ÇÖLYAK HASTASI ÇOCUKLARDA GLUTENSİZ DİYETİN HEMATOLOJİK PARAMETRELER ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ

TERLEMEZ, Semiha; Tokgöz, Yavuz

ÇÖLYAK HASTASI ÇOCUKLARDA GLUTENSİZ DİYETİN HEMATOLOJİK PARAMETRELER ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ

Semiha TERLEMEZ, (Adnan Menderes Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Pediatri Anabilim Dalı, Aydın, Türkiye)

Yavuz TOKGÖZ (Adnan Menderes Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Pediatri Anabilim Dalı, Aydın, Türkiye)

Afyon Kocatepe Üniversitesi Kocatepe Tıp Dergisi

1 0

Yıl: 2018 Cilt: 19 Sayı: 4 Sayfa Aralığı: 126 - 130 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 20-05-2019

ÇÖLYAK HASTASI ÇOCUKLARDA GLUTENSİZ DİYETİN HEMATOLOJİK PARAMETRELER ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ

Öz:

AMAÇ: Çölyak hastalıklı çocuklarda glutensiz diyetin hematolojikparametreler üzerindeki etkilerini değerlendirmekamaçlanmıştır.GEREÇ VE YÖNTEM: Öncelikle kliniğimizde çölyak hastalığıtanısı almış olan çocuk hastalar belirlenmiştir. Dahasonra retrospektif olarak bu hastalar arasında glutensizdiyeti doğru şekilde uygulayabilmiş hastalar belirlenmiştir.Bu hastaların tanı sırasında ve glutensiz diyetten 6 aysonra hematolojik parametreleri karşılaştırılmıştır.BULGULAR: Çölyak hastalığı konulmuş 97 çocukhastadan 66’sı çalışmaya dahil edilmiştir. Hastaların44’ü kız (%66.7), 22’si erkek (%33.3) olup tanı yaşlarıortalama 7.1 ± 4.2 yıl olarak saptanmıştır. Hastalardaen sık saptanan hematolojik bozukluklar, sırasıyla 38hastada (%57.5) trombositoz ve 28 hastada (%42.2)anemi olmuştur. Anemilerin 24’ü (%36.6) demir eksikliğianemisi, 2’si (%3) folat eksikliği anemisi, 1’i (%1.5) vitaminB12 eksikliği anemisi olarak değerlendirilmiştir. Altı aydevam eden glutensiz diyetten sonra anemi sıklığı 8hastaya (%13) düşmüştür. Glutensiz diyet sonrasındatrombosit sayısı 351.2 ± 11.0 (103/µL)’den 310.5 ± 82.0(103/µL) değerine, lökosit sayısı 8.82 ± 3.04 (103/µL)’den8.04 ± 2.56 (103/µL)’ye, ortalama platelet hacmi 10.1 ±1.1fl’den 9.5 ± 1.2 fl değerlerine düşmüştür. Buna karşılık;hemoglobin, ortalama korpuskuler volüm ve eritrositdağılım genişliği değerlerinde ise anlamlı derecede artışolduğu görülmüştür.SONUÇ: Çölyak hastası çocuklarda en sık saptananhematolojik bulgular, trombositoz ve anemi olmuştur.Glutensiz diyet sonrasında anemide düzelme olduğugörülmektedir. Bundan başka, hemostazda etkili birçokparametrenin de glutensiz diyetle birlikte düzeldiğigözlenmiştir.

Anahtar Kelime:

Konular: Tıbbi Araştırmalar Deneysel Hematoloji Pediatri

EFFECTS OF GLUTEN-FREE DIET ON HEMATOLOGICAL PARAMETERS IN CHILDREN WITH CELIAC DISEASE

Öz:

