Çok Ölçütlü Karar Verme Yöntemleriyle Hayırsever Kuruluşlarında Verimlilik Analizi

ÖZBEK, AŞIR

Çok Ölçütlü Karar Verme Yöntemleriyle Hayırsever Kuruluşlarında Verimlilik Analizi

Aşır ÖZBEK (Kırıkkale Üniversitesi Kırıkkale MYO)

Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi

1 0

Yıl: 2018 Cilt: 18 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 99 - 113 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 01-07-2019

Çok Ölçütlü Karar Verme Yöntemleriyle Hayırsever Kuruluşlarında Verimlilik Analizi

Öz:

Kâr amacı güden işletmeler gibi sosyal alanlarda hizmet veren Sivil Toplum Kuruluşları da (STK) hizmetlerinin kesintisiz olarak devam etmesi için sürekli olarak kendilerini yenilemeli ve geliştirmelidir. Bu iyileştirme ve dönüşüm sürecini ciddiye alan kuruluşlar, verdikleri hizmetlerde belirli bir standarda ulaşmakta ve faaliyetlerini uzun süre devam ettirebilmektedir. Diğer taraftan kendilerini sürekli olarak iyileştirmeyi önemsemeyen kuruluşlar ise bağışçılarının kendilerine verdiği katkıyı verimli olarak kullanamadıklarından dolayı zamanla gelir kaybına uğramakta ve devamlılıklarını sürdürmekte zorluklarla karşılaşmaktadır. Bu nedenlerden dolayı STK’lar da kâr amacı güden işletmeler gibi verimli ve etkin çalışmak durumundadır. STK’lar belirli aralıklarla verimlilik analizi yaparak mevcut durumlarını kontrol etmeli ve bu doğrultuda gerekli yapısal ve stratejik kararları zaman geçirmeden almaları gerekmektedir.Bu çalışma ile 2004 yılından itibaren Kırıkkale’de sosyal alanlarda özelliklede hayır işlerinde hizmet veren «Beşinci Mevsim Yardım Derneğinin» 2005-2014 yılları arasındaki verimliliği analiz edilmiştir. Model iki farklı yöntemin entegre olarak uygulanmasını ve sonuçların karşılaştırılmasını öngörmektedir. Bu yöntemler; Veri Zarflama Analizi (VZA) ve Efficiency Analysis Technique With Output Satisficing (EATWOS) tekniklerini içermektedir. Modelde kullanılan girdi ve çıktı faktörlerinin ağırlıkları puanlama tekniği ile elde edilmiştir. Modelin ilgili STK’ya uygulanması neticesinde 2007 ve 2011 yıllarındaki faaliyetlerin diğer yıllara göre daha az verimli geçtiğini söylemek mümkündür.

Anahtar Kelime:

Efficiency Analysis in Charity Organizations by Multiple Criteria Decision Making Methods

Öz:

Not only businesses, but also non-governmental organizations (NGOs) should constantly renew and improve themselves to maintain sustainability in their social services. Those organizations which take this improvement and transformation process seriously can sustain a certain standard and operate for a long term. However, those which do not care about it will have difficulty maintaining their continuity as they will face income loss in time because of the inefficiency in using the donations properly. Therefore, efficiency is as an important issue for NGOs as it is for businesses. That is why it is crucial for an NGO to go through efficiency analysis at certain intervals to see the situation and to make the necessary structural and strategic changes accordingly. This study deals with the efficiency analysis of a charity organization called “Beşinci Mevsim Yardım Derneği, operating in Kırıkkale since 2004. The model used in the study involves using two different methods integrally (Data Envelopment Analysis (DEA) and Efficiency Analysis Technique with Output Satisficing (EATWOS)), and comparing the results. The input and output weights used in the model were calculated by scoring technique. The findings indicate that this charity organization showed a lower performance in 2007 and 2011 than in the other years.

Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Arena, M., Azzone, G., Bengo, I. (2015). Performance Measurement for Social Enterprises. VOLUNTAS: International Journal of Voluntary and Nonpro-fit Organizations, 26(2), 649-672. DOI 10.1007/ s11266-013-9436-8
Bagnoli, L. (2009). Performance measuring in social enterprises. Second EMES International Conference on Social Enterprise, Trento.
Bagnoli, L., Megali, C. (2011). Measuring perfor-mance in social enterprises. Nonprofit and Vo-luntary Sector Quarterly, 40(1), 149–165. DOI: 10.1177/0899764009351111
Bansal, A., Kr. Singh, R., Issar, S., Varkey, J. (2014). Evaluation of vendors ranking by EATWOS app-roach. Journal of Advances in Management Rese-arch, 11(3), 290-311. http://dx.doi.org/10.1108/ JAMR-02-2014-0009
Berber, P., Brockett, P. L., Cooper, W. W., Golden, L. L., Parker, B. R. (2011). Efficiency in fundraising and distributions to cause-related social profit enterp-rises. Socio-Economic Planning Sciences, 45(1), 1-9. DOI:10.1016/j.seps.2010.07.007
Bouchard, J. M. (2009a). The worth of the social eco-nomy. In J. M. Bouchard (Ed.). The worth of the social economy: An international perspective (pp. 11–18). Brussels: P.I.E. Peter Lang.
Bouchard, J. M. (2009b). The evaluation of the social economy in Quebec, with regards to stakeholders, mission and organizational identity. In J. M. Bo-uchard (Ed.), The worth of the social economy: An international perspective (pp.111–132). Brussels: P.I.E. Peter Lang.
Campos, L., Andion, C., Serva, M., Rossetto, A., Assumpção, J. (2011). Performance evaluation in non-governmental organizations (NGOs): An analysis of evaluation models and their applicati-ons in Brazil. VOLUNTAS: International Journal of Voluntary and Nonprofit Organizations, 22(2), 238-258. DOI: 10.9790/487X-17237076 Charnes, A., Cooper, W.W., Rhodes, E. (1978). Me-asuring the efficiency of decision making units. Eur. J. Oper. Res. 2, 429–444. DOI:10.1016/0377-2217(78)90138-8
Cooper, W. W., Seiford, L. M., Zhu, Joe. (2011). Hand-book on data envelopment analysis. NY: Springer. Economic Review, 69(4), 493-513.
Ebrahim, A., Rangan, V. K. (2011). Performance mea-surement in the social sector: a contingency frame-work. Social Enterprise Initiative, Harvard Busi-ness School, working paper.
Eme, B. (2009). Miseries and worth of the evaluation of the social and solidarity-based economy: For a paradigm of communicational evaluation. In J. M. Bouchard (Ed.), The worth of the social economy: An international perspective (pp. 63–86). Brussels: P.I.E. Peter Lang.
Fowler, A. (1996). Assessing NGO performance: dif-ficulties, dilemmas and a way ahead. Beyond the magic bullet: NGO performance and accountability in the post-Cold War world, 169-187.
Greiling, D. (2009). Performance Measurement in Nonprofit-Organisationen. Springer-Verlag.
Gutierrez-Nieto, B., Serrano-Cinca, C., Molinero, C. M. (2007). Microfinance institutions and effici-ency. Omega, 35(2), 131-142. DOI:10.1016/j.ome-ga.2005.04.001
Haq, M., Skully, M., Pathan, S. (2010). Efficiency of microfinance institutions: A data envelopment analysis. Asia-Pacific Financial Markets, 17(1), 63-97. DOI: 10.1007/s10690-009-9103-7
http://www.trdemarka.com/MakaleDetay.aspx?i=22 9&Name=%C3%9C%C3%A7%C3%BCnc%C3%
BC%20Sekt%C3%B6r:%20Sivil%20Toplum%20 Kurulu%C5%9Flar%C4%B1 (Erişim Tarihi: 16.12.2015)
https://tr.wikipedia.org/wiki/Sivil_ toplum_ kurulu%C5%9Fu. (Erişim Tarihi: 21.07. 2015)
Hwang, C.-L., Yoon, K. (1981). Multiple Attribute Decision Making – Methods and Applications – A State-of-the-Art Survey. Berlin, Heidelberg, New York 1981, p. 128
Kaplan, R. S. (2001). Strategic performance measure-ment and management in third sector organizati-ons. Nonprofit Management and Leadership, 11(3), 353–371.
Kirigia, J. M., Emrouznejad, A., Sambo, L. G., Mun-guti, N., Liambila, W. (2004). Using data envelop-ment analysis to measure the technical efficiency of public health centers in Kenya. Journal of Medical Systems, 28(2), 155-166. DOI: 10.1023/B:JOMS.00 00023298.31972.c9
Lépine, A., Vassall, A., Chandrashekar, S. (2015). The determinants of technical efficiency of a large sca-le HIV prevention project: application of the DEA double bootstrap using panel data from the Indian Avahan. Cost Effectiveness and Resource Allocati-on, 13(1), 5. DOI: 10.1186/s12962-015-0031-2
MacIndoe, H., Barman, E. (2012). How organizatio-nal stakeholders shape performance measurement in nonprofits: Exploring a multidimensional me-asure. Nonprofit and Voluntary Sector Quarterly, 42(4),716-738. DOI: 10.1177/0899764012444351
Makni, R., Benouda, O., Delhoumi, E. (2015). Large scale analysis of Islamic equity funds using a me-ta-frontier approach with data envelopment analy-sis. Research in International Business and Finan-ce, 34, 324-337. DOI: 10.1016/j.ribaf.2015.02.014
Murray, V., Tassie, B. (1994). Evaluating the efectiveness of nonprofit organizations. In: Jossey-Bass handbo-ok of nonprofit leadership and management (pp. 303–324). San Francisco: Jossey-Bass.
Nanavati, A. (2007). Performance Evaluation of Non-government Development Organisations A Study in Vadodara, Gujarat. Journal of Health Management, 9(2), 275-299. DOI: 10.1177/097206340700900208

