1960’lı Yıllarda Kentli Hareketliliği: Kentsel İç Mekân Örneği Olarak Esat Mahallesi, Gündelik Yaşam ve Yapısal Dönüşüm
Yıl: 2019 Cilt: 7 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 197 - 211 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.5505/jas.2019.83792 İndeks Tarihi: 06-01-2020
1960’lı Yıllarda Kentli Hareketliliği: Kentsel İç Mekân Örneği Olarak Esat Mahallesi, Gündelik Yaşam ve Yapısal Dönüşüm
Öz: Makalenin çalışma sahası, Cumhuriyet’in ilanı ile birlikte kentsel ve kamusal mekânın inşa edildiği Ankara’dır. Çalışma, Ankara’nın1960’lı yıllarda kentsel planlama stratejileri sonucunda oluşan kentsel hareketlilik ve sosyal hayattaki dönüşümü konu etmektedir.Kentli hareketliliği, dikey yönelimde kent ekseni ve merkezi kapsamında Ulus’ta temellenen ticari referansları ve altyapı hizmetlerinitakip etmiştir. Böylece, kent planlama stratejisi kapsamında ideolojik omurga, ‘Bulvar’ aksı doğrultusunda Yenişehir-Çankayagüzergâhında, bölgesel olarak farklı gelir gruplarının ikamet ettiği kentsel alanları oluşturmuştur. Bu güzergâh üzerinde yeralan Cebeci, Maltepe ve makalenin konusu olan Esat Mahallesi, kentli kimliğinin üretimi, yaşamsal ve mekânsal refleksleri ilesiyasal yapılanmanın bir kolu olarak kentin bütününde ticari-konut çoğul işlevli yapı stoğuyla alt merkez özelliği kazanmıştır.Esat Mahallesi’nin mekânsal ve yaşamsal refleksleri bu yapılanmaya paralel olarak birbirini geliştirmiş, dönüştürmüştür. Böylecemekânsal, yaşamsal refleksler bu yapılanmaya paralel olarak birbirini geliştirmiş, dönüştürmüştür. Küçükesat, sosyo-demografiközelliklerin kentli rotasyonunda değişime, dönüşüme uğradığı ‘mahalle’ gelenekli bir yerleşke olarak gündelik yaşamın, yapısaldönüşümüne maruz kalmıştır. Bu dönüşüm ile birlikte yaşamsal, mekânsal karşılıklar, gündelik yaşam ara kesitinde yeni bir ara yüzolarak anıtsal tipolojilerinden ayrışmıştır.Çalışmanın amacı gündelik olanın tarihine ve kent tarihine bir alternatif sunmaktır. Malzemenin üretimi, araştırılması, paylaşılmasısürecini kapsayan karma metod, nitel veri yöntemi olarak tercih edilmiştir. Sözlü tarih çalışması ise, resmî ideolojik anlatıda yeralmayan gündelik verileri aktaran verinin oluşturulması için kullanılan araçlardan biri olmuştur. Ayrıca teknik envanter ve bireyselfotoğraf arşivlerinden faydalanılmıştır. Çalışmanın merkezinde gündelik yaşamın kentsel ve kamusal mekânsal refleksleri yeralmaktadır.
Anahtar Kelime: Konular:
Urban Mobilization in the 1960s: Esat Neighbourhood as an Example of Urban Interior, Everyday Life and Structural Transformation
Öz: The study area of this paper, is Ankara where the urban and public space was built together after the proclamation of the Republic. The subject of the study is the transformation of urban mobility and social life in the urban planning strategies of Ankara in the 1960s. The mobilization of urban residents addressed to the vertical orientation of the city axis and centralized following the commercial references and infrastructure services in Ulus. Thus, within the scope of urban planning strategy, the ideological ‘spine’ formed, the urban areas where different income groups resided within the urban development axis towards the Çankaya direction. Cebeci, Maltepe and Esat Neighborhoods became the sub-center of the city with their commercial and residential multi-functional structure stock and as a branch of the political structuring with its production. The neighborhood of Esat might be considered as the interior space of the city as
Anahtar Kelime: Konular:
Belge Türü: Makale Makale Türü: Derleme Erişim Türü: Erişime Açık
- Ankara Belediyesi. (1945). Türkiye devletinin akarri idaresi: Ankara şehrinin sinirlari, belgeleri ve mahalle, bölge teşkilleri. Ankara: Alâeddin Kiral Matbaasi.
- Ankara il yıllığı, 1967. (1968). Ankara: Ajans Türk Matbaacılık Sanayii/Ankara.
- Ankara il yıllığı 1973. (1974). Ankara: Ajans Türk Matbaacılık Sanayii/Ankara.
- Arıbaş Tokman, Y. (1985). Konut politikaları uygulamalarında özel bir örnek: Yenimahalle. Ankara: Batıkent Konut Üretim Yapı Kooperatifleri Birliği.
