Yıl: 2018 Cilt: 38 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 695 - 716 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 11-07-2019

Dışavurumcu Sanat Yoluyla Estetik Değer Öğretimi

Öz:
Araştırmanın amacı, ortaokul 7. sınıf öğrencilerinin dışavurumcu sanat yoluyla estetik değer yargılarının gelişimini sağlamaktır. Araştırmanın örneklemini Rize il ve ilçelerinde öğrenim gören 20 ortaokul 7. sınıf öğrencisi oluşturmaktadır. Araştırma karma yöntem araştırma desenlerinden yakınsayan paralel desen yaklaşımıyla yürütülmüştür. Araştırmada öğrencilerin estetik beğeni düzeylerini ve estetik değerlendirmelerini tespit etmek amacıyla veri toplama aracı olarak estetik beğeni anketi kullanılmıştır. Araştırma sonuçları öğrencilerin, eğitimden önce sanat eserlerini estetik ögeleri dikkate alarak değerlendirirken zorlanmalarına ve beğenilerini ortaya koyamamalarına karşılık; dışavurumcu sanat yoluyla verilen eğitim sonunda sanat eserlerine yönelik beğeni düzeylerinin arttığını göstermiştir. Diğer taraftan öğrencilerin eğitim öncesinde sanat eserlerini belirgin özelliklerini dikkate alarak olumlu ya da olumsuz bir bakış açısı ile değerlendirirken verilen eğitim sonrası renk, ışık-gölge, oran-orantı, kompozisyon, denge ya da leke kullanımı gibi sanatsal terimleri dikkate alarak olumlu bir bakış açısı ile değerlendirdikleri belirlenmiştir. Araştırma sonuçları estetik değer eğitiminde dışavurumcu sanatsal etkinlikler yoluyla uyarlanan eğitim programının öğrencilerin estetik bakış açılarının gelişiminde etkili bir öğrenme-öğretme aracı olarak kullanılabileceğini göstermiştir. Bu bulgular ışığında çocuklarla çalışan eğitimcilerin çocuklarda estetik değer yargısının gelişimini sağlamak amacıyla farklı dışavurumcu sanatsal yöntem ve tekniklerle ilişkilendirilmiş sınıf içi etkinlikler düzenlemeleri gerektiği düşünülmektedir.
Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları Müzik Eğitim, Özel Sanat

Teaching of Aesthetic Value through Expressive Art

Öz:
The aim of the research is to develop the aesthetic value judgments of the 7th grade students through expressive art. The sample of the research is composed of 20 secondary school 7th grade students studying in Rize city and its counties. The research was conducted by means of convergent parallel design, which is a type of mixed method research design. Aesthetic appreciation questionnaire was used as data collection tool in order to determine the students' aesthetic appreciation levels and aesthetic evaluations. The results of the research showed that although students were difficult to assess the art works in the pre-test considering the aesthetic items, the level of appreciation of the art works in the post-test increased. On the other hand, the students evaluate the works of art in the pre-test from a positive and negative point of view, taking distinctive features of works of art into account, while students evaluate the works of art in the post-test with a positive point of view considering the artistic concepts such as color, light-shadow, ratio and proportion, composition. The results of the research show that training program adapted through the expressive artistic activities in aesthetic value education can be used as an effective learning-teaching tool in the development of the students’ aesthetic aspects. It is thought that the educators working with children need to organize in-class activities associated with different expressive artistic methods and techniques in order to develop the aesthetic value judgment in children.
Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları Müzik Eğitim, Özel Sanat
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Arslan, G. (2015). Ergenlerde psikolojik sağlamlık: Bireysel koruyucu faktörlerin rolü. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 5(44), 73-82.
  • Arıcı, A. F. (2016). Estetik Değer Oluşturmada Masalların Rolü: Türk Masalları Örneği. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(2), 1017-1035.
  • Artut, K. (2007). Sanat eğitimi kuramları ve yöntemleri. (5. Baskı). Ankara: Anı Yayıncılık
  • Atalayer, F. (1994). Temel sanat ögeleri. Ankara: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
  • Balcı, F. A. ve Yanpar Yelken, T. (2013). İlköğretim Sosyal Bilgiler Programında Yer Alan Değerler ve Değer Eğitimi Uygulamaları Konusunda Öğretmen Görüşleri. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD), 14(1), 195-213.
  • Baltacı, A. (2017). Nitel veri analizinde Miles-Huberman modeli. Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 3(1), 1-15.
  • Boydaş, N. (2004). Sanat eleştirisine giriş. Ankara: Gündüz Yayıncılık.
  • Büyüköztürk, Ş. (2013). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. (18. Baskı). Ankara: Pegem Akademi.
