Abdünnâfi İffet Efendi’nin Sâki-Nâmesi
Yıl: 2019 Cilt: 0 Sayı: 64 Sayfa Aralığı: 83 - 102 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.14222/Turkiyat4046 İndeks Tarihi: 16-12-2019
Abdünnâfi İffet Efendi’nin Sâki-Nâmesi
Öz: Divan şiirinin son dönemi olarak adlandırılanXIX. yüzyıl, yenilik arayışı içerisindeki şairler ilegeleneğe bağlı kalan divan şairlerinin bir aradaeserler verdiği bir geçiş dönemidir. Yeni karşısındaklasik olanı yaşatma ve geleneği devam ettirmearzusunu birçok divan şairinin eserlerinde görmekmümkündür. Bu şairlerden biri de Abdünnâfi İffetEfendi’dir. Divanında tasavvufi mana vemefhumlarla kaleme almış olduğu Sâkµ-nâmesi,şairin geleneğe bağlılığının delillerindendir. Sâkµnâmeler,divan edebiyatının en sık kullanılan edebµtürlerinden biri olmakla birlikte, içki ve içkiye dairöğelerin gerçek veya mecaz anlamlarıyla ele alınıpişlendiği manzumelerdir. İslamiyet’i benimsemiş birtoplumun edebiyatında gerek gerçek gerekse demecazµ anlam ve kavramlarla bir tür olarak varlığınıher dönem göstermiştir.Bu çalışmada Abdünnâfi İffet Efendi hakkındakısa bir bilgi sunulmuştur ve Divan’ı içerisindekiSâkµ-nâmesi şekil ve muhteva bakımındanincelenmiştir. Sâkµ-nâme, 11 bentten oluşan terkib-ibent nazım şekliyle yazılmıştır. Her bendinde onbeyti olan şiir toplam 121 beyitten meydanagelmiştir. Sâkµ-nâme, türünün son dönemörneklerinden olması ve tasavvufi mana ile kalemealınmış olması bakımından önemlidir.
Anahtar Kelime: Konular:
The Sâki-Nâme of Abdunnâfi Iffet Efendi
Öz: 19th century that is named as the last period of Diwan poetry is a transition period when both the poets who seek for the new and the poets who pursuit the tradition produce works all together. It is possible to see the desire to keep the classical and to continue the tradition in the works of many diwan poets. Abdünnâfi İffet Efendi is one of these poets. Sâkµ-nâme which is written with sufistic sense and conception proves his commitment to the tradition in his Diwan. Saki-nâmes besides of being frequently used literary genres of diwan literature in which drink and drinking the elements are processed and handled realistically and metaphorically. It has shown its presence in literature in the societies that adopted Islam, both with metaphorical and realistic meanings and concepts. In this study, a brief information about Abdünnâfi Iffet Efendi is presented and Sâkµ-nâme in his Diwan is examined in terms of shape and content. Sâkµ-nâme is composed of 11 verses written in composition verse form. The poem which has 10 couplets in each verse, consists of 121 couplets in total. Sâkµ-nâme is important in terms of being one of the last examples of his genre and written in sufistic meaning.
Anahtar Kelime: Konular:
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Abdünnâfi İffet Efendi. (ty). Divan, İstanbul Üniversitesi Nadir Eserler Kütüphanesi Yazma Eserler 10365 demirbaş nu. TY 894.35-1.
- Abdünnâfi İffet Efendi. (ty). Divan, Almanya Berlin Millµ Kütüphanesi Oryantal El Yazmaları Ms. or. quart. 1367. Elektronik referans: http://resolver.staatsbibliothek-berlin.de/SBB0001969300000000. (Erişim tarihi 16. 10. 2018)
- Akkuş, Metin. (2007). Klasik Türk Şiirinin Anlam Dünyası-Edebµ Türler ve Tarzlar, Erzurum: Fenomen Yayınları.