OBJECTIVE: This study aims to evaluate the effects on hematological parameters of the gluten-free diet in celiac disease children. MATERIAL AND METHODS: Firstly, children with celiac disease were identified in our clinic. Then, retrospectively, among these patients who were able to perform gluten-free diet correctly were specified. Hematological parameters of these patients were compared during the diagnosis and 6 months after the gluten-free diet. RESULTS: Sixty-seven of 97 children with celiac disease were included in the study. Forty-four patients were female (66.7%), 22 patients were male (33.3%) and the mean age of diagnosis was 7.1 ± 4.2 years. The most common hematologic disorders in patients were thrombocytosis in 38 patients (57.5%) and anemia in 28 patients (42.2%). Twenty-four patients with anemia (36.6%) had iron deficiency anemia, two patients with anemia (3%) had folate deficiency and one patient with anemia (1.5%) had vitamin B12 deficiency. After 6 months of gluten-free diet, only 8 patients (13%) had anemia. After the gluten-free diet, platelet counts decreased from 351.2 ± 11.0 (103 / μL) to 310.5 ± 82.0 (103 / μL), leukocyte count decreased from 8.82 ± 3.04 (103 / μL) to 8.04 ± 2.56 and mean platelet volume decreased from 10.08 ± 1.07 fl to 9.5 ± 1.19 fl. It was determined that there was a significant increase in hemoglobin, mean corpuscular volume and red cell distribution width values. CONCLUSIONS: The most common hematological findings in children with celiac disease are thrombocytosis and anemia. An improvement has been observed in anemia after gluten-free diet. In addition, many hemostasis parameters have been improved with the gluten-free diet.

Anahtar Kelime:

Konular: Tıbbi Araştırmalar Deneysel Hematoloji Pediatri

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Guandalini S, Setty M. Celiac disease. Curr Opin Gastroenterol. 2008;24:707–12.
Setty M, Hormaza L, Guandalini S. Celiac disease: risk assessment, diagnosis, and monitoring. Mol Diagn Ther 2008;289–98.
Harper JW, Holleran SF, Ramakrishnan R, Bhagat G,Green PH. Anemia in celiac disease is multifactorial in etiology. Am J Hematol 2007;996–1000.
Jones S, D’Souza C, Haboubi NY. Patterns of clinical presentation of adult coeliac disease in a rural setting.Nutr J 2006;24.
Halfdanarson TR, Litzow MR, Murray JA. Hematologic manifestations of celiac disease. Blood 2007;412–21.
Morello F, Ronzani G, Cappellari F. Migraine, cortical blindness, multiple cerebral infarctions and hypocoagulopathy in celiac disease. Neurol Sci 2003;85–9.
McNeill A, Duthie F, Galloway DJ. Small bowel infarction in a patient with coeliac disease. J Clin Pathol 2006;216–18.
Croese J, Harris O, Bain B. Coeliac disease. Haematological features, and delay in diagnosis. Med J Aust 1979;335–8.
Carroccio A, Giannitrapani L, Di Prima L, Iannitto E,Montalto G, Notarbartolo A. Extreme thrombocytosis as a sign of coeliac disease in the elderly: case report. Eur JGastroenterol Hepatol 2002;897–900.
Çatal F, Topal E, Ermiştekin H, Yildirim Acar N, Sinanoğlu MS, Karabiber H, Selimoğlu MA The hematologic manifestations of pediatric celiac disease at the time of diagnosis and efficiency of gluten-free diet. Turk J Med Sci. 2015;45(3):663-7.
Mohamed M.Functional hyposplenism diagnosed by blood film examination. Blood. 201418;124(12):1997.
Goyens P, Brasseur D, Cadranel S. Copper deficiency in infants with active celiac disease. J Pediatr Gastroenterol Nutr 1985;677–80.
Voigt W, Jordan K, Sippel C, Amoury M, Schmoll HJ,Wolf HH. Severe thrombocytosis and anemia associatedwith celiac disease in a young female patient: a case report. J Med Case Reports 2008;96.
Zipser RD, Patel S, Yahya KZ, Baisch DW, Monarch E: Presentations of adult celiac disease in a nationwide patient support group. Dig Dis Sci 2003, 48:761-4
Yuksel O, Helvaci K, Basar O, Koklu S, Caner S, Helvaci N, et al. An overlooked indicator of disease activity in ulcerative colitis: mean platelet volume. Platelets. 2009;20: 277–81.
Mimidis K, Papadopoulos V, Kotsianidis J, Filippou D,Spanoudakis E, Bourikas G, et al. Alterations of platelet function, number and indexes during acute pancreatitis. Pancreatology. 2004;4:22–7.
Purnak T, Efe C, Yuksel O, Beyazit Y, Ozaslan E, Altiparmak E. Mean platelet volume could be a promising biomarker to monitor dietary compliance in celiac disease. Ups J Med Sci. 2011116(3):208-11
Maurizio G, Angelo S, Giovanni G, Paolo P, Antonio G.Latent coeliac disease, hyperhomocysteinemia and pulmonary thromboembolism: a close link. Thromb Haemost 2003;203–4.
Rakesh K, Ibrahim M, Usha D, Singhal M, Amit M,Paramjeet S, et al. Celiac disease and budd chiari syndrome:report of a case with review of the literature. Eur J GastroenterolHepatol 2009;1092–4

