EĞİTİM, DİN VE BİLİM EKSENİNDE KRZYSZTOF KİESLOWSKİ’NİN “DEKALOG - JEDEN” İSİMLİ YAPITI ÜZERİNDEN SOSYOLOJİK BİR İNCELEME

Çobanoğlu, Yavuz

EĞİTİM, DİN VE BİLİM EKSENİNDE KRZYSZTOF KİESLOWSKİ’NİN “DEKALOG - JEDEN” İSİMLİ YAPITI ÜZERİNDEN SOSYOLOJİK BİR İNCELEME

Yavuz ÇOBANOĞLU (Munzur Üniversitesi, Edebiyat Fakültesi Sosyoloji Bölümü, Tunceli, Türkiye)

Eğitim Bilim Toplum

22 3

Yıl: 2018 Cilt: 16 Sayı: 61 Sayfa Aralığı: 10 - 36 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 20-12-2018

EĞİTİM, DİN VE BİLİM EKSENİNDE KRZYSZTOF KİESLOWSKİ’NİN “DEKALOG - JEDEN” İSİMLİ YAPITI ÜZERİNDEN SOSYOLOJİK BİR İNCELEME

Öz:

Bu makale, Polonyalı yönetmen Krzysztof Kieslowski’nin Dekalog – Jeden filminin sosyolojikanalizine dayanmaktadır. Öyle ki, sinemadaki sosyolojik öğeler üzerine yapılan akademikçalışmaların, bilhassa son yıllarda arttığı gözlenmektedir. Dahası, bir görüntü ve anlam deposuolarak sinema, giderek sosyolojik merakın merkezine doğru ilerlemektedir. Dolayısıyla buradaaraştırma nesnesi olarak seçilen bu filmin içerisindeki eğitim, din ve bilim konularının temasettiği toplumsal gerçekler, bu çalışmanın ilgisinin odaklanacağı temel noktalar olacaktır.Bununla birlikte makalede ele alınan analiz nesnesinin yorumlanması da üç aşamadagerçekleştirilecektir: 1. Görüntü ile anlam arasındaki ilişkinin sosyolojik değerlendirmesi; birsinema sosyolojisi çözümlemesinde söylem analizi yönteminin neden tercih edildiği ve analitikfaydaları. 2. Krzysztof Kieslowski sinemasının bazı temel özellikleri ve yönetmenin diğerfilmlerindeki sosyolojik temaların bir ön analizi. 3. Seçilen konu başlıkları aracılığıyla ulaşılanbulgular eşliğinde Dekalog – Jeden filmindeki dil ve söylemlerin yorumlanışı, karşılaştırmalıanalizi ve elde edilen bazı bulguların sonuç bölümünde kısaca tartışılması.

Anahtar Kelime:

A Sociological Analysis of The Themes of Education, Religion and Science in Krzysztof Kieslowski’s Film “Dekalog - Jeden”

Öz:

This study is based upon a sociological analysis of the film Dekalog -Jeden by the Polish director Krzysztof Kieslowski. Especially in last years, there is an observable increase in the number of academic works on sociological elements in cinema. Furthermore, cinema as a depository of image and meaning, gradually moves toward the center of sociological curiosity. Therefore, social realities that are touched upon by subjects like education, religion and science that occur within this film, will be the main points of focus of this study. The subject of analysis of this article will also be interpreted in three stages: 1. An evaluation of the relation between image and meaning; reasons for preference of the method of discourse analysis in an analysis of cinema sociology and its analytical uses. 2. Certain basic characteristics of Krzysztof Kieslowski’s cinema and a preliminary analysis of the sociological themes in other films of the director. 3. An interpretation of the language and discourses in the film Dekalog - Jeden in the light of findings reached through selected themes, their comparative analysis and a brief discussion of certain findings in the conclusion.

Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Žižek, S. (2014b). Günümüz İdeolojisinden Kesitler (İstanbul: Encore Yayınları, 1. Baskı) (Çev. Ü. Erkal)
Žižek, S. (2014a). Kieslowski / Maddeci Teoloji, (İstanbul: Encore Yayınları, 1. Baskı) (Çev. S. Gürses)
Žižek, S. (2011). Sunuş: Toplumsalın Kalbindeki Film, Filmlerle Sosyoloji, Diken, B. / Lausten, C. B. (Der.) (İstanbul: Metis Yayınları, 2. Baskı) (Çev. S. Ertekin)
Žižek, S. (2008). Yamuk Bakmak (İstanbul: Metis Yayınları, 3. Baskı) (Çev. T. Birkan)
Touraine, A. (1995). Modernliğin Eleştirisi, (İstanbul: Yapı Kredi Yayınları, 2. Baskı), (Çev. Hülya Tufan)
Taşçıyan, A. (1997). “Kieslowski”, Avrupalı Yönetmenler (Ankara: Kitle Yayınları, 1. Baskı)
Stok, D. (2010). Kieslowski Kieslowski’yi Anlatıyor (İstanbul: Agora Kitaplığı, 1. Baskı) (Çev. A. Kutay Yoviç)
Özön, N. (1985). Sinema: Uygulayımı-Sanatı-Tarihi, (İstanbul: Hil Yayınları, 1. Baskı)
Kieslowski’den Aktaran Erkalp, D. (1995). Kieslowski Anlatıyor, Cumhuriyet Dergi, Sayı: 460, 10, Erişim adresi: https://www.gelenek.org/kieslowskibir-sinema-dehasi-mi (Görüntülenme tarihi: 25.04.2018)
Guiraud, P. (1994). Göstergebilim, (Ankara: İmge Yayınları, 2. Baskı) (Çev. M. Yalçın)
Giddens, A. (1994). Modernliğin Sonuçları, (İstanbul: Ayrıntı Yayınları, 1. Baskı), (Çev. E. Kuşdil)
Feyerabend, P. K. (1991). Özgür Bir Toplumda Bilim, (İstanbul: Ayrıntı Yayınları, 1. Baskı), (Çev. A. Kardam)
Erol, N. (1995). New York Times Gerçeği Nasıl Kuruyor?, Toplum ve Bilim Dergisi, Güz, Sayı: 67, 199-213
Erkalp, D. (1995). Kieslowski Bir Sinema Dehası Mı?, Erişim adresi: https:// www.gelenek.org/kieslowski-bir-sinema-dehasi-mi (Görüntülenme tarihi: 23.04.2018)
Duymuş, K. (2014). Şiirsel Sinemanın Usta yönetmeni Krzysztof Kieslowski, Erişim adresi: https://www.filmloverss.com/siirsel-sinemanin-ustayonetmeni-krzysztof-kieslowski/3/ (Görüntülenme tarihi: 23.04.2018)
Botz-Bornstein, T. (2011). Filmler ve Rüyalar (İstanbul: Metis Yayınları, 1. Baskı) (Çev. C. Soydemir)
Bozkurt, A. (2016). “Krzysztof Kieslowski”, Altyazı Aylık Sinema Dergisi, Temmuz-Ağustos, 163, 19-23
Boguniewicz, A. (2011). Restoration Versus Retribution: Justice in Krzysztof Kieslowski’s Dekalog, Undergraduate Honors Thesis, Tezin Erişim Adresi: https://scholar.colorado.edu/cgi/viewcontent. cgi?article=1024&context=honr_theses (Görüntülenme tarihi: 04.05.2018)
Bernstein, B.’den aktaran Giddens, A. (2000). Sosyoloji (Ankara: Ayraç Yayınları, 1. Baskı) (Alıntının yapıldığı bölümü Çev. H. Özel)
Bauman, Z. (2013). Modernite, Kapitalizm, Sosyalizm / Küresel Çağda Sosyal Eşitsizlik, (İstanbul: Say Yayınları, 1. Baskı), (Çev. F. D. Ergun)
Bauman, Z. (2003). Modernlik ve Müphemlik, (İstanbul: Ayrıntı Yayınları, 1. Baskı), (Çev. İ. Türkmen)
Baudrillard, J. (1998). Simülarklar ve Simülasyon, (İzmir: Dokuz Eylül Yayınları, 1. Baskı), (Çev. O. Adanır)
Bartolomeo, L. D. (2000). No Other Gods: Blue and Green in Krzysztof Kieślowski’s Dekalog I , Studies in Slavic Cultures, January, Issue I, 47- 59, Makalenin Erişim Adresi: http://www.pitt.edu/~slavic/sisc/SISC1/ docs/dibartolomeo.pdf (Görüntülenme tarihi: 03.05.2018)
Bartley, W. (2014). Faith, Doubt, and Chiasmus in Krzysztof Kieslowski’s Decalogue I, Journal of Religion & Film, Vol. 18, Iss. 2, Art. 4, 2-33 Makalenin Erişim Adresi: https://digitalcommons.unomaha.edu/cgi/ viewcontent.cgi?article=1230&context=jrf (Görüntülenme tarihi: 30.04.2018)
Baker, U. (2011). Beyin Ekranı, E. Berensel (Der.) (İstanbul: Birikim Yayınları, 1. Baskı)
Aydın, A. (2014). Materyalist Bir Teolojinin Olanaklarına İlişkin: Dekaloglar Üzerine, Ayrıntı Dergi, Mart/Nisan, 3, 130-134