  • Cannon A. (2005). Children’s aesthetic understanding: developing ınterpretations of photography, 14.01.2018 tarihinde https://ed.psu.edu/pds/teacher-inquiry/2005/cannona2005.pdf adresinden erişilmiştir.
  • Creswell, J. W. ve Plano Clark, V. L. (2015). Karma yöntem araştırmaları, tasarımı ve yürütülmesi. (Çev. Dede, Y. ve Demir, S. B.). (2. Baskı). Ankara: Anı Yayıncılık.
  • Cupchik, G. C., & Gignac, A. (2007). Finding meaning and expressing emotion in response to artworks. Visual Arts Research, 33, 56–71.
  • Çelikkaya, T. ve Filoğlu, S. (2014). Sosyal bilgiler öğretmenlerinin değere ve değer eğitimine ilişkin görüşleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 14(4), 1541-1556.
  • Erdem, P. (2010). 3-7 Yas çocuklarının estetik algılarının gelişimi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Hacettepe Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Gömleksiz, M.N. ve Cüro, E. (2011). Sosyal bilgiler dersi öğretim programında yer alan değerlere ilişkin öğrenci tutumlarının değerlendirilmesi. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 8(1), 95-134.
  • Gültekin, T. (2011). Sanat eğitiminde estetik değerlerin gelişimi sürecinde çocuk ve iletişim. Akademik Bakış Uluslararası Hakemli Sosyal Bilimler E-Dergisi, 24, 1-14.
  • International Expressive Arts Therapy Association. (2013). Who we are. What are the expressive arts? 13.01.2018 tarihinde https://www.ieata.org/who-we-are adresinden erişilmiştir.
  • Kant, I. (1911). The critique of judgement. (Çev. Meredith, J. C.). 21.01.2018 tarihinde http://www.davidbardschwarz.com/pdf/kant.pdf adresinden erişilmiştir.
  • Kennedy, S. M. (2015). Expressionist art and drama before, during, and after the weimar republic. (Master’s Thesis), Portland State University.
  • Kent, A. (2008). Art Therapy and spirituality in the treatment of an adolescent female who experienced sexual assault. 13.01.2018 tarihinde https://etd.ohiolink.edu/rws_etd/document/get/urs1210530808/inline adresinden erişilmiştir.
  • Kirk, U., Skov, M., Hulme, O., Christensen, M. S. & Zeki, S. (2009). Modulation of aesthetic value by semantic context: An fMRI study. NeuroImage, 44, 1125–1132.
  • Knill, P., Barba, H., & Fuchs, M. (2004). Minstrels of soul: Intermodal expressive therapy. Canada: EGS Press.
  • Leder, H. & Belke, B. (2004). A model of aesthetic appreciation and aesthetic judgments. British Journal of Psychology. 95, 489-508.
  • Malchiodi, C. (2005). Expressive therapies. New York, NY: Guilford.
  • Malchiodi, C. (2007). The art therapy sourcebook. New York, NY: McGraw-Hill.
  • Markovic, S. 2010. Aesthetic experience and the emotional content of paintings. Psihologija, 43(1), 47-64.
  • Markovic, S. (2012). Components of aesthetic experience: aesthetic fascination, aesthetic appraisal, and aesthetic emotion. i-Perception, 3, 1-17.
  • Michael, J. A. (1983). Art and adolescence, teaching art at the secondary level. New York: Teachers College
  • Miles, M. B. & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: An expveed sourcebook. (2nd Edition). California: SAGE Publications.
  • Öztürk, D. ve Dilmaç, O. (2016). Görsel sanatlar öğretmenlerinin değerler eğitimine ilişkin tutumlarının bazı değişkenler açısından incelenmesi. Journal of Bayburt Education Faculty, 11(1), 224-237.
  • Parsons, M. J. (Ed.).(1994). Can children do aesthetics? a developmental account, In R. Moore (Ed.), Aesthetics for Young People(p. 33-45). Amerika:University of llinois Press.
  • Pekdoğan, S. ve Korkmaz, H. İ. (2017). Okul öncesi eğitime devam eden 5-6 yaş çocuklarına verilen değerler eğitimine ilişkin öğretmen görüşlerinin incelenmesi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14(37), 59-72.
  • Rashid, K. & Worrell, F. C. (2015). Aesthetic development in male students in Iran. International Journal for Innovation Education and Research, 3(7), 37-46.
  • Richard, L. (2005). Ekspresyonizm sanat ansiklopedisi. (Çev. B. Marda, S. Gürsoy ve İ. Usmanbaş). İstanbul: Remzi Kitabevi.
