AVRUPA BİRLİĞİ VE TÜRK HUKUKUNDA MESLEK HASTALIKLARININ KAYIT ALTINA ALINMASINA İLİŞKİN YASAL DÜZENLEMELER*

Yıl: 2018 Cilt: 15 Sayı: 58 Sayfa Aralığı: 453 - 492 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 18-10-2019

AVRUPA BİRLİĞİ VE TÜRK HUKUKUNDA MESLEK HASTALIKLARININ KAYIT ALTINA ALINMASINA İLİŞKİN YASAL DÜZENLEMELER*

Öz:
Ülkeler düzeyinde meslek hastalıklarının tanılanması ve kayıt altı-na alınması konusunda yetersizlikler bulunmaktadır. Çalışanın yakalan-dığı bir hastalığın yaptığı iş ya da meslek nedeniyle ortaya çıkıp çıkma-dığının tespitinde yaşanan sorunlar, meslek hastalıkları ile ilgili istatistik verilerini de dolayısıyla etkilemektedir. İş kazaları ve meslek hastalıkları ile ilgili istatistiklerin doğruluğu, bu yöndeki sorunlara çözüm üretmek ve yeni stratejiler geliştirmek açısından önemlidir. Avrupa Birliği hukukunda, meslek hastalıklarıyla ilgili verilerin kayıt altına alınmasını belirli standartlara indirgeyen çeşitli hükümler bulunmaktadır. Özellikle tavsiye kararları ile Birlik düzeyinde özel bir standardın oluşturulması hedeflenmiş, meslek hastalıkları listesi oluştu-rulmuş ve meslek hastalıklarının tanılanması ile ilgili olarak ortak bir bilinç oluşturulmuştur. Bu doğrultuda meslek hastalıklarına ait istatistik-sel rakamların daha etkin ve başarılı bir şekilde kayıt altına alınabilmesi-nin önü açılmıştır.
Anahtar Kelime:

Konular: Hukuk

LEGISLATIVE REGULATIONS CONCERNING THE RECORDING OF THE OCCUPATIONAL DISEASES IN THE EUROPEAN UNION AND TURKISH LAW

Öz:
There are inadequacies concerning identification and recording of the occupational diseases at the country level. The problems in deter-mining whether the disease caught by an employer is because of the work or occupation he/she performs affect the statistical data concern-ing the occupational diseases. True statistics concerning occupational accidents and occupational diseases are of great importance in terms of finding a solution to these kinds of problems and developing new strategies. In European Union law, there are some regulations that standard-ises the recording of the data concerning the occupational diseases. Es-pecially with the advisory jurisdictions, forming a particular standard at Union level has been aimed, the list of occupational diseases has been compiled and a collective consciousness concerning the defining of the occupational diseases has been constituted. Accordingly, these pawed way for the recording of the statistical numbers related to occupational diseases in a more effective and successful way.
Anahtar Kelime:

Konular: Hukuk
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Bibliyografik
  • AKKURT, İ. (2013), Dünyada ve Ülkemizde Meslek Hastalıkları Salgınının Gizli Kalması Nasıl Ba şarıldı?, 7 Kasım 2013, http://www.solunum.org.tr/haber/406/prof-dr-ibrahim-akkurt-hocamizin-meslek-hastaliklari-uzerine-makalesi.html, 22.04.2018.
  • AKKURT, İ. (2014), Dünyada ve Ülkemizde Meslek Hastalıkları Tanı Sistemleri, Türk Tabipler Birli ği, Meslek Sağlık ve Güvenlik Der-gisi, Ocak- Haziran.
  • AKKURT, İ. (2016), Meslek Hastalıklarında Suç Kimde?, https://m.bianet.org/bianet/saglik/180024- meslek-hastaliklarinda-suc-kimde, 14.04.2018.
  • ALLİ, B. O. Fundamental Principles of Occupational Health and Safety, International Labor Office, Geneva, 2008.
  • AYBEK, A. - GÜVERC İN, Ö. - HUR ŞİTOĞLU, Ç. (2003), Tek-nik Personelin İş Kazalarının Nedenleri ve Önlenmesine Yönelik Görüş lerinin Belirlenmesi Üzerine Bir Ara ştırma, KSÜ Fen ve Mühendislik Dergisi, 6(2).
  • BACAK, Bünyamin - Y İĞİT, Yusuf. (2007). Türk İş Hukukunda Kadın İşçilerin Çalı şma Koşullarına İlişkin Düzenlemelerin De ğerlendi-rilmesi, Kamu– İş Dergisi, Cilt: 9, Sayı: 2, (1-31).
