Yıl: 2018 Cilt: 18 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 210 - 229 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 26-12-2018

OTİZM SPEKTRUM BOZUKLUĞU OLAN ÖĞRENCİLERE SOĞUK İÇECEK HAZIRLAMA VE SUNMA BECERİSİNİN VİDEO MODELİLE ÖĞRETİMİN ETKİLİLİĞİ

Öz:
Özel eğitim kategorisi içinde nöro-gelişimsel bir bozukluk olan otizm spektrum bozukluğu, sonyıllarda çok sık duyulmaktadır. Otizmli bireylerin eğitiminde en önemli hedef onların yaşamlarınıbağımsız olarak sürdürebilmelerine katkı sağlamaktır. Araştırmada yüksek fonksiyonlu otizmözelliği gösteren öğrencilere soğuk içecek hazırlama ve sunma becerilerinin öğretiminde videoylamodel olma yönteminin etkililiği incelenmiştir. Araştırmaya yaşları 10-11 olan üç öğrencikatılmıştır. Araştırmada tek denekli araştırma yöntemlerinden denekler arası çoklu yoklama modelikullanılmıştır. Videoyla model olmanın soğuk içecek hazırlama ve sunma becerilerininöğretimindeki etkililiğini değerlendirmek üzere başlama düzeyi, öğretim ve izleme oturumlarıgerçekleştirilmiştir. Araştırmanın bulguları yüksek fonksiyonlu otizm özelliği gösteren öğrencileresoğuk içecek hazırlama ve sunma becerilerinin öğretiminde videoyla model olmanın etkiliolduğunu, öğretim bittikten sonra beceriyi koruduklarını göstermektedir.
Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları

THE EFFECTIVENESS OF TEACHING COLD BEVERAGE PREPARATION AND PRESENTATION SKILLS THROUGH AVIDEO MODEL TO THE STUDENTS WITH AUTISM SPECTRUM DISORDER

Öz:
Autism spectrum disorders, a neuro-developmental disorder within the special education category, has been mentioned very often in recent years. The most important goal in the education of autistic individuals is to contribute to their independence. In the study, the effectiveness of the video modeling method in the teaching of cold beverage preparation and serving skills of the students with high functioning autism was examined. Three students, aged 10 and 11 participated in the research. In the research, a multi-sample model among the subjects was used. The start-up level, teaching and monitoring sessions were conducted to assess the effectiveness of the video modeling in the teaching of cold beverage preparation and serve skills. The findings of the study indicate that video modeling method is effective in the teaching of the skills of preparing and presenting cold beverage skills to students with high-functioning autism, and also indicates that they protect their skills after the training is over.
Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
0
0
0
  • Yanardağ, M., Ergun, N., Yılmaz, İ. (2009). Otistik çocuklarda adapte edilmiş egzersiz eğitiminin fiziksel uygunluk düzeyine etkisi. Fizyoterapi Rehabilitasyon, 20(1), 25-31.
  • Vuran, S., & Gül, S. O. (2012). Video modelle öğretim. Sosyal Yeterliklerin Geliştirilmesi, Sezgin Vuran (Ed.), (s. 117-131). Ankara: Vize Yayıncılık.
  • Van Laarhoven, T., Kraus, E., Karpman, K., Nizzi, R., & Valentino, J. (2010). A comparison of picture and video prompts to teach daily living skills to individuals with autism. Focus on Autism and Other Developmental Disabilities, 25(4), 195-208. , 195-208.
  • Turnbull, R., Turnbull, A. P., Shank, M., & Smith, S. J. (2004). Ensuring progress in the general curriculum: universal design and inclusion. Exceptional lives: special education in today’s schools, 43-76.
  • Turhan, C (2015). Otizm spektrum bozukluğu gösteren çocuklara sosyal beceri öğretiminde sosyal öykü ve video modelle öğretimin etkililik ve verimlilikleri. Yayınlanmamış doktora tezi, Anadolu Üniversitesi, Eskişehir.