- Arslan, Mehmet. (2003). Aynµ Sâkµnâme, İstanbul: Kitabevi Yayınları.
- Aydın, Abdullah. (2011). “Hanyalı Nûrµ Osman’ın Sâkµ-nâmesi”, Bingöl Üniversitesi SBE Dergisi, Yıl:1, C. 1, S. 1, Bahar 2011, 167-191.
- Bahadır, Şavaşkan Cem. (2013). Divan Edebiyatında Şarap ve Şarapla İlgili Unsurlar, İstanbul: Kitabevi Yayınları.
- Bursalı Mehmed Tâhir. (2016). Osmanlı Müellifleri, (Haz. M. A. Yekta Saraç), Ankara: TÜBA Yayınları.
- Bülbül, Tuncay. (2012). “Ramazan-zâde Abdünnâfi İffet Efendi ve Kitâb-ı Nâfi’ü’lÂsâr Nevbâve-i Simârü’l- Esmâr Adlı Eseri”, Turkish Studies-International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, Volume 7/1 Winter, 447-609.
- Büyükyıldırım, Ayşe. (2009). “Kâşif ve Sâkµ-nâme’si”, A.Ü. Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, S. 39, 763-776.
- Canım, Rıdvan. (1998). Türk Edebiyatında Sâkµnâmeler ve İşretnâme, Ankara: Akçağ Yayınları.
- Cengiz, Halil Erdoğan. (1986). “Divan şiirinde Musammatlar”, Türk Dili Dergisi Türk Şiiri Özel Sayısı II (Divan Şiiri), S. 415-416-417/ Temmuz-Ağustos-Eylül, 291- 429.
- Devellioğlu, Ferit. (2016). Osmanlıca- Türkçe Ansiklopedik Lûgat, 32. Baskı, Ankara: Aydın Kitabevi.
- Durmuş, İsmail. (1988). “Abdünnâfi İffet Efendi”. DİA, c.1, İstanbul: TDV Yayınları, 288.
- Fatµn, Davud. (ty). Hatimet’ül-Eş¡âr (Fatin Tezkiresi) (Haz. Ömer Çiftçi), T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Kütüphaneler ve Yayımlar Genel Müdürlüğü, http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/TR-195831/fatin-tezkiresi.html (Erişim Tarihi 15.10.2018)
- Erdoğan, Mehtap. (2013). Güzellik Unsurlarıyla Divan Şiirinde Sevgili, İstanbul: Kitabevi Yayınları.
- Gündüz, Emrah. (2018). Abdünnâfi İffet Efendi ve Divanı (İnceleme-Metin), Yayımlanmamış Doktora Tezi, Erzurum: AÜ Türkiyat Araştırmaları Ens. Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı.
- İnal, İbnü’l-Emin Mahmud Kemal. (2000). Son Asır Türk Şairleri (Haz. Hidayet Özcan), Ankara: AKM Başkanlığı Yayınları.
- İpekten, Haluk. (2004). Eski Türk Edebiyatı Nazım Şekilleri ve Aruz, İstanbul: Dergâh Yayınları.
- İsen, Mustafa vd. (2005). Eski Türk Edebiyatı El Kitabı, 5. Baskı, Ankara: Grafiker Yayınları.
- Kılıç, Faruk. (2008). Abdünnâfi İffet Efendi’nin Mizani Şerh-İ Mütercimi Burhan Adlı Eserinin Tahlil Ve Değerlendirilmesi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Elazığ: Fırat Üniversitesi, SBE, Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı.
- Kontantamer, Tunca. (1983). “Sâkµ-nâmelerin Ortaya Çıkışı ve Gelişimine Genel Bir Bakış”, Ege Üniversitesi Türk Dili ve Edebiyatı Araştırmaları Dergisi II, Prof. Dr. Harun Tolasa Özel Sayısı, 81-90.