  • Seçer, İ. (2013). SPSS ve LISREL ile pratik veri analizi, Analiz ve raporlaştırma. Ankara: Anı Yayıncılık.
  • Sevim, O., Hisarcıklılar, E. ve Feyzioğlu, N. (2012). Bir estetik duyuş analizi. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16(3), 41-57.
  • Stamatopoulou, D., Cupchik, G., Amemiya, T., Hilscher, M. & Miyahara, T. (2016). A background layer in aesthetic experience: Cross-cultural affective symbolism. Japanese Psychological Research, 58(3), 233–247.
  • Temur, Ö. D. ve Yuvacı, Z. (2014). Okul öncesi değer eğitimi uygulayan okullardan seçilen değerlerin ve etkinliklerin güncellenmesi. Amasya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(1), 122-149.
  • Tuncalp, S. (2013). Dışavurumculuğun İlköğretim I. Kademe Sürecinde Yeri ve Önemi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
  • Uzun, M. ve Köse A. (2017). Okul öncesi eğitimde değerler eğitiminin uygulanmasına yönelik öğretmen görüşleri. Bayburt Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(23), 305-338.
  • Uzunkol, E. ve Yel, S. (2016). Hayat bilgisi dersinde uygulanan değer eğitimi programının özsaygı, sosyal problem çözme becerisi ve empati üzerine etkisi. Eğitim ve Bilim, 41(183), 267-292.
  • Vessel, E.A., Starr, G.G. & Rubin, N. (2013). Art reaches within: Aesthetic Experience, the self and the default mode network. Frontiers in Neuroscience, 7, 1-9.
  • Vukadinovic, M. (2011). Aesthetic experience and emotional ıdentification in the performances of different types of artistic dance. 10.02.2018 tarihinde https://www.um.es/vmca/proceedings/docs/36.Maja-Vukadinovic.pdf adresinden erişilmiştir.
  • Wolcott, A. (1990). Aesthetic experience: Is ıt viable in contemporary education?. Marilyn Zurmuehlin Working Papers in Art Education, 8, 97-103.
  • Yılmaz, M. (2010). Sanat eğitiminde motivasyon, sanat eğitiminde kopya ve taklit, görsel sanatlarda teknik ve yöntemler. Artut, K. (Ed.), Güzel Sanatlar Eğitiminde Özel Öğretim Yöntemleri(s. 193-298) içinde. Ankara: Anı Yayıncılık.
  • Yükrük, S. ve Akarsu, S. (2017). Ortaokul (5-8) müzik ders kitaplarında yer alan şarkıların değerler bakımından incelenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 25(3), 1171-1186.
APA DEMİREL n (2018). Dışavurumcu Sanat Yoluyla Estetik Değer Öğretimi. , 695 - 716.
Chicago DEMİREL nihan Dışavurumcu Sanat Yoluyla Estetik Değer Öğretimi. (2018): 695 - 716.
MLA DEMİREL nihan Dışavurumcu Sanat Yoluyla Estetik Değer Öğretimi. , 2018, ss.695 - 716.
AMA DEMİREL n Dışavurumcu Sanat Yoluyla Estetik Değer Öğretimi. . 2018; 695 - 716.
Vancouver DEMİREL n Dışavurumcu Sanat Yoluyla Estetik Değer Öğretimi. . 2018; 695 - 716.
IEEE DEMİREL n "Dışavurumcu Sanat Yoluyla Estetik Değer Öğretimi." , ss.695 - 716, 2018.
ISNAD DEMİREL, nihan. "Dışavurumcu Sanat Yoluyla Estetik Değer Öğretimi". (2018), 695-716.
APA DEMİREL n (2018). Dışavurumcu Sanat Yoluyla Estetik Değer Öğretimi. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 38(2), 695 - 716.
Chicago DEMİREL nihan Dışavurumcu Sanat Yoluyla Estetik Değer Öğretimi. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi 38, no.2 (2018): 695 - 716.
MLA DEMİREL nihan Dışavurumcu Sanat Yoluyla Estetik Değer Öğretimi. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, vol.38, no.2, 2018, ss.695 - 716.
AMA DEMİREL n Dışavurumcu Sanat Yoluyla Estetik Değer Öğretimi. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2018; 38(2): 695 - 716.
Vancouver DEMİREL n Dışavurumcu Sanat Yoluyla Estetik Değer Öğretimi. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2018; 38(2): 695 - 716.
IEEE DEMİREL n "Dışavurumcu Sanat Yoluyla Estetik Değer Öğretimi." Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 38, ss.695 - 716, 2018.
ISNAD DEMİREL, nihan. "Dışavurumcu Sanat Yoluyla Estetik Değer Öğretimi". Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi 38/2 (2018), 695-716.