  • Töret, G., Aykut, Ç., Babacan, A., Özkubat, U. (2015). Otizm spektrum bozukluğu olan çocuklarda akademik başarı düzeyleri üzerinde kendini izleme stratejisinin etkisinin incelenmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakğltesi Özel Eğitim Dergisi, 16(2), 125-145.
  • Thomson, T. (2011). Individualized autism intervention for young children: Blending discrete trial and naturalistic strategies. Baltimore, MD: Paul H. Brookes Publishing Co.
  • Tekin-İftar, E., & Kırcaali-İftar, G. (2006). Özel eğitimde yanlışsız öğretim yöntemleri. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
  • Tekin-İftar, E., & Değirmenci, H. D. (2012). Otizm spektrum bozukluğu olan çocukların öğretimi. Otizm spektrum bozukluğu olan çocuklar ve eğitimleri, Elif Tekin İftar (ed.), 267-321.
  • Tekin, E. (2000). Karşılaştırmalı tek denekli araştırma modelleri. Özel Eğitim Dergisi , 1-12.
  • Tawney, W. J., & Gast, L. D. (1984). Single subject resarch in special education . Columbus: Merril Publishing Company.
  • Sucuoğlu, B. (2009). Otizm ve otistik bozukluğu olan çocuklar. Özel Gereksinimli Çocuklar ve Özel Eğitime Giriş, Ayşegül Ataman (Ed.). Ankara: Gündüz Eğitim ve Yayıncılık.
  • Simpson, A., Langone, J., & Ayres, K. M. (2004). Embedded video and computer based ınstruction to ımprove social skills for students with autism. Education And Training in Developmental Disabilities , 240-252.
  • Rock, M.L., & Thead, B.K. (2007). The effects of fading a strategic self-monitoring ıntervention on students academic engagement, accuracy, and productivity. Journal of Behavioral Education, 16(4), 389-412
  • Özdemir, S. (2007). Sosyal öyküler: otistik çocuklara yönelik bir sağaltım. Anakara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi , 49-62.
  • Ozonoff, S., & Rogers, S. (2003). From Kanner to the millennium. Autism spectrum disorders: A research review for practitioners, 3-33.
  • Olcay-Gül, S., Tekin-İftar, E. (2012) Otizm spektrum bozukluğu tanısı olan bireyler için sosyal öykülerin kullanımı. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 13, 1-24.
  • Olcay-Gül, S., Vuran, S. (2010). Sosyal becerilerin öğretiminde video model yöntemiyle yürütülen araştırmaların analizi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri , 217-274.
  • Odluyurt, S. (2013). Kaynaştırmaya devam eden otistik özellikler gösteren çocuklara kurallı oyun öğretiminde akranları tarafından doğrudan model olma ve videoyla model olma öğretiminin etkilerinin karşılaştırılması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri , 523-540.
  • Nikopoulos, K. C., & Keenan, M. (2007). Usingvideos modeling to teach complex social sequences to children with autism. Journal Autism Developmental Disorder , 678-693.
  • Nikopoulos, C. K., & Keenan, M. (2004). Effects of video modeling on social ınitiations by children with autism. Journal Of Applied Behavior Analysis , 93-96.
  • NAC (2011). A parent’s guide to evidence-based practice and autism: Providing information and resources for families of children with autism spectrum disorders. Randolph, Massachusetts.
  • NAC (2009). Evidence-based practice and autism in the schools: A guide to providing appropriate ınterventions to students with ASD. Randolph, MA: Author.
  • Mechling, L. C., Gast, D. L., & Gustafson, M. R. (2009). Use of video modeling to teach extinguishing of cooking related fires to individuals with moderate intellectual disabilities. Education and Training in Developmental Disabilities, 67-79.
  • Mastergeorge, A. M., Rogers, S. J., Corbett, B. A., & Solomon, M. (2003). Nonmedical interventions for autism spectrum disorders. Autism Spectrum Disorders: A Research Review for Practitioners. Washington, DC: American Psychiatric Publishing, 133-160.
  • Luiselli, J. K., Russo, D. C., Christian, W. P., & Wilczynski, S. M. (2008). Effective practices for children with autism. New York: Oxford University Pres.
