Yıl: 2019 Cilt: 44 Sayı: 198 Sayfa Aralığı: 291 - 307 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.15390/EB.2019.7690 İndeks Tarihi: 03-03-2020

Mesleki Gelişim Programı: Öğretmenlerin Bilimin Doğasını Öğrenme ve Öğretme İnançları

Öz:
Bilimin doğası, fen öğretim programlarının ana vizyonu olan bilimokuryazarlığının önemli bir bileşenidir. Buna karşılık fen bilgisiöğretmenleri bilimin doğasını sınıf içi uygulamalarına transferetmekte önemli sorunlarla karşılaşmaktadır. Fen bilgisiöğretmenlerinin sınıf içi uygulamaları öğrenme ve öğretmeyeyönelik sahip oldukları inançlardan etkilenmektedir. Dolayısıylaöğretmenlerin bilimin doğasını öğrenme ve öğretme inançlarınıngelişimi, sınıf içi uygulamalarının geliştirilmesi açısındanönemlidir. Bu araştırmada fen bilgisi öğretmenlerinin bilimindoğası ile ilgili mesleki yeterliliklerini geliştirmeyi amaçlayan uzunsüreli bir mesleki gelişim programının öğretmenlerin bilimindoğasını öğrenme ve öğretme inançları üzerindeki etkisiaraştırılmıştır. Araştırma gönüllü 18 fen bilgisi öğretmeni ilegerçekleştirilmiştir. Araştırmada tek gruplu ön test-son testdeneysel desen kullanılmıştır. Veriler Sampson ve Benton (2006)tarafından geliştirilen Reform Yaklaşımlarına Yönelik İnançlar Ölçeği(BARSTL) ve araştırmacılar tarafından geliştirilen Bilimin DoğasınınÖğretimi Özyeterlik Ölçeği ile toplanmıştır. Öğretmenlerin ön test veson test performansları Wilcoxon Testi kullanılarakkarşılaştırılmıştır. Araştırmadan elde edilen bulgular uzun sürelimesleki gelişim programının öğretmenlerin bilimin doğasınıöğretmeye yönelik öz yeterlilik inançlarını ve reformyaklaşımlarına yönelik inançlarını geliştirdiğini göstermiştir.Bulgular, fen bilgisi öğretmenlerinin mesleki gelişim programıöncesinde bilimin doğası hakkında görüşlerinin yetersiz düzeydeolmasına rağmen öz yeterlik inançlarının oldukça yüksekolduğunu ortaya koymuştur. Bilimin doğası hakkında yetersizgörüş ve çeşitli kavram yanılgılarına sahip ancak bu konuyuöğretmeye hevesli ve öz yeterliği yüksek olan öğretmenlerin, bilimokur yazarı bireyler yetiştirilmesinin önünde engel teşkil etme riski bulunmaktadır. Bu durum, bilim okuryazarlığının önemli birbileşeni olan bilimin doğası hakkında öğretmenlerin heveslerini veöz yeterliliklerini düşürmeden, mevcut kavram yanılgılarıylayüzleşmelerini sağlayacak ve onların sınıf içi uygulamalarınıdestekleyecek uzun süreli mesleki gelişim programlarına ihtiyacıdaha da belirginleştirmiştir. Bu nedenle bu araştırmada değişenmesleki gelişim paradigmalarına uygun bu tür mesleki gelişimprogramlarının arttırılması önerilmiştir.
Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Abd-El-Khalick, F., Bell, R. L. ve Lederman, N. G. (1998). The nature of science and instructional practice: Making the unnatural natural. Science Education, 82, 417-436.
  • Akerson, V. L. ve Hanuscin, D. L. (2007). Teaching nature of science through inquiry: Results of a 3-year professional development program. Journal of Research in Science Teaching, 44(5), 653-680.
  • Akerson, V. L., Pongsanon, K., Weiland, I. S. ve Nargund-Joshi, V. (2014). Developing a professional identity as an elementary teacher of nature of science: A self-study of becoming an elementary teacher. International Journal of Science Education, 36(12), 2055-2082.
  • Bandura, A. (1977). Self-efficacy: Toward a unifying theory of behavioral change. Psychological Review, 84, 191-215.
  • Bandura, A. (1994). Social learning theory. G. Kearsley (Ed.). Englewood Cliffs, NJ: Prentice Hall.
