Yıl: 2019 Cilt: 0 Sayı: 64 Sayfa Aralığı: 451 - 473 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.14222/Turkiyat3978 İndeks Tarihi: 17-12-2019

Mısır Milliyetçi Hareketi ve Türk Dış Politikası (1924-1925)

Öz:
Ortadoğu’da Mısır’ın ayrı bir yeri ve önemivardır. Yüzyıllarca Osmanlı’ya bağlı bir eyaletolarak yönetilen Mısır üzerinde bu önemine binaenİngilizler hâkimiyet kurmuş ve bu hâkimiyetini I.Dünya Savaşı sonrasında da bırakmamıştır. Mısır,İngilizlere karşı istiklalini elde etmek için büyükbir mücadele içerisine girmişti. Bu mücadeleninönde gelen siması ise Zağlul Paşa’ydı. AncakMısır, istiklal mücadelesinde kendi içindebölünmüş durumdaydı. Bu durum Mısır’ın gerçekbir istiklal elde etmesini engellemiştir. Anadolu’daemperyalistlere karşı verilen savaş birçok doğuhalklarında olduğu gibi Mısırlılar için de örnekteşkil etmiş, ilham kaynağı olmuştur.Anadolu’daki millî mücadelenin başarıyaulaşmasından son derece memnun olan Mısırlılar,kendi istiklal mücadeleleri için başta MustafaKemal Paşa olmak üzere millî mücadelenin ilerigelen önderlerinden silah ve cephane talebindebulunmuşlardı. Yine Mısır milliyetçileri çok farklıkanallar ve yöntemlerle Türkiye’yi Mısır davasınınyanında bulunmaya zorlamışlardır. Fakat döneminkonjonktürü gereği Türk dış politikası, Mısırlımilliyetçilere açıktan ve doğrudan desteği uygungörmemiş, dolaylı ve pasif yardım anlayışıbenimsenmiştir.
Anahtar Kelime:

Konular: Tarih

Egyptian Nationalist Movement and Turkish Foreign Policy (1924-1925)

Öz:
Egypt has a special place and importance in the Middle East. Governed by the Ottomans as a province for a long time, Egypt was ceded to the British in 1878 and the British rule continued after the World War I. So, Egyptians started a big struggle with the British for freedom. Zağlul Pasha was a person who foremost in this struggle. But in this struggle period, Egypt had been divided into many adverse parties. This situation prevented Egypt from a real freedom. Turkish national struggle was a reference for nations fighting against imperialists in the east and also Egypt. Egyptian people were extremely happy about Turkish freedom. That’s why nationalist Egyptians consulted and requested munition especially from Mustafa Kemal Pasha and leading persons for their freedom struggle. Also they obliged Turkey to support the Egyptian claim through very different ways and methods. By virtue of conjectural situation Turkish foreign policy did not approve to support directly and openly. On the contrary, indirect and passive aid policy was adopted by Turkish foreign policy.
Anahtar Kelime:

Konular: Tarih
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • The National Archives (İngiltere). Cumhurbaşkanlığı Osmanlı Arşivi (Türkiye).
  • stikbal, Yeniyol, Ayın Tarihi, TBMM ZC.
  • Akşin, Aptülahat. (1991). Atatürk’ün Dış Politika İlkeleri ve Diplomasisi, Ankara: TTK Yayınları.
  • Armaoğlu, Fahir. (tarih yok). 20. Yüzyıl Siyasi Tarihi (1914-1995). C. I-II. 12. Baskı. İstanbul: Alkım Yayınevi.
  • Atatürk, Kemal. (2011). Nutuk. Zeynep Korkmaz (haz.). Ankara: ATAM Yayınları.
  • Berkes, Niyazi. (2003). Türkiye’de Çağdaşlaşma. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
  • Bishku, Michael B. (1986). “The British Press and The Future of Egypt (1919-1922)”, The İnternational History Review, 8 (4). (November): 604-612.
  • Bowen, John Eliot. (1886). “The Conflict of East and West in Egypt III”. Political Science Quarterly. vol: 1. no: 4 (December): 636-677.
  • Carman, Harry J. (1921). “England and the Egyptian Problem”. Political Science Quarterly. 36 (1). (March 1921): 51-78.
  • Doğan, İzzettin. (1986). “Atatürk’ün Dış Politikası ve Uluslararası İlişkiler Anlayışı”, Çağdaş Düşüncenin Işığında Atatürk, İstanbul: Dr. Nejat F. Eczacıbaşı Yayınları: 131-205.
  • Fromkin, David. (2018). Barışa Son Veren Barış Modern Ortadoğu Nasıl Yaratıldı? (1914-1922), (Çev. Mehmet Harmancı), İstanbul: Epsilon Yayınevi.
  • Gönlübol, Mehmet ve Sar, Cem. (1997). Atatürk ve Türkiye’nin Dış Politikası (1919- 1938), Ankara: ATAM Yayınları.
  • Karabekir, Kazım. (2009). Günlükler (1906-1948). C. II. İstanbul: Yapı Kredi Yurt Yayınları.
  • Kutay, Cemal. (1980). Üç Devirde Bir Adam Fethi Okyar, İstanbul: Tercüman Yayınları. Lutskiy, V. B. (2011). Arap Ülkelerinin Yakın Tarihi 16. Yüzyıldan 20. Yüzyıla, (Çev. Turan Keskin), İstanbul: Yordam Kitap.
  • Özgiray, Ahmet. (1996). “Türkiye-Mısır Siyasi İlişkileri (1920-1938)”, Tarih İncelemeleri Dergisi, sayı: XI: 1-7.
  • Penfield, Frederic C. (1897). “England’s Absorption of Egypt”, The North American Review, 165 (493). (December): 682-694.
  • Soyak, Hasan Rıza. (2006). Atatürk’ten Hatıralar, İstanbul: YKY Yayınları.
  • Soysal, İsmail. (1999). “Türk-Arap İlişkileri (1918-1997)”, Çağdaş Türk Diplomasisi: 200 Yıllık Süreç, Ankara: TTK Yayınları: 515-523.
  • Uçarol, Rifat. (2000). Siyasi Tarih (1789-1999), İstanbul: Filiz Kitapevi.
  • Watson, Charles R. (1911). “Constructive and Disintegrating Forces in the Social and National Life of Egypt”. The Journal of Race Development. 1 (4) (April): 415-432.
APA ÇELİK R (2019). Mısır Milliyetçi Hareketi ve Türk Dış Politikası (1924-1925). , 451 - 473. 10.14222/Turkiyat3978
Chicago ÇELİK Recep Mısır Milliyetçi Hareketi ve Türk Dış Politikası (1924-1925). (2019): 451 - 473. 10.14222/Turkiyat3978
MLA ÇELİK Recep Mısır Milliyetçi Hareketi ve Türk Dış Politikası (1924-1925). , 2019, ss.451 - 473. 10.14222/Turkiyat3978
AMA ÇELİK R Mısır Milliyetçi Hareketi ve Türk Dış Politikası (1924-1925). . 2019; 451 - 473. 10.14222/Turkiyat3978
Vancouver ÇELİK R Mısır Milliyetçi Hareketi ve Türk Dış Politikası (1924-1925). . 2019; 451 - 473. 10.14222/Turkiyat3978
IEEE ÇELİK R "Mısır Milliyetçi Hareketi ve Türk Dış Politikası (1924-1925)." , ss.451 - 473, 2019. 10.14222/Turkiyat3978
ISNAD ÇELİK, Recep. "Mısır Milliyetçi Hareketi ve Türk Dış Politikası (1924-1925)". (2019), 451-473. https://doi.org/10.14222/Turkiyat3978
APA ÇELİK R (2019). Mısır Milliyetçi Hareketi ve Türk Dış Politikası (1924-1925). Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, 0(64), 451 - 473. 10.14222/Turkiyat3978
Chicago ÇELİK Recep Mısır Milliyetçi Hareketi ve Türk Dış Politikası (1924-1925). Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi 0, no.64 (2019): 451 - 473. 10.14222/Turkiyat3978
MLA ÇELİK Recep Mısır Milliyetçi Hareketi ve Türk Dış Politikası (1924-1925). Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, vol.0, no.64, 2019, ss.451 - 473. 10.14222/Turkiyat3978
AMA ÇELİK R Mısır Milliyetçi Hareketi ve Türk Dış Politikası (1924-1925). Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi. 2019; 0(64): 451 - 473. 10.14222/Turkiyat3978
Vancouver ÇELİK R Mısır Milliyetçi Hareketi ve Türk Dış Politikası (1924-1925). Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi. 2019; 0(64): 451 - 473. 10.14222/Turkiyat3978
IEEE ÇELİK R "Mısır Milliyetçi Hareketi ve Türk Dış Politikası (1924-1925)." Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, 0, ss.451 - 473, 2019. 10.14222/Turkiyat3978
ISNAD ÇELİK, Recep. "Mısır Milliyetçi Hareketi ve Türk Dış Politikası (1924-1925)". Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi 64 (2019), 451-473. https://doi.org/10.14222/Turkiyat3978