  • LeBlanc, L. A., Coates, A. M., Daneshvar, S., Charlop-Christy, M. H., Morris, C., & Lancaster, B. M. (2003). Using video modeling and reinforcement to teach perspective-taking skills to children with autism. Journal Of Applied Behavior Analysis , 253-257.
  • Kurt, O. (2009). Otistik özellikler gösteren çocuklara zincirleme serbest zaman becerilerinin öğretiminde sabit bekleme süreli öğretimin ve eşzamanlı ipucuyla öğretimin gömülü öğretimle sunulmasının etkililik ve verimliliklerinin karşılaştırılması. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları
  • Korkmaz, B. (2003). Otizm. Farklı Gelişen Çocuklar, Adnan Kulaksızoğlu (Editör). İstanbul: Epsilon Yayıncılık.
  • Korkmaz, B. (2000). Yağmur çocuklar. İstanbul: Doğan Kitapçılık.
  • Korkmaz, B. (2000). Infantile autism: adult outcome. In Seminars in clinical neuropsychiatry (Vol. 5, No. 3, pp. 164-170).
  • Koegel, R. L., & Kern Koegel, L. (2006). Pivotal response treatments for autism: communication, social, and academic development. Brookes Publishing Company. PO Box 10624, Baltimore, MD 21285.
  • Koegel, L. K., Koegel, R. L., Hurley, C., & Frea, W. D. (1992). Improving social skills and disruptive behavior in children with autism through self-management. Journal of Applied Behavior Analysis, 25(2), 351-353.
  • Kırcaali-İftar, G., & Tekin, E. (1997). Tek denekli araştırma yöntemleri. Ankara: Türk Psikologları Derneği Yayınları.
  • Kırcaali-İftar, G. (2007). Otizm spektrum bozukluğu: İstanbul: Daktylos Yayınları.
  • Kırcaali-İftar, G. (2003). Otistik özellik gösteren çocuklara iletişim becerilerinin kazandırılması. İstanbul: Ya-Pa Yayınları.
  • Keller, T., Ramisch, J. & Carolan, M. (2014). Relationship of children with autism spectrum disorders and their fathers. The Qualitative Report, 19 (66), 1-15.
  • Hobson, R. P. (1996). Autism and the development of mind. Hillsdale, NJ: Erlbaum.
  • Halisküçük, E. (2007). Zihinsel yetersizliği olan öğrencilere makarna pişirme becerisinin öğretiminde video modelinin etkililiği. Yüksek Lisans Tezi. Bolu: Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Hagaman, J.L., & Reid, R. (2008). The effects of the paraphrasing strategy on the reading comprehension of middle school students at risk for failure in reading. Remedial and Special Education, 29(4), 222-234.
  • Güven, D., Vuran, S. (2015). Otizm spekturum bozukluğu olan bireylerin sosyal becerilerinin geliştirilmesinde grup müdahaleleri. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakğltesi Özel Eğitim Dergisi, 16(1), 29-51.
  • Girli, A. (2004). Rep-R ölçeği ile değerlendirilen ve TEACCH programı uygulanarak eğitilen iki otistik çocuğun gelişimlerinin incelenmesi. Gelişimsel Nöropsikiyatri Toplantıları: Uluslararası II. İstanbul Otizm Sempozyumu.
  • Genç, D. (2010). Otistik özellikler gösteren çocuklara eşzamanlı ipucuyla öğretim ile eşzamanlı ipucuyla öğretim ve video modelle öğretimin birlikte sunulmasının etkilerinin karşılaştırılması. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Anadolu Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
  • Gena, A., Couloura, S., & Kymissis, E. (2005). Modifying the affective behavior of preschoolers with autism using ın-vivo or video modeling and reinforcement contingencies. Journal of Autism and Developmental Disorders , 545-556.
  • Garretson, H. B., Fein, D., & Waterhouse, L. (1990). Sustained attention in children with autism. Journal of Autism and Developmental Disorders, 20(1), 101-114.
