SAĞLIK ÇALIŞANLARININ MANEVİYAT VE MANEVİ DESTEK ALGISI: İSTANBUL ÖRNEĞİ

İŞBİLEN ESENDİR, Nihal; KAPLAN, HASAN

SAĞLIK ÇALIŞANLARININ MANEVİYAT VE MANEVİ DESTEK ALGISI: İSTANBUL ÖRNEĞİ

Nihal İŞBİLEN ESENDİR, (Marmara Üniversitesi)

Hasan KAPLAN (İbn Haldun Üniversitesi)

EKEV AKADEMİ DERGİSİ

10 1

Yıl: 2018 Cilt: 0 Sayı: 73 Sayfa Aralığı: 317 - 332 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 20-02-2020

SAĞLIK ÇALIŞANLARININ MANEVİYAT VE MANEVİ DESTEK ALGISI: İSTANBUL ÖRNEĞİ

Öz:

Manevi bakım/destek, özellikle son zamanlarda Diyanet İşleri Başkanlığı ve SağlıkBakanlığı arasında “Hastanelerde Manevi Destek Hizmetleri Sunmaya Yönelik İşbirliğiProtokolü” bağlamında manevi destek birimlerinin sağlık tesislerinde yer alması ilesağlık camiasında sözü edilmeye devam eden bir konu haline gelmiştir. Hastaların, hastayakınlarının ve özellikle sağlık çalışanlarının gündemine dâhil olan manevi destek konusununsağlık çalışanları tarafından nasıl algılandığı, adı geçen hizmetlerin devamlılığıiçin önem arz etmektedir. Araştırmamız, böyle bir problemi ele almaktadır. Çalışmamızaİstanbul’da bulunan hastanelerden 354 sağlık çalışanı katılmıştır. Verilerin toplanmasında“Kişisel Bilgi Formu” ve “Manevi Destek Algısı (MDA) Ölçeği” kullanılmıştır. Araştırmayakatılan sağlık çalışanları meslek değişkenine göre 96’sı (%27,1) Doktor, 220’si(%62,1) Hemşire ve 38’i (%10,7) Ebe olarak dağılmaktadır. Çalışmamıza katılanlarıncinsiyet, medeni durum, eğitim durumu ve meslek değişkenlerine göre Manevi DestekAlgısı düzeylerinde anlamlı farklılık bulunamamıştır (p>0.05). Katılımcıların yaş değişkenive kıdem değişkenine göre ise Manevi Destek Algısı ortalamalarının istatistikselolarak anlamlı olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Yaş ve kıdem değişkenleri kendi aralarındagruplandırıldığında, genç yaşta maneviyata olan ilginin arttığı ve kıdem yılı arttıkça maneviyataolan ilginin azaldığı gözlenmektedir. Sonuç olarak, Sağlık çalışanlarının manevibakımı algılama düzeylerini; cinsiyet, medeni durum, eğitim durumu ve meslek değişkenlerininetkilemediği saptanmış̧ ve araştırmaya katılan sağlık çalışanlarının “ManeviDestek Algı” düzeyinin yüksek olduğu belirlenmiştir.

Anahtar Kelime:

Konular: Tıbbi İnformatik Sağlık Politikaları ve Hizmetleri Temel Sağlık Hizmetleri Sağlık Bilimleri ve Hizmetleri Psikoloji Davranış Bilimleri

Perceptıon of Spirituality and Spırıtual Support among Health Care Professionals: The Example of Istanbul

Öz:

In recent years, spiritual care/support has become a popular topic in Turkey. Since the Presidency of Religious Affairs signed a protocol with the Health Ministry to start spiritual care/support in hospitals, it has become a big issue not only in the media but also among health professionals. Beside many professional and ethical concerns, how spiritual care/ support is perceived among health care community is a vital issue to sustain this project. This research aims to address such particular problem. 354 health professionals from several hospitals located in Istanbul, were surveyed. In addition to Personal Data Form, participants were administered Spiritual Support Perception Questionnaire (SSPQ), developed by Kavas and Kavas (2015). Results indicate that gender, level of education, marital status and occupation do not have significant effect on Spiritual Support Perception (p>0.05). On the other hand, age and professional experience significantly affected Spiritual Support Perception; it seems young health care professionals are more interested in spiritual support, however, the more they experienced in their profession the less they demonstrate interest in spiritual support.

