ORTAOKUL 5. SINIF TÜRKÇE DERS KİTABINDAKİ RESİMLERİN METİNLERLE UYUM DÜZEYİNİN İNCELENMESİ
Yıl: 2018 Cilt: 18 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 250 - 272 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 26-12-2018
ORTAOKUL 5. SINIF TÜRKÇE DERS KİTABINDAKİ RESİMLERİN METİNLERLE UYUM DÜZEYİNİN İNCELENMESİ
Öz: Bu araştırmada, ortaokul 5. sınıf Türkçe ders kitabında yer alan resimlerin metinlerle uyumunuortaya koymak amaçlanmıştır. Araştırma tarama modelindedir. Araştırmanın çalışma grubu, 2016– 2017 eğitim ve öğretim yılında ortaokullarda okutulan, MEB yayınlarına ait 5. sınıf Türkçe derskitabı ile Tokat il merkezine bağlı ortaokullarda görev yapmakta olan iki Türkçe öğretmeni olmaküzere iki bölümden oluşmaktadır. Bu iki Türkçe öğretmeni, olasılık temelli örneklemeyöntemlerinden seçkisiz (random) örnekleme göre seçilmiştir. Araştırma verileri, doküman analizitekniği ile toplanmıştır. Araştırmacı tarafından resim ve metin uyumunu ortaya koyabilmekamacıyla “Resim – Metin İlişkisi Kategori Listesi” oluşturulmuştur. Araştırmacı ile katılımcılar,Türkçe ders kitabında yer alan resimlerin ait oldukları metne uygunluğunu bu kategori listesinegöre incelemiştir. Bu kategori listesiyle toplanan veriler, nitel veri analizi yaklaşımlarındanbetimsel analiz yaklaşımı kullanılarak analiz edilmiş ve yorumlanmıştır. Araştırma sonucunda eldeedilen bulgular araştırmanın amaçları doğrultusunda ve alanyazın çerçevesinde tartışılmıştır.
Anahtar Kelime: Konular:
A STUDY ON THE COMPATIBILITY LEVEL OF ILLUSTRATIONS IN THE 5TH GRADE MIDDLE SCHOOL TURKISH TEXTBOOK WITH THE TEXTS
Öz: In this research, it is aimed to reveal the compatibility of the illustrations with the texts in 5th grade Turkish textbook. The research is in screening model. The study group of the research consists of two parts as 5 th grade Turkish textbooks, published by Ministry of Education and studied at secondary schools in 2016 – 2017 academic year and two Turkish language teachers who work at central secondary schools in Tokat. These two Turkish language teachers have been chosen according to random sampling of probability based sampling methods. The data of the research have been collected by using the document analysis technique. "Illustration - Text Relevance Category List" has been created by the researcher in order to show the compliance between illustration and text. The researcher and participants have reviewed the appropriateness of the pictures in the Turkish textbook to the text they belonged according to this category list. The data collected by this category list have been analyzed and interpreted using the descriptive analysis approach out of the qualitative data analysis approaches. The findings of the interview were discussed in accordance with the purpose of the study and within the context of the literature.
Anahtar Kelime: Konular:
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Yılmaz, A. (2005). İlköğretim okulları ilk kademede okutulan ders kitaplarının resimlemeleri yönünden değerlendirilmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Anadolu Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
- Yıldız Doyran (1997). İlköğretim birinci sınıf ders kitapları illüstrasyonlarının; çocuğun eğitimine katkısı. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bolu.
- Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2008). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
- Yıldıran, N. B. (2007). İlköğretim 8. sınıf bilgisayar ders kitaplarının görsel tasarım ilkelerine uygunluğunun değerlendirilmesi ve içerik analizinin yapılması. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
- Uzuner, S. Aktaş, E. ve Albayrak, L. (2010). Türkçe 6, 7 ve 8. sınıf ders kitaplarının görseller (illüstrasyonlar) açısından değerlendirilmesi. Türk Bilimi ve Araştırmaları, 15 (20), 721-733.