  • Ergenekon, Y. (2012). Teaching basic first-aid skills against home accidents to children with autism through video modeling. educational sciences: Theory and Practice, 12(4), 2759-2766.
  • Eliçin, Ö., Avcıoğlu, H. (2014). Otizmi olan çocuklara duyguları ayırt etme becerisi kazandırmada replik silikleştirme ile yapılan öğretimin etkililiği. Eğitim ve Bilim, 39(171), 317-330.
  • Değirmenci, H. (2010). Zihinsel yetersizliği olan bireylere otel kat hizmetleri becerilerinin öğretiminde videoyla model olma stratejisinin etkililiği. Yüksek Lisans Tezi. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
  • Darıca, N., Abidoğlu, Ü. ve Gümüşçü, Ş. (2005). Otizm ve otistik çocuklar. Ankara: Özgür Yayınları.
  • Çıkılı, Y. (2008). Zihinsel yetersizliği olan çocuklara temel geometrik kavramların öğretiminde yapılandırmacı öğrenme yaklaşımının etkililiği, Doktora Tezi. Konya: Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Charlop-Christy, M. H., Le, L., & Freeman, K. A. (2000). A comparison of video modeling with in vivo modeling for teaching children with autism. Journal of Autism and Developmental Disorders , 537-552.
  • Birkan, B. (2013). Etkinlik çizelgeleri: otizmli çocuklara bağımsızlık, sosyal etkileşim ve seçim yapmayı kazandırma. . Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakğltesi Özel Eğitim Dergisi, 14(1), 61-76.
  • Birkan, B. (2009). Otizmi olan çocuklar ve eğitimi. Genel Eğitim Okullarında Özel Gereksinimi Olan Öğrenciler ve Özel Eğitim, Gönül Akçamete (Editör). Ankara: Kök Yayınları.
  • Baş, G. (2012). The effect of teaching learning strategies in an english lesson on students achievement, attitudes, and metacognitive awareness. Journal of Theoretical Educational Science, 5(1), 49-71.
  • Attwood, T. (2000). Strategies for improving the social integration of children with Asperger syndrome. Autism, 4(1), 85-100.
  • Alberto, P. A., & Troutman, A. C. (2006). Applied behavior analysis for teachers. Pearson: Merril Prentice Hall.
  • Akmanoğlu, N. (2008). Otistik çocuklara kötü niyetli yabancı kişilerin kaçırma girişimlerinden kaçınmayı öğretme. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
  • Akmanoglu, N., & Tekin-Iftar, E. (2011). Teaching children with autism how to respond to the lures of strangers. Autism, 15(2), 205-222.
  • Acar, Ç., & Diken, İ. H. (2012). Otistik bozukluk gösteren çocuklara video model öğretim uygulamalarıyla yapılan çalışmaların incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 12, 2719-2738.
APA GÜLSÖZ T, Çıkılı Y (2018). OTİZM SPEKTRUM BOZUKLUĞU OLAN ÖĞRENCİLERE SOĞUK İÇECEK HAZIRLAMA VE SUNMA BECERİSİNİN VİDEO MODELİLE ÖĞRETİMİN ETKİLİLİĞİ. , 210 - 229.
Chicago GÜLSÖZ Tuğba,Çıkılı Yahya OTİZM SPEKTRUM BOZUKLUĞU OLAN ÖĞRENCİLERE SOĞUK İÇECEK HAZIRLAMA VE SUNMA BECERİSİNİN VİDEO MODELİLE ÖĞRETİMİN ETKİLİLİĞİ. (2018): 210 - 229.
MLA GÜLSÖZ Tuğba,Çıkılı Yahya OTİZM SPEKTRUM BOZUKLUĞU OLAN ÖĞRENCİLERE SOĞUK İÇECEK HAZIRLAMA VE SUNMA BECERİSİNİN VİDEO MODELİLE ÖĞRETİMİN ETKİLİLİĞİ. , 2018, ss.210 - 229.