  • Bandura, A. (1997). Self-efficacy: The exercise of control. New York: W. H. Freeman and Company.
  • Bell, R. L. ve Maeng, J. L. (2013). Statewide professional development to support reforms-based science instruction: Results from two years of implementation. Annual Meeting of the Association for Science Teacher Education etkinliğinde sunulmuş bildiri, Charleston, SC.
  • Bayar, H. ve Gür, H. (2017). Epistemolojik inançların değişiminde yeni yaklaşım; çürütme metinlerinin tartışılması. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 11(1), 160-173.
  • Borg, S. (2018). Teachers’ beliefs and classroom practices. P. Garrett ve J. M. Cott (Ed.), The Routledge Handbook of Language Awareness içinde (s. 75-91). London: Routledge.
  • Bümen, N. (2009). Possible effects of professional development on Turkish teachers’ self-efficacy and classroom practice. Professional Development in Education, 35(2), 261-278.
  • Bümen, N. T., Ateş, A., Çakar, E., Ural, G. ve Acar, V. (2012). Türkiye bağlamında öğretmenlerin mesleki gelişimi: Sorunlar ve öneriler. Milli Eğitim, 31, 31-50.
  • Çakmakçı, G. and Yalaki, Y. (2018). Promoting pre-service teachers’ ideas about nature of science through science-related media reports. O. Tsivitanidou, P. Gray, E. Rybska, L. Louca ve C. Constantinou (Ed.), Professional Development for Inquiry-Based Science Teaching and Learning içinde (s. 137-161). Dordrecht: Springer.
  • Collette, A. T. ve Chiappetta, E. C. (1994). Science instruction in the middle and science school. Columbas USA: Merrill, 47.
  • Cheng, M. M., Chan, K. W., Tang, S. Y. ve Cheng, A. Y. (2009). Pre-service teacher education students' epistemological beliefs and their conceptions of teaching. Teaching and Teacher Education, 25(2), 319- 327.
  • Dass, P. M. ve Yager. R. E. (2009). Professional development of science teachers: History of reform and contributions of the STS-based Iowa Chatauqua Program. Science Education Review, 8(3), 99-111.
  • Doğan, N., Çakmakçı, G., İrez, S., Yalaki, Y., Erdaş, E., Kaya, G., Özer, F., Han, Tosunoğlu, C., Altıner, Z. B., Bala, V. G., Ertuğrul, G., Şardağ, M., Köylü, N. Z. ve Günsever, G. (2016). Etkinliklerle bilimin doğasının öğretimi. Y. Yalaki (Ed.), (Genişletilmiş 2. bs.). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık. 10 Aralık 2018 tarihinde http://www.pegem.net/dosyalar/dokuman/191701_ekitap.pdf adresinden erişildi.
  • Doğan, N., Çakıroğlu, J., Çavuş, S., Bilican, K. ve Arslan, O. (2011). Developing science teachers’ nature of science views: The effect of in-service teacher education program. Hacettepe University Journal of Education, 40, 127-139.
  • Duru, M. K., Turgut, H. ve Akçay, H. (2011). Fen bilgisi öğretmen adaylarının fen öğrenimi ve öğretimine yönelik inanışları. Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(1), 127-144.
  • Erdaş, E. (2015). Bilimin doğasının öğretiminde öğretmenlerin mesleki gelişimlerinin süreç boyunca desteklenmesi: Bir mesleki gelişim program modeli (Yayımlanmamış doktora tezi). Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Türkiye.
  • Erdaş Kartal, E., Cobern, W. W., Doğan, N., İrez, S., Çakmakçı, G. ve Yalaki, Y. (2018). Improving science teachers' nature of science views through an innovative continuing professional development program. International Journal of STEM Education, 5, 30. doi: 10.1186/s40594-018-0125-4
  • Ertuğrul, G. (2017). Fen bilimleri öğretmenlerinin bilimin doğası konusundaki sınıf içi uygulamalarına mesleki gelişim programının etkisi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Türkiye.
  • Franklin, S. B., Gibson, D. J., Robertson, P. A., Pohlmann, J. T. ve Fralish, J. S. (1995). Parallel analysis: A method for determining significant principal components. Journal of Vegetation Science, 6(1), 99-106.
  • Fullan, M. G. (1991). The new meaning of educational change (2. bs.). New York: Teachers College Press.
