Elektrik Enerjisi Piyasasında Regülasyon ve Bağımsız Düzenleyici Kurumlar: Türkiye Örneği

GÜLSEN, MUSTAFA ALPIN; Koç, Özgür Emre

Elektrik Enerjisi Piyasasında Regülasyon ve Bağımsız Düzenleyici Kurumlar: Türkiye Örneği

Özgür Emre KOÇ, (Department of Public Finance, Hitit University, Turkey)

Mustafa Alpin GÜLŞEN (Department of Finance-Banking and Insurance, Akdeniz University, Turkey)

Sosyoekonomi

44 15

Yıl: 2018 Cilt: 26 Sayı: 38 Sayfa Aralığı: 37 - 51 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 08-07-2019

Elektrik Enerjisi Piyasasında Regülasyon ve Bağımsız Düzenleyici Kurumlar: Türkiye Örneği

Öz:

Günümüzde sosyal ve iktisadi hayatta önemli bir yeri olan elektrik ürününe kamu kesimi gerek üretim gerekse iletim ve dağıtım aşamalarında sıklıkla müdahalede bulunmaktadır. Bu açıdan elektrik piyasası, 1970’lere kadar kamusal mülkiyete sahip kuruluşların idaresi altındayken özellikle 1990’lı yıllardan itibaren deregülasyon faaliyetleri sonucu daha çok özel sektörün etkisi altına girmiştir. Çalışmada elektrik sektöründeki regülasyonların nedenleri anlatılarak regülatörlerin bu süreçte konumuna Türkiye ve dünya örnekleriyle yer verilmiştir. Türkiye’de elektrik tüketiminde dışa bağımlı bir yapının bulunması, yapılacak regülasyonların da kapsamını daraltmaktadır. Uzun vadeli ve geniş kapsamlı yapısal regülasyonlar yerine kısa vadeli ve cari sorunların çözümüne yönelik regülasyonların varlığı sektör açısından negatif yönlü etkide bulunmaktadır. Bununla birlikte 1990’lı yıllardan itibaren sektördeki katılımcıların artması, rekabet açısından pozitif yönlü bir gelişme olduğu düşünülmektedir.

Anahtar Kelime:

Regulation and Independent Regulatory Authority for Electricity Energy Market: The Case of Turkey

Öz:

Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Akşar, P. (2006), “Elektrik Enerjisi Sektöründe Özelleştirme ve Regülasyon”, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Atiyas, I. & T. Çetin & G. Gülen (2012), Regulatory Reform and Competition in the Turkish Electricity Industry, In Reforming Turkish Energy Markets, New York: Springer.
Atiyas, İ. (2006), Elektrik Sektöründe Serbestleşme ve Düzenleyici Reform, İstanbul: Tesev.
ARERA - The Italian Regulatory Authority for Energy, Networks and the Environment, “What is the Regulatory Authority for Electricity and Gas”, <http://www.autorita.energia.it/it/inglese/about/presentazione.htm>, 19.08.2017.
Başaran, A.A. & N. Bağdadioğlu (2010), “Türkiye Elektrik Sektöründe Reform Süreci, Regülâsyon ve Rekabet Politikası”, Sosyoekonomi, 12(12), 137-148.
Buchanan, J.M. (1984), “Politics without romance: A sketch of positive public choice theory and its normative implications”, The theory of public choice II, 11-22.
Butler, E. (2012), “Public Choice - A Primer”, Institute of Economic Affairs Occasional Paper 147.
CRE - the French Energy Regulatory Commission (2015), CRE Activity Report 2015, Reference Document, <http://www.cre.fr/en/documents/publications/annual-reports>, 14.08.2017.
Den Hertog, J.A. (1999), “General Theories of Regulation”, Encyclopedia of Law and Economics, 223-270.
Depoorter, B.W. (1999), “Regulation of Natural Monopoly”, Encyclopedia of Law and Economics, Part V-Regulation of contracts.
Domah, P. & M. Pollitt & J. Stern (2002), “Modelling the costs of energy regulation: Evidence of human resource constraints in developing countries”, Cambridge - MIT Institute, CMI Working Paper 11, Department of Applied Economics Working Paper 0229.
Downs, A. (1957), An Economic Theory of Democracy, New York: Harper & Row.
Dünya Bankası (2015), “Türkiye Enerji Sektöründe Dönüşüm Önemli Aşamalar ve Zorluklar. Enerji ve Madencilik Küresel Uygulaması Avrupa ve Orta Asya Bölgesi”, Rapor No: ACS14951.
EPDK (2003), Elektrik Piyasası Uygulama El Kitabı, Nisan 2003, EPDK.
EPDK (2015 & 2016), Faaliyet Raporları, <http://www.epdk.org.tr>, 14.08.2017.
Friedman, M. (1962), Capitalism and Freedom, (with new preface in the 40th anniversary edition in 2002).
Fumagalli, E. & L. Schiavo & F. Delestre (2007), Service quality regulation in electricity distribution and retail, Springer Science & Business Media.
Joskow, P.L. (2007), “Regulation of Natural Monopoly”, Handbook of Law and Economics, 2, 1227-1348.
Kanazawa, M.T. & R.G. Noll (1994), “The origins of state railroad regulation: the Illinois constitution of 1870”, in: The regulated economy: A historical approach to political economy, University of Chicago Press.
Kurum, M.A. (2010), “Elektrik Sektöründe Özelleştirme, Regülasyon ve Türkiye Uygulaması”, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Machlup, F. (1967), The Political Economy of Monopoly: Business, Labor and Government Policies, Johns Hopkins Press.
Majone, G. (1997), “From the positive to the regulatory state: causes and consequences of changes in the mode of governance”, Journal of Public Policy, 17(2), 139-167.
Majone, G. & P. Baake (1996), Regulating Europe, Psychology Press.
OECD (1997), The OECD Report on Regulatory Reform: Synthesis Report, OECD Publishing.
OECD (2002a), OECD Reviews of Regulatory Reform. Turkey: Crucial Support for Economic Recovery, OECD Publications.
OECD (2002b), OECD Reviews of Regulatory Reform in the United Kingdom, OECD Publications.
OECD/IEA (2001), Competition in Electricity Markets, OECD Publications.
Olson, M. (1965), The Logic of Collective Action: Public Goods and Theory of Groups, Cambridge, Mass.: Harvard University Press.
Oral, B. & N.H. Sohtaoğlu & İ. Güney (2006), “Elektrik Sektörü Yeniden Yapılanlandırılan Ülkelerde Düzenleme Kurullarının Yapıları İle Yetkilerinin Karşılaştırmalı Analizi”, Türkiye 10. Enerji Kongresi, Cilt II, 27- 30 Kasım 2006, İstanbul.
Orbach B. (2012), “What Is Regulation?”, Yale Journal on Regulation Online, 30(1).
Parker, D. (1999), “Regulation of privatised public utilities in the UK: performance and governance”, International Journal of Public Sector Management, 12(3), 213-236.
Parker, D. (2001), “Economic regulation: a preliminary literature review and summary of research questions arising. In of Research Questions Arising”, Centre on Regulation and Competition, Working Paper No 6.
Parker, D. & C. Kirkpatrick (2012), “Measuring Regulatory Performance the Economic Impact of Regulatory Policy: A Literature Review of Quantitative Evidence”, Expert Paper No. 3, OECD.
Peltzman, S. (1976), “Toward a More General Theory of Regulation”, Journal of Law and Economics, 19(2), 211-40.
Peltzman, S. & M.E. Levine & R.G. Noll (1989), “The Economic Theory of Regulation After A Decade of Deregulation”, Brookings Papers on Economic Activity, Microeconomics, 1989, 1-59.
Posner, R. (1974), “Theories of Economic Regulation”, Bell Journal of Economics and Management Science, 5, 335-58.
RAP - The Regulatory Assistance Project (2011), Electiricty Regulation in the U.S. A Guide, Montpelier, Vermont: The Regulatory Assistance Project.
Sevaioğlu, O. (2000), “Elektrik Sektöründe Rekabet ve Yeni Elektrik Piyasası Kanunu”, Perşembe Konferansları, Ankara: Rekabet Kurumu.
Sharkey, W.W. (1982), The Theory of Natural Monopoly, Cambridge University Press, Cambridge.
Stigler, G.J. (1971), “The theory of economic regulation”, The Bell Journal of Economics and Management Science, 2(1), 3-21.
Tomain, J.P. (2002), “The past and future of electricity regulation”, Environmental Law, 32(369), 435-474.
Türkkan, E. (2001), Rekabet Teorisi ve Endüstri İktisadı, Turhan Kitabevi, Ankara.
TÜSİAD (2002), Bağımsız Düzenleyici Kurumlar ve Türkiye Uygulaması, İstanbul.
Zenginobuz, Ü. (2000), “Elektrik Sektöründe Özelleştirme, Rekabet ve Regülasyon”, Perşembe Konferansları, Ankara: Rekabet Kurumu.
Zenginobuz, Ü. & S. Oğur (2002), Türkiye Elektrik Sektöründe Yeniden Yapılanma, Özelleştirme ve Regülasyon. Devletin Düzenleyici Rolü, İstanbul: Türkiye Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Vakfı

