BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ VE YAZILIM DERSİ ÖĞRETMEN ADAYLARININ MESLEKİ ÖZ-YETERLİK ALGILARI İLE ÖZ-DÜZENLEME BECERİLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİ

KONYAOĞLU, Canan; GÜRER, MELİH DERYA; GÜL, Demet

BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ VE YAZILIM DERSİ ÖĞRETMEN ADAYLARININ MESLEKİ ÖZ-YETERLİK ALGILARI İLE ÖZ-DÜZENLEME BECERİLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİ

Melih Derya GÜRER, (Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Bolu, Türkiye)

Demet GÜL, (Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Bolu, Türkiye)

Canan KONYAOĞLU (Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Bolu, Türkiye)

Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi

5 1

Yıl: 2019 Cilt: 19 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 517 - 529 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 15-11-2019

BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ VE YAZILIM DERSİ ÖĞRETMEN ADAYLARININ MESLEKİ ÖZ-YETERLİK ALGILARI İLE ÖZ-DÜZENLEME BECERİLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİ

Öz:

Bu çalışmanın amacı Bilişim Teknolojileri ve Yazılım (BTY) dersi öğretmen adaylarının mesleki öz-yeterlik inançları ile öz-düzenleme becerileri düzeylerini ortaya koymak ve bu iki değişken arasındaki ilişkiyi incelemektir. Bu amaçla nicel araştırmayöntemlerinden ilişkisel tarama yöntemi benimsenmiş ve 116 Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Bölümü (BÖTE)öğrencisinden Öğretmen Öz-yeterlik Ölçeği ve Algılanan Öz-Düzenleme Ölçeği ile veriler toplanmıştır. Verilerin analizindekullanılan betimsel (ortalama, standart sapma, korelasyon) ve anlam çıkarıcı (Mann-Whitney U testi, Kruskal-Wallis testi)istatistikler doğrultusunda öğretmen adaylarının öğretmenlik öz-yeterliklerinin ve öz-düzenleme becerilerinin yüksek düzeydeolduğu görülmektedir. Ayrıca araştırmanın sonuçları BÖTE öğrencilerinin öğretmenlik öz-yeterlikleri ile öz-düzenlemebecerileri arasında istatistiksel olarak anlamlı, pozitif ve orta düzeyde bir ilişki olduğunu göstermektedir.

Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları Matematik Eğitim, Özel

RELATIONSHIP BETWEEN TEACHER SELF-EFFICACY PERCEPTIONS AND SELF-REGULATION SKILLS OF PRE-SERVICE INFORMATION TECHNOLOGY AND SOFTWARE LESSON TEACHERS

Öz:

The aim of this study was to investigate pre-service Information Technology and Software teachers’ teaching self-efficacy beliefs and self-regulation skills, and to examine the correlation between the two variables. With this purpose, the correlational study method was adopted and data was collected from the students of the Department of Computer Education and Instructional Technology (CEIT) using Teachers’ Self Efficacy Scale and Perceived Self-Regulation Skills Scale. According to the results depending on the descriptive (mean, standard deviation, correlation) and inferential statistics (Mann-Whitney U and Kruskal- Wallis tests) it was found that pre-service teachers had high teaching self-efficacy perception and self-regulation skills. Additionally, it was concluded that there was a positive, significant and moderate correlation between pre-service teachers’ teaching self-efficacy perception and self-regulation skills.

Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları Matematik Eğitim, Özel

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Akbulut, E. (2006). Müzik öğretmeni adaylarının mesleklerine ilişkin öz yeterlik inançları. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(2), 34-44.
Arslan, S. ve Gelişli, Y. (2015). Algılanan öz-düzenleme ölçeği: Bir ölçek geliştirme çalışması. Sakarya University Journal of Education, 5(3), 67-74.
Aybek, B. ve Aslan, S. (2017). Öğretmen adaylarının öz-düzenleme düzeylerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 13(3), 455-470.
Aydın, R., Ömür, Y. E. ve Argon, T. (2014). Öğretmen adaylarının öz yeterlik algıları ile akademik alanda arzularını erteleme düzeylerine yönelik görüşleri. Eğitim Bilimleri Dergisi, 40, 1-12.
Aydın, S. ve Yel, M. (2013). Proje tabanlı öğrenme ortamlarının biyoloji öğretmen adaylarının öz-düzenleme seviyeleri ve öz-yeterlik inançları üzerine etkisi. Turkish Studies-Sosyal Bilimler, 8(12), 95-107.
Aylar, F. ve Aksin, A. (2011). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının öz-yeterlilik inanç düzeyleri ve problem çözme becerileri üzerine bir araştırma (Amasya Örneği). Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(3), 299-313.
Bandura, A. (1977) Self-efficacy: Toward a unifying theory of behavioral change. Psychological Review, 84(2), 191-215.
Bandura, A. (1997). Self-efficacy: the exercise of control. W.H. Freeman and Company: New York.
Bauer, I. M. & Baumeister, R. F. (2011). Self-regulatory strenght. K. D. Vohs ve R. F. Baumeister (Ed.), Handbook of Self-Regulation: Research, Theory, and Applications (2. Ed.) (pp. 64-82). New York: Guilford Press.
Baykara, K. (2011). Öğretmen adaylarının bilişüstü öğrenme stratejileri ile öğretmen yeterlik algıları üzerine bir çalışma. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 40, 80-92.
Bembenutty, H. (2007). Self-Regulation of learning and academic delay of gratification: Gender and ethnic differences among college students. Journal of Advanced Academics, 18(4), 586–616.
Briscoe, C., & Stout, D. (2001). Prospective elementary teachers' use of mathematical reasoning in solving a lever mechanics problem. School Science and Mathematics, 101(5), 228-235.
Buzza, D., & Allinotte, T. (2013). Pre-service teachers’ self-regulated learning and their developing concepts of SRL. Brock Education, 23(1), 58–76. https://doi.org/10.26522/brocked.v23i1.353
Büyüköztürk, Ş., Çokluk, Ö. ve Köklü, N. (2012). Sosyal Bilimler İçin İstatistik. Ankara: Pegem Akademi. Büyüköztürk, Ş., Kılıç-Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., ve Demirel, F. (2016). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
Cabı, E. (2015). Öğretmen adaylarının öz-düzenleme stratejileri ve akademik başarısı: boylamsal bir araştırma. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 35(3), 489-506.
Çapa, Y., Çakıroğlu, J., & Sarıkaya, H. (2005). The development and validation of a Turkish version of teachers’ sense of efficacy scale. Education and Science, 30(137), 74-81.
Çelik, N. (2012). Matematik öğretmen adaylarının ve öğretmenlerinin öz düzenleme becerilerinin ve öz yeterlik algılarının incelenmesi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Atatürk Üniversitesi, Erzurum.
Çelik-Ercoşkun, N. ve Köse, E. (2014). İlköğretim bölümü öğretmen adaylarının öz düzenleme ve problem çözme becerilerinin incelenmesi. International Online Journal of Educational Sciences, 6(2), 413-428.
Çöloğlu-Demir, C. (2011). İlköğretim matematik öğretmenliği programında öğrenim gören öğrencilerin matematik öğretimine yönelik öz-yeterlik inançları ve tutumlarının incelenmesi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi, Ankara.
Dembo, M. H. (2001). Learning to teach is not enough: future teachers also need to learn how to learn. Teacher Education Quarterly, 28, 23-35.
Derman, A. (2007). Kimya öğretmeni adaylarının öz yeterlik algıları ve öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları. (Yayımlanmamış doktora tezi). Selçuk Üniversitesi, Konya.
Ercan-Demirel, E. (2017). Investigating pre-service Efl teachers’ self-Efficacy beliefs. Selçuk Ünivresitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 38, 221-232.
Gibbs, C. (2002). Effective teaching: exercising self-efficacy and thought control of action. The Annual Conference of the British Educational Research Association, University of Exeter, İngiltere. http://www.leeds.ac.uk/educol/documents/00002390.htm adresinden alınmıştır.
Ghonsooly, B., & Ghanizadeh, A. (2013). Self-efficacy and self-regulation and their relationship: A study of Iranian EFL teachers. The Language Learning Journal, 41(1), 68–84.
Gordon, S. C., Dembo, M.H., & Hocevar, D. (2007). Do teacher's own learning behaviors influence their classroom goal orientation and control ideology? Teaching and Teacher Education, 23, 36-46.
Hargittai, E. & Shafer, S. (2006). Differences in actual and perceived online skills: The role of gender. Social Science Quarterly, 8(2), 432-448.
Harper, N. W. & Daane, C. J. (1998). Causes and reduction of mathematics anxiety in preservice elementary teachers. Action in Teacher Education, 19(4), 29-38.
Henson, R. (2002). From adolescent angst to adulthood: Substantive implications and measurement dilemmas in the development of teacher efficacy research. Educational Psychologist, 37, 137–150.
Knoblauch D., & Woolfolk-Hoy, A. (2008). Maybe I can teach those kids: The influence of contextual factors on student teachers’ efficacy beliefs. Teaching and Teacher Education, 24(1), 166–179.
Koole, S. L., Van Dillen, L. F. & Sheppes, G. (2011). The self-regulation of emotion. K. D. Vohs ve R. F. Baumeister (Ed.), Handbook of Self-Regulation: Research, Theory, and Applications (2. Baskı) (pp. 22- 40). New York: Guilford Press.
Kramarski, B. & Kohen, Z. (2017). Promoting preservice teachers’ dual self-regulation roles as learners and as teachers: effects of generic vs. specific prompts. Metacognition Learning, 12(2), 157-191.
Kramarski, B. & Michalsky, T. (2009). Investigating preservice teachers’ professional growth in self-regulated learning environments. Journal of Educational Psychology, 101(1), 161–175.
Milner, H. R., & Woolfolk-Hoy, A. (2003). Teacher self-efficacy and retaining talented teachers: a case study of an African American teacher. Teaching and Teacher Education, 19, 263–276.
Muis, K., Winne, R. & DianneJ. N. (2007). Using a multi trait-multi method analysis to examine conceptual similarities of three self-regulated learning inventories. British Journal of Educational Psychology, 77(1), 177-195.
Orhan, F. (2008). Self-regulation strategies used in a practicum course: a study of motivation and teaching self- efficacy. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 35, 251-262.
Pajares, F. (2003). Self-efficacy beliefs, motivation, and achievement in writing: a review of the literature. Reading and Writing Quarterly, 19, 139-158.
Pajares, F., & Valiante, G. (2002). Students’ self-efficacy in their self-regulated learning strategies: A developmental perspective. Psychologia, 45, 211-221.
Pintrich P. R. (2003). A motivational science perspective on the role of student motivation in learning and teaching contexts. J. Educ. Psychol. 95, 667–686.
Pintrich, P. R., (2000). The role of goal orientation in self-regulated learning. M., Boekaerts & P.R.,Pintrich (Ed.), Handbook of Self-Regulation, 13-39, San Diego, CA: Academic Pres.
Posner, M. I. & Rothbart, M. K. (2009). Toward a physical basis of attention and self- regulation. Pyhsics of life Reviews, 6, 103-120.
Ryan, K., & Cooper, J. (2010). Those who can teach (12th ed.). Boston: Wadsworth Cengage.
Sağırlı, M.Ö., ve Azapağası, E. (2009). Üniversite öğrencilerinin öğrenmede özdüzenlemeyi öğrenme becerilerinin incelenmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 42(2), 129-161.
Sandıkçı, M. (2011). Beden eğitimi öğretmen adayları ile diğer öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine ilişkin tutum ve öz-yeterlik algıları. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Karadeniz Teknik Üniversitesi, Trabzon.
Schunk, D. H., & Ertmer, P. (2000). Self-regulation and academic learning: Self-efficacy enhancing interventions.
Boekaerts, M., Pintrich, P. R., ve Zeidner, M. (Ed.), Handbook of Self-Regulation, Academic Press, San Diego, CA, 631–649.
Senler, B. & Sungur-Vural, S. (2013). Pre-service science teachers’ teaching self-efficacy in relation to personality traits and academic self-regulation. Spanish Journal of Psychology, 16(12), 1–20. doi:10.1017/sjp.2013.22
Tschannen-Moran, M., & Woolfolk-Hoy, A. (2001). Teacher efficacy: capturing and elusive construct. Teaching and Teacher Education, 17, 783-805.
Vrugt, A. & Oort, F. J. (2010). Effective self-regulated learning of university students. Jesús de la Fuente Arias Mourad Ali Eissa (Ed.). International Handbook on Applying Self-Regulated Learning in Different Settings (pp. 319-340). Almeria, Spain.
Woolfolk-Hoyb, A., & Spero R. B. (2005). Changes in teacher efficacy during the early years of teaching: A comparison of four measures. Teaching and Teacher Education, 21, 343–356.
Yavuz, D. (2009). Öğretmen adaylarının öz yeterlik algıları ve üst bilişsel farkındalıklarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Zonguldak Karaelmas Üniversitesi, Zonguldak.
Yeşilyurt, E. (2013). Öğretmen adaylarının öz-yeterlik algıları. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi. 12 (45), 88- 104.
Zimmerman, B. J. & Martinez-Ponz, M. (1990). Student differences in self-regulated learning: relating grade, sex, and giftedness to self-efficacy and strategy use. Journal of Educational Psychology, 82(1), pp. 51-59.
Zimmerman, B. J., Bandura, A., & Martinez-Pons, M. (1992). Self-motivation for academic attainment: The role of self-efficacy beliefs and personal goal setting. American Educational Research Journal, 29, 663-676.