  • Fullan, M. G. ve Miles, M. B. (1992). Getting reform right: What works and what doesn’t. Phi Delta Kappan, 73(10), 744-752.
  • Goodenough, W. (1963). Cooperation in Change. New York: Russell Sage Foundation.
  • Han, Ç. (2011). Eğitimsel değişim ve öğretmen: Biyoloji öğretmenlerinin yeni öğretim programı hakkındaki kişisel teorileri üzerine etnografik bir durum araştırması (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Marmara Üniversitesi, İstanbul.
  • Hart, L. C. (2002). Preservice teachers' beliefs and practice after participating in an integratedcontent/methods course. School Science and Mathematics, 102(1), 4-14.
  • Hewson, P. W. ve Hewson, M. G. (1987) Science teachers’ conceptions of teaching: Implications for teacher education. International Journal of Science Education, 9(4), 425-440.
  • Hewson, P. W. and Hewson, M. G. (1988) An appropriate conception of teaching science: A view from studies of science learning. Science Education, 72(5), 597-614.
  • Kaya, G., Şardağ, M., Çakmakçı, G., Doğan, N., İrez, S. ve Yalaki, Y. (2016). Discourse patterns and communicative approaches for teaching nature of science. Education and Science, 41(185), 83-99.
  • Khishfe, R. (2008). The development of seventh graders' views of nature of science. Journal of Research in Science Teaching, 45(4), 470-496.
  • Korthagen, F. (2004). In search of the essence of a good teacher: Towards a more holistic approach in teacher education. Teaching and Teacher Education, 20(1), 77-97.
  • Korthagen, F., Loughran, J. ve Russell, T. (2006). Developing fundamental principles for teacher education programs and practices. Teaching and Teacher Education, 22, 1020-1041.
  • Korthagen, F. A. J., Kim, Y. M. ve Greene, W. L. (Ed.). (2013). Teaching and learning from within: A core refection approach to quality and inspiration in education. New York, NY: Routledge.
  • Korthagen, F. (2017) Inconvenient truths about teacher learning: Towards professional development 3.0. Teachers and Teaching, 23(4), 387-405, doi: 10.1080/13540602.2016.1211523
  • Köseoğlu, F., Tümay, H. ve Üstün, U. (2010). Developing a professional development package for nature of science instruction and discussion about its implementation for pre-service teachers. Journal of Kirsehir Education Faculty, 4, 129-162.
  • Kubilay, M. (2014). Fen bilgisi öğretmen adaylarının bilimin doğasına ve öğretimine ilişkin öz-yeterlik inançları (Yayımlanmamış doktora tezi). Adnan Menderes Üniversitesi, Aydın.
  • Lanier, J. ve Little, J. W. (1986). Research in teacher education. M. C. Wittrock (Ed.), Handbook of research on teaching (3. bs., s. 527-560). New York, NY: MacMillan.
  • Leatham, K. R. (2006). Viewing mathematics teachers’ beliefs as sensible systems. Journal of Mathematics Teacher Education, 9, 91-102.
  • Lederman N. G. (1992). Students’ and teachers’ conceptions of the nature of science: A review of the research. Journal of Research in Science Teaching, 29, 331-59.
  • Lederman, N. G. (1999). Teachers’ understanding of the nature of science and classroom practice: Factors that facilitate or impede the relationship. Journal of Research in Science Teaching, 36, 916-929.
  • Luft, J. A. ve Hewson, P. W. (2014). Research on teacher professional development programs in Science. N. Lederman ve S. Abell (Ed.), Handbook of research on science education içinde (s. 889-909). Taylor and Francis.
  • Lunenberg, M., Dengerink, J. ve Korthagen, F. (2014). The professional teacher educator: Roles, behaviour, and professional development of teacher educators. Rotterdam: Sense.
  • Merill, R. ve Butts, D. (1969). Vitalizing the role of the teacher. D. Butts (Ed.), Designs for progress in science education içinde (s. 35-42). Washington, DC: National Science Teachers Association.
  • Mesci, G. (2016). Preservice science teachers’ pedagogical content knowledge for nature of science and nature of scientific inquiry: A successful case study (Yayımlanmamış doktora tezi). Western Michigan University, MI, USA.
