Sosyal Bilgiler Derslerini Veren Öğretmenlerin Küresel Vatandaşlığa ve Küresel Vatandaşlık Eğitimine Bakışları
Yıl: 2019 Cilt: 44 Sayı: 197 Sayfa Aralığı: 335 - 352 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.15390/EB.2019.7721 İndeks Tarihi: 10-05-2019
Sosyal Bilgiler Derslerini Veren Öğretmenlerin Küresel Vatandaşlığa ve Küresel Vatandaşlık Eğitimine Bakışları
Öz: Bu araştırmanın amacı, Sosyal Bilgiler derslerini verenöğretmenlerin küresel vatandaşlığa ve küresel vatandaşlıkeğitimine dair görüşlerini ortaya çıkarmaktır. Temel nitel araştırmaolarak gerçekleştirilen çalışmada amaçlı rastgele örneklemeyöntemiyle seçilen 15 öğretmenle bireysel ve yüzyüze olarak yarıyapılandırılmış mülakat yapılmıştır. Elde edilen veriler ise içerikanalizi ile çözümlenmiştir. Bulgulardan hareketle öğretmenlerinküresel vatandaşlık hakkında olumlu görüşe sahip oldukları tespitedilmiştir. Bunun yanında öğretmenler, küresel vatandaşı; kendinidünyaya ve insanlığa ait hisseden, dünya sorunlarına duyarlı, hakve sorumluluk bilinci çerçevesinde katılımcı olan, ayrımcılıkyapmayan ve diğer insanlarla dayanışmaya önem veren bir bireyolarak tanımlamışlardır. Öğretmenler; dünya sorunlarınınçözümünde herkesin dünyanın bir parçası olduğunun ve ülkelerinkarşılıklı bağımlılığının farkında olmak, değişik kültürlerdeninsanlarla iletişime geçmek, ayrımcılığın olmadığı, barış içerisindebir dünya dayanışmasını sağlamak için küresel vatandaşlıkeğitiminin gerekli olduğunu ifade etmiştir. Ayrıca Türkiye’dekiSosyal Bilgiler derslerinin küresel vatandaşlık eğitimine hizmetetmesi noktasında öğretmenler tarafından yetersiz bulunduğusonucuna ulaşılmıştır.
Anahtar Kelime: Konular:
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Açıkalın, M. (2010). The influence of global education on the Turkish social studies curriculum. The Social Studies, 101, 254-259.
- Balbağ, N. L. (2016). İlkokul sosyal bilgiler dersi bağlamında öğrenci ve öğretmenlerin küresel vatandaşlık algılar (Yayımlanmamış doktora tezi). Anadolu Üniversitesi, Eskişehir.
- Balbağ, N. L. ve Türkcan, B. (2017). İlkokul 4. sınıf öğrenci ve öğretmenlerinin küresel vatandaşlık algıları. Turkish Online Journal of Qualitative Inquiry, 8 (2), 216-249. doi: 10.17569/tojqi.270274
- Brown, E. J. ve Morgan, W. J. (2008). A culture of peace via global citizenship education. Peace Review: A Journal of Social Justice, 20(3), 283-291.
- Ceylan, Ş. (2014). Okul öncesi öğretmenlerinin dünya vatandaşlığı eğitimi ile ilgili görüşleri. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 7(1), 78-93.
- Çakmak, Z., Bulut, B. ve Taşkıran, C. (2015). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının internet kullanım durumları ile küresel vatandaşlık algıları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Adıyaman Üniversitesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 5(1), 99-112. doi: 10.17984/adyuebd.34905
- Çelikten, L. (2015). Sınıf öğretmenlerinin küresel vatandaşlık düzeyleri ile öğrencilere aktarmak istedikleri değerlere ilişkin görüşleri arasındaki ilişki (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Niğde Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Niğde.
- Çermik, F. (2015). Sosyal girişimcilik, küresel vatandaşlık ve çevre davranışı arasındaki ilişki: Yapısal eşitlik modellemesi (Yayımlanmamış doktora tezi). Atatürk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
- Çolak, K. (2015). Sosyal bilgiler ile vatandaşlık ve demokrasi eğitimi derslerinde küresel vatandaşlık eğitimi (Yayımlanmamış doktora tezi). Marmara Üniversitesi, İstanbul.
- Davies, L. (2006). Global citizenship abstraction or framework for action. Educational Review, 58(1), 5-25.
- Davies, I., Evans, M. ve Reid, A. (2005). Globalising citizenship education? A critique of global education‟ and „citizenship education‟. British Journal of Educational Studies, 53(1), 66-89.
