Yıl: 2018 Cilt: 0 Sayı: 174 Sayfa Aralığı: 337 - 359 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 22-07-2019

Özel Tüketim Vergisi Artışlarının Hanehalkının Binek Otomobil Talebi Üzerine Etkisi: Panel Eşbütünleşme Analizi

Öz:
Yüzyılı aşkın bir geçmişi olan otomobil sanayi üretim miktarı, yarattığıkatma değer ve ihracat değeri bakımından ülkelerin ekonomik büyüme vekalkınmasında öncü sektörlerden biridir. Tüketicilerin otomobil talebi,otomobil üzerine uygulanan Özel Tüketim Vergi (ÖTV) politikasına bağlıolarak sürekli değişkenlik göstermektedir. Çalışmanın amacı, ÖTVoranlarında yaşanan değişimin Türkiye’de fabrikası bulunan Fiat, Ford,Toyota, Renault, Honda ve Hyundai marka araçlara yönelik talep üzerindekietkisini panel eşbütünleşme yöntemi ile analiz etmektir. Çalışmada, Ocak2014-Şubat 2017 dönemine ait aylık zaman serileri kullanılmış olup, binekotomobil talebinin ÖTV oranı, taşıt kredisi faiz oranı ve benzin fiyatlarındakiartıştan negatif yönde etkilendiği tespit edilmiştir.
Anahtar Kelime:

Konular: İş İşletme İktisat İşletme Finans

The Impact of Special Consumption Tax Increases on Personal Automobile Demand of Households: Panel Co-Integration Analysis

Öz:
The automobile industry is one of the leading industries for economic growth and development of countries in terms of value added and export value. Consumer demand for automobiles exhibits a continuous fluctuation depending on the SCT (Special Consumption Tax) policy. The aim of this study is to analyze the impact of the change in SCT rates on automobile demand using panel co-integration method for Fiat, Ford, Toyota, Renault, Honda and Hyundai brands which have factories in Turkey. In the study, monthly time series data of January 2014 and February 2017 period has been used and increase in SCT rate, auto loan interest rates and petrol prices have a negative impact on personal automobile demand.
Anahtar Kelime:

Konular: İş İşletme İktisat İşletme Finans
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Akın, A. (2010), “Tüm Yönleriyle Binek Otomobil Alış ve Satışlarının Katma Değer Vergisi Kanunu Yönünden Değerlendirilmesi”, Mali Çözüm Dergisi, 191(2), 191-204.
  • Alper, E. ve Mumcu, A.S. (2000), Türkiye’de Otomobil Talebinin Tahmini, Boğaziçi Üniversitesi, Ekonomi Bölümü, Ekonomi ve Ekonometri Merkezi, İstanbul, http://www.econ.boun.edu.tr/content/wp/ISS_EC_05 _01.pdf (Erişim Tarihi: 12.11.2016).
  • Arabacı, C. (2006), Dünya Otomotiv Sanayinde Yaşanan Gelişmeler Çerçevesinde Türkiye’deki Otomotiv Ana ve Yan Sanayi İlişkileri, Yüksek Lisans Tezi, Teşvik ve Uygulama Genel Müdürlüğü, Hazine Müsteşarlığı, Ankara.
  • Bade, R. ve Parkin, M. (2011), Foundations of Microeconomics, Boston: Pearson Education.
  • Baltagi, B.H. (2005), Econometric Analysis of Panel Data (2. Edition), New York: John Wiley & Sons Ltd.
  • Baltagi, B.H. ve Pesaran, M.H. (2007), “Heterogeneity and Cross Section Dependence in Panel Data Models: Theory And Applications”, Journal of Applied Econometrics, 22(2), 229-232.
  • Baltagi, B.H. (2011), Econometrics, Fifth Edition, New York: Springer. Baltagi, B.H. (2013), Econometric Analysis of Panel Data (5. Edition), London: John Wiley and Sons Ltd.
  • Bilman, A.S. (2014), Ticari Açıklık Büyüme Etkileşimi: Panel Veri Analizi ve Ülkelerarası Karşılaştırma, Doktora Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
  • Breuer, J.B., R. Mcnown ve M.S. Wallace (1999), Series-Specific Tests for Unit Root in a Panel Setting with an Application to Real Exchange Rates, Discuscussion Paper No. 99-9, University of Colorado.