  • Mıhlandız, G. ve Doğan, A. (2017). Fen bilgisi öğretmen adaylarının bilimin doğası konusundaki pedagojik alan bilgilerinin araştırılması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 32(2), 380- 395. doi: 10.16986/HUJE.201601722
  • Milli Eğitim Bakanlığı. (2015). Fen bilgisi öğretmeni özel alan yeterlikleri. Öğretmen Yetiştirme ve Eğitimi Genel Müdürlüğü (ÖYEGM), Ankara.
  • Mitchener, C. P. ve Anderson, R. D. (1989). Teachers' perspectives: Developing and implementing an STS curriculum. Journal of Research in Science Teaching, 26(4), 351-369.
  • Munby, H., Russell, T. ve Martin, A. K. (2001). Teachers’ knowledge and how it develops. V. Richardson (Ed.), Handbook of research on teaching içinde (4. bs., s. 877-904). Washington, DC: American Educational Research Association.
  • Nespor, J. (1987). The role of beliefs in the practice of teaching. Journal of Curriculum Studies, 19(4), 317- 328.
  • Ocak, G., Ocak, İ. ve Kalender, D. K. (2017). Öğretmenlerin öz-yeterlik algıları ile öğretme-öğrenme anlayışları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 25(5), 1851-1864.
  • Özkan, Ö., Tekkaya, C. ve Çakıroğlu, J. (2002). Fen bilgisi aday öğretmenlerin fen kavramlarını anlama düzeyleri, fen öğretimine yönelik tutum ve öz-yeterlik inançları. V. Fen Bilimleri Eğitimi Kongresi, ODTÜ, Ankara.
  • Pajares, M. F. (1992). Teachers’ beliefs and educational research: Cleaning up a messy construct. Review of Educational Research, 62(3), 307-332.
  • Posnanski, T. J. (2002). Professional development programs for elementary science teachers: An analysis of teacher self-efficacy beliefs and a professional development model. Journal of Science Teacher Education, 13(3), 189-220.
  • Posnanski, J. T. (2010). Developing understanding of the nature of science within a professional development program for in-service elementary teachers: Project nature of elementary science teaching. Journal of Science Teacher Education, 21(5), 589-621.
  • Riggs, I. ve Enochs, L. (1990). Further development of an elementary science teaching efficacy belief instrument: A preservice elementary scale. School Science and Mathematics, 90, 694-706.
  • Sampson, V. ve Benton, A. (2006). Development and validation of the beliefs about science teaching and learning (BARSTL) questionnaire. Annual meeting of the Association for Science Teacher Education etkinliğinde sunulmuş bildiri, Portland, OR.
  • Schwartz, R. S. ve Lederman, N. G. (2002). It’s the nature of the beast’: The influence of knowledge and intentions on learning and teaching nature of science. Journal of Research in Science Teaching, 39(3), 205-236.
  • Schwartz, R. S. (2009). The approach and effectiveness of integrating nature of science instruction during an undergraduate biology course. International History and Philosophy in Science Teaching konferansında sunulmuş bildiri, Notre Dame.
  • Tickle, L. (1999). Teacher self-appraisal and appraisal of self. R. P. Lipka ve T. M. Brinthaupt (Ed.), The role of self in teacher development içinde (s. 121–141). Albany, NY: State University of New York Press.
  • Tobin, K. (1993). Constructivist perspectives on teacher learning. K. Tobin (Ed.), The Practice of Constructivism in Science Education içinde (s. 215-226). New Jersey: Lawrence Erlbaum Associates.
  • Tsai, C. C. (2002). Nested epistemologies: Science teachers’ beliefs of teaching, learning and science. International Journal of Science Education, 24(8), 771-783.
  • Wilkins, J. L. ve Brand, B. R. (2004). Change in preservice teachers' beliefs: An evaluation of a mathematics methods course. School Science and Mathematics, 104(5), 226-232.
  • Zeidler, D. L., Walker K. A., Ackett W. A. ve Simmons M. L. (2002). Tangled up in views: Beliefs in the nature of science and responses to socioscientific dilemmas. Science Education, 86(3), 343-367.
