20. Yüzyılın İlk Yarısında Kazakistan’da Yaşanan Açlık Felaketleri

HEKİMOĞLU, VECİHİ SEFA FUAT

20. Yüzyılın İlk Yarısında Kazakistan’da Yaşanan Açlık Felaketleri

Vecihi Sefa Fuat HEKİMOĞLU (Bitlis Eren Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, Uluslararası İlişkiler Bölümü, Bitlis, Türkiye)

Iğdır Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi

7 3

Yıl: 2018 Cilt: 0 Sayı: 15 Sayfa Aralığı: 189 - 207 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 01-10-2019

20. Yüzyılın İlk Yarısında Kazakistan’da Yaşanan Açlık Felaketleri

Öz:

Birinci Dünya Savaşı sırasında gerçekleşen 1916 Türkistan Milli Ayaklanması ve ardından Bolşevik Devrimiyle beraber başlayan iç savaş, Kazak halkını maddi açıdan son derece olumsuz bir şekilde etkilemişti. Ancak Sovyet yönetiminin ku-rulduğu ilk dönemlerde uygulanan yanlış politikalar neticesin-de oraya çıkan “açlık” tamamen bir felakete yol açmış ve mil-yonlarca Kazak Türkünün hayatını kaybetmesine sebep olmuş-tu. Kazakistan Komünist Partisi Birinci Sekreteri Filip İsayeviç Goloşekin’in, “Küçük Ekim Devrimi” olarak adlandırdığı poli-tikaları uygulamaya koyması ve sonrasında gerçekleştirilen Ko-lektifleştirme, milyonlarca Kazak Türkünün ölümüyle sonuç-lanmıştı. Bu çalışmamızda Kazakistan’da 1920’li ve 1930’lu yıl-larda yaşanan açlık felaketinin sebepleri, Kazak aydınlarının yaşanan felaket karşısında merkezi Sovyet yönetimi nezdindeki girişimleri ve başta Sovyetler Birliği’nin lideri Josef Stalin ile Kazakistan’ın yöneticisi Filip Goloşekin olmak üzere Sovyetler Birliği idarecilerinin uyguladıkları politikalar incelenecektir.

Anahtar Kelime:

The Famine Disasters in Kazakhstan in the First Half of the 20th Century

Öz:

Turkistan National Rebellion of 1916 during the First World War and the civil war that started with the Bolshevik Revolution influenced the Kazak people in a very negative way in terms of food stock. However, the "famine" that resulted from the misguided policies implemented in the early periods of the Soviet administration led to a total devastation and cau-sed millions of Kazakh people to lose their lives. The First Sec-retary of the Communist Party of Kazakhstan, Philip Isaevic Goloshekin, applied the policies that he called the "Little Octo-ber Revolution", and the subsequent Collectivization resulted in the death of millions of Kazakh people. In this study, the rea-sons for the experienced famine in the 1920’s and 1930’s in Ka-zakhstan, implements the Soviet Union, the administrator at-tempts and first Soviet in the central Soviet government before the face of disaster of Kazakh intellectuals Union leader Josef Stalin by including Kazakhstan's manager Philip Goloshekin they policies will be examined.

Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Abrahman Hayruş, Tarihındı Tanı (Otan Tarihinin Oçerkteri)Almatı: Daneker, 2002.
Amanjolov K., Kazakstan Tarihı, 2. Cilt, Almatı: Bilim Baspası, 2004.
Cameron Sarah, “The Kazakh Famine of 1930-33: Current Research and New Directions”, Journal of Ukranian Studies, Volume: III, No: 2, 2016, s. 117-132.
Çokay Mustafa, “Türkistan’da Sovyet Hükûmetinin “Açlık Siyaseti” (Turar Rıskulov’un İtirafları)”, Türkistan’ın Bağımsızlığına Hizmet Eden “Yeni Türkistan’dan” Seçilmiş Makaleler. Editör: Tülay Duran. İstanbul: Ayaz-Tahir Türkistan İdil-Ural Vakfı Yayınları, 2005, s. 276-280.
Çokay Mustafa, “Türkistanda Pahta Etrafıda Küreş” Yaş Türkistan, No: 1, 1929, s. 5-16.
Çokay Mustafa, “İran ve Afganistanga Sıyıngan Türkistalılarnın Hali”, Yaş Türkistan, No: 34, 1932, s. 33- 35.
Çokayoğlu Mustafa, “Türkistan’ı Açlık Tehdit Ediyor”, Türkistan’ın Bağımsızlığına Hizmet Eden “Yeni Türkistan’dan” Seçilmiş Makaleler. Editör: Tülay Duran. İstanbul: Ayaz-Tahir Türkistan İdil-Ural Vakfı Yayınları, 2005, s. 281-285.
Ercilasun Güljanat, “Kazakistan ve Kırgızistan’da Kolektifleştirme: Sözlü Tarih Çerçevesinden Bir Bakış”, Gazi Üniversitesi Türkiyat Dergisi, Sayı: 19, 2016, s. 11-22.
Eski Devirlerden Günümüze Kazakistan ve Kazaklar,Çev. Kara Abdulva-hap, İstanbul: Selenge Yayınları, 2007.
Kozıbayev M., Nurpeyis K. Vd., Kazakstan Tarihı, Köne Zamannan Bu-ginge Deyin, C. 4, Almatı: Atamura, 2010.
Mamırulu Kamen, Kazak Tarihı, Almatı: Gılım Baspası, 1995. Nurpeyisov Kenes, Kazakstannın Şarualar Sovyetteri (1917-1929 Jıldar), Almatı: Kazak SSR Gılım Baspası, 1972.
Nurtazina Nazira, “Great Famine of 1931-1933 in Kazakhstan: A Con-temporary’s Reminiscences”, Acta Slavica Iaponica, Tomus 32, Al-maty: 2011, s. 105-129.
Pannier Bruce, “Kazakhstan: The Forgotten Famine”, erişim tarihi 11.05.2018, http://www.rferl.org/a/1079304.html.
Smagulova S. O., “1917-1918 jj. Kazakstandagı aştık nәubeti jәne T. Rıskulov”, erişim tarihi 25.04.2018. http://ehistory.kz/media/upload/1534/2014/04/07/4d471a3626d82584f30f2824ed7025af.pdf.
Volkava Elena, “The Kazakh Famine of 1930-33 and Politics of History in the Post Soviet Space”, erişim tarihi 11.05.2018, http://www.wilsoncenter.org/publication/the-kazakh-famine-1930-33-and-the-politics-history-the-post-soviet-space.

APA	HEKİMOĞLU V (2018). 20. Yüzyılın İlk Yarısında Kazakistan’da Yaşanan Açlık Felaketleri. , 189 - 207.
Chicago	HEKİMOĞLU VECİHİ SEFA FUAT 20. Yüzyılın İlk Yarısında Kazakistan’da Yaşanan Açlık Felaketleri. (2018): 189 - 207.
MLA	HEKİMOĞLU VECİHİ SEFA FUAT 20. Yüzyılın İlk Yarısında Kazakistan’da Yaşanan Açlık Felaketleri. , 2018, ss.189 - 207.
AMA	HEKİMOĞLU V 20. Yüzyılın İlk Yarısında Kazakistan’da Yaşanan Açlık Felaketleri. . 2018; 189 - 207.
Vancouver	HEKİMOĞLU V 20. Yüzyılın İlk Yarısında Kazakistan’da Yaşanan Açlık Felaketleri. . 2018; 189 - 207.
IEEE	HEKİMOĞLU V "20. Yüzyılın İlk Yarısında Kazakistan’da Yaşanan Açlık Felaketleri." , ss.189 - 207, 2018.
ISNAD	HEKİMOĞLU, VECİHİ SEFA FUAT. "20. Yüzyılın İlk Yarısında Kazakistan’da Yaşanan Açlık Felaketleri". (2018), 189-207.

APA	HEKİMOĞLU V (2018). 20. Yüzyılın İlk Yarısında Kazakistan’da Yaşanan Açlık Felaketleri. Iğdır Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 0(15), 189 - 207.
Chicago	HEKİMOĞLU VECİHİ SEFA FUAT 20. Yüzyılın İlk Yarısında Kazakistan’da Yaşanan Açlık Felaketleri. Iğdır Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 0, no.15 (2018): 189 - 207.
MLA	HEKİMOĞLU VECİHİ SEFA FUAT 20. Yüzyılın İlk Yarısında Kazakistan’da Yaşanan Açlık Felaketleri. Iğdır Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, vol.0, no.15, 2018, ss.189 - 207.
AMA	HEKİMOĞLU V 20. Yüzyılın İlk Yarısında Kazakistan’da Yaşanan Açlık Felaketleri. Iğdır Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2018; 0(15): 189 - 207.
Vancouver	HEKİMOĞLU V 20. Yüzyılın İlk Yarısında Kazakistan’da Yaşanan Açlık Felaketleri. Iğdır Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2018; 0(15): 189 - 207.
IEEE	HEKİMOĞLU V "20. Yüzyılın İlk Yarısında Kazakistan’da Yaşanan Açlık Felaketleri." Iğdır Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 0, ss.189 - 207, 2018.
ISNAD	HEKİMOĞLU, VECİHİ SEFA FUAT. "20. Yüzyılın İlk Yarısında Kazakistan’da Yaşanan Açlık Felaketleri". Iğdır Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 15 (2018), 189-207.