Ergenlerde Ebeveyne Bağlanma ile Okul Yaşam Doyumu Arasındaki İlişkide Amaç Yöneliminin Aracı Rolü

Ali KARABABA, (Uşak Üniversitesi)
Tuncay ORAL, (Pamukkale Üniversitesi)
Sevgi ÖZGÜNGÖR (Pamukkale Üniversitesi)
Eğitim ve Bilim
2 0
Yıl: 2019 Cilt: 44 Sayı: 200 Sayfa Aralığı: 191 - 203 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.15390/EB.2019.8145 İndeks Tarihi: 04-03-2020

Ergenlerde Ebeveyne Bağlanma ile Okul Yaşam Doyumu Arasındaki İlişkide Amaç Yöneliminin Aracı Rolü

Öz:
Bu çalışmanın amacı ergenlerde ebeveyne bağlanma ile okul yaşamdoyumu arasındaki ilişkide amaç yönelimlerinin aracı rolünü testetmektir. Araştırmada farklı anadolu liselerinde öğrenim görmekteolan 391 öğrenciye (224 kız ve 167 erkek) Ebeveyn ve ArkadaşlaraBağlanma Envanteri, Başarı Yönelimleri Ölçeği ve Çok BoyutluÖğrenci Yaşam Doyumu Okul Alt Ölçeği uygulanmıştır. VerilerPearson momentler çarpımı korelasyon katsayısı ve yapısal eşitlikmodeli analizleri kullanılarak test edilmiştir. Araştırma sonuçları,ergenlerde ebeveyne bağlanma ile okul yaşam doyumu arasındakiilişkide öğrenme amaç yöneliminin kısmi aracı role sahipolduğunu göstermiştir.
Anahtar Kelime:

Konular: Psikoloji Aile Çalışmaları
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Akın, A. ve Çetin, B. (2007). Başarı yönelimleri ölçeği, geçerlik ve güvenirlik çalışması. Eğitim Araştırmaları, 26, 1-12.
  • Albert, M. A. ve Dahling, J. J. (2016). Learning goal orientation and locus of control interact to predict academic self-concept and academic performance in college students. Personality and Individual Differences, 97, 245-248.
  • Allen, J. P. ve Miga, E. M. (2010). Attachment in adolescence: A move to the level of emotion regulation. Journal of Social and Personal Relationships, 27(2), 181-190. doi:10.1177/02654075093600898
  • Allen, J. P., Marsh, P., McFarland, C., McElhaney, K. B., Land, D. J., Jodl, K. M. … ve Peck, S. (2002). Attachment and autonomy as predictors of the development of social skills and delinquency during midadolescence. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 70(1), 56-66. doi:10.1037//0022- 006X.70.1.56
  • Arbuckle, J. L. (2007). Amos 16.0 user’s guide. Spring House, PA: Amos Development Corporation.
  • Armsden, G. C. ve Greenberg, M. T. (1987). The inventory of parent and peer attachment: Relationships to well-being in adolescence. Journal of Youth and Adolescence, 16(5), 427-454.
  • Armsden, G. C., McCauley, E., Greenberg, M. T., Burke, P. M. ve Mitchell, J. R. (1990). Parent and peer attachment in early adolescent depression. Journal of Abnormal Child Psychology, 18(6), 683-697. doi:10.1007/BF01342754
  • Baker, J. A., Dilly, L. J., Aupperlee, J. L. ve Patil, S. A. (2003). The development context of school satisfaction: Schools as psychologically healthy environments. School Psychology Quarterly, 18(2), 206-221.
  • Bandalos, D. L. (2008). Is parceling really necessary? A comparison of results from item parceling and categorical variable methodology. Structural Equation Modeling: A Multidisciplinary Journal, 15(2), 211-240.
  • Baron, R. M. ve Kenny, D. A. (1986). The moderator-mediator variable distinction in social psychological research: Conceptual, strategic and statistical considerations. Journal of Personality & Social Psychology, 51(6), 1173-1182.
  • Bayram, N. (2016). Yapısal eşitlik modellemesine giriş AMOS uygulamaları (3. bs.). Bursa: Ezgi Yayıncılık.
  • Bowlby, J. (1969). Attachment. Vol. 1: Attachment and loss. New York: Basic Books.
  • Bowlby, J. (1973). Attachment and loss: Vol. 2. Separation, anxiety and anger. New York: Basic Books.
  • Brown, M. R., Higgins, K. ve Paulsen, K. (2003). Adolescent alienation: What is it and what can educators do about it?. Intervention in School & Clinic, 39, 3-4.
  • Brown, T. A. (2006). Confirmatory factor analysis for applied research. New York: Guilford Press.
  • Buluş, M. (2011). Öğretmen adaylarında bireysel farklılıklar perspektifinden amaç yönelimleri, denetim odağı ve akademik başarı. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 11(2), 529-546.
  • Casas, F., Bello, A., Gonzales, M. ve Aligue, M. (2013). Children’s subjective well-being measured using a composite index: What impacts Spanish first-year secondary education students’ well-being?. Child Indicators Research, 6(3), 1-28.
  • Chen, W. W. ve Wong, Y. L. (2015). The relationship between goal orientation and academic achievement in Hong Kong: The role of context. Asia-Pasific Education Researcher, 24(1), 169-176. doi:10.1007/s40299-013-0169-7
  • Çivitci, A. (2007). Çokboyutlu öğrenci yaşam doyumu ölçeğinin Türkçe’ye uyarlanması: Geçerlik ve güvenirlik çalışmaları. Eğitim Araştırmaları, 26, 51-60.
  • Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G. ve Büyüköztürk, Ş. (2014). Sosyal bilimler için çok değişkenli istatistik: SPSS ve LISREL uygulamaları (3. bs.). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
  • De Ruiter, C. ve Van Ijzendoorn, M. H. (1993). Attachment and cognition: A review of the literature. International Journal of Educational Research, 18, 525-540.
  • Diener, E., Emmons, R. A., Larsen, R. J. ve Griffin, S. (1985). The satisfaction with life scale. Journal Personality and Social Psychology, 68, 653-663.
