Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Algı (BÖTE-TCE Algı) Ölçeğinin Geliştirilmesi
Yıl: 2018 Cilt: 14 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 137 - 150 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.17860/mersinefd.316164 İndeks Tarihi: 04-03-2020
Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Algı (BÖTE-TCE Algı) Ölçeğinin Geliştirilmesi
Öz: Bu çalışmada, Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi’nde öğrenim görmekte olan öğrencilerintoplumsal cinsiyet eşitliğine yönelik algılarının belirlenebilmesi için bir ölçek geliştirilmesiamaçlanmıştır. Alanyazın taraması ve yarı yapılandırılmış mülakatlar ölçeğin madde havuzununoluşturulmasına katkı sağlamıştır. Ölçeğin kapsam geçerliğini değerlendirmek için alan uzmanlarıdeneme maddelerini uygun, madde hafifçe gözden geçirilmeli, madde ciddi şekilde gözden geçirilmeli veuygun değil olarak değerlendirmiştir. Bu çalışmada Açımlayıcı Faktör Analizi (AFA) ve DoğrulayıcıFaktör Analizi (DFA) için iki ayrı çalışma grubu vardır. Birinci çalışma grubu olan 157 (88 erkek ve 69kadın) öğrenciden elde edilen veriler ile madde analizi, yapı geçerliği (AFA), güvenirlik analizi ve dışölçüt geçerliği analizi yürütülmüştür. Alt üst %27’lik gruplar belirlenerek yürütülen madde analizisonrası 36 deneme maddesinden 15 madde kalmıştır. AFA sonrası ölçekte 14 madde kalmıştır. Ölçek tekfaktörlü ve varyansın %53,89’unu açıklamaktadır. Cronbach Alfa katsayısı 0,93 olarak bulunmuştur. Dışölçüt geçerliğini değerlendirmek için, Toplumsal Cinsiyet Algısı Ölçeği ile geliştirilmiş ölçek arasındakiilişkiyi gösteren Pearson ilişki katsayısı 0,54 olarak bulunmuştur. Ölçekten elde edilen puanların cinsiyetegöre anlamlı bir farklılık gösterdiği belirlenmiştir. Ardından 197 öğrenciden (122 erkek ve 75 kadın) eldeedilen verilerle DFA yapılmış ve tek faktörlü yapı doğrulanmıştır. Bu grupta da ölçeğin Cronbach alfakatsayısı 0,95 olarak bulunmuştur. Sonuç olarak bu ölçeğin BÖTE öğrencilerinin toplumsal cinsiyetalgılarını değerlendirmede geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı olduğu söylenebilir.
Anahtar Kelime: Konular:
Development of Computer Education and Instructional Technology Gender Equality Perception Scale (CEIT- GE Perception)
Öz: This study aims to develop a scale for determining the gender equality perceptions of teacher candidates who are studying in the Department of Computer Education and Instructional Technology Education. The literature review and semi-structured interviews contributed to form the scale item pool. Experts studying in the related areas evaluated the items as “appropriate”, “The item needs to be revised mildly”, “The item needs to be revised seriously” and “The item is not appropriate”. This study had two study groups for Explatory Factor Analysis(EFA) and Confirmatory Factor Analysis (CFA). 157 (88 male and 69 female) students, the first study group, were administered item analysis, construct validity (EFA), reliability analysis and external criterion validity analysis. 15 items were left out of the 36 trial items after the item analysis conducted by determining the upper and lower 27% groups. After EFA, there were 14 items on the scale. The scale was single factor and explains 53.89% of the variance. The Cronbach Alpha coefficient was found to be 0.93. In order to evaluate the external criterion validity, the Pearson correlation coefficient indicating the relation between “the Gender Equity Scale” and “the CEIT- GE” was found to be 0.54. There was a significant difference according to gender. Then, the confirmatory factor analysis was conducted with the data of 197 students (122 male and 75 female) and the one-factor structure was confirmed similar to EFA. The cronbach alfa coefficient was found to be 0.95 for this new study group. As a result, this scale can be said to be used to evaluate CEIT students’ gender equality perceptions.
Anahtar Kelime: Konular:
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Akın, A. (2007). Toplumsal cinsiyet (gender) ayırımcılığı ve sağlık. Toplum Hekimliği Bülteni, 26(2), 1-9.
- Altınova, H. H. ve Duyan, V. (2013). Toplumsal cinsiyet algısı ölçeğinin geçerlik güvenirlik çalışması. Toplum ve Sosyal Hizmet, 24(2), 9-22.
- Aylaz, R., Güneş, G., Uzun, Ö. ve Ünal, S. (2014). Üniversite öğrencilerinin toplumsal cinsiyet rolüne yönelik görüşleri. Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi, 23(5), 183-189.
- Bryant, A. N. (2003). Changes in attitudes toward women's roles: predicting gender-role traditionalism among college students. Sex Roles, 48(3), 131-142.
- Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G. ve Büyüköztürk, Ş. (2010). Sosyal bilimler için çok değişkenli istatistik: SPSS ve LISREL uygulamaları. Pegem Akademi.
