Yıl: 2012 Cilt: 7 Sayı: 4 a Sayfa Aralığı: 965 - 985 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

İLKÖĞRETİM 6. SINIF ÖĞRENCİLERİNİN OKUMA ALIŞKANLIKLARI, KÜTÜPHANE KULLANMA SIKLIKLARI VE OKUMAYA YÖNELİK TUTUMLARININ İNCELENMESİ

Öz:
Okuma ve okuduğunu anlama öğrenme sürecinin en önemli alt başlıklarından biridir. Okuma becerisinin kazandırılması farklı etkenlerin dikkate alınmasını gerektiren bir süreci ifade eder. Okuma becerisinin kontrolü ise tutum, alışkanlık, ilgi gibi pek çok faktörle yakından ilgilidir. Bu araştırmada, ilköğretim 6. sınıf öğrencilerinin okuma alışkanlıkları, kütüphane kullanma sıklıkları ve okumaya yönelik tutumlarının incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırmanın evrenini Hatay ili merkez Antakya ilçesinde öğrenim gören ilköğretim 6. sınıf öğrencileri oluşturmaktadır. Evreni temsilen farklı sosyoekonomik çevrelerde bulunan 5 ilköğretim okulundan 403 öğrenci araştırma örneklemine alınmıştır. Araştırmadan elde edilen sonuçlar kız öğrencilerin okumaya yönelik tutumlarının erkek öğrencilere göre daha yüksek olduğunu göstermektedir. Ayrıca sosyoekonomik çevrenin okumaya yönelik tutum üzerindeki etkisinin istatiksel olarak anlamlı bir farklılık oluşturmadığı sonucuna varılmıştır. Araştırma sonuçları örneklem grubunda yer alan öğrencilerin okuma için yeterli zaman ayırmaya çalıştıklarını göstermektedir. Ayrıca okumaya yönelik tutum ile kitap okumaya zaman ayırma arasında anlamlı bir farklılık tespit edilmiştir. Bu araştırmadan elde edilen sonuçlar, örneklem grubundaki öğrencilerin beşte ikisinin "orta düzeyde okuyucu", beşte ikisinin "çok okuyan okuyucu" olarak değerlendirilebileceğini göstermektedir. Az okuyan okuyucular ise %14,6'lık bir orana sahiptir. Çalışmada ilköğretim 6. sınıf öğrencilerinin büyük oranda (%84,9) sınıf/okul kitaplıklarını kullandıkları sonucuna ulaşılmıştır. Ancak öğrencilerin büyük bölümünün halk kütüphanesi üyesi olmadığı, yaklaşık üçte ikilik bir oranla da halk kütüphanelerini hiç kullanmadıkları sonucuna ulaşılmıştır
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • AKYOL Hayati (2007-a). “Okuma”, (Ed. Ahmet Kırkkılıç ve HayatiAkyol), İlköğretimde Türkçe Öğretimi, Ankara: PegemA Yayıncılık, s.15-48.
  • AKYOL Hayati (2007-b).Türkçe İlkokuma Yazma Öğretimi (6. Baskı), Ankara: PegemA Yayıncılık.
  • ALAYLIOĞLU RuĢen ve OĞUZKAN A. Ferhan (1976). Ansiklopedik Eğitim Sözlüğü (2. Baskı), Ġstanbul: Ġnkılap ve Aka Kitabevleri.
  • ALLPORT Gordon W. (1967). “Attitudes”, (Ed. Martin Fishbein), Readings In Attitude Theory and Measurement, New York: John Wiley&Sons, Inc., s.3-13.
  • ARICI Ali Fuat (2008). Okuma Eğitimi, Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
  • BALCI Ahmet (2009). İlköğretim 8. Sınıf Öğrencilerinin Okuma Alışkanlık ve İlgileri Üzerine Bir Araştırma, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, YayımlanmamıĢ Doktora Tezi, Ankara.
  • BAMBERGER Richard (1990). Okuma Alışkanlığını Geliştirme, Çev.: Bengü Çapar, Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
  • BOHNER Gerd ve WÄNKE Michaela (2002). Attitudes and Attitude Change. Hove, UK: Psychology Pres.
  • BROWN Leslie E. Courtenay (1992). A study of The Realtionships among Self-Concept, Reading Attitudeand Reading Comprehension in Second Grade Readers, Memorial University of Newfoundland, Unpublished Master Thesis, Canada.