  • Diener, E., Lucas, R. ve Oishi, S. (2002). Subjective well-being: The science of happiness and life satisfaction. C. R. Snyder ve S. R. Lopez (Ed.), Handbook of positive psychology içinde (s. 63-73). New York: Oxford University Press.
  • Diseth, A. (2011). Self-efficacy, goal orientations and learning strategies as mediators between preceding and subsequent academic achievement. Learning and Individual Differences, 21(2), 191-195.
  • Dweck, C. S. (1986). Motivational processes affecting learning. American Psychologist, 41(10), 1040-1048. doi:10.1037/0003-066X.41.10.1040
  • Dweck, C. S. ve Leggett, E. L. A. (1988). Social-cognitive approach to motivation and personality. Psychological Review, 95(2), 256-273.
  • Elliot, A. J. ve Harackiewicz, J. M. (1994). Goal setting, achievement orientation, and intrinsic motivation: A mediational analysis. Journal of Personality and Social Psychology, 66(5), 968-980.
  • Engels, R. C. M. E., Finkenauer, C., Meeus, W. ve Deković, M. (2001). Parental attachment and adolescents' emotional adjustment: The associations with social skills and relational competence. Journal of Counseling Psychology, 48(4), 428-439. doi:10.1037/0022-0167.48.4.428
  • Erözkan, A. (2004). Lise öğrencilerinin bağlanma stilleri ve yalnızlık düzeylerinin bazı değişkenlere göre incelenmesi. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 4(2), 155-175.
  • Eum, K. ve Rice, K. G. (2011). Test anxiety, perfectionism, goal orientation, and academic performance. Anxiety, Stress & Coping, 24(2), 167-178. doi:10.1080/10615806.2010.488723
  • Granot, D. ve Mayseless, O. (2001). Attachment security and adjustment to school in middle childhood. International Journal of Behaviour Development, 25(6), 530-541.
  • Grant, H. ve Dweck, C. S. (2003). Clarifying achievement goals and their impact. Journal of Personality and Social Psychology, 85(3), 541-553.
  • Gutierrez, M., Tomas, J. M., Romero, I. ve Barrica, J. M. (2017). Perceived social support, school engagement and satisfaction with school. Revista de Psicodidactica, 22(2), 111-117. doi:10.1016/j.psicod.2017.01.001
  • Günaydın, G., Selçuk, E., Sümer, N. ve Uysal, A. (2005). Ebeveyn ve arkadaşlara bağlanma envanteri kısa formunun psikometrik açıdan değerlendirilmesi. Türk Psikoloji Yazıları, 8(16), 13-23.
  • Hampden Thompson, G. ve Galindo, C. (2017). School-family relationships, school satisfaction and the academic achievement of young people. Educational Review, 69(2), 248-265. doi:10.1080/00131911.2016.1207613
  • Hilooğlu, S. ve Önder Cenkseven, F. (2010). İlköğretim ikinci kademe öğrencilerinde zorbalığı yordamada sosyal beceri ve yaşam doyumunun rolü. İlköğretim Online, 9(3), 1159-1173.
  • Huebner, E. S. (1994). Preliminary development and validition of a multidimensional life satisfaction scale for children. Psychological Assessment, 6(2), 149-158.
  • Karadeniz, O., Er, H. ve Tangülü, Z. (2014). 8. sınıf öğrencilerinin SBS’ye yönelik metaforik algıları. Uluslararası Avrasya Sosyal Bilimler Dergisi, 5(15), 64-81, 2014.
  • Karatzias, T., Power, K. G., Flemming, J., Lennan, F. ve Swanson, V. (2002). The role of demographics, personality variables and school stres on predicting school satisfaction/dissatisfaction: Review of the literature and research findings. Educational Psychology, 22(1), 33-50.
  • Kavussanu, M. ve Harnisch, D. L. (2000). Self-esteem in children: Do goal orientations matter? The British Journal of Educational Psychology, 70(2), 229-242.
  • Kaya, A. ve Sezgin, M. (2017). Ortaokul öğrencilerinin mutluluklarının eğitim stresi ve okul yaşam kalitesi tarafından yordanması. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 41, 245-264.
  • Kim, E. Y., Lim, J. L. ve Noh, J. H. (2016). The relationships among academic stres, major satisfaction, and academic achievement according to type of achievement goal orientation in nursing students. Advanced Science and Technology Letters, 128, 42-46. doi:10.14257/astl.2016.128.09