- Dower, N. (2000). The idea of global citizenship: A sympathetic assessment. Global Society, 14(4), 553- 567. doi: 10.1080/713669060
- Durmuş, G. (2017). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının küresel vatandaşlık ve çokkültürlü eğitime yönelik tutumlarının incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Amasya Üniversitesi, Amasya.
- Egüz, Ş. (2016). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının küresel vatandaşlık eğitimine yönelik algıları. International Journal Of Eurasia Social Sciences, 7(24), 30-49.
- Engin, G. ve Sarsar, F.(2015). Sınıf öğretmeni adaylarinin küresel vatandaşlik düzeylerinin incelenmesi. International Journal of Human Sciences, 12(1), 150-161. doi: 10.14687/ijhs.v12i1.3159
- Ersoy, A. F. (2013). Global citizenship education in social studies: Experiences of Turkish teachers and students in international conflict and war. Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi-Journal of Qualitative Research in Education, 1(1), 7-30. doi: 10.14689/issn.2148-2624.1.1s1m
- Gallavan, N. P. (2008). Examining teacher candidates‟ views on teaching World citizenship. The Social Studies, 99(6), 249-254.
- Gibson, K. L., Rimmington G. M. & Landwehr-Brown, M. (2008). Developing global awareness and responsible world citizenship with global learning. Roeper 217 Review, 30(1), 11-23. doi: 10.1080/02783190701836270
- Göl, E. (2013). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının küresel vatandaşlık tutum düzeylerinin farklı değişkenler açısından incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi).Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kırşehir.
- Günel, E. ve Pehlivan, A. (2016). Pre service social studies teachers perception of global citizenship. Journal of Education and Future (JEF), 10, 51-69
- Gürdoğan-Bayır, Ö., Göz, N. L. ve Bozkurt, M. (2014). Sınıf öğretmeni adaylarına göre sosyal bilgiler dersinde küresel vatandaşlık. Eğitim Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 4(2), 145-162.
- Heater, D. (2007). Yurttaşlığın kısa tarihi. M. Delikara Üst (Çev.), Ankara: İmge Kitabevi Yayınları.
- Hicks, D. (2003). Thirty years of global education: A reminder of key principles and precedents. Educational Review, 55(3), 265-275.
- Hillyard, A. K. (2011). Constructions of global citizenship: An Albertan case study (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi).University of Alberta, Faculty of Graduate Studies and Research, Alberta.
- Hobbs, H. H. ve Chernotsky, H. I. (2007). Preparing students for global citizenship. Prepared for the American Political Science Association Teaching and Learning Conference, Charlotte, NC. http://www.nysaflt.org/workshops/colt/2010/TLC07HobbsChernotsky.pdf adresinden erişildi.
- Ibrahim, T. (2005). Global citizenship education: Mainstreaming the curriculum?. Cambridge Journal of Education, 35(2), 177-194. doi: 10.1080/03057640500146823
- İçen, M. ve Akpınar, E. (2012). Küresel vatandaşlık eğitiminin uluslararası sorunların çözümündeki rolü. Erzincan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(2), 277-289
- Kan, Ç. (2009a). Değişen değerler ve küresel vatandaşlık eğitimi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 17(3), 895- 904.
- Kan, Ç. (2009b). Sosyal bilgiler eğitiminde küresel vatandaşlık. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 26, 25-30.
- Karaca, S. ve Çoban, A. (2015). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının küresel vatandaşlık tutum düzeylerinin farklı değişkenler açısından incelenmesi. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 3(17), 10-22.
- Kaya, B. ve Kaya A. (2012). Teknoloji çağında öğretmen adaylarının küresel vatandaşlık algıları. Sakarya University Journal of Education, 2(3), 81-95.
- Kaymakcı, S. (2012). Global education in the Turkish social studies teacher training programme. Croatian Journal of Education, 14(4), 817-854.
- Kirkwood, T. F. (2001). Our global age requires global education: Clarifying definitional ambiguities. The Social Studies, 92(1), 10-15.
- Lewis, I. (2009). Preparing young people for global citizenship. Education Review, 21(2), 23-26.
- Linklater, A. (2002). Cosmopolitan citizenship. E. F. Isin ve B. S. Turner (Ed.), Handbook of citizenship studies içinde (s.317-332). Wiltshire: Sage Publication.
- Mannion, G., Biesta, G., Priestley M. ve Ross, H. (2011). The global dimension in education and education for global citizenship: genealogy and critique. Globalisation, Societies and Education, 9(3- 4), 443-456.
- Merriam, S. B. (2013). Nitel araştırma: Desen ve uygulama için bir rehber. (S. Turan, Çev. Ed.), Ankara: Nobel.
- Morais, D. B. ve Ogden, A. C. (2011). Initial development and validation of the global citizenship scale. Journal of Studies in International Education, 15(5), 445-466.
