Öğretim Elemanı ve Öğretmen Adaylarının Birbirlerine Yönelik Algıları: Transaksiyonel Analiz Açısından Bir Değerlendirme
Yıl: 2003 Cilt: 3 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 263 - 293 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022
Öğretim Elemanı ve Öğretmen Adaylarının Birbirlerine Yönelik Algıları: Transaksiyonel Analiz Açısından Bir Değerlendirme
Öz: Bu araştırmada Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesinin çeşitli bölümlerinde öğrenim görmekte olan öğretmen adayları ve ders vermekte olan öğretim elemanlarının ideal öğretim elemanı, ideal öğrenci, var olan öğrenci ve var olan öğretim elemanına yönelik algıları karşılaştırmalı olarak saptanmaya çalışılmıştır. Araştırma grubunu öğretmen adayı 312 [132'si (% 42.3) erkek, 179'u (% 57.4) kız] ve 33 öğretim elemanı [14'ü ( % 42.4) erkek, 19'u (% 57.6) kadın olup yaşları 28-41 arasında (x=42,74)] oluşturmuştur. Çalışmada insan davranışlarını ve iletişimi temelde çocuk, yelişkin ve ebeveyn olmak üzere üç farklı ego durumu ile açıklamaya çalışan transaksiyonel analiz (etkileşimsel analiz) yaklaşımı temel alınmıştır. Öğretim elemanları ve öğrencilerin söz konusu algıları Ego Durumları Ölçeği ile değerlendirilmiştir. Elde edilen bulgular öğretim elemanı ve öğretmen adaylarının, ideal öğretim elemanı ve ideal öğrenci algılarının birbiri ile benzerlik gösterdiğine dikkat çekerken öğretim elemanlarının var olan öğrenciyi daha çok çocuk ego durumunda, öğretmen adaylarının ise var olan öğretim elemanını daha çok ebeveyn ego durumunda değerlendirdiklerine işaret etmektedir. Bulgular, mevcut literatür ve transaksiyonel analiz kuramı çerçevesinde tartışılmıştır.
Anahtar Kelime: Konular:
The Perception of Student-Teachers and Their Instructors Toward Each Other: A Transactional Analysis Evaluation
Öz: The quality of communication between a teacher and a student is one of the major factors that affects the efficiency of teaching-learning activities. In this research, the perceptions of student-teachers and their instructors at Marmara University, Atatürk Faculty of Education,have been comparatively investigated in terms of ideal/actual faculty- teacher and student. The sample consisted of 312 student-teachers and 33 faculty-teachers. The research was theoretically based on Transactional Analysis, a theory that explains human behavior and communication with three ego states as Child, Adult and Parent. The data from the faculty-teachers and student- teachers were collected by The Ego State Inventory developed by Ari (1989) and included perceptions toward each other, ideal /actual faculty-teacher and student. The major findings were as follows: The perceptions of student / faculty- teachers showed similarities regarding ideal faculty-teacher and student. Faculty teacher perceived actual students higher in Child ego state whereas student-teachers perceived actual faculty- teacher higher in Parent ego state. Findings were discussed in relation to Transactional Analysis and their educational consequences.
Anahtar Kelime: Konular:
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Bibliyografik
- Akbağ, M. (2000). Stresle başa çıkma tarzlarının üniversite öğrencilerinde olumsuz otomatik düşünceler, TA ego durumları ve bazı değişkenler açısından incelenmesi. Yayınlanmamış doktora tezi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
- Akkoyun, F. & Bacanlı, H. (1990). ACL-Sıfat Tarama Listesi'nin Türkçe'ye uyarlanması: TA ego durumları ölçekleri ile bir çalışma. V. Ulusal Psikoloji Kongresi Psikoloji-Seminer Dergisi Özel Sayısı, 8, 637-643.
- Akkoyun, F. (1995). Transaksiyonel analize giriş. Ankara: 72TDFO.
- Akkoyun, F. (1998). Transaksiyoııcl Analiz: Psikolojide işlemsel çözümleme yaklaşımı. Ankara: Nobel.
- Alisinanoğlu, F. (1995). Üniversite öğrencilerinin ben [ego] durumları ile ana-baba tutumlarını algılamalarını etkileyen bazı değişkenlerin incelenmesi.Yayınlanmamış doktora tezi, Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
- Arı, R. (1989). Üniversite öğrencilerinin baskın ben durumları ve bazı özlük niteliklerinin ben durumları, atılganlıkları ve uyum düzeylerine etkisi. Yayınlanmamış doktora tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
- Bacanlı, H. (1991). Sıfat tarama listesi el kitabı. Konya: Toplum Kitabeyi
- Bacanlı, H. (1992, Eylül). Türk toplumunda gençlerin yaşlılara bakışı. VII. Ulusal Psikoloji Kongresinde sunulan bildiri, Ankara.