- Davis, L. L. (1992). Instrument review: Getting the most from a panel of experts. Applied Nursing Research, 5(4), 194-197.
- Engin Demir, C., Kılıç., Z. A., Çalışkan, B., Hanbay Çakır, E., Güney Karaman, N. ve Şener Özbek, Ü. (2016). Okulların toplumsal cinsiyete duyarlılık açısından değerlendirilmesi: Başlangıç durum değerlendirmesi ve ihtiyaç analizi raporu. Erişim adresi: http://etcep.meb.gov.tr/application/assets/admin/uploads/userfiles/files/arastirma_raporu. pdf
- Esen, E., Soylu, Y., Siyez, D. M. ve Demirgürz, G. (2017). Üniversite öğrencilerinde toplumsal cinsiyet algısının toplumsal cinsiyet rolü ve cinsiyet değişkenlerine göre incelenmesi. EUluslararası Eğitim Araştırmaları Dergisi, 8(1), 46-63.
- Gottfredson, L. S. (2004). Applying Gottfredson’s theory of circumscription and comprimise in career guidance and counseling, S.D. Brown ve R.W. Lent (Yay. haz.). Career development an cousneling: Putting theory and research to work içinde (s. 71-100). US: John Wiley & Sons.
- Green, S. B. ve Salkind, N. J. (2008) Using SPSS for Windows and Macintosh (5th ed.). Prentice Hall.
- Hosoda, M. ve Stone, D. L. (2000). Current gender stereotypes and their evaluative content. Perceptual and Motor Skills, 90, 1283-1294.
- Kabasakal, Z. ve Girli, A. (2012). Üniversite öğrencilerinin kadına yönelik şiddet hakkındaki görüşlerinin, deneyimlerinin bazı değişkenler ve yaşam doyumu ile ilişkisi. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14(2), 105-123.
- Kaya, N., Turan, N. ve Öztürk, A., (2011). Türkiye’de erkek hemşire imgesi. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 8(1), 16-30.
- Kline, R. B. (2016). Principles and practice of structural equation modeling (4th ed.). New York: The Guilford Press.
- Kulik, L. (1999). Marital power relations, resources and gender role ideology: a multivariate model for assessing effects. Journal of Comparative Family Studies. 30, 189–207.
- Lufkin, M. E., Wiberg, M. M., Jenkins, C. R., Berardi, S. L. L., Boyer, T., Eardley, E. ve Huss, J. (2007). Gender equity in career and technical education, S.S. Klein (Yay. haz.). Handbook for achieving gender equity through education (2nd ed) içinde (s. 420- 442). New York: Routledge
- MEB (2017). Millî Eğitim İstatistikleri Örgün Eğitim 2016-2017 yılı (1. dönem). Erişim adresi: http://sgb.meb.gov.tr/www/icerik_goruntule.php?KNO=257
- Myers, J. (1999). Women in High Tech Fields in Science and Technology in British Columbia: Fact Sheet and Summary. Prepared for SCWIST/WISTTE Steering Committee. Erişim adresi: http://taz. cs. ubc. ca/wistte/exec summary.pdf.
- Niles, S. ve Harris-Bowlsbey, J. (2013). 21. yüzyılda kariyer gelişimi ve müdahaleleri, F. Korkut-Owen (Çev. ed.). Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
- Organization for Economic Co-operation and Development. (2015). The ABC of Gender Equality in Education: Aptitude, Behaviour, Confidence, PISA, OECD Publishing.
- Parlaktuna, İ. (2010). Türkiye’de cinsiyete dayalı mesleki ayrımcılığın analizi. Ege Akademik Bakış, 10(4), 1217-1230.
- Siyez, D. M. (2011). Gelişimsel yaklaşımlar, B. Yeşilyaprak (Yay. haz.). Mesleki rehberlik ve kariyer danışmanlığı: kuramdan uygulamaya içinde (s.174-217). Ankara: Pegem Akademi.
- Super, D. (1954). Career patterns as a basis for vocational counseling. Journal of Counseling Development, 1, 12-20.
- Taşıtman, A. (2015, 19 Nisan 2017)). Meslek liselerinde toplumsal cinsiyet eşitliği: Ümraniye ve Şişli Mesleki ve Teknik Anadolu Liseleri örneği. Erişim adresi: http://www.egitimreformugirisimi.org/yayin/meslek-liselerinde-toplumsal-cinsiyetesitligi/
- Türkiye İstatistik Kurumu (2015). İşgücü istatistikleri. Erişim adresi: http://www.tuik.gov.tr/ PreHaberBultenleri.do?id=21567
- Türkiye İstatistik Kurumu (2015). Hanehalkı bilişim teknolojileri kullanım araştırması. Erişim adresi: http://www.tuik.gov.tr/PreTablo.do?alt_id=1028
- Türkiye İstatistik Kurumu (2016). İşgücü istatistikleri. Erişim adresi: http://www.tuik.gov.tr/ PreHaberBultenleri.do?id=21573
- Van Prooijen, J. W. ve Van Der Kloot, W. A. (2001). Confrmatory analysis of exploratively obtained factor structres. Educational and Psychological Measurement, 61(5), 777-792.
