Yıl: 2018 Cilt: 22 Sayı: Özel Sayı Sayfa Aralığı: 649 - 670 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 03-07-2019

Osmanlının Manevi Mimarlarından Emir Sultan’ın Halifesi Nimetullah Efendi ve Şiirleri

Öz:
Hz. Peygamberin soyundan gelip ondan aldığı manevî işaret üzerine doğduğu yer olan Buhârâ’dan Anadolu topraklarına hicret ederek Bursa’ya yerleşmiş olan Emir Sultan, hem Yıldırım Bâyezid’in damadı hem de dönemin önemli bir sûfîsi ve büyük bir velisi olarak bilinmektedir. Gerek Bursa’da gerekse Anadolu’da büyük bir değere sahip olan Emir Sultan’ın hayatı, soy şeceresi ve mekıbelerini kendinden sonra yazıya geçirenlerden birisi onun halifelerinden Nimetullah Efendi’dir. Nimetullah Efendi’den bahseden çalışmalarda onun şairlik yönüne hiç değinilmemiştir. Bu çalışmada, Nimetullah Efendi’nin telif ettiği ve İstanbul Büyük Şehir Belediyesi Atatürk Kitaplığı Osman Ergin Yazmaları koleksiyonunda bulunup OE_Yz_0926 numarada kayıtlı olan Menâkıb-ı Emir Sultân adlı eserin sonunda Nimet ve Nimetullah mahlasıyla yazdığı şiirler tanıtılmaya çalışılmıştır. Hece ve aruz vezinleriyle kaleme alınan bu manzumeler tamamen tasavvuf, hikmet ve nasihat içerikli manzumeler olup Yunus’un izlerini taşıdığı görülmüştür.
Anahtar Kelime:

Konular: Tarih

Nimetullah Efendi The Khalifa of Emir Sultan From Spiritual Architects of The Ottoman Empire and His Poems

Öz:
Emir Sultan descending from Prophet Mohammed (peace be upon him) is known to be both one of the great sufis and a scholars during his era, married with Sultan Bayezid's daughter. He migrated from his home town Buhara to Bursa upon taking a spiritual sign from Prophet Mohammed. Nimetullah Efendi is one of those who wrote about Emir Sultan’s life, pedigree and legends posthumously. No mention of poesy for Nimetullah Efendi in literary work. In this work, we have tried to introduce the poems written by Nimetullah Efendi under pseudonym of ‘Nimet ve Nimetullah’ found at the end of the work named Manâkb-i Emir Sultân, in the collection of Osman Ergin at Istanbul Metropolitan Municipality Atatürk Library, registered under number OE_Yz_0926. These poems written via syllabic meter and aruz prosody are full of mysticism, wisdom and advice that bear the traces of Yunus Emre.
Anahtar Kelime:

Konular: Tarih
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Aclûnî, İ. b. M. (1985). Keşfü’l-hafa ve müzîlü’l-ilbâs amme’ş-tehara mine’l-ehâdîs alâ elsineti’n-nâs I-II, Haz.: Ahmed el-Kalâş, Beyrut.
  • Bursa Ansiklopedisi (2002). Haz.: Yılmaz Akkılıç, İstanbul.
  • Bursalı Mehmed Tâhir (2000). Osmânlı Müellifleri I-II-III, Ankara, Bizim Büro Basımevi.
  • Gülsevin G.; Boz, E. (2010). Eski Anadolu Türkçesi, Ankara, Gazi Kitabevi.
  • Kahraman, N. (2009). Menâkıb-ı Emîr Sultân (Hüsâmeddin Bursevî) İnceleme ve Metin, (Basılmamış Yüksek Lisans Tezi), İzmir, Dokuz Eylül Üniversitesi, SBE.
  • Kiel, M. (2013). “Yenişehir”, DİA, C. 43, 473-476.
  • Köktekin, K. (2008). Eski Anadolu Türkçesi, Erzurum, Fenomen Yayınları.
  • Nimetullah Efendi, Menâkıb-ı Emir Sultân, İstanbul Büyük Şehir Belediyesi Atatürk Kitaplığı Osman Ergin Yazmaları Koleksiyonu, no: OE_Yz_0926.
  • Tatcı, M. (2005). Yunus Emre Külliyatı Yunus Emre Divanı Tenkitli Metin, İstanbul, MEB. Yayınları.
  • Timurtaş, F. K. (1976). “Küçük Eski Anadolu Türkçesi Grameri”, Türkiyat Mecmuası, 18: 231-268.
  • Uğur, A. (2013). Emîr Sultân Menâkıbnâmeleri ve Nimetullah’ın Menâkıb-ı Emîr Sultân Adlı Eseri (İnceleme-Metin), (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), İstanbul, Marmara Üniversitesi SBE.
  • Utku, M. (2011). Emir Sultan Hazretlerinin Menkıbeleri, Bursa, Uludağ Yayınları.
APA ÇALKA M (2018). Osmanlının Manevi Mimarlarından Emir Sultan’ın Halifesi Nimetullah Efendi ve Şiirleri. , 649 - 670.
Chicago ÇALKA MEHMET SAIT Osmanlının Manevi Mimarlarından Emir Sultan’ın Halifesi Nimetullah Efendi ve Şiirleri. (2018): 649 - 670.
MLA ÇALKA MEHMET SAIT Osmanlının Manevi Mimarlarından Emir Sultan’ın Halifesi Nimetullah Efendi ve Şiirleri. , 2018, ss.649 - 670.
AMA ÇALKA M Osmanlının Manevi Mimarlarından Emir Sultan’ın Halifesi Nimetullah Efendi ve Şiirleri. . 2018; 649 - 670.
Vancouver ÇALKA M Osmanlının Manevi Mimarlarından Emir Sultan’ın Halifesi Nimetullah Efendi ve Şiirleri. . 2018; 649 - 670.
IEEE ÇALKA M "Osmanlının Manevi Mimarlarından Emir Sultan’ın Halifesi Nimetullah Efendi ve Şiirleri." , ss.649 - 670, 2018.
ISNAD ÇALKA, MEHMET SAIT. "Osmanlının Manevi Mimarlarından Emir Sultan’ın Halifesi Nimetullah Efendi ve Şiirleri". (2018), 649-670.
APA ÇALKA M (2018). Osmanlının Manevi Mimarlarından Emir Sultan’ın Halifesi Nimetullah Efendi ve Şiirleri. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 22(Özel Sayı), 649 - 670.
Chicago ÇALKA MEHMET SAIT Osmanlının Manevi Mimarlarından Emir Sultan’ın Halifesi Nimetullah Efendi ve Şiirleri. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 22, no.Özel Sayı (2018): 649 - 670.
MLA ÇALKA MEHMET SAIT Osmanlının Manevi Mimarlarından Emir Sultan’ın Halifesi Nimetullah Efendi ve Şiirleri. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, vol.22, no.Özel Sayı, 2018, ss.649 - 670.
AMA ÇALKA M Osmanlının Manevi Mimarlarından Emir Sultan’ın Halifesi Nimetullah Efendi ve Şiirleri. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 2018; 22(Özel Sayı): 649 - 670.
Vancouver ÇALKA M Osmanlının Manevi Mimarlarından Emir Sultan’ın Halifesi Nimetullah Efendi ve Şiirleri. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 2018; 22(Özel Sayı): 649 - 670.
IEEE ÇALKA M "Osmanlının Manevi Mimarlarından Emir Sultan’ın Halifesi Nimetullah Efendi ve Şiirleri." Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 22, ss.649 - 670, 2018.
ISNAD ÇALKA, MEHMET SAIT. "Osmanlının Manevi Mimarlarından Emir Sultan’ın Halifesi Nimetullah Efendi ve Şiirleri". Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 22/Özel Sayı (2018), 649-670.