APA	Çobanoğlu Y (2018). EĞİTİM, DİN VE BİLİM EKSENİNDE KRZYSZTOF KİESLOWSKİ’NİN “DEKALOG - JEDEN” İSİMLİ YAPITI ÜZERİNDEN SOSYOLOJİK BİR İNCELEME. , 10 - 36.
Chicago	Çobanoğlu Yavuz EĞİTİM, DİN VE BİLİM EKSENİNDE KRZYSZTOF KİESLOWSKİ’NİN “DEKALOG - JEDEN” İSİMLİ YAPITI ÜZERİNDEN SOSYOLOJİK BİR İNCELEME. (2018): 10 - 36.
MLA	Çobanoğlu Yavuz EĞİTİM, DİN VE BİLİM EKSENİNDE KRZYSZTOF KİESLOWSKİ’NİN “DEKALOG - JEDEN” İSİMLİ YAPITI ÜZERİNDEN SOSYOLOJİK BİR İNCELEME. , 2018, ss.10 - 36.
AMA	Çobanoğlu Y EĞİTİM, DİN VE BİLİM EKSENİNDE KRZYSZTOF KİESLOWSKİ’NİN “DEKALOG - JEDEN” İSİMLİ YAPITI ÜZERİNDEN SOSYOLOJİK BİR İNCELEME. . 2018; 10 - 36.
Vancouver	Çobanoğlu Y EĞİTİM, DİN VE BİLİM EKSENİNDE KRZYSZTOF KİESLOWSKİ’NİN “DEKALOG - JEDEN” İSİMLİ YAPITI ÜZERİNDEN SOSYOLOJİK BİR İNCELEME. . 2018; 10 - 36.
IEEE	Çobanoğlu Y "EĞİTİM, DİN VE BİLİM EKSENİNDE KRZYSZTOF KİESLOWSKİ’NİN “DEKALOG - JEDEN” İSİMLİ YAPITI ÜZERİNDEN SOSYOLOJİK BİR İNCELEME." , ss.10 - 36, 2018.
ISNAD	Çobanoğlu, Yavuz. "EĞİTİM, DİN VE BİLİM EKSENİNDE KRZYSZTOF KİESLOWSKİ’NİN “DEKALOG - JEDEN” İSİMLİ YAPITI ÜZERİNDEN SOSYOLOJİK BİR İNCELEME". (2018), 10-36.

APA	Çobanoğlu Y (2018). EĞİTİM, DİN VE BİLİM EKSENİNDE KRZYSZTOF KİESLOWSKİ’NİN “DEKALOG - JEDEN” İSİMLİ YAPITI ÜZERİNDEN SOSYOLOJİK BİR İNCELEME. Eğitim Bilim Toplum, 16(61), 10 - 36.
Chicago	Çobanoğlu Yavuz EĞİTİM, DİN VE BİLİM EKSENİNDE KRZYSZTOF KİESLOWSKİ’NİN “DEKALOG - JEDEN” İSİMLİ YAPITI ÜZERİNDEN SOSYOLOJİK BİR İNCELEME. Eğitim Bilim Toplum 16, no.61 (2018): 10 - 36.
MLA	Çobanoğlu Yavuz EĞİTİM, DİN VE BİLİM EKSENİNDE KRZYSZTOF KİESLOWSKİ’NİN “DEKALOG - JEDEN” İSİMLİ YAPITI ÜZERİNDEN SOSYOLOJİK BİR İNCELEME. Eğitim Bilim Toplum, vol.16, no.61, 2018, ss.10 - 36.
AMA	Çobanoğlu Y EĞİTİM, DİN VE BİLİM EKSENİNDE KRZYSZTOF KİESLOWSKİ’NİN “DEKALOG - JEDEN” İSİMLİ YAPITI ÜZERİNDEN SOSYOLOJİK BİR İNCELEME. Eğitim Bilim Toplum. 2018; 16(61): 10 - 36.
Vancouver	Çobanoğlu Y EĞİTİM, DİN VE BİLİM EKSENİNDE KRZYSZTOF KİESLOWSKİ’NİN “DEKALOG - JEDEN” İSİMLİ YAPITI ÜZERİNDEN SOSYOLOJİK BİR İNCELEME. Eğitim Bilim Toplum. 2018; 16(61): 10 - 36.
IEEE	Çobanoğlu Y "EĞİTİM, DİN VE BİLİM EKSENİNDE KRZYSZTOF KİESLOWSKİ’NİN “DEKALOG - JEDEN” İSİMLİ YAPITI ÜZERİNDEN SOSYOLOJİK BİR İNCELEME." Eğitim Bilim Toplum, 16, ss.10 - 36, 2018.
ISNAD	Çobanoğlu, Yavuz. "EĞİTİM, DİN VE BİLİM EKSENİNDE KRZYSZTOF KİESLOWSKİ’NİN “DEKALOG - JEDEN” İSİMLİ YAPITI ÜZERİNDEN SOSYOLOJİK BİR İNCELEME". Eğitim Bilim Toplum 16/61 (2018), 10-36.