  • Kocayörük, E. ve Şimşek, O. F. (2015). Parental attachment and adolescents’ perception of school alienation: The mediation role of self-esteem and adjustment. Journal of Psychology, 150(4), 405-421. doi:10.1080/00223980.2015.1060185
  • Larose, S. ve Boivin, M. (1998). Attachment to parents, social support expectations, and socioemotional adjustment during the high school-college transition. Journal of Research on Adolescence, 8(1), 1-27.
  • Luo, W., Paris, S. G., Hogan, D. ve Luo, Z. (2011). Do performance goals promote learning? A patterns analysis of Singapore students’ achievement goals. Contemporary Educational Psychology, 36(2), 165- 176.
  • Maltais, C., Duchesne, S., Ratelle, C. F. ve Feng, B. (2015). Attachment to the mother and achievement goal orientations at the beginning of middle school: The mediating role of academic competence and anxiety. Learning and Individual Differences, 39, 39-48. doi:10.1016/j.lindif.2015.03.006
  • Midgley, C., Kaplan, A., Middleton, M., Maehr, M. L., Urdan, T., Anderman, L. H. … ve Roeser, R. (1998). The development and validation of scales assessing students’ achievement goal orientations. Contemporary Educational Psychology, 23(2), 113-131.
  • Moss, E. ve St-Laurent, D. (2001) Attachment at school age and academic performance. Developmental Psychology, 37(6), 863-874. doi:10.1037/0012-1649.37.6.863
  • Özdemir, Y. ve Koruklu, N. (2013). İlk ergenlikte ana-babaya bağlanma, okula bağlanma ve yaşam doyumu. İlköğretim Online, 12(3), 836-848.
  • Özgüngör, S., Oral, T. ve Karababa, A. (2015). Ergenlerde başarı amaç yönelimleri, cinsiyet ve öğrenim görülen sınıf düzeyinin yaşam doyumunu yordama gücü. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 28(1), 75-95.
  • Pintrich, R. R. (2000). Multiple goals, multiple pathways: The role of goal orientation in learning and achievement. Journal of Educational Psychology, 92(3), 544-555.
  • Raja, S. N., McGee, R. ve Stanton, W. R. (1992). Perceived attachments to parents and peers and psychological well-being in adolescence. Journal of Youth and Adolescence, 21(4), 471-485. doi:10.1007/BF01537898
  • Rusk, N. ve Rothbaum, F. (2010). From stress to learning: Attachment theory meets goal orientation theory. Review of General Psychology, 14(1), 31-43. doi:10.1037/a0018123
  • Santrock, J. W. (2012). Ergenlik (Ç. M. Siyez, Çev.). Ankara: Nobel Yayıncılık.
  • Schieche, M. ve Spangler, G. (2005). Individual differences in biobehavioral organization during problem-solving in toddlers: The influence of maternal behavior, infant-mother attachment, and behavioral inhibition on the attachment-exploration balance. Developmental Psychobiology, 46, 293- 306.
  • Schneider, B. H., Atkinson, L. ve Tardif, C. (2001). Child-parent attachment and children's peer relations: A quantitative review. Developmental Psychology, 37(1), 86-100.
  • Schnettler, B., Orellana, L., Lobos, G., Miranda, H., Sepulveda, J., Etchebarne, S. … ve Grunert, K. G. (2015). Relationship between the domains of the multidimensional students’ life satisfaction scale, satisfaction with food-related life and happiness in university students. Nutricion Hospitalaria, 31(6), 2752-2763.
  • Schumacker, R. E. ve Lomax, R. G. (2010). A beginner’s guide to structural equation modeling (3. bs.). New York: Routledge.
  • Schunk, D. H. (1990). Goal setting and self-efficacy during self-regulated learning. Educational Psychologist, 25(1), 71-86. doi:10.1207/s15326985ep2501_6
  • Sroufe, L. A., Coffino, B. ve Carlson, E. (2010). Conceptualizing the role of early experience: Lessons from the Minnesota longitudinal study. Developmental Review, 30(1), 36-51. doi:10.1016/j.dr.2009.12.002
  • Steger, M. F., Oishi, S. ve Kesebir, S. (2011). Is a life without meaning satisfying? The moderating role of the search for meaning in satisfaction with life judgements. The Journal of Positive Psychology, 6, 173- 180. doi:10.1080/17439760.2011.569171
  • Steinmayr, R., Bipp, T. ve Spinath, B. (2011). Goal orientations predict academic performance beyond intelligence and personality. Learning and Individual Differences, 21(2), 196-200. doi:10.1016/j.lindif.2010.11.026