  • BALOĞLU, C. (2015), “Avrupa Birli ği’nde İş Sağlığı ve Güvenli-ği Politikaları”, Kamu- İş Dergisi, Cilt. 14, Sayı. 2, (97-114).
  • BAYRAM, M.H. (2013), “Avrupa Birli ği Hukuku Dersleri”, Seç-kin Yayıncılık, Ankara.
  • BİLİR, N. (2008), "Türkiye’de Meslek Hastalıklarının Ne denleri", Uluslararası Katılımlı Tıbbi Jeoloji Sempozyumu Kit abı - Ed. Atabey, E., 38-39.
  • COŞKUN B. A. - DEMİRAL, Y. (2016), Meslek Hastalıkları ve Sürveyans, Mesleki Sa ğlık ve Güvenlik Dergisi, Ekim 2015 - Mart 2016. Türk Tabipler Birli ği Yayını.
  • ÇA ĞLAYAN, Ç. (2015), İşyeri Temsilcileri ve İşçiler İçin Meslek Hastalıkları Rehberi, İstanbul.
  • ÇSGB, (2011), Meslek Hastalıkları Rehberi, Ankara, http://www3.csgb.gov.tr/csgbPortal/ShowProperty/WLP%20Repository/ isggm/dosyalar/Meslek-Hastaliklari-Kitab%C4%B1, (05.01.2018).
  • ÇSGB, (2014), “Avrupa Birli ği’nde İş Sağlığı ve Güvenli ği”, Ya-yın No:12, Ankara, https://www.csgb.gov.tr/media/2080/ab_isg.pdf (16.12.2017).
  • EODS - European Occupational Diseases Statistics, Phase 1 Met-hodology (2000), Population and social conditions 3, No: 19
  • ERDOĞAN, M. S. (2015), Belediye Çalı şanlarında Meslek Hasta-lıkları ve Tanıda Sorunlar, Yerel Yönetimlerde İş Sağlığı ve Güvenli ği Sempozyumu, İBB.
  • FİŞEK, A.G. (2014), Çalı şma Yaşamında Sağlık Güvenlik, Ankara.
  • GAGLİARDİ, D. - Marinaccio A. - Valenti, A. ve Iavıcoli, S. (2012) “Occupational Safety and Health in Europe: L essons from the Past, Challenges and Opportunities for the Future”, Industrial Health, No: 50, 7–11.
  • GÜZEL, A. - OKUR, A.R. – CAN İKLİOĞLU, N. (2016), “Sosyal Güvenlik Hukuku”, Beta Basım Yayın, İstanbul.
  • İŞSEVER, H. (2015), Belediye Çalı şanlarında Meslek Hastalıkları ve Tanıda Sorunlar, Yerel Yönetimlerde İş Sağlığı ve Güvenli ği Sem-pozyumu, İstanbul Büyük şehir Belediyesi. KACIR E. - TAÇGIN, E. (2017), 6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güven-liği Kanunu Kapsamında Proaktif Yaklaşım Üzerine Risk De ğerlendir-me ve Bazı Öneriler, Marmara Sosyal Ara ştırmalar Dergisi, Sayı 12, Aralık, (1-15).
  • KARADENİZ, O. (2012), “Dünya’da ve Türkiye’de İş Kazaları ve Meslek Hastalıkları ve Sosyal Koruma Yetersizliği “, Çalı şma ve Top-lum Dergisi, Sayı 3, (15-75).
  • KILKIŞ, İ. (2016), İş Sağlığı Ve Güvenli ği Hukuku, Sendikacılık Akademisi Ders Notları 4, (Editör: Prof. Dr. Yusuf ALPER), Ankara, (227-243).
  • MÜLAY İM, B. O. (2016). İş Hukukunda Gece Çalı şması, Ankara. NARTER, S. (2015). İş Kazaları ve Meslek Hastalıklarında Tüzel Kişi Organı Olarak Ortak İşverenin Cezai Sorumluluğu, Gazi Üniversi-
  • tesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, C. 17, S. 2, (229- 265). NARTER S. (2017). İş Kazası ve Meslek Hastalığında Hukuki ve Cezai Sorumluluk, Ankara.
  • ÖZDEM İR, E. (2014), İş Sağlığı ve Güvenli ği Hukuku, Ankara.