- Volman, M. ve van Eck, E. (2001). Gender equity and information technology in education: The second decade. Review of educational research, 71(4), 613-634.
- Women in STEM (2016). Techology, career pathways, and the gender pay gap. Erişim adresi: https://www.itu.int/en/ITU-D/Digital-Inclusion/Women-and-Girls/Girls-in-ICT-Portal /Documents/deloitte-uk-women-in-stem-pay-gap-2016.pdf
- Yeşilyaprak, B. (2011). Mesleki rehberlik ve kariyer danışmanlığına giriş, B. Yeşilyaprak (Yay. haz.). Mesleki rehberlik ve kariyer danışmanlığı: kuramdan uygulamaya içinde (s.2-43). Ankara: Pegem Akademi.
- Yurdugül, H. (2005). Ölçek geliştirme çalışmalarında kapsam geçerliği için kapsam geçerlik indekslerinin kullanılması. XIV. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi Bildiri Özetleri içinde (s. 28-30).
- Yükseköğretim Bilgi Yönetim Sistemi (2017). Öğrenci istatistikleri. Erişim adresi: https://istatistik.yok.gov.tr/
- Zhang, N. (2006). Gender role egalitarian attitudes among Chinese college students. Sex Roles, 55, 545-553.
| APA | BARAN B, Siyez D, KAPTANOĞLU Ş (2018). Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Algı (BÖTE-TCE Algı) Ölçeğinin Geliştirilmesi. , 137 - 150. 10.17860/mersinefd.316164 |
| Chicago | BARAN Bahar,Siyez Diğdem,KAPTANOĞLU Şirin Nur Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Algı (BÖTE-TCE Algı) Ölçeğinin Geliştirilmesi. (2018): 137 - 150. 10.17860/mersinefd.316164 |
| MLA | BARAN Bahar,Siyez Diğdem,KAPTANOĞLU Şirin Nur Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Algı (BÖTE-TCE Algı) Ölçeğinin Geliştirilmesi. , 2018, ss.137 - 150. 10.17860/mersinefd.316164 |
| AMA | BARAN B,Siyez D,KAPTANOĞLU Ş Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Algı (BÖTE-TCE Algı) Ölçeğinin Geliştirilmesi. . 2018; 137 - 150. 10.17860/mersinefd.316164 |
| Vancouver | BARAN B,Siyez D,KAPTANOĞLU Ş Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Algı (BÖTE-TCE Algı) Ölçeğinin Geliştirilmesi. . 2018; 137 - 150. 10.17860/mersinefd.316164 |
| IEEE | BARAN B,Siyez D,KAPTANOĞLU Ş "Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Algı (BÖTE-TCE Algı) Ölçeğinin Geliştirilmesi." , ss.137 - 150, 2018. 10.17860/mersinefd.316164 |
| ISNAD | BARAN, Bahar vd. "Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Algı (BÖTE-TCE Algı) Ölçeğinin Geliştirilmesi". (2018), 137-150. https://doi.org/10.17860/mersinefd.316164 |
| APA | BARAN B, Siyez D, KAPTANOĞLU Ş (2018). Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Algı (BÖTE-TCE Algı) Ölçeğinin Geliştirilmesi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(1), 137 - 150. 10.17860/mersinefd.316164 |
| Chicago | BARAN Bahar,Siyez Diğdem,KAPTANOĞLU Şirin Nur Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Algı (BÖTE-TCE Algı) Ölçeğinin Geliştirilmesi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 14, no.1 (2018): 137 - 150. 10.17860/mersinefd.316164 |
| MLA | BARAN Bahar,Siyez Diğdem,KAPTANOĞLU Şirin Nur Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Algı (BÖTE-TCE Algı) Ölçeğinin Geliştirilmesi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, vol.14, no.1, 2018, ss.137 - 150. 10.17860/mersinefd.316164 |
| AMA | BARAN B,Siyez D,KAPTANOĞLU Ş Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Algı (BÖTE-TCE Algı) Ölçeğinin Geliştirilmesi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2018; 14(1): 137 - 150. 10.17860/mersinefd.316164 |
| Vancouver | BARAN B,Siyez D,KAPTANOĞLU Ş Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Algı (BÖTE-TCE Algı) Ölçeğinin Geliştirilmesi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2018; 14(1): 137 - 150. 10.17860/mersinefd.316164 |
| IEEE | BARAN B,Siyez D,KAPTANOĞLU Ş "Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Algı (BÖTE-TCE Algı) Ölçeğinin Geliştirilmesi." Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14, ss.137 - 150, 2018. 10.17860/mersinefd.316164 |
| ISNAD | BARAN, Bahar vd. "Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Algı (BÖTE-TCE Algı) Ölçeğinin Geliştirilmesi". Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 14/1 (2018), 137-150. https://doi.org/10.17860/mersinefd.316164 |
