YAŞLILIK DÖNEMİ PSİKOLOJİK ÖZELLİKLERİ VE MORAL

ASİ KARAKAŞ, SİBEL; DURMAZ, HATİCE

YAŞLILIK DÖNEMİ PSİKOLOJİK ÖZELLİKLERİ VE MORAL

Sibel ASİ KARAKAŞ, (Atatürk Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi, Psikiyatri Hemşireliği Anabilim Dalı, Erzurum)

Hatice DURMAZ (Atatürk Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi, Psikiyatri Hemşireliği Anabilim Dalı, Erzurum)

Afyon Kocatepe Üniversitesi Kocatepe Tıp Dergisi

91 0

Yıl: 2017 Cilt: 18 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 32 - 36 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 04-12-2018

YAŞLILIK DÖNEMİ PSİKOLOJİK ÖZELLİKLERİ VE MORAL

Öz:

AMAÇ: Bu çalışma yaşlılık dönemi psikolojik özellikleri ve moral hakkında yayınlanmış çalışmaların gözden geçirilmesi ve çalışmalardan elde edilen verilerin sis-tematik biçimde incelenmesi amacıyla gerçekleştiril-miştir.GEREÇ VE YÖNTEMLER: Çalışma, Ocak 1994 - Aralık 2012 tarihleri arasında konuyla ilgili yayınlar tarana-rak gerçekleştirilmiştir. Bu amaçla internet erişim ağı üzerinden yaşlılık, moral, psikoloji anahtar kelimeleri kullanılarak Pubmed, Türk Atıf Dizini ve Türk Psikiyatri Dizini arama motorlarında tarama yapılmış ve konuyla ilgili ulusal ve uluslararası 26 yayın araştırma kapsa-mında değerlendirilmiştir.BULGULAR: Yapılan inceleme sonunda Türkiye’de yaşlanma sürecinin diğer dünya ülkelerine göre daha hızlı olduğu saptanmıştır. Türkiye İstatistik Kurumu (TUİK)’in verilerine göre 2023 yılına gelindiğinde 65 yaş ve üzeri nüfus sayısı 8,6 milyon kişiye ulaşacaktır. Nüfusun bu derece yüksek olması konunun önemini vurgulamaktadır. Hem bireyin hem de toplumun refa-hını korumak için yaşlılık sürecinin en yüksek düzeyde iyi geçirilmesi gerekmektedir. Bu amaç için bazı değiş-kenler önemlidir. Moral de yaşlılık dönemi boyunca bireyin fizyolojik ve psikolojik durumunu etkileyen bir kavramdır. Bu alanda yapılan birçok çalışmada, yaşlılık döneminde bireylerin fizyolojik sorunlarından daha fazla ruhsal ve moral durumları gibi psikolojik sorun-ların yaşam kalitelerini etkilediği ifade edilmektedir. Yaşlılık dönemi boyunca moral düzeyleri yüksek olan yaşlılar yaşlanmanın olumsuz yönlerinden daha az etkilenmekte, daha aktif ve sosyal bir yaşam sürmek-tedirler. Yapılan çalışmalarda aile ve akraba desteği-nin, komşu ve arkadaş ilişkilerinin, aktif yaşam şekli-nin; yaşlıları duygusal ve moral yönden desteklediği görülmektedir. Bu etkenler yaşlı bireyin fizyolojik ve psikolojik durumuna olumlu katkılarda bulunmakta; saygınlık, kendine güven, işe yarama duygusu, yaşam kalitesi ve problemlerle baş etme gibi alanları pozitif yönde etkilemektedir.SONUÇ: Yaşlılık dönemi, kronolojik, biyolojik, psiko-lojik ve sosyal olmak üzere bir çok alanda bireyi, ülke ekonomisini ve sosyal hayat düzenini etkileyen kaçı-nılmaz bir durumdur. Moral değişkeninin de yaşlılık dönemini etkileyen önemli bir faktör olduğu düşünül-mektedir.