  • BÜYÜKÖZTÜRK ġener, KILIÇ ÇAKMAK Ebru, AKGÜN Özcan Eerkan, KARADENĠZ ġirin ve DEMĠREL Funda (2008). Bilimsel Araştırma Yöntemleri, Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
  • ÇĠÇEK ÇETĠNKAYA Songül (2004). Afyon Merkezindeki İlköğretim 8. Sınıf Öğrencilerinin Okuma Alışkanlığı, Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, YayınlanmamıĢ Yüksek Lisans Tezi, Afyon.
  • DÖKMEN Üstün (1994). Okuma Becerisi, İlgisi ve Alışkanlığı Üzerine Psikososyal Bir Araştırma, Ġstanbul: MEB Yayınları.
  • ERKUġ Adnan (2003). Psikometri Üzerine Yazılar, Ankara: Türk Psikologlar Derneği Yayınları.
  • GAMBRELL Linda B. (1996). “Creating Classroom Cultures That Foster Reading Motivation”, The Reading Teacher, 50(1), 14-25.
  • GÖKÇE Birsen (1988). Toplumsal Bilimlerde Araştırma, Ankara: SavaĢ Yayınları.
  • GUTHRIE John T. ve WIGFIELD Allan (2000). “Engagementand Motivation in Reading”, (Ed.
  • Michael L. Kamil, Peter B. Mosenthal, P. David Pearson ve Rebecca Barr), Handbook Of Reading Research, Volume III, Mahwah, New Jersey: Lawrence Erlbaum Associates, s.403-422.
  • GÜNAY Doğan (2001). Metin Bilgisi, Ġstanbul: Multilingual Yayınları.
  • GÜNEġ Firdevs (2007). Türkçe Öğretimi ve Zihinsel Yapılandırma, Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
  • HARRIS Albert J. ve SIPAY Edward R. (1990). How to Increase Reading Ability: A Guide to Developmental & Remedial Methods, (9th Edition), London: Longman.
  • HUGHES-HASSELL Sandra ve RODGE Pradnya (2007). “The Leisure Reading Habits of Urban Adolescents”, Journal of Adolescent & Adult Literacy, 51(1), 22-33.
  • KARASAR Niyazi (2003). Bilimsel Araştırma Yöntemi (12. Baskı), Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
  • KURULGAN Mesut ve ÇEKEROL G. Serap (2008). “Öğrencilerin Okuma ve Kütüphane Kullanma AlıĢkanlıkları Üzerine Bir AraĢtırma”, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8(2), 237-258.
  • MEB (2006). İlköğretim Türkçe Dersi Öğretim Programı ve Kılavuzu (6, 7, 8. Sınıflar), Ankara: Devlet Kitapları Müdürlüğü.
  • METE GülĢah (2012). “Ġlköğretim 8. Sınıf Öğrencilerinin Okuma AlıĢkanlığı Üzerine Bir AraĢtırma (Malatya Ġli Örneği)”, Dil ve Edebiyat Eğitimi Dergisi, 1(1), 43-66.
  • MORGAN Paul L. ve FUCHS Douglas (2007). “Is There A Bidirectional Relationship Between Children’s Reading Skillsand Reading Motivation?”, Exceptional Children, 73(2), 165- 183.
  • MUSTACHIO Cheryl A. (1990). Relationship Between Attitude and Reading Achievement in Young Adults, Kean College, Unpublished Master Thesis, New Jersey.
  • National Reading Panel (2000). Teaching Children To Read: An Evidence-Based Assessment of the Scientific Research Literature on Reading and Its Implicatiosfor Reading Instruction. Washington D.C.: NationalInstitute of Child Healthand Human Development.
  • ÖZBAY Murat (2006). “Okuma Eğitiminde Çevre Faktörü”, Eurasian Journal of Educational Research, 24, 161-170.
  • ÖZBAY Murat (2007). Türkçe Özel Öğretim Yöntemleri II. (2. Baskı), Ankara: Öncü Kitap.
  • ÖZBAY Murat (2009). Anlama Teknikleri: 1 Okuma Eğitimi, Ankara: Öncü Kitap.
  • ÖZBAY Murat ve UYAR Yusuf (2009). “Ġlköğretim Ġkinci Kademe Öğrencileri Ġçin Okumaya Yönelik Tutum Ölçeğinin GeliĢtirilmesi: Geçerlilik ve Güvenirlik ÇalıĢması”, E-Journal of New World Sciences Academy, 4(2), 620-631.
  • PARKER Anita ve PARADIS Edward (1986). “Attitude Development Toward Reading in Grades One Through Six”, Journal of Educational Research, 79, 313-315.