AMA GÜLSÖZ T,Çıkılı Y OTİZM SPEKTRUM BOZUKLUĞU OLAN ÖĞRENCİLERE SOĞUK İÇECEK HAZIRLAMA VE SUNMA BECERİSİNİN VİDEO MODELİLE ÖĞRETİMİN ETKİLİLİĞİ. . 2018; 210 - 229.
Vancouver GÜLSÖZ T,Çıkılı Y OTİZM SPEKTRUM BOZUKLUĞU OLAN ÖĞRENCİLERE SOĞUK İÇECEK HAZIRLAMA VE SUNMA BECERİSİNİN VİDEO MODELİLE ÖĞRETİMİN ETKİLİLİĞİ. . 2018; 210 - 229.
IEEE GÜLSÖZ T,Çıkılı Y "OTİZM SPEKTRUM BOZUKLUĞU OLAN ÖĞRENCİLERE SOĞUK İÇECEK HAZIRLAMA VE SUNMA BECERİSİNİN VİDEO MODELİLE ÖĞRETİMİN ETKİLİLİĞİ." , ss.210 - 229, 2018.
ISNAD GÜLSÖZ, Tuğba - Çıkılı, Yahya. "OTİZM SPEKTRUM BOZUKLUĞU OLAN ÖĞRENCİLERE SOĞUK İÇECEK HAZIRLAMA VE SUNMA BECERİSİNİN VİDEO MODELİLE ÖĞRETİMİN ETKİLİLİĞİ". (2018), 210-229.
APA GÜLSÖZ T, Çıkılı Y (2018). OTİZM SPEKTRUM BOZUKLUĞU OLAN ÖĞRENCİLERE SOĞUK İÇECEK HAZIRLAMA VE SUNMA BECERİSİNİN VİDEO MODELİLE ÖĞRETİMİN ETKİLİLİĞİ. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(1), 210 - 229.
Chicago GÜLSÖZ Tuğba,Çıkılı Yahya OTİZM SPEKTRUM BOZUKLUĞU OLAN ÖĞRENCİLERE SOĞUK İÇECEK HAZIRLAMA VE SUNMA BECERİSİNİN VİDEO MODELİLE ÖĞRETİMİN ETKİLİLİĞİ. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 18, no.1 (2018): 210 - 229.
MLA GÜLSÖZ Tuğba,Çıkılı Yahya OTİZM SPEKTRUM BOZUKLUĞU OLAN ÖĞRENCİLERE SOĞUK İÇECEK HAZIRLAMA VE SUNMA BECERİSİNİN VİDEO MODELİLE ÖĞRETİMİN ETKİLİLİĞİ. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, vol.18, no.1, 2018, ss.210 - 229.
AMA GÜLSÖZ T,Çıkılı Y OTİZM SPEKTRUM BOZUKLUĞU OLAN ÖĞRENCİLERE SOĞUK İÇECEK HAZIRLAMA VE SUNMA BECERİSİNİN VİDEO MODELİLE ÖĞRETİMİN ETKİLİLİĞİ. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2018; 18(1): 210 - 229.
Vancouver GÜLSÖZ T,Çıkılı Y OTİZM SPEKTRUM BOZUKLUĞU OLAN ÖĞRENCİLERE SOĞUK İÇECEK HAZIRLAMA VE SUNMA BECERİSİNİN VİDEO MODELİLE ÖĞRETİMİN ETKİLİLİĞİ. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2018; 18(1): 210 - 229.
IEEE GÜLSÖZ T,Çıkılı Y "OTİZM SPEKTRUM BOZUKLUĞU OLAN ÖĞRENCİLERE SOĞUK İÇECEK HAZIRLAMA VE SUNMA BECERİSİNİN VİDEO MODELİLE ÖĞRETİMİN ETKİLİLİĞİ." Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18, ss.210 - 229, 2018.
ISNAD GÜLSÖZ, Tuğba - Çıkılı, Yahya. "OTİZM SPEKTRUM BOZUKLUĞU OLAN ÖĞRENCİLERE SOĞUK İÇECEK HAZIRLAMA VE SUNMA BECERİSİNİN VİDEO MODELİLE ÖĞRETİMİN ETKİLİLİĞİ". Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 18/1 (2018), 210-229.