  • ÖZGÜMÜ Ş, H. (2013), “ İşçi Sa ğlığı Ve İş Güvenli ğine Hatalı Yaklaşımlar”, TMMOB Elektrik Mühendisleri Odası İstanbul Şubesi Bülteni, Sayı: 55, Mayıs.
  • ÖZLÜ A. - ŞEN S. - BARLAS G. - YAKIŞTIRAN S. - DERİN İ. G. - ŞERİFİ, A. B. (2017), Meslek Hastalıklarının Kayıt ve Sür veyans Uygulamalarına İlişkin Karşılaştırma Raporu (Türkiye, Belçika ve Hol-landa), Türkiye Halk Sa ğlığı Kurumu, Ankara, http://www.esprit-ohs.eu/images/haberler/23_Nisan-06_Mayis_2017_Belcika-Hollan-da_Degisim_Ziyaretleri/Meslek_Hastaliklarinin_Kayit_ve_Surveyans_ Uygulamalarina_Iliskin_Karsilastirma.pdf. 17.04.2018.
  • ÖZVER İ, M. (2015), İşçi Sa ğlığı İş Güvenli ği ve İş Cinayetleri, Birleşik Metal-İş Yayınları, İstanbul.
  • SARMIŞ, İ. ve Şahin, O. (2014), “Avrupa Sosyal Şartı”, (Ed. Ay-dın, F), Çalı şma ve Sosyal Güvenlik Bakanlı ğı, Yayın No: 06, Kayıhan Ajans, Ankara.
  • SÖZER, A. N. (2015), Türk Sosyal Sigortalar Hukuku, İstanbul. TOPAK, O. (2004), “ İşçiden İş Kavramına Geçi ş ve Değişikliğin Gizli İdeolojisi”, Mesleki Sa ğlık ve Güvenlik Dergisi, Nisan–Mayıs– Haziran, Türk Tabipler Birli ği Yayını.
  • TUNCAY, C. - EKMEKÇ İ, Ö. (2016) Sosyal Güvenlik Hukuku Dersleri, İstanbul.
  • RAOUF, A. (2011) Theory of Accident Causes, ILO Encyclopae-dia of Occupational Health & Safety, http://www.iloencyclopaedia.org/ part-viii-12633/accident-prevention/92-56-accident- prevention/theory-of-accident-causes, 12.04.2018.
  • YILMAZ, F. (2009), "Avrupa Birliği ve Türkiye’de İş Sağlığı ve Güvenli ği: Türkiye’de İş Sağlığı ve Güvenli ği Kurullarının Etkinlik Dü-zeyinin Ölçülmesi", Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • YILMAZ, F. (2013), 6331 Sayılı İş Sağlığı Ve Güvenli ği Kanu-nu’nda Önleyici Yakla şım Ve İşverenlerin Yükümlülükleri, TÜH İS İş Hukuku ve İktisat Dergisi Cilt: 24 Sayı: 6/Cilt: 25 Sayı: 1-2 Mayıs - Ağustos – Kasım, (44-69).
  • 2003/670/EC: Commission Recommendation of 19 September 2003 Concerning the European Schedule of Occupational Diseases. (Text with EEA relevance)
  • 202/01 – 2016/C “Consolidated Versions of the Treat y on Euro-pean Union and the treaty on The Functioning of the European Union”, Official Journal of the European Union.
  • 4857 Sayılı İş Kanunu, 10 Haziran 2003 Tarihli ve 25134 Saylı Resmi Gazete.
  • 5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu, 16 Haziran 2006 Tarihli ve 26200 Sayılı Resmi Gazete.
  • 6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenli ği Kanunu, 30 Haziran 2012 Ta-rihli ve 28339 Sayılı Resmi Gazete.
  • 89/391/ECC: Council Directive of 12 June 1989 on the Indroduc-tion of Measures to Encourage Improvements in the Safety and Health of Workers at Work.
  • 90/326/ECC: Commission Recommendation of 22 May 1990 to the Member States Concerning the Adoption of a European Schedule of Occupational Diseases.
  • Çalı şma Gücü ve Meslekte Kazanma Gücü Kaybı Oranı Tespit İş-lemleri Yönetmeli ği, 11 Ekim 2008 Tarihli ve 27021 Sayılı Resmi Gazete.
  • Decision No 1786/2002/EC of the European Parliament and of the Council of 23 September 2002 Adopting a Programme of Community Action in the Field of Public Health (2003-2008) – Commission State-ments.
