HASTA HAKLARI FARKINDALIĞINA YÖNELİK BİR ARAŞTIRMA

KIRILMAZ, Harun; Şimşir, İsmail; FIÇICI, Yasemin

doi:10.21560/spcd.vi.421136

HASTA HAKLARI FARKINDALIĞINA YÖNELİK BİR ARAŞTIRMA

Harun KIRILMAZ, (Sakarya Üniversitesi)

Yasemin FIÇICI, (Sakarya Üniversitesi)

İsmail ŞİMŞİR (Sakarya Üniversitesi)

Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi

52 9

Yıl: 2018 Cilt: 18 Sayı: 41 Sayfa Aralığı: 233 - 258 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.21560/spcd.vi.421136 İndeks Tarihi: 02-03-2020

HASTA HAKLARI FARKINDALIĞINA YÖNELİK BİR ARAŞTIRMA

Öz:

Bu araştırma hastaların hasta hakları konusunda farkındalık düzeylerini belirlemek ve hasta hakları farkındalık düzeyleri ile demografik özellikleri arasındaki ilişkileri incelemek amacı ile yapılmıştır. Alan araştırması Nisan – Mayıs 2017 tarihleri arasında Sakarya ilinde sağlık kurum ve kuruluşlarına başvuran hastalar arasında basit tesadüfi örnekleme yöntemiyle seçilen 250 hasta ve hasta yakını üzerinde yapılmıştır. Çalışmada elde edilen bulguların değerlendirilmesinde tanımlayıcı istatistiksel metotlar, t testi, anova ve korelasyon analizi kullanılmıştır. Araştırma sonucunda hastaların hasta haklarının farkındalık düzeyinin yüksek olduğu görülmüştür. Hastaların sağlık hizmeti ve hasta güvenliği ilgili hasta hakları farkındalık düzeyleri ile aydınlatma ve personelle ilgili hasta hakları farkındalık düzeyleri arasında anlamlı ilişkiler bulunmuştur. Ancak cinsiyet, yaş, öğrenim durumu ve aylık gelir ile hasta hakları farkındalık düzeyleri arasında anlamlı ilişki bulunamamıştır.

Anahtar Kelime:

Konular: Tıbbi İnformatik Genel ve Dahili Tıp Tıbbi Etik Acil Tıp Temel Sağlık Hizmetleri Geriatri ve Gerontoloji Sağlık Bilimleri ve Hizmetleri Davranış Bilimleri

A RESEARCH ON THE PATIENT RIGHTS AWARENESS

Öz:

This research was carried out with the aim of determining the level of awareness of patients about patients’ rights and examining the relationship between their level of awareness of patients and their demographic characteristics. The field study was carried out on 250 patients and their relatives who were selected by simple random sampling method among patients who applied to health institutions and establishments in the province of Sakarya between April and May 2017. Descriptive statistical methods, t test, ANOVA and correlation analysis were used in the evaluation of the findings obtained in the study. As a result of the research, it was seen that the patient’s awareness level of patient rights was high. Significant relationships were found between patients level of awareness of patients’ rights related to health service and patient safety and the level of awareness of patients’ rights related to information and staff. However, no significant relationship was found between gender, age, educational status, and monthly income and patient rights awareness levels.

Anahtar Kelime:

Konular: Tıbbi İnformatik Genel ve Dahili Tıp Tıbbi Etik Acil Tıp Temel Sağlık Hizmetleri Geriatri ve Gerontoloji Sağlık Bilimleri ve Hizmetleri Davranış Bilimleri