APA	GÜRER M, GÜL D, KONYAOĞLU C (2019). BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ VE YAZILIM DERSİ ÖĞRETMEN ADAYLARININ MESLEKİ ÖZ-YETERLİK ALGILARI İLE ÖZ-DÜZENLEME BECERİLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİ. , 517 - 529.
Chicago	GÜRER MELİH DERYA,GÜL Demet,KONYAOĞLU Canan BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ VE YAZILIM DERSİ ÖĞRETMEN ADAYLARININ MESLEKİ ÖZ-YETERLİK ALGILARI İLE ÖZ-DÜZENLEME BECERİLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİ. (2019): 517 - 529.
MLA	GÜRER MELİH DERYA,GÜL Demet,KONYAOĞLU Canan BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ VE YAZILIM DERSİ ÖĞRETMEN ADAYLARININ MESLEKİ ÖZ-YETERLİK ALGILARI İLE ÖZ-DÜZENLEME BECERİLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİ. , 2019, ss.517 - 529.
AMA	GÜRER M,GÜL D,KONYAOĞLU C BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ VE YAZILIM DERSİ ÖĞRETMEN ADAYLARININ MESLEKİ ÖZ-YETERLİK ALGILARI İLE ÖZ-DÜZENLEME BECERİLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİ. . 2019; 517 - 529.
Vancouver	GÜRER M,GÜL D,KONYAOĞLU C BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ VE YAZILIM DERSİ ÖĞRETMEN ADAYLARININ MESLEKİ ÖZ-YETERLİK ALGILARI İLE ÖZ-DÜZENLEME BECERİLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİ. . 2019; 517 - 529.
IEEE	GÜRER M,GÜL D,KONYAOĞLU C "BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ VE YAZILIM DERSİ ÖĞRETMEN ADAYLARININ MESLEKİ ÖZ-YETERLİK ALGILARI İLE ÖZ-DÜZENLEME BECERİLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİ." , ss.517 - 529, 2019.
ISNAD	GÜRER, MELİH DERYA vd. "BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ VE YAZILIM DERSİ ÖĞRETMEN ADAYLARININ MESLEKİ ÖZ-YETERLİK ALGILARI İLE ÖZ-DÜZENLEME BECERİLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİ". (2019), 517-529.