  • Directive 2007/30/EC of the European Parliament and of the Co-uncil of 20 June 2007, amending Council Directive 89/391/EEC, its in-dividual Directives and Council Directives 83/477/EEC, 91/383/EEC, 92/29/EEC and 94/33/EC with a view to simplifying and rationalising the reports on practical implementation (Text with EEA relevance).
  • ETS No. 001, “Statute of the Council of Europe”, Eu ropean Treaty Series, Nos 1/6/7/8/11.
  • ETS No. 035, “European Social Charter”, European Tr eaty Series, No. 35.
  • Kısa Vadeli Sigorta Kolları Uygulama Tebliği, 28 Eylül 2008 ta-rihli ve 27011 Sayılı Resmi Gazete.
  • Regulation (EC) No 2008/1338 of the European Parliament and of the Council of 16 December 2008 on “Community Stati stics on Public Health and Health and Safety at Work” (Text with EE A relevance).
  • Regulation (EC) No 1882/2003 of the European Parliament and of the Council of 29 September 2003 adapting to Council Decision 1999/468/EC the provisions relating to committees which assist the Commission in the exercise of its implementing powers laid down in instruments subject to the procedure referred to in Article 251 of the EC Treaty.
  • TÜ İK (2014) “ İş Kazaları ve İşe Bağlı Sağlık Problemleri – Ara ş-tırma Sonuçları 2013” http://www.tuik.gov.tr/jsp/du yuru/upload/ yayinrapor/2013_ISKAZALARI_VE_SAGLIK_PROBLEMLERI_RAP ORU.pdf, (04.04.2018).
  • WHA60.26 “Workers’ health: Global Plan of Action - Sixtieth World Health Assembly”, http://www.who.int/occupati onal_health/ WHO_health_assembly_en_web.pdf?ua=1 (01.01.2017).
  • WHO/OCH/98.1 “Strengthening of Health Surveillance of Wor-king Populations - The Use of International Statistical Classification of Diseases (ICD-10) in Occupational Health”, www.who. int/occupational_ health /publications/en/oehicd1098.pdf?ua=, (30.11.2016).
  • Eurofound, http://www.eurofound.europa.eu/about-eurofound, (10.12.2016).
  • European Court Of Justice, Case 28/85, http://curia.europa.eu/ juris/showPdf. jsf?text=&docid=93815&doclang=EN, 26.04.2018.
  • Safety and health legislation, https://osha.europa.eu/tr/safety-and-health-legislation, (12.12.2016).
  • European directives on safety and health at work, https://osha. europa.eu/en/safety-and-health-legislation/european-directives, (15.01.2017).
  • Safety and health at work, http://ilo.org/global/topics/safety-and-health-at-work/lang--en/index.htm (Erişim Tarihi: (09.01.2017).
  • EU, labour force survey ad hoc modules, http://ec.europa.eu/ eurostat/statistics-explained/index.php/EU_labour_force_survey__ad_ hoc_ modules (08.01.2017).
  • European Occupatıonal, Dıseases Statıstıcs (EODS), http://ec. europa.eu/social/BlobServlet?docId=3153&langId=en (10.01.2017).
  • TMMOB Makina Mühendisleri Odası, İş Sağlığı ve Güvenli ği Ra-poru, 2017, https://www.mmo.org.tr/sites/default/files/isg_rapor_2017. pdf, 17.04.2018.
  • International Labour Organization (ILO, 2018), Safety and health at work, http://ilo.org/global/topics/safety-and-health-at-work/lang--en/ index.htm., (06.03.2018).
  • International Labour Organization (ILO 2016), Safety and health at work. http://www.ilo.org/global/topics/safety-andhealth-at-work/lang--en/index.htm, (22.04.2018).
  • SGK, 2014 Yılı İş Kazası İstatistiklerinin Analizi, http://www. isteguvenlik.tc/2014%20SGK%20Analiz.pdf, (22.04.2018).
  • SGK, 2018 Yılı İstatistik Yıllığı, İş Kazası ve Meslek Hastalığı İs-tatistikleri http://www.sgk.gov.tr/wps/portal/sgk/tr/kurumsal/istatistik/ sgk_istatistik_yilliklar,(16.04.2018).
  • European Commission, (2013), Report on the current situation in relation to occupational diseases' systems in EU Member States and EF-TA/EEA countries, in particular relative to Commission Recommen-dation 2003/670/EC concerning the European Schedule of Occupational Diseases and gathering of data on relevant related aspects., http://csdle.lex.unict.it/docs/labourweb/Report-on-the-current-situation-in-relation-to-occupational-diseases-systems-in-EU-Member-States-and/4013.aspx, (10.04.2018).