  • Breusch, T.S. ve Pagan, A.R. (1980), “The Lagrange Multiplier Test and Its Aplicitiations to Model Specification in Econometrics”, Review of Economic Studies, Blackwell Publishing, 47(1), 239-253.
  • Bülbül, D. ve Orkunoğlu, I.F. (2009), “Türkiye’de Otomotiv Piyasasındaki Özel Tüketim Vergisi İndirimlerinin Maliye Sosyolojisi Açısından Analizi”, Sosyoekonomi Dergisi, 95(2), 96-108.
  • CESIFO (2012), Taxes on Sale and Registration of Motor Vehicles, https://www.cesifo-group.de/ifoHome/facts/DICE/Infrastructure/ Transportation/Road-Transport/tax-sal-reg-mot-veh-10/fileBinary/Taxessale- registration-motor-vehicles.pdf (Erişim Tarihi: 12.04.2017).
  • Cnossen, S. (2005), “Economics and Politics of Excise Taxation”, S. Cnossen (der.), Theory and Practice of Excise Taxation, Oxford: Oxford University Press, 1-19.
  • Cnossen, S. (2010), The Economics of Excise Taxation, Georgia State University Andrew Young School of Policy Studies International Studies Program Working Paper No. 10-18.
  • Çatalbaş, G.K. ve Yarar, Ö. (2015), “Türkiye'deki Bölgeler Arası İç Göçü Etkileyen Faktörlerin Panel Veri Analizi ile Belirlenmesi”, Alphanumeric Journal, 3(1), 99-117.
  • De Hoyos, R.E. ve Sarafidis, V. (2006), “Testing For Cross-Sectional Dependence in Panel-Data Models”, The Stata Journal, 6(4), 482-496. Dutton, K. (2006), “A Brief History of the Car”, http://www.byronwine.com/files/History%20of%20the%20car.pdf (Erişim Tarihi: 22.02.2017)
  • Frees, E.W. (1995), “Assessing Cross-Sectional Correlation in Panel Data”, Journal of Econometrics, 69(393), 414-496.
  • Frees, E.W. (2004), Longitudinal and Panel Data: Analysis and Applications in The Social Sciences, Cambridge: Cambridge University Press.
  • Friedman, M. (1937), “The Use of Ranks to Avoid the Assumption of Normality Implicit in the Analysis of Variance”, Journal of the American Statistical Association, 32(200), 675-701.
  • Gelir İdaresi Başkanlığı (2015), OECD Üyesi Ülkelere İlişkin Çeşitli Vergi İstatistikleri, http://www.gib.gov.tr/sites/default/files/fileadmin/HTML/ VI/OECD13.htm (Erişim Tarihi: 22.06.2017)
  • Giertz, J.F. (2005), “Excise Taxes”, J.J. Cordes vd. (der.), The Encyclopedia of Taxation and Tax Policy, Washington D.C.: The Urban Institute Press, 125-127.
  • Görener, Ö. ve Görener, A. (2008), “Otomotiv Endüstrisinin Türkiye Ekonomisindeki Yeri: Sektörel Bir İnceleme”, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 7(26), 306-319.
  • Greene, W.H. (2003), Econometric Analysis (5. Edition), New Jersey: Prentice Hall.
  • Greene, J.E. (2012), Public Finance: An International Perspective, Singapore: World Scientific Publishing.
  • Hsiao, C. (2002), Analysis of Panel Data (2. Edition), New York: Cambridge University Press.
  • Hyman, D.N. (2011), Public Finance: A Contemporary Application of Theory to Policy, USA: Cengage Learning.
  • Karabulut, T. (2002), Türk Otomotiv Sanayiinin Ekonomik Yapısı Ve Otomobil Talep Analizi (1980-2000), Doktora Tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
  • Melvin, M. ve Boyes, W. (2011), Principles of Microeconomics, USA: Cengage Learning.
  • Musgrave, R.A. ve Musgrave, P.B. (1989), Public Finance in Theory and Practice, New York: Mc Graw Hill.
  • ODD (2017), Otomobil ve Hafif Ticari Araç Pazarı Değerlendirme Raporları, http://www.odd.org.tr/web_2837_1/neuralnetwork.aspx? type=35 (Erişim Tarihi: 06.05.2017)
  • OICA (2017a), Production Statistics, http://www.oica.net/category/ production-statistics/ (Erişim Tarihi:23.02.2017)
  • OICA (2017b), Sales Statistics, http://www.oica.net/category/sales-statistics/ (Erişim Tarihi: 23.02.2017)
  • Orhan, O.Z. (1997), Gümrük Birliği Sürecinde Türk Otomotiv Sanayinin ve Otomotiv Yan Sanayinin Rekabet Gücü, İstanbul: İstanbul Ticaret Odası.