Anahtar Kelime:

Konular: Sosyal Çalışma Sosyoloji Aile Çalışmaları

OLD AGE PERIOD PSYCHOLOGICAL FEATURES AND MORALE

Öz:

OBJECTIVE: This study was conducted to review pub-lished studies about psychological characteristics of elderly period and morale and in order to examine the data obtained from this studies. MATERIALS AND METHODS: This study was condu-cted by scanning the relevant publications between January 1994 - December 2012. For this purpose; old age, morale, psychology keywords were scanned via internet access at search engine which PubMed, Tur-kish Citation Index and Turkish Psychiatry Index and national and international 26 publications were eva-luated related to subject. RESULTS: In the examination result of the aging pro-cess in Turkey it is determined to be faster compared to the other the countries of the world. According to the data of Turkey Statistical Institute (TSI), the num-ber of the population of 65 years and over will reach 8.6 million people by 2023. This extremely high po-pulation indicates the significance of the issue. The aging process must be well controlled to the highest level in order to maintain the welfare of both these individuals and the society. For this purpose, some va-riables are important. Morale is a concept that affects the physiological and psychological state of the indi-vidual during the period of old age as well. At many studies conducted in this field state that psychologi-cal problems such as mental and moral condition of individuals affect their quality of life more than the physiological problems in old age. Elderly people who have high levels of morale throughout the old age are less affected by the negative aspects of aging and live a more active and social life. Studies show that the support of family and relatives, relations with neigh-bors and friends, and an active lifestyle support the elderly people in terms of emotional and moral aspe-cts. This factors contribute to physiological and psy-chological condition of elderly people positively, and affects areas such as dignity, self-confidence, a sense of work, quality of life, and coping with problems in a positive way. CONCLUSION: In many aspects, including chrono-logical, biological, psychological and social aspects, the old age affects individuals, the country economy and social life inevitably. The morale variable is thou-ght which is an important factor affecting the elderly.

Anahtar Kelime:

Konular: Sosyal Çalışma Sosyoloji Aile Çalışmaları

Belge Türü: Makale Makale Türü: Derleme Erişim Türü: Erişime Açık

34. İçli G. Yaşlılar ve Yaşlılığın Değerlendirilmesi: Denizli İli Üzerine Niteliksel Bir Araştırma. Yaşlı Sorunları Araştırma Dergisi / Elderly Issues Research Journal. 2010;(1):1-13.
33. Baran AG. (Editör). Ulusal Yaşlılık Kongresi Kitabı. İçinde: Kalınkara V, Akın GV. Başarılı Yaşlanma Modellerinin Sosyolojik Analizi. Ankara: Gazi Kitabevi, 2007:236-45.
32. Kurt G, Erkol Z, Beyaztaş FY. Yaşlıların Sorunları ve Yaşam Memnuniyeti. Adli Tıp Dergisi / Turkish Journal of Forensic Medicine. 2008;24(2): 32-9.
31. Görgün-Baran A, Kalınkara V, Aral N, Akın G, Baran G, Özkan Y. Farklı sosyo ekonomik düzeydeki yaslıların gündelik yaşamdan tatmin olma düzeyleri: Ankara kentsel kesim örneği, Türk Geriatri Dergisi. 2007;10(1):10-18.
30. Bozo O, Toksabay NE, Kürüm O. Activities of daily living, depression, and social support among elderly Turkish people. J. Psychol. 2009;143(2):193-205.
29. Büker N, Altuğ F, Kavlak E, Kitis A. Huzurevi ve Ev Ortamında Yaşayan Yaşlılarda Moral ve Depresyon Düzeyinin Fonksiyonel Durum Üzerine Etkisinin İncelenmesi. Yaşlı Sorunları Araştırma Dergisi / Elderly Issues Research Journal. 2010; (1):44-53.
28. İçli G. Yaşlılar ve Yaşlılığın Değerlendirilmesi: Denizli İli Üzerine Niteliksel Bir Araştırma. Yaşlı Sorunları Araştırma Dergisi / Elderly Issues Research Journal. 2010;(1):1-13.
27. İçli G. Yaşlılar ve yetişkin çocuklar. Yaşlı Sorunları Araştırma Dergisi. 2008;1:29-38.
26. Kalaycıoğlu S, Rittersberger –Tılıç H. Yaşlı ve genç kuşaklar arasında sosyal, kültürel, ekonomik bağların ailenin refah düzeyine etkisi. Yaşlı Sorunları Araştırma Dergisi. 2001;2(1):66-75.
25. Pinar R, Oz H. Validity And Reliability Of The Philadelphia Geriatric Center Morale Scale Among Turkish Elderly People. Qual Life Res. 2011; 20:9–18.
24. Sigstad HM, Stray-Pedersen A, Froland SS. Coping, Quality Of Life, and Hope in Adults With Primary Antibody Defienciencies. Health Qual Life Outcomes. 2005; 31(3).
23. Von Heideken Wagert P, Ronnmark B, Rosendahl E and at all. Morale in The Oldest Old: The Umea 85+ Study. Age Ageing. 2005; 34(3): 249-55.
22. Dhar HL. Gender, Aging, Health And Society. J Assoc Physicians India. 2001:49:1012.
21. Patterson BJ. The Process Of Social Support: Adjusting To Life In A Nursing Home. J Adv Nursing. 1995; 21: 682-689.
20. Helman EA, Stewart C. Social Support and The Elderly Client. Home Health Nurs. 1994;12: 51- 60.
19. Baran AG, Kalınkara V, Aral N, Akın G, Baran G, Özkan Y. Yaşlı ve Aile İlişkileri-Ankara Örneği. Ankara: TC Başbakanlık Aile ve Sosyal Araştırmalar Genel Müdürlüğü. 2005.
18. Benito-León J, Louis ED, Bermejo-Pareja F. Neurological Disorders in Central Spain Study Group. Population-Based Case-control Study Of Morale In Parkinson’s Disease. Eur J Neurol. 2009; 16: 330–6.
17. Louis ED, Benito-León J, Bermejo-Pareja F. On Behalf Of The Neurological Disorders In Central Spain Study Group. Philadelphia Geriatric Morale Scale In Essential Tremor: A Population-Based Study In Three Spanish Communities. Mov Disord. 2008; 23: 1435–40.
16. Hidalgo JL, Gras CB, García YD and at all. Functional Status In The Elderly With Insomnia. Qual Life Res. 2007;16: 279–86.
15. Beğer T, Yavuzer H. Yaşlılık ve Yaşlılık Epidemiyolojisi. Klinik Gelişim Dergisi. 2012; 25: 1-3.
14. Kara B, Yıldırım Y, Genç A, Ekizler S. Geriatriklerde Ev Ortamı ve Yaşam Memnuniyetinin Değerlendirilmesi ve Düşme Korkusu İle İlişkisinin İncelenmesi. Fizyoterapi Rehabilitasyon. 2009; 20(3):190.
13. Kurtman E ve Kalkan M (Editör). Psikolojik, Sosyal ve Bedensel Açıdan Yaşlılık. İçinde: Barut Y. Yaşlılık Dönemi Zihinsel ve Ruhsal Özellikleri. Ankara: Pegem Akademi Yayınevi, 2008: 251-295.
12. Kurtman E ve Kalkan M (Editör). Psikolojik, Sosyal ve Bedensel Açıdan Yaşlılık. İçinde: Kaygusuz C. ve Kalkan M. Yaşlılık Danışmanlığı. Ankara: Pegem Akademi Yayınevi, 2008:251-295.
11.Onur B. Gelişim Psikolojisi. 8. Basım, İstanbul: İmge Yayınevi, 2008
10. Wurm S, Tesch-Römer C, Tomasik MJ. Longitudinal Findings On Aging-Related Cognitions, Control Beliefs, and Health In Later Life. J Gerontol B Psychol Sci Soc Sci. 2007; 62(3):156-164.
9. Farklı boyutlarıyla yaşlılık. http:// www. tied. org. tr/ tied_ kitaplar/ yaslilik. pdf Erişim 20.01.2016
8. Göka E, Aydemir Ç. Yaşlıya ve Demanslı Hastaya Psikososyal Yaklaşım. Demans Dizisi. 2000; 1:5-26
7. Er D. Psikososyal Açıdan Yaşlılık. Fırat Sağlık Hizmetleri Dergisi. 2009; 4 (11).
6. Mas R, Işık AT, Karan MA ve ark. (Editör). Gerontolojinin Temelleri. İçinde: Duyar İ, Geriatri. Ankara: TGV, 2008: 9-19.
5. Yıldız M. Bağlanma kuramı açısından yaşlılık dönemine genel bir bakış. Sosyal Bilimler Dergisi, 2012; 36(1): 1-30.
4. Türkiye İstatistik Kurumu Haber Bülteni http://www.tuik.gov. tr Erişim 06.07.2015
3. Sağlıkta Nabız Aktüel ve Sosyal Tıp Dergisi. http:// www. sagliktanabiz. com Yaşlılık& Catid= 137:28 sayi- dosya & Itemid= 135 Erişim 06.07.2015
2. Kurt G. Türkiye’de Yaşlılık Olgusuna Sosyolojik Bir Bakış (Sivas İl Örneği). Yüksek Lisans Tezi. Sivas: Cumhuriyet Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyoloji Anabilim Dalı, Toplumsal Yapı ve Değişme Bilim Dalı, 2008.
1. Benıto-León J, Louıs E, Navarro JR et all. Low Morale and Mortality in Elderly People. Age and Ageing. 2010; 39: 366–373.