APA HÜSEYİNLİ N (2018). AVRUPA BİRLİĞİ VE TÜRK HUKUKUNDA MESLEK HASTALIKLARININ KAYIT ALTINA ALINMASINA İLİŞKİN YASAL DÜZENLEMELER*. , 453 - 492.
Chicago HÜSEYİNLİ NAMIK AVRUPA BİRLİĞİ VE TÜRK HUKUKUNDA MESLEK HASTALIKLARININ KAYIT ALTINA ALINMASINA İLİŞKİN YASAL DÜZENLEMELER*. (2018): 453 - 492.
MLA HÜSEYİNLİ NAMIK AVRUPA BİRLİĞİ VE TÜRK HUKUKUNDA MESLEK HASTALIKLARININ KAYIT ALTINA ALINMASINA İLİŞKİN YASAL DÜZENLEMELER*. , 2018, ss.453 - 492.
AMA HÜSEYİNLİ N AVRUPA BİRLİĞİ VE TÜRK HUKUKUNDA MESLEK HASTALIKLARININ KAYIT ALTINA ALINMASINA İLİŞKİN YASAL DÜZENLEMELER*. . 2018; 453 - 492.
Vancouver HÜSEYİNLİ N AVRUPA BİRLİĞİ VE TÜRK HUKUKUNDA MESLEK HASTALIKLARININ KAYIT ALTINA ALINMASINA İLİŞKİN YASAL DÜZENLEMELER*. . 2018; 453 - 492.
IEEE HÜSEYİNLİ N "AVRUPA BİRLİĞİ VE TÜRK HUKUKUNDA MESLEK HASTALIKLARININ KAYIT ALTINA ALINMASINA İLİŞKİN YASAL DÜZENLEMELER*." , ss.453 - 492, 2018.
ISNAD HÜSEYİNLİ, NAMIK. "AVRUPA BİRLİĞİ VE TÜRK HUKUKUNDA MESLEK HASTALIKLARININ KAYIT ALTINA ALINMASINA İLİŞKİN YASAL DÜZENLEMELER*". (2018), 453-492.
APA HÜSEYİNLİ N (2018). AVRUPA BİRLİĞİ VE TÜRK HUKUKUNDA MESLEK HASTALIKLARININ KAYIT ALTINA ALINMASINA İLİŞKİN YASAL DÜZENLEMELER*. Legal İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukuku Dergisi, 15(58), 453 - 492.
Chicago HÜSEYİNLİ NAMIK AVRUPA BİRLİĞİ VE TÜRK HUKUKUNDA MESLEK HASTALIKLARININ KAYIT ALTINA ALINMASINA İLİŞKİN YASAL DÜZENLEMELER*. Legal İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukuku Dergisi 15, no.58 (2018): 453 - 492.
MLA HÜSEYİNLİ NAMIK AVRUPA BİRLİĞİ VE TÜRK HUKUKUNDA MESLEK HASTALIKLARININ KAYIT ALTINA ALINMASINA İLİŞKİN YASAL DÜZENLEMELER*. Legal İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukuku Dergisi, vol.15, no.58, 2018, ss.453 - 492.
AMA HÜSEYİNLİ N AVRUPA BİRLİĞİ VE TÜRK HUKUKUNDA MESLEK HASTALIKLARININ KAYIT ALTINA ALINMASINA İLİŞKİN YASAL DÜZENLEMELER*. Legal İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukuku Dergisi. 2018; 15(58): 453 - 492.
Vancouver HÜSEYİNLİ N AVRUPA BİRLİĞİ VE TÜRK HUKUKUNDA MESLEK HASTALIKLARININ KAYIT ALTINA ALINMASINA İLİŞKİN YASAL DÜZENLEMELER*. Legal İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukuku Dergisi. 2018; 15(58): 453 - 492.
IEEE HÜSEYİNLİ N "AVRUPA BİRLİĞİ VE TÜRK HUKUKUNDA MESLEK HASTALIKLARININ KAYIT ALTINA ALINMASINA İLİŞKİN YASAL DÜZENLEMELER*." Legal İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukuku Dergisi, 15, ss.453 - 492, 2018.
ISNAD HÜSEYİNLİ, NAMIK. "AVRUPA BİRLİĞİ VE TÜRK HUKUKUNDA MESLEK HASTALIKLARININ KAYIT ALTINA ALINMASINA İLİŞKİN YASAL DÜZENLEMELER*". Legal İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukuku Dergisi 15/58 (2018), 453-492.