), 1-7. |