APA ERDAŞ KARTAL E, Dogan N, İREZ O, ÇAKMAKCI G, Yalaki Y (2019). Mesleki Gelişim Programı: Öğretmenlerin Bilimin Doğasını Öğrenme ve Öğretme İnançları. , 291 - 307. 10.15390/EB.2019.7690
Chicago ERDAŞ KARTAL EDA,Dogan Nihal,İREZ OSMAN SERHAT,ÇAKMAKCI Gültekin,Yalaki Yalcin Mesleki Gelişim Programı: Öğretmenlerin Bilimin Doğasını Öğrenme ve Öğretme İnançları. (2019): 291 - 307. 10.15390/EB.2019.7690
MLA ERDAŞ KARTAL EDA,Dogan Nihal,İREZ OSMAN SERHAT,ÇAKMAKCI Gültekin,Yalaki Yalcin Mesleki Gelişim Programı: Öğretmenlerin Bilimin Doğasını Öğrenme ve Öğretme İnançları. , 2019, ss.291 - 307. 10.15390/EB.2019.7690
AMA ERDAŞ KARTAL E,Dogan N,İREZ O,ÇAKMAKCI G,Yalaki Y Mesleki Gelişim Programı: Öğretmenlerin Bilimin Doğasını Öğrenme ve Öğretme İnançları. . 2019; 291 - 307. 10.15390/EB.2019.7690
Vancouver ERDAŞ KARTAL E,Dogan N,İREZ O,ÇAKMAKCI G,Yalaki Y Mesleki Gelişim Programı: Öğretmenlerin Bilimin Doğasını Öğrenme ve Öğretme İnançları. . 2019; 291 - 307. 10.15390/EB.2019.7690
IEEE ERDAŞ KARTAL E,Dogan N,İREZ O,ÇAKMAKCI G,Yalaki Y "Mesleki Gelişim Programı: Öğretmenlerin Bilimin Doğasını Öğrenme ve Öğretme İnançları." , ss.291 - 307, 2019. 10.15390/EB.2019.7690
ISNAD ERDAŞ KARTAL, EDA vd. "Mesleki Gelişim Programı: Öğretmenlerin Bilimin Doğasını Öğrenme ve Öğretme İnançları". (2019), 291-307. https://doi.org/10.15390/EB.2019.7690
APA ERDAŞ KARTAL E, Dogan N, İREZ O, ÇAKMAKCI G, Yalaki Y (2019). Mesleki Gelişim Programı: Öğretmenlerin Bilimin Doğasını Öğrenme ve Öğretme İnançları. Eğitim ve Bilim, 44(198), 291 - 307. 10.15390/EB.2019.7690
Chicago ERDAŞ KARTAL EDA,Dogan Nihal,İREZ OSMAN SERHAT,ÇAKMAKCI Gültekin,Yalaki Yalcin Mesleki Gelişim Programı: Öğretmenlerin Bilimin Doğasını Öğrenme ve Öğretme İnançları. Eğitim ve Bilim 44, no.198 (2019): 291 - 307. 10.15390/EB.2019.7690
MLA ERDAŞ KARTAL EDA,Dogan Nihal,İREZ OSMAN SERHAT,ÇAKMAKCI Gültekin,Yalaki Yalcin Mesleki Gelişim Programı: Öğretmenlerin Bilimin Doğasını Öğrenme ve Öğretme İnançları. Eğitim ve Bilim, vol.44, no.198, 2019, ss.291 - 307. 10.15390/EB.2019.7690
AMA ERDAŞ KARTAL E,Dogan N,İREZ O,ÇAKMAKCI G,Yalaki Y Mesleki Gelişim Programı: Öğretmenlerin Bilimin Doğasını Öğrenme ve Öğretme İnançları. Eğitim ve Bilim. 2019; 44(198): 291 - 307. 10.15390/EB.2019.7690
Vancouver ERDAŞ KARTAL E,Dogan N,İREZ O,ÇAKMAKCI G,Yalaki Y Mesleki Gelişim Programı: Öğretmenlerin Bilimin Doğasını Öğrenme ve Öğretme İnançları. Eğitim ve Bilim. 2019; 44(198): 291 - 307. 10.15390/EB.2019.7690
IEEE ERDAŞ KARTAL E,Dogan N,İREZ O,ÇAKMAKCI G,Yalaki Y "Mesleki Gelişim Programı: Öğretmenlerin Bilimin Doğasını Öğrenme ve Öğretme İnançları." Eğitim ve Bilim, 44, ss.291 - 307, 2019. 10.15390/EB.2019.7690
ISNAD ERDAŞ KARTAL, EDA vd. "Mesleki Gelişim Programı: Öğretmenlerin Bilimin Doğasını Öğrenme ve Öğretme İnançları". Eğitim ve Bilim 44/198 (2019), 291-307. https://doi.org/10.15390/EB.2019.7690