Yıl: 2019 Cilt: 7 Sayı: 4 Sayfa Aralığı: 1225 - 1259 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.15295/bmij.v7i4.1162 İndeks Tarihi: 21-01-2020

ALTIN BANKACILIĞI VE İŞLETMELER AÇISINDAN ALTIN İŞLEMLERİNİN MUHASEBESİ

Öz:
Altın geçmişten bugüne bir güç sembolü, yanı sıra değişim ve servet biriktirme aracı olarak yoğun ilgikabul görmektedir. Öte yandan, kolay işlenebilirliği ve iletkenliği kullanım alanını giderek artırırken en fazlaziynet (süs eşyası) ve mücevher olarak tercih edilmektedir. Ancak, bütün bunlara karşılık altın ağırlıklı olarakekonomi dışında tutulmakta ve mali kaynakların verimsiz kullanılmasına yol açılmaktadır. Bu durum sonyıllarda yapılan düzenlemelerle önlenmek istenmekte, altın bankacılığı sayesinde mali sisteme çekilmeyeçalışılmaktadır. Bu çalışmada, altın bankacılığı ve ekonomisi hakkında genel bilgi verildikten sonra işletmelerinbankalar ile altına dayalı olarak gerçekleştirdikleri işlemlerden bir kısmı ele alınmıştır. Bu kapsamda, baştavadeli veya vadesiz mevduat depo hesapları olmak üzere altın kredisi kullanımı gibi işlemlerin muhasebesibulunmaktadır. Bu işlemler, Maliye Bakanlığı’nın 1992 tarihli Tekdüzen Hesap Planı esas alınarak yapılmıştır.Böylece, oldukça yeni ve güncel olan bu konunun literatüre teorik katkı sağlamak yanında işletme sahip veuygulayıcılara katkı sağlaması ve rehberlik yapması da amaçlanmıştır. Bu ikincisi, çalışmanın yönteminibelirlerken, yoğunlaşılan esas alanı oluşturmuştur.
Anahtar Kelime:

Konular: İşletme İşletme Finans

GOLD BANKING AND ACCOUNTING OF GOLD TRANSACTIONS IN TERMS OF BUSINESS

Öz:
Gold is recognized as a symbol of power from past to present, as well as a means of accumulating change and wealth. On the other hand, while its easy processability and conductivity increase its usage area, it is mostly preferred as ornament and jewelery. However, gold is mostly excluded from the economy and inefficient use of financial resources is caused. This situation is tried to be prevented by the regulations made in recent years and thanks to gold banking, it is tried to be drawn into the financial system. In this study, after giving general information about gold banking and its economy, some of the transactions carried out by businesses with banks based on gold are discussed. In this context, transactions such as the use of gold credits, especially the time deposit accounts and demand deposits, are accounted for. These transactions are based on the Uniform Chart of Accounts of the Ministry of Finance of 1992. Thus, it is aimed to provide theoretical guidance to the business owners and practitioners in addition to providing theoretical contribution to the literature. This latter was the main area of focus in determining the method of the study.
Anahtar Kelime:

Konular: İşletme İşletme Finans
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Aktaş, Zelal, Aldan, Altan, Aydın, Faruk, Bozok, İhsan, Kanlı, Burak, (2012), Türkiye’de Altın: Dış Ticaret, Cari İşlemler Dengesi ve Büyüme Üzerine Etkisi, TCMB Ekonomi Notları, Ankara, Sayı: 2012-29/23 Ekim
  • Altaş, Gülben, (2010), “Altın Piyasaları”, TSPAKB Sermaye Piyasasında Gündem, Sayı: 91, Mart, ISSN: 1304-8155, s. 8-26
  • Alp, Pelin, Akça, Fatih, Koyuncu, Gökhan, (2017), “Türkiye’de Altın Bankacılığının Gelişimi”, http://tcmbblog.org/wps/wcm/connect/blog/tr/main+menu/analizler/turkiyede+altin+bankaciliginin+gelisimi, Erişim: 20/06/2019
  • Aşarkaya, Ahmet (2013), Dünya’da ve Türkiye’de Altın Piyasası, Türkiye İş Bankası İktisadi Araştırmalar Bölümü
  • Borsa İstanbul, (2019), “Kıymetli Madenler ve Kıymetli Taşlar Piyasası”, http://www.borsaistanbul.com/data/kilavuzlar/Kiymetli_Madenler_ve_Taslar_Piyasasi.pdf, (Erişim Tarihi: 10/06/2019)
  • Çelikdemir, Neşe Çoban, Çetin, Abdurrahman, (2015), “Altın Bankacılığı ve Altın İşlemlerinin Muhasebeleştirilmesi”, AKÜ İİBF Dergisi-Cilt: XVII Sayı: 2, Aralık, s.11-32
  • Çıtak, Serdar, (1999), “Dünya Altın Piyasaları, İstanbul Altın Borsası ve Risk Yönetiminde Altın”, İMKB Dergisi, Cilt:3, Sayı:12, s. 51-89
  • Çıtak, Serdar, (2004), 24 Ayar, Düş Yıldızı Yayınları, Ankara
  • Demirci, Server, Kodalak Bilal, (2018), “BRICS Ülkeleri Merkez Bankaları İle Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın Para Politikası Etkinliğinde Altın Rezervlerinin Rolü – Karşılaştırmalı Analiz”, Social Sciences Research Journal, Volume 7, Issue1, 1-21 (March), ISSN: 2147-5237, 1-21
  • Dereci, Mustafa, (2018), “Katılım Bankacılığında Altın”, Katılım Finans Dergisi, 10 Mayıs, http://katilimfinansdergisi.com.tr/katilim-bankaciliginda-altin, Erişim: 15/03/2019
  • Doğan, Ayşe Özlem, (2010), Altın Bankacılığı ve Türkiye Uygulaması, Marmara Üniversitesi Bankacılık ve Sigortacılık Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
  • Eyceyurt Batır, Tuğba, (2016), Türkiye’de Katılım Bankaları ve Konvansiyonel Bankaların Karlılık Belirleyicileri ve Etkinlik Yönünden Karşılaştırılmaları, Atatürk Üniversitesi SBE, Doktora Tezi, Erzurum
  • Fidan, Mehmet Maşuk, (2016), Bankalarca Kullandırılan Emtia (Altın, Gümüş ve Platin) Kredilerinin Vergi Usul Kanunu ve Türkiye Muhasebe ve Finansal Raporlama Standartları'na Göre Değerlemesi ve Muhasebeleştirilmesi, Journal of Accounting, Finance and Auditing Studies 2/4, s. 108-128
  • Güngör, Tevfik, (2017), Olayların İçinden,”Kuyumculuk sektörü 10 milyar dolarlık bir sektör”, Dünya Gazetesi, https://www.dunya.com/kose-yazisi/kuyumculuk-sektoru-10-milyar-dolarlik-bir-sektor/356977https://www.dunya.com/kose-yazisi/kuyumculuk-sektoru-10-milyar-dolarlik-bir-sektor/356977, Erişim: 25/06/2019
  • Halisçelik, Ergül, (2000), Kıymetli Madenler Kıymetli Madenler Mevzuatının Değerlendirilmesi ve İstanbul Altın Borsası’nın Mali Sektör İçerisindeki Yeri, Ankara.
  • İnal, Veysel, AYDIN, Mücahit, (2016), “Altın Fiyatlarını Etkilemesi Beklenen Faktörler Üzerine Bir İnceleme”, ICPESS ICPESS (International Congress on Politic, Economic and Social Studies), Istanbul, 24-26 August, s. 61-70
  • Öz, Ersan, Fidan, Ayşin, (2013), “Türkiye’de Altın Bankacılığı Faaliyetleri ve Vergilendirilmesi”, Maliye Dergisi, Sayı 164, Ocak-Haziran, s. 120-130
  • Öz, Tunahan, (2015), Türkiye’deki Bankaların Altın Bankacılığı Anlamına Birbirlerinden Nasıl Farklılaştığının Analizi, Fatih Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
  • Özyer, Mehmet Ali, (2004), Vergi Usul Kanunu Uygulaması, Hesap Uzmanları Derneği, 3. Baskı
  • Özyürek, Evşen, (2005), Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nda Altın ve Yabancı Para Değerlemesi ve Oluşan Kur Farklarının Muhasebeleştirilmesi, Uzmanlık Yeterlilik Tezi, Ankara