APA	GÜRER M, GÜL D, KONYAOĞLU C (2019). BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ VE YAZILIM DERSİ ÖĞRETMEN ADAYLARININ MESLEKİ ÖZ-YETERLİK ALGILARI İLE ÖZ-DÜZENLEME BECERİLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİ. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19(2), 517 - 529.
Chicago	GÜRER MELİH DERYA,GÜL Demet,KONYAOĞLU Canan BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ VE YAZILIM DERSİ ÖĞRETMEN ADAYLARININ MESLEKİ ÖZ-YETERLİK ALGILARI İLE ÖZ-DÜZENLEME BECERİLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİ. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 19, no.2 (2019): 517 - 529.
MLA	GÜRER MELİH DERYA,GÜL Demet,KONYAOĞLU Canan BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ VE YAZILIM DERSİ ÖĞRETMEN ADAYLARININ MESLEKİ ÖZ-YETERLİK ALGILARI İLE ÖZ-DÜZENLEME BECERİLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİ. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, vol.19, no.2, 2019, ss.517 - 529.
AMA	GÜRER M,GÜL D,KONYAOĞLU C BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ VE YAZILIM DERSİ ÖĞRETMEN ADAYLARININ MESLEKİ ÖZ-YETERLİK ALGILARI İLE ÖZ-DÜZENLEME BECERİLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİ. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2019; 19(2): 517 - 529.
Vancouver	GÜRER M,GÜL D,KONYAOĞLU C BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ VE YAZILIM DERSİ ÖĞRETMEN ADAYLARININ MESLEKİ ÖZ-YETERLİK ALGILARI İLE ÖZ-DÜZENLEME BECERİLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİ. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2019; 19(2): 517 - 529.
IEEE	GÜRER M,GÜL D,KONYAOĞLU C "BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ VE YAZILIM DERSİ ÖĞRETMEN ADAYLARININ MESLEKİ ÖZ-YETERLİK ALGILARI İLE ÖZ-DÜZENLEME BECERİLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİ." Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19, ss.517 - 529, 2019.
ISNAD	GÜRER, MELİH DERYA vd. "BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ VE YAZILIM DERSİ ÖĞRETMEN ADAYLARININ MESLEKİ ÖZ-YETERLİK ALGILARI İLE ÖZ-DÜZENLEME BECERİLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİ". Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 19/2 (2019), 517-529.