Yıl: 2018 Cilt: 18 Sayı: 18 Sayfa Aralığı: 429 - 451 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 10-10-2019

18. YÜZYILDA RUSYA’NIN KUZEY KAFKASKA’YI  HRİSTİYANLAŞTIRMA POLİTİKASI 

Öz:
Rus Çarlığı, 16. yüzyıldan itibaren Kuzey Kafkasya’da genişleme siyaseti izlese de bölgede, ancak 18. yüzyıldan sonra etkin bir güç olabilmiştir. Bizans’ın mirasçısı olmak isteyen  Ruslar, imparatorluğu Ortodoksluğun merkezi yapmışlar ve hakimiyetleri altındaki  halkları da aynı din altında birleştirmeyi, imparatorluğun genişlemesini ve birliğini garanti eden bir misyon olarak görmüşlerdir. Bu nedenle özellikle Çerkezler, Osetler ve  Çeçenlerin Hristiyanlaştırılmasına ağırlık verilmiştir. Rus otoriteleri, Hristiyanlık bu  halklar arasında geçmişte yayıldığı için onların, bu dini tekrar kabul edeceklerini iddia  etmişlerdir. Hristiyan unsurları, özellikle Kozakları, Kafkas halklar arasına yerleştirme,  Kafkasyalı yerlileri Rus bölgelerine göç ettirme, vaftiz olanlara maddi imkânlar sunma  gibi metotlar, Hristiyanlaştırma projesi çerçevesinde en sık başvurulan metotlar olmuştur. Tabiki en etkili yol olarak, bu halklaravaazlar verecek misyonerler gönderme yöntemi görülmüş ve bu misyon için 1745 yılında “Oset Komisyonu” isimli özel bir dini kurum oluşturulmuştur. Bu komisyon, misyonerler ve rahipler yetiştirmek için okullar açmış,  kiliseler kurmuş ve misyonerlik faaliyetleriyle onbinlerce Kafkasyalıyı, bilhassa Oseti  vaftiz etmiştir. Kuzey Kafkasya halkları çoğunlukla Müslüman olarak kalsa da, bugün  Osetlerin büyük bölümünün Ortodoks Hristiyan oluşu, Rus Hristiyanlaştırma siyasetinin  bir sonucudur. 
Anahtar Kelime:

Konular: Tarih

THE CHIRISTIANIZATION POLICY OF RUSSIA IN THE NORTH CAUCASUS IN  THE 18TH CENTURY 

Öz:
Although Russian Empire began to pursue the policy of expansion in the North Caucasus in 16th  century, it was able to become a superior power in the region only from the 18th century. The  Russians who wanted to be Byzantine heirs, made the empire the centre of Orthodoxy, and considered joining the peoples under their rule under one religion as an imperial mission by which the  expansion and unity of the empire should be secured. Therefore, the focus was especially on the  Christianization of Circassians, Ossetians and Chechens. As Christianity has spread among these  peoples in the past, the Russian authorities claimed that they would accept this religion without  any problem. Methods such as settlement of the Christians, especially Cossacks, among Caucasian  peoples, the relocation of the Caucasian natives into Russian territories and providing financial  opportunities for baptized people have been the most frequently used methods within the framework  of the Christianization project. Unquestionably, the most effective way was to send missionaries to these nations who would preach among them, and a special religious institution called “Ossetian Commission” was established for this mission in 1745. This commission opened schools to educate missionaries and priests, built churches, and thousands of Caucasians, especially Ossetians, have been baptized by their missionary activities. Although the peoples of the North Caucasus remained mostly Muslim that the  majority of Ossetians are today Orthodox Christians is a result of the Russian Christianization  policy. 
Anahtar Kelime:

Konular: Tarih
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • AYDIN, Mustafa, “Türkischer Einfluss und das Reich der Osmanen”, Bernhard  Chiari (Ed. ), Kaukasus (Wegweiser zur Geschichte), Paderborn, Schöningh,  2008, s. 23‐35. 
  • BADDALEY, John F.,Rusların Kafkasya’yı İstilası ve Şeyh Şamil, İngilizce’den  çeviren: Sedat Özden, 3. Baskı, İstanbul, Kayıhan Yayınları, 1995. 
  • BARABANOV, O. N.,Oçerkiistoriikristianstvana Severnom Kavkaze: s drevnejşikvremen do naçala XX veka, Moskva, Izdatel’stvo “AspektPress”, 2015. 
  • BİLGE, Sadık Müfit, Osmanlı Çaǧı’nda Kafkasya 1454‐1829 (Tarih‐ToplumEkonomi), İstanbul, Kitabevi, 2012. 
  • BOECK, Brian J.,ImperialBoundaries: Cossack Communities and Empire‐Building in  the Age of Peter the Great, Cambridge, Cambridge UniversityPress, 2009. 
  • BURRET, Thomas M., “ʻThe Land is SpoiledbyWaterʼ: Cossack Colonisation in the North Caucasus”, Environment and History, vol. 5, number 1,  (February 1999), s. 27‐52. 
  • BUTKOV, P. G., Materialydlyanovoyistorii Kavkaza s 1722 po 1803 god, tom 1, Saint  Petersburg,Imp. Akad. Nauk, 1869. 
  • ERHORN, I.,Kaukasien, Berlin, Stollberg, 1942. 
  • GASANOV, Magomed, “On Christianity in Dagestan”, Iran and the Caucasus,  vol. 5 (2001), s. 79‐84. 
  • GÜLDENSTÄDT, Johann Anton, Dr. J. A. Güldenstädt’sReisennachGeorgienundImerethi. AusseinenPapierengänzlichumgearbeitetundverbessertherausgegeben, und mit erklärenden Anmerkungenbegleitetvon Julius von Klaproth, Berlin, Maurer, 1815. 
  • HAXTHAUSEN, August Freiherr von, Transkaukasia. Andeutungen über das  Familien‐ und Gemeindeleben und die sozialen Verhältnisse einiger Völker zwischen dem Schwarzen und Kaspischen Meere, Reiseerinnerungen und gesammelte  Notizen, erster Teil, Leipzig, F. A. Brockhaus, 1856. 
  • “IBN RUSTEH el‐Hemedânî, EbûAlîAhmed b. Omar: Kitab el‐a’lâk el‐Nefîse”,  Ramazan Șeșen, İslâm Coǧrafyacılarına Göre Türkler ve Türk Ülkeleri, Ankara,  Ankara Üniv. Basımevi, 1985, s. 36‐42. 
  • KHODARKOVSKY, Michael, “Of Christianity, Enlightenment, and Colonialism: Russia in the North Caucasus, 1550–1800”, TheJournal of Modern History, vol. 71, number 2, (June 1999), s. 394‐430. 
  • KVASTIANI, Thea, Spolanski, Vadim, Sternfeldt, Andreas, Georgien: Unterwegs  zwischen Kaukasus und Schwarzem Meer, 5. Aktualisierte und erweiterte Auflage, Berlin, Trescher, 2010. 
  • KLAPROTH, Julius, Reise in den Kaukasusundnach Georgienunternommen in den  Jahren 1807 und 1808, aufVeranstaltung der kaiserlichenAkademie der Wissenschaftenzu St. Petersburg, enthaltendeinevollständige Beschreibung der  kaukasischen Länderundihrer Bewohner, 2 Bde., Halle und Berlin, In den  Buchhandlungendes Hallischen Waisenhauses,1812. 
  • KOCH, Karl Friedrich Emil, Das nördliche Ossetien. Nach Mittheilungen des Herrn  Professor Koch, Weimar, Ohne Verlag, um 1840. 
  • KURAT, Akdes Nimet, Rusya Tarihi. Başlangıçtan 1917’ye Kadar, Ankara, TTK  Basımevi, 1993. 
  • KURAT, Akdes Nimet, IV‐XVIII. Yüzyıllarda Karadeniz Kuzeyindeki Türk Kavimleri ve Devletleri, Ankara, TTK Basımevi, 1972. 
  • KURAT, AkdesNimet, Türkiye ve Rusya. XVIII. Yüzyıl Sonundan Kurtuluş Savaşına Kadar Türk‐Rus İlişkileri (1798‐1919), 2. Baskı, Ankara, TTK Basımevi,  2011. 
  • LEMERCIER‐QUELQUEJAY, Chantal, “Cooptation of theElites of Kabardaand  Daghestan in thesixteenthcentury”, Abdurahman Avtorkhanov / Marie  Bennigsen Broxup (Eds. ), The North CaucasusBarrier. The Russian AdvancetowardstheMuslim World, London, London, St. Martin’sPress, 1992, s. 18‐45. 
  • MEHMETOV, İsmail, Türk Kafkası’nda Siyasi ve Etnik Yapı. Eski Çağlardan Günümüze Azerbaycan Tarihi, İstanbul, Ötüken Neşriyat, 2009. 