- Tutkun Bulut, S. (2008). İlköğretim ders kitaplarının görsel boyutu ve içerik tutarlılığı açısından incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Niğde Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Niğde
- Karadağ, Ö. ve Yazıcı, N. (2016). Ortaokul ders kitabı Türkçe 5. sınıf. Ankara: Semih Ofset.
- Şeref, İ. ve Yılmaz, İ. (2013). Gökkuşağı Türkçe Öğretim Seti’ndeki okuma metinleri ile görsellerin bütünselliği. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 6 (27), 505-519.
- Sever, S. (2003). Çocuk ve Edebiyat. Ankara: Kök Yayıncılık.
- Özkan, R. ve Tutkun, S. B. (2014). İlköğretim sosyal alan ders kitaplarının görsel boyut ve içerik tutarlılığı açısından incelenmesi. The Journal Of Academic Social Science Studies, 24, 371-386.
- Millî Eğitim Bakanlığı Ders Kitapları ve Eğitim Araçları Yönetmeliği (2012). Resmi Gazete (12.09.2012). Sayı: 28409.
- Milli Eğitim Bakanlığı (2016). Türkçe dersi (1-8. sınıflar) öğretim programı. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı.
- Küçükahmet, L. (Editör). (2011). Konu alanı ders kitabı inceleme kılavuzu. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
- Kolaç, E. (2003). İlköğretim dördüncü sınıf Türkçe ders kitaplarının öğretmen görüşlerine dayalı olarak değerlendirilmesi. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17 (1), 105-137.
- Kılıç, A. (2006). İlköğretim ders kitaplarındaki resimlemelerin çocuğun görsel sanat eğitimine katkıları. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 21, 24-29.
- Karadeniz Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Trabzon.
- Kayıkcı, M. (2006). İlköğretim Türkçe, Sosyal Bilgiler, Fen Bilgisi ve Matematik ders kitaplarında görsel tasarım sorunları. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi,
- Kayabekir, T. (2010). İlköğretim 8. sınıf Türkçe ders kitabı tasarımında yer alan illüstrasyonların (resimlemelerin) metne uygunluk açısından değerlendirilmesi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- Kaya, M. (2011). Okul öncesi Çocuk Edebiyatı kataloğu. Ankara: Eğitim Sen Yayınları.
- Kaya, İ. (2006). Çocuk kitabı resimlerinde estetik boyut. II. Ulusal Çocuk ve Gençlik Edebiyatı Sempozyumu (Gelişmeler, Sorunlar ve Çözüm Önerileri). Ankara: Ankara Üniversitesi Basımevi.
- Karasar, N. (2013). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
- Karadağ, Ö. (2013). Okuma kültürüne katkıları bakımından Türkçe ders kitaplarının resimlemeleri (illüstrasyonları). Eğitimde Kuram ve Uygulama, 9 (2), 84-93.
- Kara, C. (2012). Çocuk kitabı seçiminde resimlemelerle ilgili olarak ebeveynlerin dikkat etmesi gereken başlıca unsurlar. Batman Üniversitesi Yaşam Bilim Bilimleri Dergisi,1 (1), 225-232.
- İşler, A. Ş. (2003). Yazılı ders materyallerinde illüstrasyon kullanımının yeri ve önemi. Millî Eğitim Dergisi, 157, 55-63.
- İşeri, K. (2003). Türkçe Ders Kitaplarındaki Metinler için Çizilen Resimlerin İncelenmesi. Cumhuriyetimizin 80. Yılında Türkçemiz. 12.01.2017 tarihinde http://www.academia.edu/9039732/T%C3%BCrk%C3%A7e_Ders_Kitapla r%C4%B1ndaki_Metinler_i%C3%A7in_%C3%87izilen_Resimlerin_%C4 % sitesinden alınmıştır.