  • SALLABAġ M. Eyyüp (2008). “Ġlköğretim 8. Sınıf Öğrencilerinin Okumaya Yönelik Tutumları ve Okuduğunu Anlama Becerileri Arasındaki ĠliĢki”, İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(16), 141-155.
  • SANACORE Joseph (2000). “Promoting The Lifetime Reading Habit in Middle School Students”, The Clearing House, 73 (3), 157-161.
  • SANGKAEO Somsong (1999). “Reading Habit Promotion in Asean Libraries. IFLA Counciland General Conference”, Conference Programmeand Proceedings (65th, Bangkok, Thailand, August 20-28, 1999), http:www.ifla.org/IV/ifla65/papers/091-114e.htm (ET: 04.12.2007).
  • SCHOFIELD Hilary L. (1980). “Reading Attitude and Achievement: Teacher-Pupil Relationships”, Journal of Educational Research, 74(2), 111-119.
  • SMITH M. Cecil (1990). “A Longitudinal Investigation of Reading Attitude Development from Childhood to Adulthood”, Journal of Educational Research, 83(4), 215-219.
  • SUNA Çiğdem (2006). İlköğretim Öğrencilerinin Okuma İlgi ve Alışkanlıklarının Analitik Olarak İncelenmesi ve Değerlendirilmesi, Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, YayınlanmamıĢ Yüksek Lisans Tezi, EskiĢehir.
  • SÜNBÜL Ali Murat, YILMAZ Ercan, DEMĠRER Veysel, CERAN Dilek, IġIK Abdulkadir, ÇĠNTAġ Derya, ÇALIġKAN Muhittin ve ALAN Selahattin (2010). İlköğretim Öğrencileri Kitap Okuma Alışkanlıkları: Konya İli Araştırma Raporu (5-6-7-8. Sınıflar), Konya: Selçuk Üniversitesi Matbaası.
  • TDK (2005). Türkçe Sözlük, Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
  • THURSTONE L. L. (1928). “Attitudes Can Be Measured”, The American Journal of Sociology, 33(4), 529-554.
  • TOPÇU Yunus Emre (2005). İlköğretim 6, 7 ve 8. Sınıf Öğrencilerinin Okuma Alışkanlıkları (Kayseri Örneği), Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, YayınlanmamıĢ Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
  • WIGFIELD Allanve ve ASHER Steven R. (2002). “Socialand Motivational Influences on Reading”. (Ed. P. David Pearson), Handbookof Reading Research, Mahwah, New Jersey: Lawrence Erlbaum Associates, s.423-452.
  • YILMAZ Bülent (1990). Okuma Alışkanlığı ve Yenimahalle İlçe Halk Kütüphanesi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, YayınlanmamıĢ Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
  • YILMAZ Bülent (1993). Okuma Alışkanlığında Halk Kütüphanelerinin Rolü, Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
  • YILMAZ Bülent (2004). “Öğrencilerin Okuma ve Kütüphane Kullanma AlıĢkanlıklarında Ebeveynlerin Duyarlılığı”, Bilgi Dünyası, 5(2), 115-136.
APA BALCI A, UYAR Y, BÜYÜKİKİZ K (2012). İLKÖĞRETİM 6. SINIF ÖĞRENCİLERİNİN OKUMA ALIŞKANLIKLARI, KÜTÜPHANE KULLANMA SIKLIKLARI VE OKUMAYA YÖNELİK TUTUMLARININ İNCELENMESİ. , 965 - 985.
Chicago BALCI Ahmet,UYAR Yusuf,BÜYÜKİKİZ Kadir Kaan İLKÖĞRETİM 6. SINIF ÖĞRENCİLERİNİN OKUMA ALIŞKANLIKLARI, KÜTÜPHANE KULLANMA SIKLIKLARI VE OKUMAYA YÖNELİK TUTUMLARININ İNCELENMESİ. (2012): 965 - 985.
MLA BALCI Ahmet,UYAR Yusuf,BÜYÜKİKİZ Kadir Kaan İLKÖĞRETİM 6. SINIF ÖĞRENCİLERİNİN OKUMA ALIŞKANLIKLARI, KÜTÜPHANE KULLANMA SIKLIKLARI VE OKUMAYA YÖNELİK TUTUMLARININ İNCELENMESİ. , 2012, ss.965 - 985.