Anahtar Kelime:

Konular: Tıbbi İnformatik Sağlık Politikaları ve Hizmetleri Temel Sağlık Hizmetleri Sağlık Bilimleri ve Hizmetleri Psikoloji Davranış Bilimleri

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Arslan Özkan, İ. ve Okumuş, H. (2012). Bakım ve İyileşmenin kesiştiği bir model: Watson’ın insan bakım modeli. Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi, 2, 61-72.
Boztilki, M. ve Ardıç, E. (2017). Maneviyat ve sağlık. Journal of Academic Research in Nursing, 3 (1), 39-45.
Çekin, A. (2014). Maneviyat, manevi bakım ve sosyal hizmet, Samsun: Etüt.
Çelik, A. S., Özdemir F., Durmaz, H. ve Pasinlioğlu, T. (2014). hemşirelerin maneviyat ve manevi bakımı algılama düzeyleri ve etkileyen bazı faktörlerin belirlenmesi. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi, 1 (3), 1–12.
Daştan, N. B. ve Buzlu, S. (2010). Meme kanseri hastalarında maneviyatın etkileri ve manevi bakım. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi, 1 (3), 73-78.
Eğlence, R. ve Şimşek, N. (2014). Hemşirelerin maneviyat ve manevi bakım hakkındaki bilgilerinin değerlendirilmesi. Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 5 (1), 48-53.
Ergül, Ş. ve Bayık, A. (2004). Hemşirelik ve manevi bakım. C.Ü. Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 8 (1), 37-45.
Ercan, F., Körpe, G. ve Demir, S. (2018). Bir üniversite hastanesinde yataklı servislerde çalışan hemşirelerin maneviyat ve manevi bakıma ilişkin algıları. Gazi Medical Journal, 29, 17-22.
Erişen, M. ve Karaca Sivrikaya, S. (2017). Manevi bakım ve hemşirelik. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 6 (3), 184-190.
Hira, İ . (2000). Sosyal bilimler: yasa koyucu tasarımdan yorumcu tasarıma. Bilgi Sosyal Bilimler Dergisi. 3, 81-97.
Karagül, A. (2012). Manevi bakım: Anlamı, önemi, yöntemi ve eğitimi (Hollanda örneği). Dini Araştırmalar. 14. (40), 5- 27.
Kavak, F., Mankan, T., Polat, H., Çıtlık Sarıtaş, S. ve Sarıtaş, S. (2014). Hemşirelerin manevi bakıma İlişkin görüşleri. İnönü Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi; 3 (1), 21-24.
Kavas, E. ve Kavas, N. (2015). “Hastalarda manevi bakım İhtiyacı’’ konusunda doktor, ebe ve hemşirelerin manevi destek algısının belirlenmesi: Denizli örneği. Turkish Studies, 10 (14), 449-460.
Kavas, E. ve Kavas, N. (2014). Manevi destek algısı (Mda) Ölçeği: Geliştirilmesi, Geçerliliği Ve Güvenilirliği. Turkish Studies, 9 (2), 905-915.
Koç, M. (2014). Manevi-(Psikolojik) Danışmanlık Müslüman Türk diasporası örneği, Bursa: Emin.
Kostak, M. A., Çelikkalp, Ü. ve Demir, M. (2010). Hemşire ve ebelerin maneviyat ve manevi bakıma İlişkin düşünceleri, Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi. Sempozyum Özel Sayısı, 218-225
Okyay, N. (2008). Hemşirelerin maneviyat ve manevi bakıma İlişkin görüşleri. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Sivas: Cumhuriyet Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
Özdoğan, Ö. (2009). Aşkın yanımız maneviyat, Ankara: Özdenöze
Özen, Y. (2010). Tanrı-sen ve ben üçümüzün; yolu pastoral psikoloji ve danışmanlığın gerekliliği üzerine. Din bilimleri Akademik Araştırma Dergisi. 2. (10), 41-47.
Sülü Uğurlu, E. (2014). Hemşirelikte manevi bakımın uygulanması. Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi. 5. (3), 187-191.
Sülü, E. (2006). Yoğun bakımda yatan çocuk hastaların annelerinin manevi bakım (spiritüel bakım) gereksinimleri. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, İzmir: Ege Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
Şimşek, H. (1997). Pozitivism ötesi paradigmatik dönüşüm ve eğitim yönetiminde kuram ve uygulamada yeni yaklaşımlar. Eğitim Yönetimi. 3. (1), 97-109.
Tuncay, T. (2007). Kronik hastalıklarla baş etmede tinsellik. Sağlık ve Toplum. 2, 13-20.
Yenimahalleli, G. (1999). Türkiye’de sağlık İşkolunun özellikleri ve sendikal örgütlenme. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Ankara: Ankara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
Yılmaz, M. ve Okyay, N. (2009). Hemşirelerin maneviyat ve manevi bakıma İlişkin görüşleri. Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi, 3, 41-52.
Yılmaz, M. (2011). Holistik bakımın bir boyutu: spiritualite, doğası ve hemşirelikle ilişkisi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 14 (2), 61-70.