APA	Koç Ö, GÜLSEN M (2018). Elektrik Enerjisi Piyasasında Regülasyon ve Bağımsız Düzenleyici Kurumlar: Türkiye Örneği. , 37 - 51.
Chicago	Koç Özgür Emre,GÜLSEN MUSTAFA ALPIN Elektrik Enerjisi Piyasasında Regülasyon ve Bağımsız Düzenleyici Kurumlar: Türkiye Örneği. (2018): 37 - 51.
MLA	Koç Özgür Emre,GÜLSEN MUSTAFA ALPIN Elektrik Enerjisi Piyasasında Regülasyon ve Bağımsız Düzenleyici Kurumlar: Türkiye Örneği. , 2018, ss.37 - 51.
AMA	Koç Ö,GÜLSEN M Elektrik Enerjisi Piyasasında Regülasyon ve Bağımsız Düzenleyici Kurumlar: Türkiye Örneği. . 2018; 37 - 51.
Vancouver	Koç Ö,GÜLSEN M Elektrik Enerjisi Piyasasında Regülasyon ve Bağımsız Düzenleyici Kurumlar: Türkiye Örneği. . 2018; 37 - 51.
IEEE	Koç Ö,GÜLSEN M "Elektrik Enerjisi Piyasasında Regülasyon ve Bağımsız Düzenleyici Kurumlar: Türkiye Örneği." , ss.37 - 51, 2018.
ISNAD	Koç, Özgür Emre - GÜLSEN, MUSTAFA ALPIN. "Elektrik Enerjisi Piyasasında Regülasyon ve Bağımsız Düzenleyici Kurumlar: Türkiye Örneği". (2018), 37-51.

APA	Koç Ö, GÜLSEN M (2018). Elektrik Enerjisi Piyasasında Regülasyon ve Bağımsız Düzenleyici Kurumlar: Türkiye Örneği. Sosyoekonomi, 26(38), 37 - 51.
Chicago	Koç Özgür Emre,GÜLSEN MUSTAFA ALPIN Elektrik Enerjisi Piyasasında Regülasyon ve Bağımsız Düzenleyici Kurumlar: Türkiye Örneği. Sosyoekonomi 26, no.38 (2018): 37 - 51.
MLA	Koç Özgür Emre,GÜLSEN MUSTAFA ALPIN Elektrik Enerjisi Piyasasında Regülasyon ve Bağımsız Düzenleyici Kurumlar: Türkiye Örneği. Sosyoekonomi, vol.26, no.38, 2018, ss.37 - 51.
AMA	Koç Ö,GÜLSEN M Elektrik Enerjisi Piyasasında Regülasyon ve Bağımsız Düzenleyici Kurumlar: Türkiye Örneği. Sosyoekonomi. 2018; 26(38): 37 - 51.
Vancouver	Koç Ö,GÜLSEN M Elektrik Enerjisi Piyasasında Regülasyon ve Bağımsız Düzenleyici Kurumlar: Türkiye Örneği. Sosyoekonomi. 2018; 26(38): 37 - 51.
IEEE	Koç Ö,GÜLSEN M "Elektrik Enerjisi Piyasasında Regülasyon ve Bağımsız Düzenleyici Kurumlar: Türkiye Örneği." Sosyoekonomi, 26, ss.37 - 51, 2018.
ISNAD	Koç, Özgür Emre - GÜLSEN, MUSTAFA ALPIN. "Elektrik Enerjisi Piyasasında Regülasyon ve Bağımsız Düzenleyici Kurumlar: Türkiye Örneği". Sosyoekonomi 26/38 (2018), 37-51.