KURULUŞ YILLARINDA ŞEKER SANAYİ VE DEVLETİN AMAÇ FONKSİYONU
Bu çalışmanın amacı Türkiye’de cumhuriyetin kuruluş yıllarında
bir fail olarak devletin davranışını iktisadi açıdan araştırmaktır. Bu
amacın temelinde ise 1923-1938 döneminde Türkiye’nin iktisadi
kalkınmasının, iktisadi tasarım ile açıklanmasını olanaklı kılacak
bir yaklaşım oluşturmak yatmaktadır. İktisadi tasarımda önce amaç
daha sonra amaca uygun mekanizma tasarlanır. Bu çalışmada,
Türkiye’de cumhuriyetin kuruluş yıllarındaki iktisadi tasarıma
ilişkin yalnızca amaç fonksiyonuna dair tespitler yapılması
hedeflenmiştir. Çalışmanın kapsamı yalnızca şeker sanayi ile
sınırlandırılmıştır ve devletin şeker sanayindeki davranışının
kalkınma sürecindeki genel davranışa aykırı olmadığı kabul
edilmiştir. Devletin iktisadi açıdan davranışını açıklayabilmek
amacıyla şeker sanayine ilişkin hemen hemen tüm kanun metinleri
ve önemli raporlar, arşiv çalışması da yapılarak incelenmiş ve
kanun metinlerinin ve raporların hangi amaca yönelik olduğu
saptanmaya çalışılmıştır. Ayrıca döneme ilişkin ilgili iktisadi
veriler de sunulmuştur. Çalışma ile şeker sanayine ilişkin tespitlere
dayanarak hedefler belirlenmiş ve bu hedeflerin ima ettiği amaçlar
ortaya çıkarılmıştır.