- Bacanlı, H. (1995a, Eylül). Sıfat Tarama listesinde beğenilen ve beğenilmeyen özellikler-Konya Selçuk Üniversitesi öğrencileri üzerinde bir araştırma: II. Eğitim Bilimleri Kongresinde sunulan bildiri, Ankara.
- Bacanlı, H. (1995b). Tanrı ve peygamber kavramları (Selçuk Üniversitesinde bir araştırma). Din Eğitimi Araştırmaları Dergisi, 2, 155-163.
- Bacanlı, H., Ahokas M., & Best D. L. (1994). Stereotypes of old adults in Turkey and Finland. In A. Bouvy van de Vijve, J.R. Boski P., & Schmitz, P. (Eds.), Journeys into cross-cultural psychology (pp. 307-319).lise: Swets and Zeitlinger.
- Bangir, G. (1997). Sınıf içi iletişime ilişkin öğretmen-öğrenci davranışları görüşleri ve önerileri. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
- Baştuğ, G. (1993). Histerik kadınların ve eşlerinin kendilerini ve birbirlerini algılamalarının karşılaştırılması (TA ego durumları bakımından).Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Berne, E. (1988). What do you say after you say hello? California: Corgi Books.
- Çam, S. (1995). Öğretmen adaylarının ego durumları ile problem çözme becerisi algısı ilişkisinin incelenmesi. Psikolojik Danışma ve Rehberlik Derigisi, 2 (6), 37-42.
- Çam, S. (1997a). İletişim bccerileri eğitimi programının öğretmen adaylarının ego durumlarına ve problem çözme becerileri altlılarına etkisi. Yayınlanmamış doktora tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Çam, S. (1997b). Farklı özellikler açısından öğretmen adaylarının ego durumlarının incelenmesi. III. Ulusal Psikolojik Danışma ve Rehberlik Kongresi Bildiriler Kitabı içinde (s. 237-244). Adana: Çukurova Üniversitesi.
- Dolliver, R. & Mixon R. (1977). Classifiying occupations with ego states. Transactional Analysis Journal, 7, 170-175.
- Durmuşçelebi, M. (1996). Yükseköğretim kurumlarında öğretim elemanlarından beklenen ve gözlenen davranışların düzeylerinin belirlenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi. Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
- Dusay, J. M. (1972). Egogram and constancy hypothesis. Transactional Analysis Journal, 5 (3), 92-96.
- Dusay, John M., & Dusay K. M. (1984). Transactional Analysis. In R. J.Corsini (Ed.), Current psychotberapies (3rd ed., pp. 392-444). Illinois FE: Peacock Publishers.
- Harbin, S. L. (1975). The effects of a teacher workshop in Transactional Analysis of teacher flexibility in thinking, locus of control, flexibility in use of ego states, and on teacher-pupil interactions. Dissertation Abstracts, 35 ( 9), 4632-4633B.
- Heyer, N. R. (1987). Empirical research on ego state theory. Transactional Analysis Journal, 17 (1), 286-293.
- Hughes, J. N. , Cavell T. A., & Willson V. (2001). Further support for the developmental significance of the quality of the teacher-student relationship. Journal of School Psychology. 39, 289-301.
- Jongeward, D. & James, M. (1993). Kazanmak için doğarız (2. baskı, çev., Tülin Şenruh). İstanbul: inkılap Yayınevi.
- Kim, J. (1994). The roles of students' interaction in classroom learning: A case study of a second-grade classroom in Korea. Dissertation Abstracts, DAI-A 55 / 03, p.467.
- Mukhopadhyay, M. & Saxena A. B. (1981). Teacher classroom behaviour and transactional analysis. (ERIC Document Reproduction Service No ED 213 665, 20)
- Öner, M. (1999). lköğretim okulları l. kademe öğretmenlerinin sınıfta iletişimi sağlama etkinlikleri. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
- Özgit, Ş. (1991). iletişim becerileri konusunda verilen eğitimin iletişim çatışmalarına girme eğilimi üzerindeki etkisi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
- Patterson, L. E., & Sikler, J.R. (1974, November). Teacher as helpers: Extending guidance contact. The School Counselor, 113-120.