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Abrams, N. ve Buckner, M. D. (1983). Medical Ethics: A Clinical Textbook and Reference for The Health Care Professions. Cambridge, Massachusetts: The MIT Press.
Annas, G. J. (2004). The Rights of Patients (3rd Edition). New York: NYU Press.
Annas, G. J. (1998). A National Bill of Patients’ Rights. The New England Journal of Medicine, 338(10), pp. 695-700.
Annas, G. J. (1978). Patients’ Rights Movement. Reich, W. T. (Ed.), Encyclopedia of Bioethics (Vol 3, pp. 1201-1203). New York: The Free Press.
Aydemir, İ. ve Özhan, A. (2011). Hasta Hakları Uygulamalarının Hasta ve Yakınları Tarafından Değerlendirilmesi. Toplum ve Sosyal Hizmet, 22(1), ss. 85-104.
Barker, R. L. (1999). The Social Work Dictionary (4th Edition), Washington: NASW Press.
Baybek, H., Dereli, F. (2004). Muğla Üniversitesi Muğla Sağlık Yüksekokulu Öğrencilerinin Hasta Hakları Konusundaki Bilgi Düzeylerinin Belirlenmesi. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 1(1), ss. 1-9.
Brody, E. B. (1985). Patients’ Rights: A Cultural Challenge to Western Psychiatry. The American Journal of Psychiatry, 142(1), pp. 58-62.
Çetinkaya, F. ve Koçyiğit, N. (2013). Hasta Hakları ve Ermenek Devlet Hastanesi Hastalarının Hasta Hakları Bilgi Düzeyi Üzerine Bir İnceleme. KMÜ Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 15(25), ss. 79-84.
Çobanoğlu, N. (2009). Kuramsal ve Uygulamalı Tıp Etiği. Ankara: Eflatun Yayınevi.
Demirhan Erdemir, A. ve Şaylıgil Elçioğlu, Ö. (2000). Tıp Etiği Işığında Hasta ve Hekim Hakları. Ankara: Türkiye Klinikleri Yayınevi.
Dickens B. M. (2012). Patient Rights. Chadwich, R. (Ed.), Encyclopedia of Applied Ethics (2nd Edition) (pp. 370-379). London: Elsevier. Görkey, Ş. (2003). Hasta Hakları. Hatemi, H. ve Doğan, H. (Ed.), Medikal Etik: Tıp Organizasyonunda Etik ve Hukuk (ss. 100-126). İstanbul: Yüce Yayınları.
Gülhan, İ. (2014). Avrupa Birliği’nde Hasta Hakları. Türkiye Klinikleri Tıp Etiği-Hukuku-Tarihi Dergisi, 22(2), ss. 39-47.
Günay, O., Naçar, M. (2007). Erciyes Üniversitesi Hastanesi’nde Yatan Hastaların Hasta Hakları Konusundaki Bilgi Düzeyi. Erciyes Tıp Dergisi, 29(4), ss. 303-311.
Hakeri, H. (2013). Tıp Hukuku (7. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Hasta Hakları Yönetmeliği (1998). T.C. Resmi Gazete. Sayı: 23420, Tarih: 01 Ağustos 1998.
Hatun, Ş. (1999). Hasta Hakları. İstanbul: İletişim Yayınları.
Hatun, Ş. (1995). Hasta Hakları: Temel Belgeler. Ankara: Türk Tabipler Birliği Yayını.
Johnstone M. J. (1989). Professional Ethics and Patients’ Rights: Past Realities, Future Imperatives. Nursing Forum, 24(3-4), pp. 29-34.
Jonsen, A. R. (1998). The Birth of Bioethics. Oxford: Oxford University Press.
Karasar, N. (2015). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
Kaur, S. R. ve Herxheimer, A. (1994). Recognising Patients’ Rights: Patchy Progress. Lancet, 343, p. 132.
Kavak, M., Çoşkunçelebi, Ş. (2014). Hemşirelerin Hasta Hakları Konusunda Bilgi Düzeylerinin Değerlendirilmesi. Sağlık Akademisyenleri Dergisi, 1(2), ss. 141-145.
Kılıçarslan, N., Taşkın Yılmaz, F. (2012). Hasta Haklarının Sağlık Çalışanları Tarafından Algılanması. Sağlıkta Performans ve Kalite Dergisi, 3(1), ss. 47-62.
Kırılmaz, H. (2014). Hasta haklarında gelinen nokta: Hasta hakları versus çalışan hakları. Sağlık Düşüncesi ve Tıp Kültürü Dergisi, 30, ss. 34-39. Küçükoğlu, S., Arıkan, D. (2010). Hemşirelik Öğrencilerinin Gözüyle Kliniklerde Hasta Haklarının Kullanımı. Türkiye Klinikleri J Med Ethics, 18(2), ss. 80-87.
Mazıcıoğlu, M., Yazıcı, C. (2004). Araştırma Görevlilerinin Hasta Hakları Yönetmeliği Hakkındaki Bilgi Düzeyleri. Türkiye Klinikleri J Med Ethics, 12, ss. 226-229.
Oğuz, N. Y. (1997). Hasta Hakları Alanındaki Gelişmeler ve Değişen Değerler.
Türkiye Klinikleri Tıp Etiği-Hukuku-Tarihi Dergisi, 5(2), ss. 50-55.
Önal, G. (2012). Hasta haklarının anatomisi. Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 3(1), ss. 7-14.
Özlü, T. (2005). Hasta Hakları. İstanbul: Timaş Yayınları.
Öztaş, B ve İyigün, E. (2016). Kalp-damar cerrahisi geçirmiş hastaların hasta hakları kullanma tutumlarının belirlenmesi. Gülhane Tıp Dergisi, 58, ss. 256-260.
Rogers, A. ve De Bousingen, D. D. (1995). Bioethics in Europe. Council of Europe Press.
Sağlık Bakanlığı ve Bağlı Kuruluşlarının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname (2011). T.C. Resmi Gazete. Sayı: 28103, Tarih: 2 Kasım 2011.
Sarıtaş, H. (2006). Hasta Hakları Açısından Hekimin Sorumluluğu. Ankara: Bilge Yayınevi.
Sert, G., Alıcı, S. (2015). Bir vakıf üniversitesi sağlık hizmetleri meslek yüksekokulu öğrencilerinin hasta hakları konusundaki görüşlerinin değerlendirilmesi. Sağlık Akademisyenleri Dergisi, 2(2), ss. 98-102.
Sert, G. (2004). Uluslararası Bildirgeler ve Tıp Etiği Çerçevesinde Hasta Hakları. İstanbul: Babil Yayınları.
Soysal, A. ve Mahanoğlu, E. (2018). Hastaların Hasta Haklarını Kullanma Tutumlarının Belirlenmesi: Birinci Basamak Sağlık Kuruluşunda Bir Araştırma: (Hatay İli Örneği). Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 30(1), ss. 138-158.
Soysal, A. ve Kuşcu, F. N. (2018). Hasta Hakları: Üniversite Öğrencileri Üzerinde Bir Uygulama. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 7(1), ss. 102-111.
Tanrıverdi, H. (2012). Hastaların, hasta hakları konusundaki farkındalık düzeylerinin incelenmesi. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 16(3), ss. 101-122.
Taylan, H. H. ve Baydoğan, T. (2015). Hasta ve Yakınlarının Hasta Hakları ve “Hasta Hakları Birimi” Hakkındaki Bilgi Düzeylerinin ve Faydalanma Durumlarının Araştırılması. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 14(55), ss. 248-256.
Toygar, Ş. A., Akyürek, Ç. E. (2015). Hasta Hakları Uygulamalarına İlişkin Tarafların Görüşleri: Bir Eğitim ve Araştırma Hastanesi Örneği. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 17(1), ss. 136-159.
Zaybak, A., Eşer, İ. (2012). Bir Üniversite Hastanesinde Hastaların Hasta Haklarını Kullanma Tutumunun İncelenmesi. Florence Nightingale Hemşirelik Dergisi, 20(2), ss. 104-111.