- İşcan, A. (2004). İlköğretim ikinci kademe sekizinci sınıf Türkçe ders kitaplarındaki metinlerin öğrencilere estetik zevk kazandırmadaki rolü. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Erzurum Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum.
- İnan Yıldız, F. ve Baş, B. (2015). İlkokul 2. sınıf Türkçe ders kitabının resim-metin ilişkisi açısından değerlendirilmesi. Erzincan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, ÖS-II, 251-268.
- Helvacı Tüzel, Ş. (2009). İlköğretim ikinci kademe Türkçe dersi ders kitaplarında yer alan görsellerin düzenlenmesi bağlamında değerlendirilmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Çanakkale.
- Ertok Atmaca, A. (2006). İlköğretim ders kitaplarında görsel tasarım ve resimleme. Milli Eğitim Dergisi, 171, 318-328.
- Erkmen, N. (1996). Çağdaş bir ders kitabı nasıl olmalı? Ders kitabını mükemmel yapan nitelikler. Türkiye ve Almanya’da İlköğretim Ders Kitapları Sempozyumu, Ankara.
- Erdost, I. (2012). İlköğretim üçüncü sınıf Türkçe ders kitaplarının resim (illüstrasyon) ve içerik uyumuna ilişkin öğrenci ve öğretmen görüşleri. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- Ercantürk, O. K. (2015). Türkçe ders kitaplarındaki yazılı metinler ile metin görsellerin uyumu. Turkish Studies, 10 (3), 427-454.
- Duran, S. (2006). Türkçe derslerinde resimlerin kullanımı ve öğrencilerin metinleri anlamalarına etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
- Dikeç, L. (2004). İlköğretim okullarındaki Türkçe ders kitaplarında kullanılan kitap resimleri (illüstrasyonlar), teknikleri ve öğrenmeye katkısı. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- Damar, Z. (2016). Ortaokul 5. sınıf Türkçe kitaplarındaki resimlerin çocuk resimleriyle ilgisi ve eğitime yansımaları. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- Ceyhan, E. ve Yiğit, B. (2005). Konu alanı ders kitabı incelemesi. Ankara: Anı Yayıncılık.
- Becer, E. (1996). Bir kitabın grafik tasarımı: armonik kurallar, değerlendirme yöntemleri ve değişen koşullar. Türkiye ve Almanya’da İlköğretim Ders Kitapları Sempozyumu, Ankara.
- Batur, Z. (2010). Anadili öğretiminde gösterge bilimin yeri: ana dili ders kitaplarındaki sözel metinlerle gösterge metinleri bütünselliğinin analizi. Turkish Studies, 5 (4), 174-200.
- Baş, B. ve İnan Yıldız, F. (2014). İlkokul Türkçe ders kitaplarının resim-metin ilişkisi açısından öğretmen görüşlerine göre değerlendirilmesi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11 (28), 139-151.
- Ayhan, Y. (2010). İlköğretim 5. sınıf Türkçe ders kitabı resimlemelerinin biçim ve içerik açısından 11 yaş grubuna uygunluğu ve aynı yaş grubu öğrencilerin yaptığı resimlemelerle karşılaştırılması. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- Aygün, A. (2014). 2004-2013 yılları arasında yayımlanan resimli öykü kitaplarında metin-resim ilişkisinin incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
- Arı, S. (2008). MEB, ilköğretim yedinci sınıf Türkçe ders kitabında resimlerin içerikle uyumu. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bolu.
- Akkurt, E. (2011). İlköğretim okullarında görev yapan Türkçe öğretmenlerinin 8. sınıf Türkçe ders kitaplarındaki bilgilendirici ve tahkiyeli metinlerin anlaşılabilirlikleri ile ilgili görüşleri ve metinlerin okunabilirliği açısından incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Kırıkkale Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kırıkkale.