  • Şimşek, Ö. F. (2007). Yapısal eşitlik modellemesine giriş: Temel ilkeler ve LISREL uygulamaları. Ankara: Ekinoks Yayınları.
  • Tuominen Soini, H., Salmela Aro, K. ve Niemivirta, M. (2008). Achievement goal orientations and subjective well-being: A person-centred analysis. Learning and Instruction, 18(3), 251-266. doi:10.1016/j.learninstruc.2007.05.003
  • Van Dierendonck, D. ve Vander Gaast, E. (2013). Goal orientation, academic competence and early career success. Career Development International, 18(7), 694-711. doi:10.1108/CDI-01-2013-0003
  • Wolters, C. A. (2004). Advancing achievement goal theory: Using goal structures and goal orientations to predict students’ motivation, cognition, and achievement. Journal of Educational Psychology, 96, 236-250. doi:10.1037/0022-0663.96.2.236
  • Yerdelen, S., Aydin, S., Yalmanci, S. G. ve Goksu, V. (2014). Relationship between high school students’ achievement goal orientation and academic motivation for learning biology: A path analysis. Education and Science, 39(176), 437-446.
APA Karababa A, Oral T, ÖZGÜNGÖR S (2019). Ergenlerde Ebeveyne Bağlanma ile Okul Yaşam Doyumu Arasındaki İlişkide Amaç Yöneliminin Aracı Rolü. , 191 - 203. 10.15390/EB.2019.8145
Chicago Karababa Ali,Oral Tuncay,ÖZGÜNGÖR Sevgi Ergenlerde Ebeveyne Bağlanma ile Okul Yaşam Doyumu Arasındaki İlişkide Amaç Yöneliminin Aracı Rolü. (2019): 191 - 203. 10.15390/EB.2019.8145
MLA Karababa Ali,Oral Tuncay,ÖZGÜNGÖR Sevgi Ergenlerde Ebeveyne Bağlanma ile Okul Yaşam Doyumu Arasındaki İlişkide Amaç Yöneliminin Aracı Rolü. , 2019, ss.191 - 203. 10.15390/EB.2019.8145
AMA Karababa A,Oral T,ÖZGÜNGÖR S Ergenlerde Ebeveyne Bağlanma ile Okul Yaşam Doyumu Arasındaki İlişkide Amaç Yöneliminin Aracı Rolü. . 2019; 191 - 203. 10.15390/EB.2019.8145
Vancouver Karababa A,Oral T,ÖZGÜNGÖR S Ergenlerde Ebeveyne Bağlanma ile Okul Yaşam Doyumu Arasındaki İlişkide Amaç Yöneliminin Aracı Rolü. . 2019; 191 - 203. 10.15390/EB.2019.8145
IEEE Karababa A,Oral T,ÖZGÜNGÖR S "Ergenlerde Ebeveyne Bağlanma ile Okul Yaşam Doyumu Arasındaki İlişkide Amaç Yöneliminin Aracı Rolü." , ss.191 - 203, 2019. 10.15390/EB.2019.8145
ISNAD Karababa, Ali vd. "Ergenlerde Ebeveyne Bağlanma ile Okul Yaşam Doyumu Arasındaki İlişkide Amaç Yöneliminin Aracı Rolü". (2019), 191-203. https://doi.org/10.15390/EB.2019.8145
APA Karababa A, Oral T, ÖZGÜNGÖR S (2019). Ergenlerde Ebeveyne Bağlanma ile Okul Yaşam Doyumu Arasındaki İlişkide Amaç Yöneliminin Aracı Rolü. Eğitim ve Bilim, 44(200), 191 - 203. 10.15390/EB.2019.8145
Chicago Karababa Ali,Oral Tuncay,ÖZGÜNGÖR Sevgi Ergenlerde Ebeveyne Bağlanma ile Okul Yaşam Doyumu Arasındaki İlişkide Amaç Yöneliminin Aracı Rolü. Eğitim ve Bilim 44, no.200 (2019): 191 - 203. 10.15390/EB.2019.8145
MLA Karababa Ali,Oral Tuncay,ÖZGÜNGÖR Sevgi Ergenlerde Ebeveyne Bağlanma ile Okul Yaşam Doyumu Arasındaki İlişkide Amaç Yöneliminin Aracı Rolü. Eğitim ve Bilim, vol.44, no.200, 2019, ss.191 - 203. 10.15390/EB.2019.8145
AMA Karababa A,Oral T,ÖZGÜNGÖR S Ergenlerde Ebeveyne Bağlanma ile Okul Yaşam Doyumu Arasındaki İlişkide Amaç Yöneliminin Aracı Rolü. Eğitim ve Bilim. 2019; 44(200): 191 - 203. 10.15390/EB.2019.8145
Vancouver Karababa A,Oral T,ÖZGÜNGÖR S Ergenlerde Ebeveyne Bağlanma ile Okul Yaşam Doyumu Arasındaki İlişkide Amaç Yöneliminin Aracı Rolü. Eğitim ve Bilim. 2019; 44(200): 191 - 203. 10.15390/EB.2019.8145
IEEE Karababa A,Oral T,ÖZGÜNGÖR S "Ergenlerde Ebeveyne Bağlanma ile Okul Yaşam Doyumu Arasındaki İlişkide Amaç Yöneliminin Aracı Rolü." Eğitim ve Bilim, 44, ss.191 - 203, 2019. 10.15390/EB.2019.8145
ISNAD Karababa, Ali vd. "Ergenlerde Ebeveyne Bağlanma ile Okul Yaşam Doyumu Arasındaki İlişkide Amaç Yöneliminin Aracı Rolü". Eğitim ve Bilim 44/200 (2019), 191-203. https://doi.org/10.15390/EB.2019.8145
Sayfa Oluşturulma Tarihi
23-04-2024 10:45

İLETİŞİM

TÜBİTAK ULAKBİM TR Dizin

Yüzüncüyıl, İşçi Blokları Mahallesi

Muhsin Yazıcıoğlu Caddesi No:51/C

06530 Çankaya / ANKARA +90 (312) 298 92 00

trdizin@tubitak.gov.tr

TÜBİTAK ULAKBİM Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi Cahit Arf Bilgi Merkezi © Tüm Hakları Saklıdır. Gizlilik Politikası Kullanım Şartları