- Mutluer, C. (2013). The place of history lessons in global citizenship education: The views of the teacher. Turkish Studies, 8(2), 189-200.
- Oğurlu, Ü., Kaya, F., Ercan Yalman, F. ve Ayvaz, Ü. (2015). Üstün Yetenekli Ortaokul Öğrencilerine Küresel Vatandaşlık Eğitimi Programının Etkililiği. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(1), 253-271. http://dergipark.gov.tr/mersinefd/issue/17399/182051 adresinden erişildi.
- Osler, A. ve Starkey, H. (2003). Learning for cosmopolitan citizenship: Theoretical debates and young people‟s experiences. Educational Review, 55(3), 243-254.
- Osler, A. ve Vincent, K. (2002). Citizenship and the challenge of global education. Wiltshire: Trentham Books.
- OXFAM. (2006). Education for global citizenship: A guide for schools. http://www.oxfam.org.uk/education adresinden erişildi.
- Özyurt, C. (2009, Mayıs). Küresel vatandaşlığın gelişimi, imkânı ve küresel değerler eğitimi. I. Uluslararası Avrupa Birliği, Vatandaşlık ve Vatandaşlık Eğitimi Sempozyumu içinde (s. 157-164). Uşak Üniversitesi Avrupa Birliği Eğitim, Araştırma ve Uygulama Merkezi, Uşak.
- Patton, M. Q. (2014). Nitel araştırma ve değerlendirme yöntemleri. (M. Bütün ve S. B. Demir, Çev. Ed.), Ankara: Pegem Akademi.
- Pike, G. (2008). Reconstructing the legend: Educating for global citizenship. A. A. Abdi ve L. Shultz (Ed.), Educating for human rights and global citizenship içinde (s. 223-237). New York: State University of New York Press.
- Rapoport, A. (2009). A forgotten concept: Global citizenship education and state social studies standards. Journal of Social Studies Research, 33(1), 91-112.
- Sarıoğlu, B. (2013). A Globally competent teacher as a citizen: A study of primary school teachers' competences related to global citizenship (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Schattle, H. (2005). Communicating global citizenship: Multiple discourses beyond the Academy. Citizenship Studies, 9(2), 119-133.
- Schattle, H. (2008). Education for global citizenship: Illustrations of ideological pluralism and adaptation. Journal of Political Ideologies, 13(1), 73-94.
- Stokes, G. (2004). Global Citizenship. Ethos, 12(1), 19-23.
- Şahin, İ. F. ve Çermik, F. (2014). Küresel vatandaşlık ölçeğinin Türkçeye uyarlanması: Güvenirlik ve geçerlik çalışması. Doğu Coğrafya Dergisi, 19(31), 207-218.
- Şahin, M., Şahin, S. ve Göğebakan-Yıldız, D. (2016). Sosyal bilgiler eğitimi programı ve dünya vatandaşlığı: Öğretmen adaylarının perspektifinden. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 31(2), 369-390.
- Tavşancıl, E. ve Aslan, A. E. (2001). Sözel, yazılı ve diğer materyaller için içerik analizi ve uygulama örnekleri. İstanbul: Epsilon Yayıncılık.
- Thornton, S. J. (2005). Incorporating internationalism into the social studies curriculum. N. Noddings (Ed.), Educating citizens for global awareness içinde (s. 81-92). New York: Teachers College Press.
- Topkaya, Y. ve Coşkun, K. (2016). Küresel vatandaşlık bilinci üzerinde sosyal bilgiler öğretim programında yer alan değerlerin etki boyutu. Sosyal Bilimler Dergisi, 6(11), 238-252.
- Tuncel, G. ve Uğur, C. A. (2009, Mayıs). İlköğretim 8. sınıf öğrencilerinin küresel vatandaşlık kavramına yükledikleri anlamlar üzerine bir değerlendirme. I. Uluslararası Avrupa Birliği, Vatandaşlık ve Vatandaşlık Eğitimi Sempozyumu içinde (s. 227- 230). Uşak Üniversitesi Avrupa Birliği Eğitim, Araştırma ve Uygulama Merkezi, Uşak.
- UNESCO. (2014). Global citizenship education: Preparing learners for the challenges of the 21st century. http://www.unesco.org/new/en/globalcitizenship-education adresinden erişildi.
- Uydaş, İ. (2014). Ortaöğretim öğrencilerinin küresel vatandaşlık bağlamında çokkültürlülük hakkındaki görüşlerinin değerlendirilmesi (Çanakkale ili örneği) (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Çanakkale.
- Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
| APA | Çolak K, Kabapınar Y, ÖZTÜRK C (2019). Sosyal Bilgiler Derslerini Veren Öğretmenlerin Küresel Vatandaşlığa ve Küresel Vatandaşlık Eğitimine Bakışları. , 335 - 352. 10.15390/EB.2019.7721 |
| Chicago | Çolak Kerem,Kabapınar Yücel,ÖZTÜRK Cemil Sosyal Bilgiler Derslerini Veren Öğretmenlerin Küresel Vatandaşlığa ve Küresel Vatandaşlık Eğitimine Bakışları. (2019): 335 - 352. 10.15390/EB.2019.7721 |
| MLA | Çolak Kerem,Kabapınar Yücel,ÖZTÜRK Cemil Sosyal Bilgiler Derslerini Veren Öğretmenlerin Küresel Vatandaşlığa ve Küresel Vatandaşlık Eğitimine Bakışları. , 2019, ss.335 - 352. 10.15390/EB.2019.7721 |
| AMA | Çolak K,Kabapınar Y,ÖZTÜRK C Sosyal Bilgiler Derslerini Veren Öğretmenlerin Küresel Vatandaşlığa ve Küresel Vatandaşlık Eğitimine Bakışları. . 2019; 335 - 352. 10.15390/EB.2019.7721 |
| Vancouver | Çolak K,Kabapınar Y,ÖZTÜRK C Sosyal Bilgiler Derslerini Veren Öğretmenlerin Küresel Vatandaşlığa ve Küresel Vatandaşlık Eğitimine Bakışları. . 2019; 335 - 352. 10.15390/EB.2019.7721 |
| IEEE | Çolak K,Kabapınar Y,ÖZTÜRK C "Sosyal Bilgiler Derslerini Veren Öğretmenlerin Küresel Vatandaşlığa ve Küresel Vatandaşlık Eğitimine Bakışları." , ss.335 - 352, 2019. 10.15390/EB.2019.7721 |
| ISNAD | Çolak, Kerem vd. "Sosyal Bilgiler Derslerini Veren Öğretmenlerin Küresel Vatandaşlığa ve Küresel Vatandaşlık Eğitimine Bakışları". (2019), 335-352. https://doi.org/10.15390/EB.2019.7721 |
| APA | Çolak K, Kabapınar Y, ÖZTÜRK C (2019). Sosyal Bilgiler Derslerini Veren Öğretmenlerin Küresel Vatandaşlığa ve Küresel Vatandaşlık Eğitimine Bakışları. Eğitim ve Bilim, 44(197), 335 - 352. 10.15390/EB.2019.7721 |
| Chicago | Çolak Kerem,Kabapınar Yücel,ÖZTÜRK Cemil Sosyal Bilgiler Derslerini Veren Öğretmenlerin Küresel Vatandaşlığa ve Küresel Vatandaşlık Eğitimine Bakışları. Eğitim ve Bilim 44, no.197 (2019): 335 - 352. 10.15390/EB.2019.7721 |
| MLA | Çolak Kerem,Kabapınar Yücel,ÖZTÜRK Cemil Sosyal Bilgiler Derslerini Veren Öğretmenlerin Küresel Vatandaşlığa ve Küresel Vatandaşlık Eğitimine Bakışları. Eğitim ve Bilim, vol.44, no.197, 2019, ss.335 - 352. 10.15390/EB.2019.7721 |
| AMA | Çolak K,Kabapınar Y,ÖZTÜRK C Sosyal Bilgiler Derslerini Veren Öğretmenlerin Küresel Vatandaşlığa ve Küresel Vatandaşlık Eğitimine Bakışları. Eğitim ve Bilim. 2019; 44(197): 335 - 352. 10.15390/EB.2019.7721 |
| Vancouver | Çolak K,Kabapınar Y,ÖZTÜRK C Sosyal Bilgiler Derslerini Veren Öğretmenlerin Küresel Vatandaşlığa ve Küresel Vatandaşlık Eğitimine Bakışları. Eğitim ve Bilim. 2019; 44(197): 335 - 352. 10.15390/EB.2019.7721 |
| IEEE | Çolak K,Kabapınar Y,ÖZTÜRK C "Sosyal Bilgiler Derslerini Veren Öğretmenlerin Küresel Vatandaşlığa ve Küresel Vatandaşlık Eğitimine Bakışları." Eğitim ve Bilim, 44, ss.335 - 352, 2019. 10.15390/EB.2019.7721 |
| ISNAD | Çolak, Kerem vd. "Sosyal Bilgiler Derslerini Veren Öğretmenlerin Küresel Vatandaşlığa ve Küresel Vatandaşlık Eğitimine Bakışları". Eğitim ve Bilim 44/197 (2019), 335-352. https://doi.org/10.15390/EB.2019.7721 |