  • Saraç, Osman, Bayhan, Abdullah Cevdet, (2013), “Kıymetli Maden Altının Ekonomi Politikası ve Bankacılık Sektörü Çerçevesinde Değerlendirilmesi”, Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi, Cilt: 5, No:2, s. 393-406
  • Toraman, Cengiz, (1997), Bir Yatırım Aracı Olarak Altın ve Sermaye Piyasasına Aktarılmasında İstanbul Altın Borsasının Rolü, Doktora Tezi, İnönü Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Malatya
  • T.C. Ticaret Bakanlığı, (2018), Mücevherat Sektör Raporu, Hazırlayan İhracat Genel Müdürlüğü Maden, Metal ve Orman Ürünleri Dairesi, Ankara.
  • Vural, M. Göknil (2003), Altın Piyasası ve Altın Fiyatlarını Etkileyen Faktörler, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Uzmanlık Yeterlilik Tezi, Ankara
  • https://altin.hmb.gov.tr/istatistik, Erişim: 20/06/2019
  • http://www.bddk.org.tr/BultenAylik, Erişim: 17/08/2019
  • https://www.borsaistanbul.com/dosyalar/kmtp/Veriler/kmp_au.pdf, Erişim: 20/06/2019).
  • http://dguder.org/Webkontrol/IcerikYonetimi/Dosyalar/bankalarin-altin-mevduat-hesaplari-dolayisiyla-yaptiklari-islemlerde-bsmv-matrahi-hk-dwk_ozelge_g597_ecBa8XVr.pdf, Erişim: 20/06/2019
  • http://www.spk.gov.tr/SiteApps/PortfoyDegerleri/YatirimFonlari/MKYF, Erişim: 20/06/2019
  • https://www.trthaber.com/haber/ekonomi/hazinenin-altin-tahvili-buyuk-ragbet-gordu-339510.html, Erişim: 20/06/2019
APA CANBAZ M (2019). ALTIN BANKACILIĞI VE İŞLETMELER AÇISINDAN ALTIN İŞLEMLERİNİN MUHASEBESİ. , 1225 - 1259. 10.15295/bmij.v7i4.1162
Chicago CANBAZ MUSTAFA ALTIN BANKACILIĞI VE İŞLETMELER AÇISINDAN ALTIN İŞLEMLERİNİN MUHASEBESİ. (2019): 1225 - 1259. 10.15295/bmij.v7i4.1162
MLA CANBAZ MUSTAFA ALTIN BANKACILIĞI VE İŞLETMELER AÇISINDAN ALTIN İŞLEMLERİNİN MUHASEBESİ. , 2019, ss.1225 - 1259. 10.15295/bmij.v7i4.1162
AMA CANBAZ M ALTIN BANKACILIĞI VE İŞLETMELER AÇISINDAN ALTIN İŞLEMLERİNİN MUHASEBESİ. . 2019; 1225 - 1259. 10.15295/bmij.v7i4.1162
Vancouver CANBAZ M ALTIN BANKACILIĞI VE İŞLETMELER AÇISINDAN ALTIN İŞLEMLERİNİN MUHASEBESİ. . 2019; 1225 - 1259. 10.15295/bmij.v7i4.1162
IEEE CANBAZ M "ALTIN BANKACILIĞI VE İŞLETMELER AÇISINDAN ALTIN İŞLEMLERİNİN MUHASEBESİ." , ss.1225 - 1259, 2019. 10.15295/bmij.v7i4.1162
ISNAD CANBAZ, MUSTAFA. "ALTIN BANKACILIĞI VE İŞLETMELER AÇISINDAN ALTIN İŞLEMLERİNİN MUHASEBESİ". (2019), 1225-1259. https://doi.org/10.15295/bmij.v7i4.1162
APA CANBAZ M (2019). ALTIN BANKACILIĞI VE İŞLETMELER AÇISINDAN ALTIN İŞLEMLERİNİN MUHASEBESİ. Business and Management Studies: An International Journal, 7(4), 1225 - 1259. 10.15295/bmij.v7i4.1162
Chicago CANBAZ MUSTAFA ALTIN BANKACILIĞI VE İŞLETMELER AÇISINDAN ALTIN İŞLEMLERİNİN MUHASEBESİ. Business and Management Studies: An International Journal 7, no.4 (2019): 1225 - 1259. 10.15295/bmij.v7i4.1162
MLA CANBAZ MUSTAFA ALTIN BANKACILIĞI VE İŞLETMELER AÇISINDAN ALTIN İŞLEMLERİNİN MUHASEBESİ. Business and Management Studies: An International Journal, vol.7, no.4, 2019, ss.1225 - 1259. 10.15295/bmij.v7i4.1162
AMA CANBAZ M ALTIN BANKACILIĞI VE İŞLETMELER AÇISINDAN ALTIN İŞLEMLERİNİN MUHASEBESİ. Business and Management Studies: An International Journal. 2019; 7(4): 1225 - 1259. 10.15295/bmij.v7i4.1162
Vancouver CANBAZ M ALTIN BANKACILIĞI VE İŞLETMELER AÇISINDAN ALTIN İŞLEMLERİNİN MUHASEBESİ. Business and Management Studies: An International Journal. 2019; 7(4): 1225 - 1259. 10.15295/bmij.v7i4.1162
IEEE CANBAZ M "ALTIN BANKACILIĞI VE İŞLETMELER AÇISINDAN ALTIN İŞLEMLERİNİN MUHASEBESİ." Business and Management Studies: An International Journal, 7, ss.1225 - 1259, 2019. 10.15295/bmij.v7i4.1162
ISNAD CANBAZ, MUSTAFA. "ALTIN BANKACILIĞI VE İŞLETMELER AÇISINDAN ALTIN İŞLEMLERİNİN MUHASEBESİ". Business and Management Studies: An International Journal 7/4 (2019), 1225-1259. https://doi.org/10.15295/bmij.v7i4.1162