Yıl: 2017 Cilt: 14 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 234 - 269 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.17131/milel.324222 İndeks Tarihi: 18-07-2019

Türk Kültüründe Egemenliğin Dinsel ve Mitolojik Kökleri

Öz:
Bu makalede devlet ve egemenlik kavramlarının ortaya çıkmasındaki sosyolojikgerekçeler değerlendirilmiş, Türk adını siyasi olarak tarih sahnesineçıkaran Göktürk Devleti’ndeki egemenliğin dinamikleri incelenmiştir.Bu incelemeden her iktidarın toplumsal ve insani bir gereksinim sonucundatoplumun deneyimleri, özlem ve arayışlarının bir ürünü olarak toplumundin gibi ortak iyiyi temsil eden değerleri etrafında oluşup bu değerlerdenmeşruiyet kazandığı, bu değerlerin aşınmaya uğraması sonucunda iktidarınmeşruiyetinin mitolojik unsurlara bağlayarak ayakta durma çabası gösterdiğivarsayımına ulaşılmıştır.
Anahtar Kelime:

Konular: Tarih Din Bilimi Kültürel Çalışmalar

Religious and Mythological Origins of Domination in Turkish Culture

Öz:
This article deals with the social factors at formation of the state and the sovereignty concepts in the history, and foundations of sovereignty at Gokturk Empire which used Turk name as a political nationality. As a result of this study a hypothesis was developed which says that every political power emerges because of a humanistic requirement, and a result of people’s longings and their experiences. This power gains legitimacy with values of society which indicatives “the common good” like a religion. These values are rationalities of the society at first but with the passage of time they undergo degeneration. After this point the power begins to create some mythological stories to legitimate it’s sovereignty.
Anahtar Kelime:

Konular: Tarih Din Bilimi Kültürel Çalışmalar
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Artun, Erman, “Türklerde İslamiyet Öncesi İnanç Sistemleri-Öğretiler-Dinler” http://docplayer.biz.tr/1243560-Turklerde-islamiyet-oncesiinanc- sistemleri-ogretiler-dinler.html. Erişim Tarihi:09.06.2017.
  • Aydemir, Âdem, “Ötüken ve Ötüken Adı Üzerine” Türk Dünyası Araştırmaları Dergisi, sayı:187, 2010.
  • Bal, Şahin, Aykırı Sesler Teolojik ve Yarı Politik Denemeler, Mana Yayınları, İstanbul, 2017.
  • …………, Sorgulanmadan Sorgulamak, Mana Yayınları, İstanbul, 2015.
  • Bağdatlı, Özlem, Kutadgu Bilig’te Devlet ve Adalet İlişkisi. İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul, 2007.
  • Batur, Ahsen, 1200 Yıllık Sürgün “Türk” Adının Hazin Serüveni. Selenge Yayınları, İstanbul, 2013. Taneri, Aydın, Türk Devlet Geleneği Dün-Bugün, MEB Yayınları, İstanbul,1993
  • Beriş, Emrah H, “Egemenlik Kavramının Tarihsel Gelişimi Üzerine Bir Değerlendirme” Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, cilt.63, sayı:1, 2008.
  • Bora, Tanıl, “Milli Tarih ve Devlet Mitosu”. Birikim Dergisi, sayı:105-106, 1998.
  • Çeşmeli, İbrahim, “Tarihi Kaynaklara Göre Türk Göçebelerinde Dinler Kültler, Ritüeller ile İkonografi M. S. 8. Yüzyıla Kadar” Art-Sanat Dergisi, sayı:3, 2015.
  • Durant, Will, Medeniyetin Temelleri, çev. Necati Muallimoğlu, Boğaziçi Yayınları, İstanbul, 1978.
  • Etöz, Zeliha, “Mitos ve İktidar”, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, cilt:66, sayı:3, 2011.
  • Evkuran, Mehmet, Sünni Paradigmayı Anlamak, Ankara Okulu Yayınları, Ankara, 2016.
  • Freud, Sigmund, Totem ve Tabu, Tutku Yayınları, Ankara, 2014.
  • Gökalp, Ziya, Türk Medeniyeti Tarihi, sadeleştiren: Yalçın Toker, Toker Yayınları İstanbul, 1995.
  • Gumilev, L. N, Etnogenez Halkların Şekillenişi, Yükseliş ve Düşüşleri, çev. Ahsen Batur, Selenge Yayınları. İstanbul, 2004.
  • Günay, Üren ve Güngör Harun, Başlangıçtan Günümüze Türklerin Dini Tarihi, Ocak Yayınları, Ankara, 1997.
  • Gündüz, Şinasi, “Kutsal Hakkında Konuşmak: Dinsel Söylemde Mitos” Milel ve Nihal Dergisi, cilt:6, sayı:1, 2009.
  • İbn Haldun, Devlet, İlke Yayınları, İstanbul, 2013.
  • Karakaş, Selim, “Türklerin Orijinal Dinleri Meselesi” Gaziantep University Journal of Social Sciences, cilt:13, sayı:2, 2014.
  • Okur, Mehmet Akif, “Büyük Kimliğin İzinde: Genişleme Çağları Ergenekonlar ve Türklük” , Orta Asya’da İslam Temsilden Fobiye, editör, Muhammet Savaş Kafkasyalı, cilt:1, Ahmet Yesevi Ünv. Yayınları, Ankara-Türkistan, 2012.
  • Okur, Mehmet Naim, Türk Devletlerinde Yöneten –Yönetilen İlişkisi ve İktidarın Meşruiyetinin Temelleri, Büyük Hun İmparatorluğu’ndan Tanzimat Fermanı’na Kadar, Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Konya, 2007.
  • Rousseau, Jean Jacques, Toplum Sözleşmesi, Qraf Yayınları, İstanbul, 2013.
  • Şeriati, Ali, Medeniyet Tarihi I, çev. İbrahim Keskin, Fecir Yayınları, Ankara, 1998.
  • Şimşek, Osman, “Devlet Kavramının Gelişimi ve Küreselleşmedeki Anlamı” Kaynak Site: http://www.kamu-is.org.tr/pdf/5413.pdf. Erişim Tarihi: 04.06.2017
  • Timurluoğlu, Vecihi, “Mitolojide Devlet Bilgisi” Memleket Siyaset Yönetim Dergisi, sayı:1, 2006.
  • Turan, Metin, Türk Destanları, Açıköğretim Fakültesi Yayınları, Kaynak Site:https://fevzioz.files.wordpress.com/2014/01/acc4b1klama-destan2. pdf. Erişim Tarihi:10.06.2017.
  • Wintson, Robert, Tanrının Öyküsü Tanrı mı İnsanı, İnsan mı Tanrı’yı Yarattı, Say Yayınları, İstanbul, 2005.
  • Yuvalı, Abdülkadir, “Türk Devlet Felsefesi”, Sakarya Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Dergisi, sayı:1, 2008
APA BALCIK ÖZLEM Ş (2017). Türk Kültüründe Egemenliğin Dinsel ve Mitolojik Kökleri. , 234 - 269. 10.17131/milel.324222
Chicago BALCIK ÖZLEM Şahin Türk Kültüründe Egemenliğin Dinsel ve Mitolojik Kökleri. (2017): 234 - 269. 10.17131/milel.324222
MLA BALCIK ÖZLEM Şahin Türk Kültüründe Egemenliğin Dinsel ve Mitolojik Kökleri. , 2017, ss.234 - 269. 10.17131/milel.324222
AMA BALCIK ÖZLEM Ş Türk Kültüründe Egemenliğin Dinsel ve Mitolojik Kökleri. . 2017; 234 - 269. 10.17131/milel.324222
Vancouver BALCIK ÖZLEM Ş Türk Kültüründe Egemenliğin Dinsel ve Mitolojik Kökleri. . 2017; 234 - 269. 10.17131/milel.324222
IEEE BALCIK ÖZLEM Ş "Türk Kültüründe Egemenliğin Dinsel ve Mitolojik Kökleri." , ss.234 - 269, 2017. 10.17131/milel.324222
ISNAD BALCIK ÖZLEM, Şahin. "Türk Kültüründe Egemenliğin Dinsel ve Mitolojik Kökleri". (2017), 234-269. https://doi.org/10.17131/milel.324222
APA BALCIK ÖZLEM Ş (2017). Türk Kültüründe Egemenliğin Dinsel ve Mitolojik Kökleri. Milel ve Nihal İnanç, Kültür ve Mitoloji Araştırmaları Dergisi, 14(1), 234 - 269. 10.17131/milel.324222
Chicago BALCIK ÖZLEM Şahin Türk Kültüründe Egemenliğin Dinsel ve Mitolojik Kökleri. Milel ve Nihal İnanç, Kültür ve Mitoloji Araştırmaları Dergisi 14, no.1 (2017): 234 - 269. 10.17131/milel.324222
MLA BALCIK ÖZLEM Şahin Türk Kültüründe Egemenliğin Dinsel ve Mitolojik Kökleri. Milel ve Nihal İnanç, Kültür ve Mitoloji Araştırmaları Dergisi, vol.14, no.1, 2017, ss.234 - 269. 10.17131/milel.324222
AMA BALCIK ÖZLEM Ş Türk Kültüründe Egemenliğin Dinsel ve Mitolojik Kökleri. Milel ve Nihal İnanç, Kültür ve Mitoloji Araştırmaları Dergisi. 2017; 14(1): 234 - 269. 10.17131/milel.324222
Vancouver BALCIK ÖZLEM Ş Türk Kültüründe Egemenliğin Dinsel ve Mitolojik Kökleri. Milel ve Nihal İnanç, Kültür ve Mitoloji Araştırmaları Dergisi. 2017; 14(1): 234 - 269. 10.17131/milel.324222
IEEE BALCIK ÖZLEM Ş "Türk Kültüründe Egemenliğin Dinsel ve Mitolojik Kökleri." Milel ve Nihal İnanç, Kültür ve Mitoloji Araştırmaları Dergisi, 14, ss.234 - 269, 2017. 10.17131/milel.324222
ISNAD BALCIK ÖZLEM, Şahin. "Türk Kültüründe Egemenliğin Dinsel ve Mitolojik Kökleri". Milel ve Nihal İnanç, Kültür ve Mitoloji Araştırmaları Dergisi 14/1 (2017), 234-269. https://doi.org/10.17131/milel.324222