  • OSD (2016a), Otomotiv Sanayii 2015 Yılı Küresel Değerlendirme Raporu, http://www.osd.org.tr/osd-yayinlari/kuresel-otomotiv-sektoru-degerle ndirme-raporlari/ (Erişim Tarihi: 24.02.2017)
  • OSD (2016b), Otomotiv Sanayii Genel ve İstatistik Bülteni, http://www.osd.org.tr/osd-yayinlari/istatistikler/ (Erişim Tarihi: 24.02.2017)
  • OSD (2017), Otomotiv Sektörü Aylık Değerlendirme Raporları, http://www.osd.org.tr/osd-yayinlari/otomotiv-sektoru-aylikdegerlendirme- raporlari/ (Erişim Tarihi: 06.05.2017)
  • Öztekin, S.Ç. (2016), Türkiye Otomobil Sektörünün Talep Analizi, Yüksek Lisans Tezi, Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ordu.
  • Pehlivanoğlu, F., Erarslan, C. ve Beşel, F. (2014), “Türkiye Otomotiv Piyasasında Arz Şokları: 1963- 2012 Dönemi”, Gaziantep University Journal of Social Sciences, 13(2), 589-612.
  • Pesaran, M.H. (2004), General Diagnostic Tests for Cross Section Dependence in Panels, University of Cambridge, Faculty of Economics, Cambridge Working Papers in Economics No. 0435.
  • Pesaran, M.H. (2006), “Estimation and Inference in Large Heterogeneous panels with a Multifactor Error Structure” Econometrica, 74(4), 967- 1012.
  • Pişkin, S. (2017a), Belirsizlik ve Bilinmezlik: Yeni ÖTV Düzenlemesinin Otomotiv Sektörüne Etkileri, http://osd.org.tr/Sites/1/upload/files/ Otomotiv_Sektoru_Bilgi_Notu_Yeni_OTV_Duzenlemesinin_Otomotiv_ Sektorune_Etkileri_TSKB-2207.pdf (Erişim Tarihi: 12.04.2017)
  • Pişkin, S. (2017b), Otomotiv Sektör Raporu: Türkiye Otomotiv Sanayii Rekabet Gücü ve Talep Dinamikleri Perspektifinde 2020 İç Pazar Beklentileri, http://osd.org.tr/Sites/1/upload/files/Otomotiv_Sektor _Raporu_TSKB-2208.pdf (Erişim Tarihi: 12.04.2017)
  • Rosen, H.S. ve Gayer, T. (2008), Public Finance, New York: Mc Graw Hill.
  • Seidman, L.S. (2009), Public Finance, New York: Mc Graw Hill.
  • Sobel, R.S., Gwartney, J.D., Stroup, R. ve Macpherson, D.A. (2013), Understanding Economics, USA: Cengage Learning.
  • Stiglitz, J.E. (2000), Economics of the Public Sector, New York: W. W. Norton & Company.
  • Tamer, M. (2015), Hane Halkı Borcu 12 Yılda 55 Kat Arttı, http://m.milliyet.com.tr/yazarlar/meral-tamer/hane-halki-borcu-12-yilda- 55-kat-artti-2026251/ (Erişim Tarihi: 22.06.2017)
  • Tatoğlu, F.Y. (2013), Panel Veri Ekonometrisi: Stata Uygulamalı, İstanbul: Beta Yayıncılık.
  • Taylar, Y. (2010), “Vergi Teorisi Açısından Özel Tüketim Vergileri ve Türk Özel Tüketim Vergisi Uygulaması”, Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 12(Özel Sayı), 435-467.
  • Tregarthen, T. (1996), Economics, New York: Worth Publishers. TÜİK (2016), Yıllık Sanayi ve Hizmet İstatistikleri, 2015,
  • http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=21528 (Erişim Tarihi: 27.01.2017)
  • TÜİK (2017a), Motorlu Kara Taşıtları, Aralık 2016, http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=24595 (Erişim Tarihi: 01.03.2017)
  • TÜİK (2017b), Dış Ticaret İstatistikleri, http://www.tuik.gov.tr/ PreTablo.do?alt_id=1046 (Erişim Tarihi: 01.03.2017)
  • Uçan, O. (2005), “Türkiye’de Otomotiv Sektörü Dış Ticaretinin Gelişimi”, Sosyoekonomi, 2(2), 115-132.