- Bayraktar, N. (2017). Ankara yazıları. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
- Bozdoğan, S., ve Birkan, T. (2002). Modernizm ve ulusun inşası: erken cumhuriyet Türkiye’sinde mimari kültür. İstanbul: Metis.
- Burke, P. (2016). What is the history of knowledge? Cambridge: Polity Press.
- Cengizkan, A. (2004). Ankara’nın ilk planı 1924-25 Lörcher Planı. Ankara: Arkadaş Yayıncılık.
- Cumhuriyet’in 70. yılında Bayındırlık ve İskân Bakanlığı. (1993). Ankara: T.C. Bayındırlık ve İskân Bakanlığı.
- De Certeau, M. ve Özcan, L. A. (2009). Gündelik hayatın keşfi. Ankara: Dost Kitabevi.
- De Certeau, M. ve Rendall, S. (1988). The practice of everyday life. Berkeley: University of California Press.
- Field, J., Bilgen, B. ve Şen, B. (2008). Sosyal sermaye. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi.
- Genel Hükümler: kat mülkiyet ve kat irtifakı. (1965, 2 Temmuz). T.C. Resmî Gazete, 12038, s.7. http://www.resmigazete.gov. tr/arsiv/12038.pdf adresinden erişildi.
- Grosz, E. A. ve Eisenman, P. (2001). Architecture from outside: essays on virtual and real space. Cambridge, Massachusett: The MIT Press.
- Halbwachs, M. ve Coser, L. A. (2008). On collective memory. Chicago: University of Chicago Press.
- Halbwachs, M., Ditter, F. J. ve Ditter, V. Y. (1980). The collective memory. New York: Harper & Row.
- Kacar, B. (1953). Türkiye Millî Talebe Federasyonu. Devrim Gençliği, 3(17), 7.
- Keleş, R. (1978). 100 soruda Türkiye’de kentleşme, konut ve gecekondu. İstanbul: Gerçek.
- Küçüktaşdemir, G. (2018). Kentin iç mekânları: Ankara belleğinde pasajlar, (1950-1980); Hacettepe Üniversitesi, Güzel Sanatlar Enstitüsü, Sanatta Yeterlik Programı, Ankara.
- Küçüktaşdemir, G. (2019). Palimpsest Ankara’da kentin nüvesi, anlamı ve belleği: Güven Park’ın geleneği, İMAS 2017- İç Mimarlık Araştırmaları Sempozyumu, Bildiri Tam Metinleri E-Kitabı, Başkent Üniversitesi, Güzel Sanatlar Tasarım ve Mimarlık Fakültesi, İç Mimarlık ve Çevre Tasarımı Bölümü, Ankara. http://imc.baskent.edu.tr/kw/ upload/232/dosyalar/imas-2017-tam-metin-ebook-(web). pdf adresinden erişildi.
- Le Goff, J. (1988). Histoire et mémoire. Paris: Gallimard.
- Levi, G. (1991). On microhistory. In P. Burke (Ed.). New perspectives on historical writing içinde (ss. 93-113). Pennsylvania: Pennsylvania State University.
- Lüdtke, A. (1995). The history of everyday life: Reconstructing historical experiences and ways of life. Princeton, N.J: Princeton University Press.
- Lynch, K. (1960). The image of the city. Cambridge: The MIT Press.
- McAdams, D. P. (1993). The stories we live by: personal myths and the making of the self. New York: Morrow.
- Misztal, B. A. (2003). Theories of social remembering. Maidenhead, Berkshire, England: Open University.
- Olick, J. K., Vinitzky-Seroussi, V., ve Levy, D. (2011). The collective memory reader. New York: Oxford University Press.
- Onat, N. (2013). Kamusal alan ve sınırları: Hannah Arendt ve Jürgen Habermas’ın yaklaşımları. İstanbul: Durakİstanbul.
- Perks, R. ve Thomson, A. (2009). The oral history reader. London: Routledge.
- Şenol Cantek, F. (2017). İcad edilmiş şehir: Ankara. İstanbul: İletişim.
- Şenyapılı, T. (2004). “Baraka”dan gecekonduya: Ankara’da kentsel mekânın dönüşümü: 1923-1960. İstanbul: İletişim Yayınları.
- Tekeli, İ., (2003). Değişen kent çeperleri, saçaklanma, kentsel etek, kırsal etek. Mimarist, 1, 27-34.
- Tuncer, S. (2014). Küçükesat: bağevlerinden mahalleye. İdealkent 11, 202-225.
