Ebû İshâk Eş-Şîrâzî’nin Usûl Düşüncesinde Emir ve Nehiy

ERKOÇ BAYDAR ,TUBA

TUBA ERKOÇ BAYDAR

(İbn Haldun Üniversitesi, İslami İlimler Fakültesi, İstanbul, Türkiye)

Usul İslam Araştırmaları

Yıl: 2018Cilt: 30Sayı: 30ISSN: 1305-2632Sayfa Aralığı: 31 - 54Metin Dili: Türkçe

111 0

Türkçe
İngilizce

Ebû İshâk Eş-Şîrâzî’nin Usûl Düşüncesinde Emir ve Nehiy

Öz: Fıkıh usûlünün en temel konularından biri olan emir ve nehiy, fürû fıkıhta önemliyansımaları bulunan birçok kritik meseleyi barındırır. Bu meselelerin başında emir veneyhin mûcebinin ne olduğu, tekrara, fevre ve iczâya delalet edip etmediği gelmektedir.Hükümlerin anlaşılmasında önemli bir yeri olan bu konular, birçok fakihin eserlerindeyer almaktadır. Bu fakihler içerisinde Şîrâzî (ö. 476/1083), mezkûr meseleleri etraflıcaele alıp kritik etmesi nedeniyle önemlidir. Bu nedenle emir ve nehiy konusumakalemizde Ebû İshâk eş-Şîrâzî’nin perspektifinden sunulacaktır.

Anahtar Kelimeler:

Konu Alanı: Sosyal > Din Bilimi

Command and Prohibition in Abû Ishâq Al-Shîrâzî’s Legal Thought

Öz:Command (al-amr) and prohibition (al-nahy) which is one of the most fundamental issues of the usul al-fıqh contain a number of critical issues that have significant implications for furû al-fıqh. Among these issues, there are issues such as what is legal consequence of al-amr and al-nahy and whether it implies repetition and expedition (fawr). Many jurists pay particular attention to command and prohibition. Among these jurists, Şîrâzî is important because he dealt with these issues thoroughly and critically. So, this articles mentions Abû Ishâq al-Shīrāzī’s opinions about command (al-amr) and prohibition (al-nahy) in usûl thought.

Anahtar Kelimeler:

Konu Alanı: SOCIAL > RELIGION

Belge Türü: DergiMakale Türü: Araştırma MakalesiErişim Formatı: Erişime Açık

Akhisârî, Hasan b. Turhan b. Davud Hasan Kâfî, Şerhu Semti’l-Vusûl ila İlmi'l-Usûl, thk. Muhammed Mustafa Muhammed Ramazan, Riyad; Kahire: Daru’l-İbni’l-Cevzi, 1431.
Âmidî, Seyfuddîn Ali b. Ebî Alî, el-İhkâm fî Usûli’l-Ahkâm, thk. Abduzzerka Afîf, Riyâd: Dâru’s-Semiî, 2003, I-IV.
Bâkıllanî, Ebû Bekr Muhammed b. Tayyib b. Muhammed Basrî, et-Takrîb ve’l-İrşâd es-Sagîr, thk. Abdülhamid b. Ali Ebû Zenid, Beyrut: Müessesetü’r-Risâle, 1994, I-III.
Buhârî, Ebû Abdullah Muhammed b. İsmâîl b. İbrâhîm b. el-Muğîre b. Berdezbe, el-Câmiu’sSahîh, İstanbul: el-Mektebetu’l-İslâmiyye, [t.y.], I-VIII.
Buhârî, Alaüddin Abdülazîz b. Ahmed b. Muhammed Abdülazîz, Keşfu’l-Esrâr an Usuli Fahrü’l-İslam el-Pezdevî, Beyrut: Dârü'l-Kütübi'l-İlmiyye, 1997.
Cessâs, Ebû Bekr Ahmed b. Ali er-Râzî, el-Fusûl fi’l-Usûl, thk. Uceyl Câsim en-Neşmî, Kuveyt: Vizâratü’l-Evkâf ve’ş-Şuûni’l-İslâmiyye, 1994, I-IV.
Cevherî, Ebû Nasr İsmâîl b. Hammad el-Cevherî, es-Sıhâh Tâcü’l-Lüğa ve Sıhâhu’l-Arabiyye, thk. Ahmed Abdulğafûr, Beyrut: Dâru’l-İlmi li’l-Melâyin, 1984, I-VII.
Cüveynî, İmamu’l-Haremeyn Abdulmelik b. Abdillah, el-Burhân fî Usûl’l-Fıkh, thk. Abdulazim ed-Dîb, Kahire: Dâru’l-Ensar, 1980.
Debûsî, Ebû Zeyd Abdulah b. Ömer, Takvîmu’l-Edilleti fî Usûli’l-Fıkh, thk. Halil Muhiddîn el-Mîs, Beyrût: Dâru’l-Kutubi’l-İlmiyye, 2001.
Gazzâlî, Ebû Hâmid Muhammed b. Muhammed, el-Mustasfâ min İlmi’l-Usûl, thk. Hamza b. Züheyr Hâfız, Cidde: eş-Şeriketü’l-Medîneti’l- Münevvere li’t-Tıbâa ve’n-Neşr, t.y., IIV.
İbn Emîn, Mahmud Esad, Telhîs-u Usûl-i Fıkh, Sadeleştiren: Taha Alp v.d., İstanbul: Yasin Yay., 2002.
İbn Manzûr, Ebû’l-Fadl Cemâluddîn Muhammed b. Mukrem el-Ifrıkî el-Mısrî, Lisânu’lArab, Beyrut: Dâru Sâdır, [t.y.], I-XV.
Muslim, Ebu’l-Huseyn b. el-Haccâc b. Muslim el-Kuşeyrî en-Nîsâbûrî, el-Câmiu’s-Sahîh, Beyrut: el-Mektebetu’l-Asriyye, 2008.
Nesâî, Ebû Abdurrahman Ahmed b. Ali b. Şu’ayb, es-Sünen (Suyûtî Şerhiyle Birlikte), Dâru İhyâi’t-Turâsi’l-Arabî, Beyrut: [t.y.], I-VIII.
Râzî, Ebû Abdullah Fahreddin Muhammed b. Ömer, el-Mahsûl fî İlmi Usûli’l-Fıkh, thk. Taha Cabir Feyyaz Alvanî, Beyrut: Müessesetü’r-Risâle, 1992, I-VI.
Sadru’ş-Şerî’a, Ubeydullah b. Mes’ûd el-Mahbûbî, et-Tavzîh Şerhu’t-Tenkîh, thk. Muhammed Adnan Derviş, Beyrut: Dâru’l-Erkam, [t.y.], I-II.
Serahsî, Ebû Bekr Şemsüleimme Muhammed b. Ahmed b. Sehl, Usûlü’s-Serahsî, thk. Ebü’lVefâ Efgânî, Beyrût: Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, 1993, I-II.
Şîrâzî, Ebû İshâk İbrâhîm b. Ali b. Yûsuf, Şerhu’l-Luma‘, thk. Abdülmecid Türkî, Beyrut: Dârü'l-Garbi'l-İslâmî, 1988.
Şîrâzî, Ebû İshâk İbrâhîm b. Ali b. Yûsuf, Luma‘, thk. Muhyiddin Müstu, Yusuf Ali Büdeyvi, Şam: Dârü'l-Kelimi't-Tayyib, 1995.
Şîrâzî, Ebû İshâk İbrâhîm b. Ali b. Yûsuf, et-Tebsıra, thk. Muhammed Hasan Heyto, Şam: Dârü'l-Fikr, 1980.