  • Ulbrich, H.H. (2011), Public Finance in Theory and Practice, London: Routledge.
  • Yıldırım, A.E. (2015), “Avrupa Birliği ve Türk Vergi Sistemlerinde Özel Tüketim Vergisi”, Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 19(1), 219-252.
APA Önder K, ŞAHİN M (2018). Özel Tüketim Vergisi Artışlarının Hanehalkının Binek Otomobil Talebi Üzerine Etkisi: Panel Eşbütünleşme Analizi. , 337 - 359.
Chicago Önder Kübra,ŞAHİN MUHAMMET Özel Tüketim Vergisi Artışlarının Hanehalkının Binek Otomobil Talebi Üzerine Etkisi: Panel Eşbütünleşme Analizi. (2018): 337 - 359.
MLA Önder Kübra,ŞAHİN MUHAMMET Özel Tüketim Vergisi Artışlarının Hanehalkının Binek Otomobil Talebi Üzerine Etkisi: Panel Eşbütünleşme Analizi. , 2018, ss.337 - 359.
AMA Önder K,ŞAHİN M Özel Tüketim Vergisi Artışlarının Hanehalkının Binek Otomobil Talebi Üzerine Etkisi: Panel Eşbütünleşme Analizi. . 2018; 337 - 359.
Vancouver Önder K,ŞAHİN M Özel Tüketim Vergisi Artışlarının Hanehalkının Binek Otomobil Talebi Üzerine Etkisi: Panel Eşbütünleşme Analizi. . 2018; 337 - 359.
IEEE Önder K,ŞAHİN M "Özel Tüketim Vergisi Artışlarının Hanehalkının Binek Otomobil Talebi Üzerine Etkisi: Panel Eşbütünleşme Analizi." , ss.337 - 359, 2018.
ISNAD Önder, Kübra - ŞAHİN, MUHAMMET. "Özel Tüketim Vergisi Artışlarının Hanehalkının Binek Otomobil Talebi Üzerine Etkisi: Panel Eşbütünleşme Analizi". (2018), 337-359.
APA Önder K, ŞAHİN M (2018). Özel Tüketim Vergisi Artışlarının Hanehalkının Binek Otomobil Talebi Üzerine Etkisi: Panel Eşbütünleşme Analizi. Maliye Dergisi, 0(174), 337 - 359.
Chicago Önder Kübra,ŞAHİN MUHAMMET Özel Tüketim Vergisi Artışlarının Hanehalkının Binek Otomobil Talebi Üzerine Etkisi: Panel Eşbütünleşme Analizi. Maliye Dergisi 0, no.174 (2018): 337 - 359.
MLA Önder Kübra,ŞAHİN MUHAMMET Özel Tüketim Vergisi Artışlarının Hanehalkının Binek Otomobil Talebi Üzerine Etkisi: Panel Eşbütünleşme Analizi. Maliye Dergisi, vol.0, no.174, 2018, ss.337 - 359.
AMA Önder K,ŞAHİN M Özel Tüketim Vergisi Artışlarının Hanehalkının Binek Otomobil Talebi Üzerine Etkisi: Panel Eşbütünleşme Analizi. Maliye Dergisi. 2018; 0(174): 337 - 359.
Vancouver Önder K,ŞAHİN M Özel Tüketim Vergisi Artışlarının Hanehalkının Binek Otomobil Talebi Üzerine Etkisi: Panel Eşbütünleşme Analizi. Maliye Dergisi. 2018; 0(174): 337 - 359.
IEEE Önder K,ŞAHİN M "Özel Tüketim Vergisi Artışlarının Hanehalkının Binek Otomobil Talebi Üzerine Etkisi: Panel Eşbütünleşme Analizi." Maliye Dergisi, 0, ss.337 - 359, 2018.
ISNAD Önder, Kübra - ŞAHİN, MUHAMMET. "Özel Tüketim Vergisi Artışlarının Hanehalkının Binek Otomobil Talebi Üzerine Etkisi: Panel Eşbütünleşme Analizi". Maliye Dergisi 174 (2018), 337-359.