- Kömbe, İlker. (2004). Osmanlı-Türk Düşüncesinde Münâzara İlmi Ve Abdünnâfµ İffet’in Tercüme-İ Adâb-I Gelenbevµ Adlı Eseri, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul: Marmara Üniversitesi, SBE, Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı.
- Pala, İskender. (2011). Ansiklopedik Divan Şiiri Sözlüğü, 20. Baskı, İstanbul: Kapı Yayınları.
- Pürcevâdµ, Nasrullah. (1998). Can Esintisi- İslam’da Şiir Metafiziği (Haz. Hicabi Kırlangıç), İstanbul: İnsan Yayınları.
- Tanpınar, A. Hamdi. (2003). 19. Asır Türk Edebiyatı Tarihi, 10. Baskı, İstanbul: Çağlayan Kitabevi.
- Yavuz, İbrahim. (2006). Türk Edebiyatında Terkµb-i Bend ve Tercµ-i Bendler (XVIIXIX. yy.), Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Muğla: Muğla Üniversitesi, SBE, Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı.
| APA | GÜNDÜZ E (2019). Abdünnâfi İffet Efendi’nin Sâki-Nâmesi. , 83 - 102. 10.14222/Turkiyat4046 |
| Chicago | GÜNDÜZ EMRAH Abdünnâfi İffet Efendi’nin Sâki-Nâmesi. (2019): 83 - 102. 10.14222/Turkiyat4046 |
| MLA | GÜNDÜZ EMRAH Abdünnâfi İffet Efendi’nin Sâki-Nâmesi. , 2019, ss.83 - 102. 10.14222/Turkiyat4046 |
| AMA | GÜNDÜZ E Abdünnâfi İffet Efendi’nin Sâki-Nâmesi. . 2019; 83 - 102. 10.14222/Turkiyat4046 |
| Vancouver | GÜNDÜZ E Abdünnâfi İffet Efendi’nin Sâki-Nâmesi. . 2019; 83 - 102. 10.14222/Turkiyat4046 |
| IEEE | GÜNDÜZ E "Abdünnâfi İffet Efendi’nin Sâki-Nâmesi." , ss.83 - 102, 2019. 10.14222/Turkiyat4046 |
| ISNAD | GÜNDÜZ, EMRAH. "Abdünnâfi İffet Efendi’nin Sâki-Nâmesi". (2019), 83-102. https://doi.org/10.14222/Turkiyat4046 |
| APA | GÜNDÜZ E (2019). Abdünnâfi İffet Efendi’nin Sâki-Nâmesi. Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, 0(64), 83 - 102. 10.14222/Turkiyat4046 |
| Chicago | GÜNDÜZ EMRAH Abdünnâfi İffet Efendi’nin Sâki-Nâmesi. Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi 0, no.64 (2019): 83 - 102. 10.14222/Turkiyat4046 |
| MLA | GÜNDÜZ EMRAH Abdünnâfi İffet Efendi’nin Sâki-Nâmesi. Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, vol.0, no.64, 2019, ss.83 - 102. 10.14222/Turkiyat4046 |
| AMA | GÜNDÜZ E Abdünnâfi İffet Efendi’nin Sâki-Nâmesi. Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi. 2019; 0(64): 83 - 102. 10.14222/Turkiyat4046 |
| Vancouver | GÜNDÜZ E Abdünnâfi İffet Efendi’nin Sâki-Nâmesi. Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi. 2019; 0(64): 83 - 102. 10.14222/Turkiyat4046 |
| IEEE | GÜNDÜZ E "Abdünnâfi İffet Efendi’nin Sâki-Nâmesi." Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, 0, ss.83 - 102, 2019. 10.14222/Turkiyat4046 |
| ISNAD | GÜNDÜZ, EMRAH. "Abdünnâfi İffet Efendi’nin Sâki-Nâmesi". Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi 64 (2019), 83-102. https://doi.org/10.14222/Turkiyat4046 |