- Yavuz, F. (1952). Ankaranın imarı ve şehirciliğimiz. Ankara: A.Ü. Siyasal Bilgiler Fakültesi.
| APA | KÜÇÜKTAŞDEMİR G (2019). 1960’lı Yıllarda Kentli Hareketliliği: Kentsel İç Mekân Örneği Olarak Esat Mahallesi, Gündelik Yaşam ve Yapısal Dönüşüm. , 197 - 211. 10.5505/jas.2019.83792 |
| Chicago | KÜÇÜKTAŞDEMİR Güliz 1960’lı Yıllarda Kentli Hareketliliği: Kentsel İç Mekân Örneği Olarak Esat Mahallesi, Gündelik Yaşam ve Yapısal Dönüşüm. (2019): 197 - 211. 10.5505/jas.2019.83792 |
| MLA | KÜÇÜKTAŞDEMİR Güliz 1960’lı Yıllarda Kentli Hareketliliği: Kentsel İç Mekân Örneği Olarak Esat Mahallesi, Gündelik Yaşam ve Yapısal Dönüşüm. , 2019, ss.197 - 211. 10.5505/jas.2019.83792 |
| AMA | KÜÇÜKTAŞDEMİR G 1960’lı Yıllarda Kentli Hareketliliği: Kentsel İç Mekân Örneği Olarak Esat Mahallesi, Gündelik Yaşam ve Yapısal Dönüşüm. . 2019; 197 - 211. 10.5505/jas.2019.83792 |
| Vancouver | KÜÇÜKTAŞDEMİR G 1960’lı Yıllarda Kentli Hareketliliği: Kentsel İç Mekân Örneği Olarak Esat Mahallesi, Gündelik Yaşam ve Yapısal Dönüşüm. . 2019; 197 - 211. 10.5505/jas.2019.83792 |
| IEEE | KÜÇÜKTAŞDEMİR G "1960’lı Yıllarda Kentli Hareketliliği: Kentsel İç Mekân Örneği Olarak Esat Mahallesi, Gündelik Yaşam ve Yapısal Dönüşüm." , ss.197 - 211, 2019. 10.5505/jas.2019.83792 |
| ISNAD | KÜÇÜKTAŞDEMİR, Güliz. "1960’lı Yıllarda Kentli Hareketliliği: Kentsel İç Mekân Örneği Olarak Esat Mahallesi, Gündelik Yaşam ve Yapısal Dönüşüm". (2019), 197-211. https://doi.org/10.5505/jas.2019.83792 |
| APA | KÜÇÜKTAŞDEMİR G (2019). 1960’lı Yıllarda Kentli Hareketliliği: Kentsel İç Mekân Örneği Olarak Esat Mahallesi, Gündelik Yaşam ve Yapısal Dönüşüm. Ankara Araştırmaları Dergisi, 7(1), 197 - 211. 10.5505/jas.2019.83792 |
| Chicago | KÜÇÜKTAŞDEMİR Güliz 1960’lı Yıllarda Kentli Hareketliliği: Kentsel İç Mekân Örneği Olarak Esat Mahallesi, Gündelik Yaşam ve Yapısal Dönüşüm. Ankara Araştırmaları Dergisi 7, no.1 (2019): 197 - 211. 10.5505/jas.2019.83792 |
| MLA | KÜÇÜKTAŞDEMİR Güliz 1960’lı Yıllarda Kentli Hareketliliği: Kentsel İç Mekân Örneği Olarak Esat Mahallesi, Gündelik Yaşam ve Yapısal Dönüşüm. Ankara Araştırmaları Dergisi, vol.7, no.1, 2019, ss.197 - 211. 10.5505/jas.2019.83792 |
| AMA | KÜÇÜKTAŞDEMİR G 1960’lı Yıllarda Kentli Hareketliliği: Kentsel İç Mekân Örneği Olarak Esat Mahallesi, Gündelik Yaşam ve Yapısal Dönüşüm. Ankara Araştırmaları Dergisi. 2019; 7(1): 197 - 211. 10.5505/jas.2019.83792 |
| Vancouver | KÜÇÜKTAŞDEMİR G 1960’lı Yıllarda Kentli Hareketliliği: Kentsel İç Mekân Örneği Olarak Esat Mahallesi, Gündelik Yaşam ve Yapısal Dönüşüm. Ankara Araştırmaları Dergisi. 2019; 7(1): 197 - 211. 10.5505/jas.2019.83792 |
| IEEE | KÜÇÜKTAŞDEMİR G "1960’lı Yıllarda Kentli Hareketliliği: Kentsel İç Mekân Örneği Olarak Esat Mahallesi, Gündelik Yaşam ve Yapısal Dönüşüm." Ankara Araştırmaları Dergisi, 7, ss.197 - 211, 2019. 10.5505/jas.2019.83792 |
| ISNAD | KÜÇÜKTAŞDEMİR, Güliz. "1960’lı Yıllarda Kentli Hareketliliği: Kentsel İç Mekân Örneği Olarak Esat Mahallesi, Gündelik Yaşam ve Yapısal Dönüşüm". Ankara Araştırmaları Dergisi 7/1 (2019), 197-211. https://doi.org/10.5505/jas.2019.83792 |