APA	ÖZBEK A (2018). Çok Ölçütlü Karar Verme Yöntemleriyle Hayırsever Kuruluşlarında Verimlilik Analizi. , 99 - 113.
Chicago	ÖZBEK AŞIR Çok Ölçütlü Karar Verme Yöntemleriyle Hayırsever Kuruluşlarında Verimlilik Analizi. (2018): 99 - 113.
MLA	ÖZBEK AŞIR Çok Ölçütlü Karar Verme Yöntemleriyle Hayırsever Kuruluşlarında Verimlilik Analizi. , 2018, ss.99 - 113.
AMA	ÖZBEK A Çok Ölçütlü Karar Verme Yöntemleriyle Hayırsever Kuruluşlarında Verimlilik Analizi. . 2018; 99 - 113.
Vancouver	ÖZBEK A Çok Ölçütlü Karar Verme Yöntemleriyle Hayırsever Kuruluşlarında Verimlilik Analizi. . 2018; 99 - 113.
IEEE	ÖZBEK A "Çok Ölçütlü Karar Verme Yöntemleriyle Hayırsever Kuruluşlarında Verimlilik Analizi." , ss.99 - 113, 2018.
ISNAD	ÖZBEK, AŞIR. "Çok Ölçütlü Karar Verme Yöntemleriyle Hayırsever Kuruluşlarında Verimlilik Analizi". (2018), 99-113.

APA	ÖZBEK A (2018). Çok Ölçütlü Karar Verme Yöntemleriyle Hayırsever Kuruluşlarında Verimlilik Analizi. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 18(2), 99 - 113.
Chicago	ÖZBEK AŞIR Çok Ölçütlü Karar Verme Yöntemleriyle Hayırsever Kuruluşlarında Verimlilik Analizi. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 18, no.2 (2018): 99 - 113.
MLA	ÖZBEK AŞIR Çok Ölçütlü Karar Verme Yöntemleriyle Hayırsever Kuruluşlarında Verimlilik Analizi. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, vol.18, no.2, 2018, ss.99 - 113.
AMA	ÖZBEK A Çok Ölçütlü Karar Verme Yöntemleriyle Hayırsever Kuruluşlarında Verimlilik Analizi. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2018; 18(2): 99 - 113.
Vancouver	ÖZBEK A Çok Ölçütlü Karar Verme Yöntemleriyle Hayırsever Kuruluşlarında Verimlilik Analizi. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2018; 18(2): 99 - 113.
IEEE	ÖZBEK A "Çok Ölçütlü Karar Verme Yöntemleriyle Hayırsever Kuruluşlarında Verimlilik Analizi." Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 18, ss.99 - 113, 2018.
ISNAD	ÖZBEK, AŞIR. "Çok Ölçütlü Karar Verme Yöntemleriyle Hayırsever Kuruluşlarında Verimlilik Analizi". Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 18/2 (2018), 99-113.