- Simmons, C. N. (1993). An investigation of the attitudes of educators concerning teacher nonverbal communication skills in relation to classroom management. Dissertation Abstracts, MAI 31/ 01, P.63.
- Şahin, T. (1997). İlkokul sosyal bilgiler ve matematik derslerinde öğretmen-öğrenci etkileşim sıklığının öğrenme düzeyine ve akademik benlik kavramına etkisi. Yayınlanmamış doktora tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
- Thomas, C. E. (1994). An analysis of teacher socio-communicative style as a predictor of classroom communication behaviours, student liking, motivation, and learning. Dissertation Abstracts, AAI-A 55 / 06, p.1463.
- Wolfgang ,C. H. & Brudennell, G. (1982). The many faces of praise. Early Child Development and Care, 9, 237-243.
| APA | Akbağ M, DENİZ L (2003). Öğretim Elemanı ve Öğretmen Adaylarının Birbirlerine Yönelik Algıları: Transaksiyonel Analiz Açısından Bir Değerlendirme. , 263 - 293. |
| Chicago | Akbağ Müge,DENİZ Levent Öğretim Elemanı ve Öğretmen Adaylarının Birbirlerine Yönelik Algıları: Transaksiyonel Analiz Açısından Bir Değerlendirme. (2003): 263 - 293. |
| MLA | Akbağ Müge,DENİZ Levent Öğretim Elemanı ve Öğretmen Adaylarının Birbirlerine Yönelik Algıları: Transaksiyonel Analiz Açısından Bir Değerlendirme. , 2003, ss.263 - 293. |
| AMA | Akbağ M,DENİZ L Öğretim Elemanı ve Öğretmen Adaylarının Birbirlerine Yönelik Algıları: Transaksiyonel Analiz Açısından Bir Değerlendirme. . 2003; 263 - 293. |
| Vancouver | Akbağ M,DENİZ L Öğretim Elemanı ve Öğretmen Adaylarının Birbirlerine Yönelik Algıları: Transaksiyonel Analiz Açısından Bir Değerlendirme. . 2003; 263 - 293. |
| IEEE | Akbağ M,DENİZ L "Öğretim Elemanı ve Öğretmen Adaylarının Birbirlerine Yönelik Algıları: Transaksiyonel Analiz Açısından Bir Değerlendirme." , ss.263 - 293, 2003. |
| ISNAD | Akbağ, Müge - DENİZ, Levent. "Öğretim Elemanı ve Öğretmen Adaylarının Birbirlerine Yönelik Algıları: Transaksiyonel Analiz Açısından Bir Değerlendirme". (2003), 263-293. |
| APA | Akbağ M, DENİZ L (2003). Öğretim Elemanı ve Öğretmen Adaylarının Birbirlerine Yönelik Algıları: Transaksiyonel Analiz Açısından Bir Değerlendirme. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 3(2), 263 - 293. |
| Chicago | Akbağ Müge,DENİZ Levent Öğretim Elemanı ve Öğretmen Adaylarının Birbirlerine Yönelik Algıları: Transaksiyonel Analiz Açısından Bir Değerlendirme. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri 3, no.2 (2003): 263 - 293. |
| MLA | Akbağ Müge,DENİZ Levent Öğretim Elemanı ve Öğretmen Adaylarının Birbirlerine Yönelik Algıları: Transaksiyonel Analiz Açısından Bir Değerlendirme. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, vol.3, no.2, 2003, ss.263 - 293. |
| AMA | Akbağ M,DENİZ L Öğretim Elemanı ve Öğretmen Adaylarının Birbirlerine Yönelik Algıları: Transaksiyonel Analiz Açısından Bir Değerlendirme. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri. 2003; 3(2): 263 - 293. |
| Vancouver | Akbağ M,DENİZ L Öğretim Elemanı ve Öğretmen Adaylarının Birbirlerine Yönelik Algıları: Transaksiyonel Analiz Açısından Bir Değerlendirme. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri. 2003; 3(2): 263 - 293. |
| IEEE | Akbağ M,DENİZ L "Öğretim Elemanı ve Öğretmen Adaylarının Birbirlerine Yönelik Algıları: Transaksiyonel Analiz Açısından Bir Değerlendirme." Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 3, ss.263 - 293, 2003. |
| ISNAD | Akbağ, Müge - DENİZ, Levent. "Öğretim Elemanı ve Öğretmen Adaylarının Birbirlerine Yönelik Algıları: Transaksiyonel Analiz Açısından Bir Değerlendirme". Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri 3/2 (2003), 263-293. |