APA	ASİ KARAKAŞ S, DURMAZ H (2017). YAŞLILIK DÖNEMİ PSİKOLOJİK ÖZELLİKLERİ VE MORAL. , 32 - 36.
Chicago	ASİ KARAKAŞ SİBEL,DURMAZ HATİCE YAŞLILIK DÖNEMİ PSİKOLOJİK ÖZELLİKLERİ VE MORAL. (2017): 32 - 36.
MLA	ASİ KARAKAŞ SİBEL,DURMAZ HATİCE YAŞLILIK DÖNEMİ PSİKOLOJİK ÖZELLİKLERİ VE MORAL. , 2017, ss.32 - 36.
AMA	ASİ KARAKAŞ S,DURMAZ H YAŞLILIK DÖNEMİ PSİKOLOJİK ÖZELLİKLERİ VE MORAL. . 2017; 32 - 36.
Vancouver	ASİ KARAKAŞ S,DURMAZ H YAŞLILIK DÖNEMİ PSİKOLOJİK ÖZELLİKLERİ VE MORAL. . 2017; 32 - 36.
IEEE	ASİ KARAKAŞ S,DURMAZ H "YAŞLILIK DÖNEMİ PSİKOLOJİK ÖZELLİKLERİ VE MORAL." , ss.32 - 36, 2017.
ISNAD	ASİ KARAKAŞ, SİBEL - DURMAZ, HATİCE. "YAŞLILIK DÖNEMİ PSİKOLOJİK ÖZELLİKLERİ VE MORAL". (2017), 32-36.

APA	ASİ KARAKAŞ S, DURMAZ H (2017). YAŞLILIK DÖNEMİ PSİKOLOJİK ÖZELLİKLERİ VE MORAL. Afyon Kocatepe Üniversitesi Kocatepe Tıp Dergisi, 18(1), 32 - 36.
Chicago	ASİ KARAKAŞ SİBEL,DURMAZ HATİCE YAŞLILIK DÖNEMİ PSİKOLOJİK ÖZELLİKLERİ VE MORAL. Afyon Kocatepe Üniversitesi Kocatepe Tıp Dergisi 18, no.1 (2017): 32 - 36.
MLA	ASİ KARAKAŞ SİBEL,DURMAZ HATİCE YAŞLILIK DÖNEMİ PSİKOLOJİK ÖZELLİKLERİ VE MORAL. Afyon Kocatepe Üniversitesi Kocatepe Tıp Dergisi, vol.18, no.1, 2017, ss.32 - 36.
AMA	ASİ KARAKAŞ S,DURMAZ H YAŞLILIK DÖNEMİ PSİKOLOJİK ÖZELLİKLERİ VE MORAL. Afyon Kocatepe Üniversitesi Kocatepe Tıp Dergisi. 2017; 18(1): 32 - 36.
Vancouver	ASİ KARAKAŞ S,DURMAZ H YAŞLILIK DÖNEMİ PSİKOLOJİK ÖZELLİKLERİ VE MORAL. Afyon Kocatepe Üniversitesi Kocatepe Tıp Dergisi. 2017; 18(1): 32 - 36.
IEEE	ASİ KARAKAŞ S,DURMAZ H "YAŞLILIK DÖNEMİ PSİKOLOJİK ÖZELLİKLERİ VE MORAL." Afyon Kocatepe Üniversitesi Kocatepe Tıp Dergisi, 18, ss.32 - 36, 2017.
ISNAD	ASİ KARAKAŞ, SİBEL - DURMAZ, HATİCE. "YAŞLILIK DÖNEMİ PSİKOLOJİK ÖZELLİKLERİ VE MORAL". Afyon Kocatepe Üniversitesi Kocatepe Tıp Dergisi 18/1 (2017), 32-36.