APA	TERLEMEZ S, Tokgöz Y (2018). ÇÖLYAK HASTASI ÇOCUKLARDA GLUTENSİZ DİYETİN HEMATOLOJİK PARAMETRELER ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ. , 126 - 130.
Chicago	TERLEMEZ Semiha,Tokgöz Yavuz ÇÖLYAK HASTASI ÇOCUKLARDA GLUTENSİZ DİYETİN HEMATOLOJİK PARAMETRELER ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ. (2018): 126 - 130.
MLA	TERLEMEZ Semiha,Tokgöz Yavuz ÇÖLYAK HASTASI ÇOCUKLARDA GLUTENSİZ DİYETİN HEMATOLOJİK PARAMETRELER ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ. , 2018, ss.126 - 130.
AMA	TERLEMEZ S,Tokgöz Y ÇÖLYAK HASTASI ÇOCUKLARDA GLUTENSİZ DİYETİN HEMATOLOJİK PARAMETRELER ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ. . 2018; 126 - 130.
Vancouver	TERLEMEZ S,Tokgöz Y ÇÖLYAK HASTASI ÇOCUKLARDA GLUTENSİZ DİYETİN HEMATOLOJİK PARAMETRELER ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ. . 2018; 126 - 130.
IEEE	TERLEMEZ S,Tokgöz Y "ÇÖLYAK HASTASI ÇOCUKLARDA GLUTENSİZ DİYETİN HEMATOLOJİK PARAMETRELER ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ." , ss.126 - 130, 2018.
ISNAD	TERLEMEZ, Semiha - Tokgöz, Yavuz. "ÇÖLYAK HASTASI ÇOCUKLARDA GLUTENSİZ DİYETİN HEMATOLOJİK PARAMETRELER ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ". (2018), 126-130.

APA	TERLEMEZ S, Tokgöz Y (2018). ÇÖLYAK HASTASI ÇOCUKLARDA GLUTENSİZ DİYETİN HEMATOLOJİK PARAMETRELER ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ. Afyon Kocatepe Üniversitesi Kocatepe Tıp Dergisi, 19(4), 126 - 130.
Chicago	TERLEMEZ Semiha,Tokgöz Yavuz ÇÖLYAK HASTASI ÇOCUKLARDA GLUTENSİZ DİYETİN HEMATOLOJİK PARAMETRELER ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ. Afyon Kocatepe Üniversitesi Kocatepe Tıp Dergisi 19, no.4 (2018): 126 - 130.
MLA	TERLEMEZ Semiha,Tokgöz Yavuz ÇÖLYAK HASTASI ÇOCUKLARDA GLUTENSİZ DİYETİN HEMATOLOJİK PARAMETRELER ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ. Afyon Kocatepe Üniversitesi Kocatepe Tıp Dergisi, vol.19, no.4, 2018, ss.126 - 130.
AMA	TERLEMEZ S,Tokgöz Y ÇÖLYAK HASTASI ÇOCUKLARDA GLUTENSİZ DİYETİN HEMATOLOJİK PARAMETRELER ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ. Afyon Kocatepe Üniversitesi Kocatepe Tıp Dergisi. 2018; 19(4): 126 - 130.
Vancouver	TERLEMEZ S,Tokgöz Y ÇÖLYAK HASTASI ÇOCUKLARDA GLUTENSİZ DİYETİN HEMATOLOJİK PARAMETRELER ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ. Afyon Kocatepe Üniversitesi Kocatepe Tıp Dergisi. 2018; 19(4): 126 - 130.
IEEE	TERLEMEZ S,Tokgöz Y "ÇÖLYAK HASTASI ÇOCUKLARDA GLUTENSİZ DİYETİN HEMATOLOJİK PARAMETRELER ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ." Afyon Kocatepe Üniversitesi Kocatepe Tıp Dergisi, 19, ss.126 - 130, 2018.
ISNAD	TERLEMEZ, Semiha - Tokgöz, Yavuz. "ÇÖLYAK HASTASI ÇOCUKLARDA GLUTENSİZ DİYETİN HEMATOLOJİK PARAMETRELER ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ". Afyon Kocatepe Üniversitesi Kocatepe Tıp Dergisi 19/4 (2018), 126-130.