  • MOSTASHARI, Firouzeh, “Colonial Dilemmas: Russian Policies in theMuslimCaucasus”, Robert P. Geraciand Michael Khodarkovsky (Eds. ), Of Religionand Empire: Missions, Conversion, and Tolerance in Tsarist Russia, Ithaca/New York, Cornell UniversityPress, 2001, s. 229‐249. 
  • NATHO, Kadir I.,Circassian History, New York, Xlibris Corporation, 2009. 
  • QUIRING, Manfred, Russland. Orientierung im Riesenreich, Berlin, Ch. Links Verlag, 2008. 
  • RABINOWITZ, Sarah Sonja, ZurEntwicklung der Arbeiterbewegung in Russlandbiszurgroßen Revolution von 1905, Dissertation, Heidelberg/Berlin, SpringerVerlag, 1913. 
  • RUBRUK, Wilhelm von, Reisen zum Großkhan der Mongolen. Von Konstantinopel  nach Karakorum, neu bearb. und hrsg. von Hans D. Leicht, Darmstadt, Wissenschaftliche Buchgesellschaft, 1985. 
  • SARKISYANZ, Emanuel, Geschichte der orientalischen Völker Rußlands bis 1917,  München, Oldenbourg, 1961. 
  • SIDERKO, Clemens S., Dschihad im Kaukasus. Antikolonialer Widerstand der Dagestaner und Tschetschenen gegen das Zarenreich (18. Jh. bis 1859), Wiesbaden,  Reichert, 2007. 
  • TAMCKE, Martin, Das Orthodoxe Christentum, München, C. H. Beck, 2007. 
  • TARDY, Lojos: “The Caucasian Peoplesandtheir Neigbours in 1404”, Acta Orientalia Academiae Scientiarum Hungaricae, vol. 32 (1978), s. 83‐111. 
  • TARRAN, Michel, “Orthodox Mission in the North Caucasus – End of the 18th 
  • Beginning of the 19th Century”, Central AsianSurvey, vol. 10, issue 1‐2  (1991), s. 103‐117. 
  • YEMELIANOVA, Galina M., Russiaand Islam. A Historical Survey, Basingstoke,  Palgrave, 2002. 
  • YILDIZ, Yusuf, Die Verbreitung des Islam im Kaukasus. Von den Anfängen bis zum  Beginn des 20. Jahrhunderts, Bonn, Online Publikation der Universität Bonn,  2014. 
APA YILDIZ Y (2018). 18. YÜZYILDA RUSYA’NIN KUZEY KAFKASKA’YI  HRİSTİYANLAŞTIRMA POLİTİKASI . , 429 - 451.
Chicago YILDIZ Yusuf 18. YÜZYILDA RUSYA’NIN KUZEY KAFKASKA’YI  HRİSTİYANLAŞTIRMA POLİTİKASI . (2018): 429 - 451.
MLA YILDIZ Yusuf 18. YÜZYILDA RUSYA’NIN KUZEY KAFKASKA’YI  HRİSTİYANLAŞTIRMA POLİTİKASI . , 2018, ss.429 - 451.
AMA YILDIZ Y 18. YÜZYILDA RUSYA’NIN KUZEY KAFKASKA’YI  HRİSTİYANLAŞTIRMA POLİTİKASI . . 2018; 429 - 451.
Vancouver YILDIZ Y 18. YÜZYILDA RUSYA’NIN KUZEY KAFKASKA’YI  HRİSTİYANLAŞTIRMA POLİTİKASI . . 2018; 429 - 451.
IEEE YILDIZ Y "18. YÜZYILDA RUSYA’NIN KUZEY KAFKASKA’YI  HRİSTİYANLAŞTIRMA POLİTİKASI ." , ss.429 - 451, 2018.
ISNAD YILDIZ, Yusuf. "18. YÜZYILDA RUSYA’NIN KUZEY KAFKASKA’YI  HRİSTİYANLAŞTIRMA POLİTİKASI ". (2018), 429-451.
APA YILDIZ Y (2018). 18. YÜZYILDA RUSYA’NIN KUZEY KAFKASKA’YI  HRİSTİYANLAŞTIRMA POLİTİKASI . Tarihin Peşinde Uluslararası Tarih ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 18(18), 429 - 451.
Chicago YILDIZ Yusuf 18. YÜZYILDA RUSYA’NIN KUZEY KAFKASKA’YI  HRİSTİYANLAŞTIRMA POLİTİKASI . Tarihin Peşinde Uluslararası Tarih ve Sosyal Araştırmalar Dergisi 18, no.18 (2018): 429 - 451.
MLA YILDIZ Yusuf 18. YÜZYILDA RUSYA’NIN KUZEY KAFKASKA’YI  HRİSTİYANLAŞTIRMA POLİTİKASI . Tarihin Peşinde Uluslararası Tarih ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, vol.18, no.18, 2018, ss.429 - 451.
AMA YILDIZ Y 18. YÜZYILDA RUSYA’NIN KUZEY KAFKASKA’YI  HRİSTİYANLAŞTIRMA POLİTİKASI . Tarihin Peşinde Uluslararası Tarih ve Sosyal Araştırmalar Dergisi. 2018; 18(18): 429 - 451.
Vancouver YILDIZ Y 18. YÜZYILDA RUSYA’NIN KUZEY KAFKASKA’YI  HRİSTİYANLAŞTIRMA POLİTİKASI . Tarihin Peşinde Uluslararası Tarih ve Sosyal Araştırmalar Dergisi. 2018; 18(18): 429 - 451.
IEEE YILDIZ Y "18. YÜZYILDA RUSYA’NIN KUZEY KAFKASKA’YI  HRİSTİYANLAŞTIRMA POLİTİKASI ." Tarihin Peşinde Uluslararası Tarih ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 18, ss.429 - 451, 2018.
ISNAD YILDIZ, Yusuf. "18. YÜZYILDA RUSYA’NIN KUZEY KAFKASKA’YI  HRİSTİYANLAŞTIRMA POLİTİKASI ". Tarihin Peşinde Uluslararası Tarih ve Sosyal Araştırmalar Dergisi 18/18 (2018), 429-451.