APA	KIRILMAZ H, FIÇICI Y, Şimşir İ (2018). HASTA HAKLARI FARKINDALIĞINA YÖNELİK BİR ARAŞTIRMA. , 233 - 258. 10.21560/spcd.vi.421136
Chicago	KIRILMAZ Harun,FIÇICI Yasemin,Şimşir İsmail HASTA HAKLARI FARKINDALIĞINA YÖNELİK BİR ARAŞTIRMA. (2018): 233 - 258. 10.21560/spcd.vi.421136
MLA	KIRILMAZ Harun,FIÇICI Yasemin,Şimşir İsmail HASTA HAKLARI FARKINDALIĞINA YÖNELİK BİR ARAŞTIRMA. , 2018, ss.233 - 258. 10.21560/spcd.vi.421136
AMA	KIRILMAZ H,FIÇICI Y,Şimşir İ HASTA HAKLARI FARKINDALIĞINA YÖNELİK BİR ARAŞTIRMA. . 2018; 233 - 258. 10.21560/spcd.vi.421136
Vancouver	KIRILMAZ H,FIÇICI Y,Şimşir İ HASTA HAKLARI FARKINDALIĞINA YÖNELİK BİR ARAŞTIRMA. . 2018; 233 - 258. 10.21560/spcd.vi.421136
IEEE	KIRILMAZ H,FIÇICI Y,Şimşir İ "HASTA HAKLARI FARKINDALIĞINA YÖNELİK BİR ARAŞTIRMA." , ss.233 - 258, 2018. 10.21560/spcd.vi.421136
ISNAD	KIRILMAZ, Harun vd. "HASTA HAKLARI FARKINDALIĞINA YÖNELİK BİR ARAŞTIRMA". (2018), 233-258. https://doi.org/10.21560/spcd.vi.421136

APA	KIRILMAZ H, FIÇICI Y, Şimşir İ (2018). HASTA HAKLARI FARKINDALIĞINA YÖNELİK BİR ARAŞTIRMA. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, 18(41), 233 - 258. 10.21560/spcd.vi.421136
Chicago	KIRILMAZ Harun,FIÇICI Yasemin,Şimşir İsmail HASTA HAKLARI FARKINDALIĞINA YÖNELİK BİR ARAŞTIRMA. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi 18, no.41 (2018): 233 - 258. 10.21560/spcd.vi.421136
MLA	KIRILMAZ Harun,FIÇICI Yasemin,Şimşir İsmail HASTA HAKLARI FARKINDALIĞINA YÖNELİK BİR ARAŞTIRMA. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, vol.18, no.41, 2018, ss.233 - 258. 10.21560/spcd.vi.421136
AMA	KIRILMAZ H,FIÇICI Y,Şimşir İ HASTA HAKLARI FARKINDALIĞINA YÖNELİK BİR ARAŞTIRMA. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi. 2018; 18(41): 233 - 258. 10.21560/spcd.vi.421136
Vancouver	KIRILMAZ H,FIÇICI Y,Şimşir İ HASTA HAKLARI FARKINDALIĞINA YÖNELİK BİR ARAŞTIRMA. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi. 2018; 18(41): 233 - 258. 10.21560/spcd.vi.421136
IEEE	KIRILMAZ H,FIÇICI Y,Şimşir İ "HASTA HAKLARI FARKINDALIĞINA YÖNELİK BİR ARAŞTIRMA." Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, 18, ss.233 - 258, 2018. 10.21560/spcd.vi.421136
ISNAD	KIRILMAZ, Harun vd. "HASTA HAKLARI FARKINDALIĞINA YÖNELİK BİR ARAŞTIRMA". Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi 18/41 (2018), 233-258. https://doi.org/10.21560/spcd.vi.421136