| APA | İŞCAN A, CIMBIZ A (2018). ORTAOKUL 5. SINIF TÜRKÇE DERS KİTABINDAKİ RESİMLERİN METİNLERLE UYUM DÜZEYİNİN İNCELENMESİ. , 250 - 272. |
| Chicago | İŞCAN ADEM,CIMBIZ Ahmet Turan ORTAOKUL 5. SINIF TÜRKÇE DERS KİTABINDAKİ RESİMLERİN METİNLERLE UYUM DÜZEYİNİN İNCELENMESİ. (2018): 250 - 272. |
| MLA | İŞCAN ADEM,CIMBIZ Ahmet Turan ORTAOKUL 5. SINIF TÜRKÇE DERS KİTABINDAKİ RESİMLERİN METİNLERLE UYUM DÜZEYİNİN İNCELENMESİ. , 2018, ss.250 - 272. |
| AMA | İŞCAN A,CIMBIZ A ORTAOKUL 5. SINIF TÜRKÇE DERS KİTABINDAKİ RESİMLERİN METİNLERLE UYUM DÜZEYİNİN İNCELENMESİ. . 2018; 250 - 272. |
| Vancouver | İŞCAN A,CIMBIZ A ORTAOKUL 5. SINIF TÜRKÇE DERS KİTABINDAKİ RESİMLERİN METİNLERLE UYUM DÜZEYİNİN İNCELENMESİ. . 2018; 250 - 272. |
| IEEE | İŞCAN A,CIMBIZ A "ORTAOKUL 5. SINIF TÜRKÇE DERS KİTABINDAKİ RESİMLERİN METİNLERLE UYUM DÜZEYİNİN İNCELENMESİ." , ss.250 - 272, 2018. |
| ISNAD | İŞCAN, ADEM - CIMBIZ, Ahmet Turan. "ORTAOKUL 5. SINIF TÜRKÇE DERS KİTABINDAKİ RESİMLERİN METİNLERLE UYUM DÜZEYİNİN İNCELENMESİ". (2018), 250-272. |
| APA | İŞCAN A, CIMBIZ A (2018). ORTAOKUL 5. SINIF TÜRKÇE DERS KİTABINDAKİ RESİMLERİN METİNLERLE UYUM DÜZEYİNİN İNCELENMESİ. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(1), 250 - 272. |
| Chicago | İŞCAN ADEM,CIMBIZ Ahmet Turan ORTAOKUL 5. SINIF TÜRKÇE DERS KİTABINDAKİ RESİMLERİN METİNLERLE UYUM DÜZEYİNİN İNCELENMESİ. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 18, no.1 (2018): 250 - 272. |
| MLA | İŞCAN ADEM,CIMBIZ Ahmet Turan ORTAOKUL 5. SINIF TÜRKÇE DERS KİTABINDAKİ RESİMLERİN METİNLERLE UYUM DÜZEYİNİN İNCELENMESİ. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, vol.18, no.1, 2018, ss.250 - 272. |
| AMA | İŞCAN A,CIMBIZ A ORTAOKUL 5. SINIF TÜRKÇE DERS KİTABINDAKİ RESİMLERİN METİNLERLE UYUM DÜZEYİNİN İNCELENMESİ. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2018; 18(1): 250 - 272. |
| Vancouver | İŞCAN A,CIMBIZ A ORTAOKUL 5. SINIF TÜRKÇE DERS KİTABINDAKİ RESİMLERİN METİNLERLE UYUM DÜZEYİNİN İNCELENMESİ. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2018; 18(1): 250 - 272. |
| IEEE | İŞCAN A,CIMBIZ A "ORTAOKUL 5. SINIF TÜRKÇE DERS KİTABINDAKİ RESİMLERİN METİNLERLE UYUM DÜZEYİNİN İNCELENMESİ." Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18, ss.250 - 272, 2018. |
| ISNAD | İŞCAN, ADEM - CIMBIZ, Ahmet Turan. "ORTAOKUL 5. SINIF TÜRKÇE DERS KİTABINDAKİ RESİMLERİN METİNLERLE UYUM DÜZEYİNİN İNCELENMESİ". Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 18/1 (2018), 250-272. |