AMA BALCI A,UYAR Y,BÜYÜKİKİZ K İLKÖĞRETİM 6. SINIF ÖĞRENCİLERİNİN OKUMA ALIŞKANLIKLARI, KÜTÜPHANE KULLANMA SIKLIKLARI VE OKUMAYA YÖNELİK TUTUMLARININ İNCELENMESİ. . 2012; 965 - 985.
Vancouver BALCI A,UYAR Y,BÜYÜKİKİZ K İLKÖĞRETİM 6. SINIF ÖĞRENCİLERİNİN OKUMA ALIŞKANLIKLARI, KÜTÜPHANE KULLANMA SIKLIKLARI VE OKUMAYA YÖNELİK TUTUMLARININ İNCELENMESİ. . 2012; 965 - 985.
IEEE BALCI A,UYAR Y,BÜYÜKİKİZ K "İLKÖĞRETİM 6. SINIF ÖĞRENCİLERİNİN OKUMA ALIŞKANLIKLARI, KÜTÜPHANE KULLANMA SIKLIKLARI VE OKUMAYA YÖNELİK TUTUMLARININ İNCELENMESİ." , ss.965 - 985, 2012.
ISNAD BALCI, Ahmet vd. "İLKÖĞRETİM 6. SINIF ÖĞRENCİLERİNİN OKUMA ALIŞKANLIKLARI, KÜTÜPHANE KULLANMA SIKLIKLARI VE OKUMAYA YÖNELİK TUTUMLARININ İNCELENMESİ". (2012), 965-985.
APA BALCI A, UYAR Y, BÜYÜKİKİZ K (2012). İLKÖĞRETİM 6. SINIF ÖĞRENCİLERİNİN OKUMA ALIŞKANLIKLARI, KÜTÜPHANE KULLANMA SIKLIKLARI VE OKUMAYA YÖNELİK TUTUMLARININ İNCELENMESİ. Turkish Studies (Elektronik), 7(4 a), 965 - 985.
Chicago BALCI Ahmet,UYAR Yusuf,BÜYÜKİKİZ Kadir Kaan İLKÖĞRETİM 6. SINIF ÖĞRENCİLERİNİN OKUMA ALIŞKANLIKLARI, KÜTÜPHANE KULLANMA SIKLIKLARI VE OKUMAYA YÖNELİK TUTUMLARININ İNCELENMESİ. Turkish Studies (Elektronik) 7, no.4 a (2012): 965 - 985.
MLA BALCI Ahmet,UYAR Yusuf,BÜYÜKİKİZ Kadir Kaan İLKÖĞRETİM 6. SINIF ÖĞRENCİLERİNİN OKUMA ALIŞKANLIKLARI, KÜTÜPHANE KULLANMA SIKLIKLARI VE OKUMAYA YÖNELİK TUTUMLARININ İNCELENMESİ. Turkish Studies (Elektronik), vol.7, no.4 a, 2012, ss.965 - 985.
AMA BALCI A,UYAR Y,BÜYÜKİKİZ K İLKÖĞRETİM 6. SINIF ÖĞRENCİLERİNİN OKUMA ALIŞKANLIKLARI, KÜTÜPHANE KULLANMA SIKLIKLARI VE OKUMAYA YÖNELİK TUTUMLARININ İNCELENMESİ. Turkish Studies (Elektronik). 2012; 7(4 a): 965 - 985.
Vancouver BALCI A,UYAR Y,BÜYÜKİKİZ K İLKÖĞRETİM 6. SINIF ÖĞRENCİLERİNİN OKUMA ALIŞKANLIKLARI, KÜTÜPHANE KULLANMA SIKLIKLARI VE OKUMAYA YÖNELİK TUTUMLARININ İNCELENMESİ. Turkish Studies (Elektronik). 2012; 7(4 a): 965 - 985.
IEEE BALCI A,UYAR Y,BÜYÜKİKİZ K "İLKÖĞRETİM 6. SINIF ÖĞRENCİLERİNİN OKUMA ALIŞKANLIKLARI, KÜTÜPHANE KULLANMA SIKLIKLARI VE OKUMAYA YÖNELİK TUTUMLARININ İNCELENMESİ." Turkish Studies (Elektronik), 7, ss.965 - 985, 2012.
ISNAD BALCI, Ahmet vd. "İLKÖĞRETİM 6. SINIF ÖĞRENCİLERİNİN OKUMA ALIŞKANLIKLARI, KÜTÜPHANE KULLANMA SIKLIKLARI VE OKUMAYA YÖNELİK TUTUMLARININ İNCELENMESİ". Turkish Studies (Elektronik) 7/4 a (2012), 965-985.