APA	İŞBİLEN ESENDİR N, KAPLAN H (2018). SAĞLIK ÇALIŞANLARININ MANEVİYAT VE MANEVİ DESTEK ALGISI: İSTANBUL ÖRNEĞİ. , 317 - 332.
Chicago	İŞBİLEN ESENDİR Nihal,KAPLAN HASAN SAĞLIK ÇALIŞANLARININ MANEVİYAT VE MANEVİ DESTEK ALGISI: İSTANBUL ÖRNEĞİ. (2018): 317 - 332.
MLA	İŞBİLEN ESENDİR Nihal,KAPLAN HASAN SAĞLIK ÇALIŞANLARININ MANEVİYAT VE MANEVİ DESTEK ALGISI: İSTANBUL ÖRNEĞİ. , 2018, ss.317 - 332.
AMA	İŞBİLEN ESENDİR N,KAPLAN H SAĞLIK ÇALIŞANLARININ MANEVİYAT VE MANEVİ DESTEK ALGISI: İSTANBUL ÖRNEĞİ. . 2018; 317 - 332.
Vancouver	İŞBİLEN ESENDİR N,KAPLAN H SAĞLIK ÇALIŞANLARININ MANEVİYAT VE MANEVİ DESTEK ALGISI: İSTANBUL ÖRNEĞİ. . 2018; 317 - 332.
IEEE	İŞBİLEN ESENDİR N,KAPLAN H "SAĞLIK ÇALIŞANLARININ MANEVİYAT VE MANEVİ DESTEK ALGISI: İSTANBUL ÖRNEĞİ." , ss.317 - 332, 2018.
ISNAD	İŞBİLEN ESENDİR, Nihal - KAPLAN, HASAN. "SAĞLIK ÇALIŞANLARININ MANEVİYAT VE MANEVİ DESTEK ALGISI: İSTANBUL ÖRNEĞİ". (2018), 317-332.

APA	İŞBİLEN ESENDİR N, KAPLAN H (2018). SAĞLIK ÇALIŞANLARININ MANEVİYAT VE MANEVİ DESTEK ALGISI: İSTANBUL ÖRNEĞİ. EKEV AKADEMİ DERGİSİ, 0(73), 317 - 332.
Chicago	İŞBİLEN ESENDİR Nihal,KAPLAN HASAN SAĞLIK ÇALIŞANLARININ MANEVİYAT VE MANEVİ DESTEK ALGISI: İSTANBUL ÖRNEĞİ. EKEV AKADEMİ DERGİSİ 0, no.73 (2018): 317 - 332.
MLA	İŞBİLEN ESENDİR Nihal,KAPLAN HASAN SAĞLIK ÇALIŞANLARININ MANEVİYAT VE MANEVİ DESTEK ALGISI: İSTANBUL ÖRNEĞİ. EKEV AKADEMİ DERGİSİ, vol.0, no.73, 2018, ss.317 - 332.
AMA	İŞBİLEN ESENDİR N,KAPLAN H SAĞLIK ÇALIŞANLARININ MANEVİYAT VE MANEVİ DESTEK ALGISI: İSTANBUL ÖRNEĞİ. EKEV AKADEMİ DERGİSİ. 2018; 0(73): 317 - 332.
Vancouver	İŞBİLEN ESENDİR N,KAPLAN H SAĞLIK ÇALIŞANLARININ MANEVİYAT VE MANEVİ DESTEK ALGISI: İSTANBUL ÖRNEĞİ. EKEV AKADEMİ DERGİSİ. 2018; 0(73): 317 - 332.
IEEE	İŞBİLEN ESENDİR N,KAPLAN H "SAĞLIK ÇALIŞANLARININ MANEVİYAT VE MANEVİ DESTEK ALGISI: İSTANBUL ÖRNEĞİ." EKEV AKADEMİ DERGİSİ, 0, ss.317 - 332, 2018.
ISNAD	İŞBİLEN ESENDİR, Nihal - KAPLAN, HASAN. "SAĞLIK ÇALIŞANLARININ MANEVİYAT VE MANEVİ DESTEK ALGISI: İSTANBUL ÖRNEĞİ". EKEV AKADEMİ DERGİSİ 73 (2018), 317-332.